Giới thiệu tài liệu
Tài liệu này giới thiệu tổng quan về các công nghệ tạo hình đặc biệt, tập trung vào công nghệ dập bằng chất lỏng cao áp (Hydroforming) và các phương pháp tạo hình tốc độ cao.
Đối tượng sử dụng
Tài liệu này hướng đến sinh viên, kỹ sư, và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực cơ khí, chế tạo máy, và khoa học vật liệu, đặc biệt là những người quan tâm đến các công nghệ tạo hình kim loại tiên tiến và đặc biệt.
Nội dung tóm tắt
Chương 6 của tài liệu này trình bày chi tiết về các công nghệ tạo hình đặc biệt, bao gồm các phương pháp sử dụng chất lỏng cao áp và các công nghệ tạo hình tốc độ cao. Trọng tâm chính là công nghệ dập bằng chất lỏng cao áp (Hydroforming), được phân loại thành dập thủy tĩnh (High Pressure Forming) và dập thủy cơ (Hydromechanical Deep Drawing). Đặc điểm nổi bật của Hydroforming là sử dụng chất lỏng công tác có áp suất cao tác dụng trực tiếp lên phôi để tạo hình chi tiết, áp dụng cho cả sản phẩm dạng ống và dạng tấm. Đối với dập thủy tĩnh, áp suất chất lỏng có thể đạt từ 1.000 đến 10.000 bar, cùng với lực dọc trục hỗ trợ biến dạng. Ưu điểm của phương pháp này bao gồm khả năng tạo ra chi tiết đồng nhất từ một vật liệu, giảm trọng lượng, tăng độ bền, rút ngắn thời gian tạo hình, giảm số nguyên công, đạt độ chính xác cao và giảm phế phẩm. Tuy nhiên, nó có hạn chế về chi phí thiết bị và khuôn cao, cùng với yêu cầu hệ thống điều khiển phức tạp và khả năng kín khít tốt. Dập thủy cơ, tương tự dập vuốt, sử dụng chất lỏng cao áp để biến dạng phôi tấm dưới tác động của chày, giúp cải thiện độ đồng đều biến dạng, giảm biến mỏng cục bộ, tăng khả năng tạo hình, tạo màng bôi trơn thủy động, nâng cao độ chính xác và chất lượng bề mặt sản phẩm. Tài liệu cũng đề cập đến công nghệ dập phối hợp thủy tĩnh – dập vuốt thường. Ngoài ra, tài liệu giới thiệu công nghệ dập bằng môi trường đàn hồi, sử dụng vật liệu đàn hồi để tạo hình. Phần cuối cùng trình bày các công nghệ tạo hình cao tốc như dập nổ (phù hợp cho các sản phẩm lớn, dày), dập xung điện thủy lực và dập xung điện từ trường, các phương pháp này sử dụng năng lượng cao để biến dạng vật liệu nhanh chóng.
