
NHỮNG KIẾN THỨC CƠ SỞ VỀ
BIẾN DẠNG DẺO KIM LOẠI
TS. Đinh Văn Duy
Email: Duy.dinhvan@hust.edu.vn
BM Gia công áp lực – Viện Cơ khí
P301-C10 ĐH Bách Khoa HN
TS. Đinh Văn Duy -BM Gia công áp lực -ĐH Bách khoa HN 1
Page 69 of 581

1.1 CƠ SỞ VẬT LÝ CỦA QUÁ TRÌNH BIẾN DẠNG DẺO KIM LOẠI
✓Khái niệm về biến dạng dẻo
✓Những vấn đề chung cần xem xét khi nghiên cứu quá trình biến
dạng
✓Cấu trúc tinh thể và tổ chức của kim loại
✓Lực liên kết giữa các nguyên tử trong mạng tinh thể
✓Biến dạng đàn hồi và biến dạng dẻo trong tinh thể lý tưởng
✓Khuyết tật trong mạng tinh thể
✓Hoá bền biến dạng
✓Các quá trình kích hoạt nhiệt
Nội dung
TS. Đinh Văn Duy -BM Gia công áp lực -ĐH Bách khoa HN 2
Page 70 of 581

✓Nhiệt độ biến dạng
✓Ứng suất chảy và đường cong chảy
✓Các phương pháp xác định đường chảy bằng thực nghiệm
1.2 CƠ SỞ CƠ HỌC CỦA QUÁ TRÌNH BIẾN DẠNG
✓Ứng suất trên các mặt toạ độ
✓Ten xơ ứng suất và các bất biến của nó
✓Biến dạng
✓Điều kiện dẻo
✓Những nguyên tắc định luật trong biến dạng dẻo
Nội dung (tiếp)
TS. Đinh Văn Duy -BM Gia công áp lực -ĐH Bách khoa HN 3
Page 71 of 581

Sự dịch chuyển tương đối giữa các chất điểm, các phần tử của vật thể
rắn dưới tác dụng của ngoại lực,nhiệt độ hoặc của một nguyên nhân nào đó
dẫn đến sự thay đổi về hình dạng, kích thước vật thể, liên kết vật liệu được
bảo toàn, được gọi là biến dạng dẻo.
Khái niệm về biến dạng dẻo
➢Các phương pháp dập tạo hình trong GCAL đều dựa trên một tiền đề
chung là thực hiện một quá trình biến dạng dẻo.
➢Vật liệu dưới tác dụng của ngoại lực sẽ thay đổi hình dạng và kích thước
mà không mất đi sự liên kết bền chặt của nó.
➢Khả năng biến dạng dẻo được coi là một đặc tính quan trọng của kim loại.
1.1 CƠ SỞ VẬT LÝ CỦA QUÁ TRÌNH BIẾN DẠNG DẺO KIM LOẠI
TS. Đinh Văn Duy -BM Gia công áp lực -ĐH Bách khoa HN 4
Page 72 of 581

Để làm sáng tỏ quá trình biến dạng →theo dõi thí nghiệm kéo giản đơn.Dưới
tác dụng của lực kéo,mẫu kéo liên tục bị kéo dài cho đến khi bị kéo đứt.Với các
thiết bị phù hợp ta có thể đo được lực kéo và độ dãn dài tương ứng, từ đó xác
định ứng suất và biến dạng theo các mối quan hệ sau:
Đường cong ứng suất biến dạng của một kim loại
không có vùng chảy rõ rệt trong thí nghiệm kéo
Khái quát về quá trình biến dạng
TS. Đinh Văn Duy -BM Gia công áp lực -ĐH Bách khoa HN 5
Page 73 of 581