DAÛI DAÛI
BSBS NGUYÃÙN LÄ NGUYÃÙN LÄ Bäü män Nhiãùm Bäü män Nhiãùm Âaûi hoüc Y Huãú Âaûi hoüc Y Huãú
MUÛC TIÃU MUÛC TIÃU
(cid:0) Nàõ m væ îng âæ åüc c hu trç nh dë c h Nàõ m væ îng âæ åüc c hu trç nh dë c h tãù bãûnh daûi tãù bãûnh daûi (cid:0) Cháø n âo ïan âæ åüc bãûnh daûi. Cháø n âo ïan âæ åüc bãûnh daûi. (cid:0) Biãút xæ í trê mäüt bãûnh nhán bë Biãút xæ í trê mäüt bãûnh nhán bë âäüng váût ng hi daûi c àõ n âäüng váût ng hi daûi c àõ n (cid:0) Biãút c aïc h pho ìng c häúng bãûnh Biãút c aïc h pho ìng c häúng bãûnh daûi.. daûi
NGUYÃN NHÁN NGUYÃN NHÁN
(cid:0) Do virut daûi g áy nãn. Do virut daûi g áy nãn. (cid:0) Virut daûi thuäüc nho ïm rhado virus , Virut daûi thuäüc nho ïm rhado virus , ho ü Lys s avirus . ho ü Lys s avirus . (cid:0) ÅÍ mäi træ åìng ng o ìai, viruït dãù bë ÅÍ mäi træ åìng ng o ìai, viruït dãù bë diãût båíi xaì pho ìng , e the r, c aïc diãût båíi xaì pho ìng , e the r, c aïc dáùn c háút NH4+. dáùn c háút NH4+. (cid:0) Nhaûy c aím våïi nhiãût, aïnh s aïng , Nhaûy c aím våïi nhiãût, aïnh s aïng , khä hanh. khä hanh.
DËCH TÃÙ HOÜC DËCH TÃÙ HOÜC
(cid:0) Laì bãûnh cuía âäüng váût maïu noïng,
coï xæång säúng.
(cid:0) Coï 3 hçnh thæïc dëch :
– Daûi hoang daî : læu haình åí caïc âäüng
váût hoang daî.
– Dëch thaình phäú : thæåìng do choï nhaì. – Daûi do dåi : Chuí yãúu åí Nam Myî. – Âæåìng truyãön : chuí yãúu qua da..
LÁM S AÌNG LÁM S AÌNG
(cid:0) Uí bãûnh : tæì 10 ngaìy âãún 1 nàm.
Trung bçnh 30 -40 ngaìy.
(cid:0) Âæåìng vaìo caìng gáön hãû TKTW, uí
bãûnh caìng ngàõn. (cid:0) Coï hai thãø bãûnh : – - Thãø kêch âäüng – - Thãø liãût.
THÃØ KÊCH ÂÄÜNG THÃØ KÊCH ÂÄÜNG
(cid:0) Giai âo üan tiãö n triãûu : (cid:0) 1 -4 ngaìy (cid:0) Säút, nhæïc âáöu mãût moíi, âau cå. (cid:0) Buäön nän, nän, âau hoüng vaì ho
khan.
(cid:0) Dë giaïc vaì giáût cå gáön chäù xám
nháûp cuía virut
GIAI ÂOÜAN VIÃM NAÎO GIAI ÂOÜAN VIÃM NAÎO
(cid:0) Kêch âäüng vaì báút an. (cid:0) Luï láùn, aío giaïc. Xen keî våïi nhæîng thåìi kyì kêch âäüng laìm viãûc quaï sæïc
(cid:0) Tàng caím giaïc, nhaûy quaï mæïc våïi
caïc kêch thêch
(cid:0) Säút cao (cid:0) Räúi loüan tháön kinh thæûc váût : daîn âäöng tæí, tàng tiãút. Liãût dáy thanh ám.
RÄÚI LOÜAN CHÆÏC NÀNG CUÄÚNG NAÎO
(cid:0) Liãût caïc dáy tháön kinh soü : liãût
màût, nhçn âäi, khoï nuäút.
(cid:0) Tàng tiãút næåïc boüt + khoï nuäút. (cid:0) Phaín xaû nuäút tàng quaï mæïc (cid:0) Täøn thæång nhán amydale haình naîo (cid:0) Hän mã. Ngæng thåí (trung tám hä háúp bë aính hæåíng) Chãút sau 4 ngaìy.
TÆÍ VONG HAY HÄÖI PHUÛC
(cid:0) Háöu hãút tæí vong, (cid:0) Chè coï 4 ca säúng soït (Myî): Sau giai âoaûn cuäúng naîo, âæåüc theo doîi vaì häöi phuûc têch cæûc.
(cid:0) Nhæng traíi qua ráút nhiãöu biãún
chæïng nàûng :ARDS, âaïi nhaût, giaím tiãøu cáöu, loaûn nhëp tim
THÃØ LIÃÛT
(cid:0) Thæåìng gàûp åí bãûnh daûi do dåi. (cid:0) Liãût hai chi dæåïi räöi tiãún dáön lãn ( viãm tuíy leo daûng Landry - Guillain Barreï)
(cid:0) Coï thãø gàûp thãø náöy sau khi gheïp giaïc maûc cuía bãûnh nhán màõc daûi.
CÁN LÁM S AÌNG VAÌ CÁN LÁM S AÌNG VAÌ CHÁØN ÂOÏAN CHÁØN ÂOÏAN
(cid:0) Cháøn âoïan dæûa vaìo : Cháøn âoïan dæûa vaìo : – Phán láûp virut tæì dëch tiãút, naîo, Phán láûp virut tæì dëch tiãút, naîo, vaì tuíy. vaì tuíy. – Huyãút thanh cháøn âoïan åí giai Huyãút thanh cháøn âoïan åí giai âoüan cáúp. âoüan cáúp. – Phaït hiãûn KN trong mä bë nhiãùm Phaït hiãûn KN trong mä bë nhiãùm – PCRPCR – Mä naîo coï thãø tiãm vaìo chuäüt, Mä naîo coï thãø tiãm vaìo chuäüt, PP khaïng thãø huìynh quang, thãø PP khaïng thãø huìynh quang, thãø Negri, PCR. Negri, PCR.
CHÁØN ÂOÏAN GIAÏN BIÃÛT
(cid:0) Phán biãût våïi caïc viãm naîo khaïc : dæûa vaìo tiãön sæí coï bë càõn.
(cid:0) Hysteria (cid:0) Häüi chæïng Guillain - Barreï (cid:0) Baûi liãût (cid:0) Viãm naîo dë æïng vàõc xanh daûi.
THEO DOÎI KHI NGHI DAÛI
(cid:0) Bãûnh nhán coï tiãúp xuïc træûc tiãúp
våïi âäüng váût hay næåïc boüt cuía noï ?
(cid:0) Coï åí trong vuìng dëch læu haình? (cid:0) Âäüng váût coï bë khiãu khêch khi càõn
?
(cid:0) Nãúu âäüng váût càõn coìn giæî laûi
âæåüc : Nãúu säúng, theo doîi sau 10 ngaìy.
(cid:0) Nãúu chãút , tçm thãø Negri åí naîo.
PHOÌNG BÃÛNH PHOÌNG BÃÛNH
(cid:0) Sau khi tiãúp xuïc våïi virut daûi: (cid:0) Taûi chäù : Ræía våïi xaì phoìng, dung dëch NH4+. Coï thãø tiãm khaïng sinh vaì giaíi âäüc täú uäún vaïn (Phoìng uäún vaïn keìm)
(cid:0) Huyãút thanh chäúng daûi (cid:0) Globulin MD ngæåìi : : 20ml/kg (40 nãúu cuía ngæûa) chia hai : træûc tiãúp vãút càõn vaì tiãm mäng.
VÀÕC XANH VÀÕC XANH
(cid:0) Vàõc xanh TB læåîng bäüi : Inovax,
Michigan. Täút nhæng âàõt.
(cid:0) Tæì tãú baìo phäi gaì, chuäüt Hamster,
tãú baìo Vero. Khaï an toìan.
(cid:0) Caïch duìng : 1ml x 5 láön, tiãm tiãm DD vaìo caïc ngaìy 0, 3, 7, 14, 28. (cid:0) Kinh tãú hån : tiãm trong da 0,1 ml. Nhiãöu vë trê (8, 4 (1 tuáön sau), 1 (ngaìy 28 vaì 91).
PHOÌNG BÃÛNH CHUNG PHOÌNG BÃÛNH CHUNG
(cid:0) Tiãm phoìng cho nhæîng nghãö
nghiãûp dãù màõc daûi (thuï y, ngæåìi âi sàn, thaïm hiãøm..) (cid:0) Tiãm phoìng cho choï. (cid:0) Quaín lyï täút choï khi ra âæåìng : coï
bët moîm, coï dáy dàõt..
(cid:0) Kháøu trang khi vaìo caïc vuìng coï