Bài giảng Công nghệ hàn - Chương 3: Hàn hồ quang tự động và bán tự động

Chöông 3:

HAØN HOÀ QUANG TÖÏ ÑOÄNG VAØ BAÙN TÖÏ ÑOÄNG.

3.1. KHAÙI NIEÄM: 3.2.THIEÁT BÒ HAØN TÖÏ ÑOÄNG &BAÙN

TÖÏ ÑOÄNG:

3.3.VAÄT LIEÄU HAØN TÖÏ ÑOÄNG &BAÙN

TÖÏ ÑOÄNG:

Quay veà

3.1.KHAÙI NIEÄM:

3.1.1.Ñònh nghóa:

3.1.2.Ñaëc ñieåm:

3.1.3. Phaân loaïi:

Quay veà

3.1.1.Ñònh nghóa:

❖Quaù trình haøn hoà quang bao goàm caùc böôùc sau: ➢ Gaây hoà quang vaø duy trì hoà quang chaùy oån ñònh. ➢ Dòch chuyeån que haøn doïc moái haøn ñeå ñaûm baûo haøn heát

chieàu daøi moái haøn.

➢ Baûo veä hoà quang vaø vuõng haøn khoûi bò taùc duïng cuûa moâi

tröôøng khoâng khí xung quanh baèng thuoác baûo veä, khí baûo veä:CO2, Ar, He.

Neáu caùc khaâu ñöôïc thöïc hieän baèng cô khí hoùa laø haøn töï

ñoäng, coøn moät soá khaâu duøng tay thì goïi laø haøn baùn töï ñoäng.

3.1.2.Ñaëc ñieåm:

❖Haøn hoà quang töï ñoäng vaø baùn töï ñoäng coù caùc

ñaëc ñieåm sau:

veä baûo ñaûm ñöôïc cô tính cuûa moái haøn raát cao.

➢ Naêng suaát cao vì söû duïng cöôøng ñoä doøng ñieän raát lôùn. ➢ Haøn töï ñoäng döôùi lôùp thuoác hoaëc trong moâi tröôøng khí baûo

nhieät sinh ra cuûa hoà quang.

➢ Heä soá ñaép cao, tieát kieäm kim loaïi daây haøn. ➢ Tieát kieäm ñöôïc naêng löôïng ñieän vì söû duïng trieät ñeå nguoàn

➢ Neáu duøng thuoác baûo veä thì ñieàu kieän lao ñoäng toát, deã cô

➢ Haøn töï ñoäng khoâng haøn ñöôïc nhöõng keát caáu vaø vò trí moái

khí hoùa, töï ñoäng hoùa quaù trình haøn.

haøn phöùc taïp

❖Haøn hoà quang töï ñoäng vaø baùn töï ñoäng ñöôïc

phaân ra laøm hai loaïi:

haøn coù theå nhìn thaáy ñöôïc.

➢ Haøn hoà quang hôû:Trong quaù trình haøn, hoà quang vaø moái

➢ Haøn hoà quang kín (hoaëc ngaàm):trong quaù trình haøn, hoà

quang vaø moái haøn ñöôïc baûo veä bôûi moät lôùp thuoác haøn neân khoâng nhìn thaáy ñöôïc.

3.1.3.Phaân loaïi:

A.Haøn hoà quangTÑ vaø BTÑ döôùi lôùp thuoác

B.Haøn hoà quangTÑ vaø BTÑ trong moâi

tröôøng khí baûo veä

A.Haøn hoà quang töï ñoäng vaø baùn töï ñoäng döôùi lôùp thuoác: ➢ Haøn döôùi lôùp thuoác chæ thöïc hieän ôû vò trí haøn saáp. Nhöõng

moái haøn ngaén, khoù thao taùc doïc theo moái haøn thì duøng haøn baùn töï ñoäng.

Sô ñoà haøn döôùi lôùp thuoác 1. Daây haøn; 2. Vaät haøn; 3. Khoaûng troáng; 4.Thuoác haøn;

Quay veà

5. Moái haøn; 6. Xæ haøn

3

4

2

1

1-Xe haøn. 2-Daây haøn 3.Pheãu thuoác 4.Maùy haøn 5.ñöôøng ray 6. Noái maùt 7. Vaät haøn

5

6

7

HAØN HOÀ QUANG TÖÏ ÑOÄNG döôùi thuoác baûo veä (hoà quang ngaàm)

B.Haøn hoà quang TÑ vaø BTÑ

trong moâi tröôøng khí baûo veä:

Khí baûo veä laø caùc loaïi khí trô (Ar, He )hoaëc khí hoaït tính (C02, CO, H2 ) Hieän nay, haøn hoà quang TÑ, BTÑ vaø trong moâi tröôøng khí baûo veä thöôøng gaëp caùc daïng sau:

➢ Haøn TIG (Tungsten Inert Gas):Haøn hoà quang duøng ñieän

➢ Haøn MAG (Metal Active Gas):Haøn hoà quang duøng ñieän

cöïc khoâng noùng chaûy, baûo veä baèng khí trô.

noùng chaûy, baûo veä baèng khí trô.

Quay veà

cöïc noùng chaûy baûo veä baèng khí hoaït tính (CO, CO2, H2…) ➢ Haøn MIG (Metal Inert Gas): Haøn hoà quang duøng ñieän cöïc

3.2.THIEÁT BÒ HAØN TÖÏ ÑOÄNG VAØ BAÙN TÖÏ ÑOÄNG:

3.2.1. Thieát bò haøn töï ñoäng: 3.2.2. Haøn töï ñoäng trong moâi tröôøng khí baûo veä:

3.2.3Haøn baùn töï ñoäng:

Quay veà

3.2.1.Thieát bò haøn töï

ñoäng: ❖Nguyeân lyù laøm vieäc: • Ñoäng cô xoay chieàu 3 pha coù coâng suaát 1000w.Trong maùy phaùt coù 2 cuoän kích töø 1-2 luoân taïo töø thoâng ngöôïc chieàu nhau.

➢ Traïng thaùi khoâng taûi: töø thoâng cuûa cuoän 1 kích thích maùy phaùt laøm vieäc sinh ra 1 chieàu cung caáp cho ñoäng cô Ñ2 quay theo chieàu ñaåy daây haøn ñi xuoáng. Khi chaïm vaøo vaät haøn ñieän theá ñoäng cô Ñ1 = 0, töø thoâng cuoän 2 taêng leân vaø kích thích cho maùy phaùt taïo ra doøng ñieän coù chieàu ngöôïc laïi vaø laøm cho ñoäng cô Ñ2 chuyeån ñoäng theo höôùng keùo daây haøn ñi leân ñeå gaây hoà quang.

• Ñeå hoà quang oån ñònh thì hieäu soá töø thoâng giöõa cuoän 1 vaø cuoän 2 ñuû ñeå kích thích maùy phaùt taïo ra doøng ñieän laøm quay Ñ2 theo chieàu ñaåy daây haøn vaøo vuõng haøn vôùi toác ñoä baèng toác ñoä chaûy cuûa daây haøn.

The end

• (Hình)

3.2.1.Thieát bò haøn töï

ñoäng:

The end Quay veà

3.2.2.Haøn töï ñoäng trong moâi tröôøng khí baûo veä: Khí baûo veä duøng ñeå haøn thöôøng laø khí trô, vaø caùc khí hoaït tính khaùc nhö H2, CO2, Ar, He …Hieän nay duøng nhieàu nhaát laø khí Ar, CO2

➢ Khí CO2: ▪ Khí CO2 duøng ñeå haøn caàn phaûi coù ñoä saïch nhaát ñònh. ▪ Bình ñöïng CO2 phaûi laøm saïch vaø saáy khoâ. ▪ Aùp suaát CO2 trong bình khoaûng (50  60)at. ▪ Khí coù taùc duïng baûo veä toát vaø khöû O 2 ➢ Khí Ar:Khoâng chaùy, khoâng noå vaø khoâng taïo thaønh hoãn hôïp

The end

noå.

3.2.2.Haøn töï ñoäng trong moâi tröôøng khí baûo veä:

3.2.3.Haøn baùn töï

ñoäng:

Quaù trình haøn BTÑ, daây haøn luoân luoân ñöôïc töï ñoäng chuyeån vaøo trong hoà quang, vieäc duy trì chieàu daøi hoà quang vaø chuyeån ñoäng doïc moái haøn ñöôïc tieán haønh baèng tay.

➢ Haøn BTÑ haøn ñöôïc taát caû caùc moái haøn trong khoâng

➢ Coù theå haøn BTÑ döôùi lôùp thuoác haøn vaø trong moâi

gian.

tröôøng khí baûo veä.

➢ Naêng suaát haøn BTÑ cao. ➢ Phaïm vi söû duïng roäng raõi trong coâng nghieäp, thieát bò

goïn nheï hôn haøn töï ñoäng.

The end

3.3.VAÄT LIEÄU HAØN TÖÏ

ÑOÄNG VAØ BAÙN TÖÏ ÑOÄNG

3.3.1. Daây haøn:

3.3.2. Thuoác haøn:

3.3.3. Khí haøn:

Quay veà

3.3.1.Daây haøn

➢ Que haøn döôùi daïng daây haøn Þ (12)mm ñöôïc cuoán laïi

thaønh cuoän töø (4  20) kg.

vaø traùnh daàu môõ.

• Caùc cuoän daây haøn ñöôïc baûo quaûn, bao goùi kyõ ñeå choáng gæ

➢ Daây haøn boät:

Daây haøn boät ñöôïc caáu taïo bôûi moät lôùp voû kim loaïi boïc trong noù laø moät hoãn hôïp goàm boät kim loaïi vaø moät soá thaønh phaàn lieân keát khaùc.

The end

(Hình)

Caùc daïng keát caáu daây haøn boät

3.3.2.Thuoác haøn:

➢ Thuoác haøn coù nhieäm vuï baûo veä hoà quang haøn vaø moái haøn. ➢ Thaønh phaàn thuoác haøn goàm caùc quaëng kim loaïi, caùc chaát

höõu cô, ñöôïc chia laøm 3 loaïi:

chaûy kim loaïi que haøn

T0 ▪ Thuoác haøn duøng cho theùp C, theùp hôïp kim thaáp. ▪ Thuoác haøn duøng cho theùp hôïp kim trung bình. ▪ Thuoác haøn duøng theùp hôïp kim cao, kim loaïi maøu. chaûy thuoác haøn < T0

The end

➢ Theo phöông phaùp cheá taïo ta chia thuoác haøn laøm 2 loaïi: Thuoác haøn noùng chaûy vaø thuoác haøn khoâng noùng chaûy (thuoác haøn goám).

3.3.3.Khí haøn:

The end

Thöôøng duøng caùc loaïi khí trô nhö He, Ar vaø hieän nay duøng roäng raõi khí CO2. Ngoaøi caùc loaïi khí treân trong haøn coøn söû duïng caùc loaïi khí nhö N2, hoaëc duøng hoãn hôïp khí Ar + CO2(trong ñoù 5  25% khí CO2 ); Ar + O2 (trong ñoù 1% khí O2 ); Ar + He (trong ñoù He töø 20  50%); Ar +H2 (trong ñoù H2 töø 6  15%)