Ờ ĐÁI THÁO ĐƯƯ NG & THAI  ỜNG & THAI  ĐÁI THÁO Đ KỲKỲ

Ị

Ụ   PGS TS NGÔ TH  KIM PH NG

Ộ

ỘN I DUNG N I DUNG

ể ỳ

ỳ

ủ ỳ ư ng c a ĐTĐ lên thai k  và ng ư c l ợ ạ i

ẩ đoán

ụ  M c tiêu  Đ i cạ ương ắ ạ  Nh c l i chuy n hoá glucose trong thai k ạ  Phân lo i ĐTĐ trong thai k nh hẢ ở  ầ  T m soát & Ch n   X  tríử  Tiên lư ngợ

Ụ

ỤM C TIÊU M C TIÊU

ỳ

ủ ỳ

ạ đư c phân lo i ĐTĐ và thai k ợ ế  Vi t ra  ơ c a ĐTĐ trong thai k ế ố ể  K  các y u t  nguy c ẩ đoán  ầ  Trình bày cách t m soát và ch n

ĐTĐTTK

ủ ủ ả ả ở ở ỳ ỳ ư ng c a ĐTĐ lên thai k . ư ng c a thai k  lên ĐTĐ.

 Trình bày  nh h  Trình bày  nh h  Trình bày đư c nguyên t c x  trí ĐTĐ trong

ắ ử ợ

thai kỳ

Đ I CẠĐ I CẠ ƯƠƯƠNGNG

 ĐTĐ: bi n ch ng n i khoa trong thai

ứ ộ ế

kỳ  2 d ngạ

ợ

ạ

ở

ầ

ỳ

– ĐTĐ và thai – ĐTĐDT (90% trư ng h p) ờ ố ạ  ĐTĐTTK ĐTĐTTK: r i lo n dung n p glucose   ể ứ đ  có  th   kh i  phát   ộ ề ớ v i nhi u m c  ệ đ u tiên trong thai  ợ hay đư c phát hi n  ỳ k  (1­14% thai k )

Đ I CẠĐ I CẠ ƯƠƯƠNGNG

ẽ ị  50% ph  n  b  ĐTĐTTK s  b

ị ạ

ử

ụ ữ ị ự ự ề ĐTĐ th c s  v  sau. ể  vong thai nhi

ề ả

ử

  ĐTĐ có th  gây vô sinh, d  d ng   → v n ấ đ  l nề ớ   và t trong chăm sóc ti n s n – x  trí  ơ cao ỳ thai k  nguy c

Ạ Ạ

ệ

ặ

t khác

 Các nhóm đ c bi  ĐTĐTTK

PHÂN LO I ĐTĐ & THAI  PHÂN LO I ĐTĐ & THAI  KỲKỲ PHÂN LO I Ạ  ĐTĐ  ĐTĐ nhóm 1  ĐTĐ nhóm 2

Ạ

PHÂN LO I PRISCILLA WHITE

Nhoùm9TD

Ñaëc ñieåm

A1

ÑTÑTTK kieåm soaùt baèng cheá ñoä aên

A2

ÑTÑTTK phaûi ñieàu trò vôùi Insulin, coù bieán

chöùng cao huyeát aùp, ña oái, thai to, tieàn caên

thai löu.

Caùc

nhoùm

khaùc

DTÑTTK

Ở

Ủ

Ỳ

NH H

Ư NG C A THAI K  LÊN

Ả ĐTĐ

ế ố

ế ộ ế ố t t loãng

ể Thai k  : ỳ y u t  gây ra ĐTĐ  TCN I : h  ạ đư ng huy t (nôn, pha  ờ ỳ  thai k ) glucose, n i ti  TCN II ­ III : nguy cơ ketoacidosis ế  Trong chuy n d : h

ờ ạ ạ đư ng huy t  ăng lư ng)ợ (tăng nhu c u nầ

Ả

Ở

Ủ

Ỳ

NH H

Ư NG C A ĐTĐ LÊN THAI K

ở ư ng trên m

nh hẢ  ấ

ơn

MLT cao

→ ố ạ ấ ầ r i lo n hô h p, tu n

ẹ  ↑ nguy cơ TSG – SG g p 4 l n ầ ặ ễ ả ễ  Nhi m trùng d  x y ra và n ng h ỷ ệ  T  l ễ ở  D  tr  thành RL DN glucose i ố  Thai to, đa  hoàn m .ẹ

Ả

Ở

Ủ

Ỳ

NH H

Ư NG C A ĐTĐ LÊN THAI K

ở

ấ

ờ thành mu n, h ạ ạ đư ng huy t, h

ự ự ề

ị ạ ễ ị ễ ị ể ầ ầ ư ng trên thai nh hẢ ử  T  vong chu sinh cao ấ ệ  B nh su t thai nhi cao : sanh khó do thai  ổ to, suy hô h p do thai non tháng, ph i  trư ng ở ế ộ calci huy t…ế  D  d ng thai nhi  D  b  ĐTĐ th c s  v  sau.  D  b  thi u n ăng tâm th n – th n kinh.

Ẩ

CH N ĐOÁN ĐTĐ & THAI  KỲ

Ầ

ỷ ệ ỷ ệ ệ T M SOÁT ĐTĐTTK  Lý do – T  l – T  l ngày càng t  b nh sinh m ­con t ăng,

ăng ẹ nguy cơ thành ĐTĐ

 Th i ờ đi mể : tu n l

ầ ễ ỳ 24­28 thai k

Ẩ

ơ cao

ờ ự ệ ị

ừ

ị ạ

CH N ĐOÁN ĐTĐ & THAI  KỲ Ầ T M SOÁT ĐTĐTTK  Đ i tố ư ngợ ế ố  nguy c Y u t  T/c gia đình có ngư i tr c h  b  ĐTĐ  Béo phì, th a cân  T/c thai lưu không rõ lý do, thai d  d ng, thai

to > 4 kg, ĐTĐTTK

ỳ ầ

ệ

 25 tu iổ  Thai k  l n này có thai to,

đa

ờ i, ố đư ng ni u

(+)

ủ

ộ

ộ

ỹ ố    Thu c ch ng t c Châu Á, Châu phi, M  g c

da đ …ỏ

PHƯƠNG PHÁP T M Ầ SOÁT

ử

Ngöôõng (mg/dl)

ố

ờ

130

135

140

ệ  B nh s  50g glucose u ng­1gi ệ  Các nghi m pháp khác

100 98

79

Ñoä nhaïy(%)

78

80

87

Ñoä chuyeân(%)

Ẩ

CH N ĐOÁN ĐTĐDT

ớ

ệ

ạ

Ch n ẩ đoán ĐTĐDT v i nghi m pháp  dung n p 100g hay 75g glucose

mg/dl mmol/l

ờ

 Đư ng huy t

ế đói ≥ 126mg%

ờ

Đư ng huy t b t k

ế ấ ỳ ≥ 200mg%

ệ

ờ

 Nghi m pháp 100g – 3gi

95 180 155 140

5.3 10.0 8.6 7.8

N/p 100g­3 giôø Ñoùi 1 gìôø 2 giôø 3 giôø

ệ  Nghi m pháp

75g –2giờ 75g –2giờ

95 180 155

5.3 10.0 8.6

N/p 75g­2 giôø N/p 75g­2 giôø Ñoùi 1 giôø 2 giôø

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ị ố đư ng huy t trong su t thai

ế đói < 105 mg%

Nguyên t cắ *  n Ổ đ nh  k  v i  ờ ế ế ờ ờ ỳ ớ đư ng huy t  ờ đư ng huy t 2 gi sau ăn < 120mg

%

: 60 – 80 mg%

* Lý tư ngở ­ Đói  ­ 2 h sau ăn : < 120mg% ­ 14h – 18h : 60 – 90mg%

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ề

:  ế đói ≥ 105mg% và

ờ ờ ị  Ch  ỉ đ nh  ị đi u tr  Insulin Khi đư ng huy t  ờ đư ng huy t 2 gi ăn ≥ 120mg%. sau

ợ

ế  Dinh dư ngỡ  : ấ ­ Năng lư ng cung c p: 2200 – 2400kcal   (protein 20­25%, carbohydrat 40­45%, ít

ỡ ­ K  ho ch dinh d ể ậ đ ng th   ộ

ư ng, v n  ợ ấ ch t béo ) ế ạ ệ ự l c, làm vi c thích h p

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ể ủ ự

ệ đa iố

ị ạ ấ ệ

 Đánh giá thai Siêu âm :  ­ Đánh giá s  phát tri n c a thai ­ Phát hi n d  d ng thai,  Nguy cơ cao nh t vào tam cá nguy t 3,  ầ

nh t là 36­40 tu n

ấ NST / tu nầ

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ể

ể ờ ế ạ  Trong chuy n d : ạ ự * Ch  chuy n d  t nhiên ( đư ng huy t

ờ n ổ ị ỹ ầ

ờ ề ờ đ nh, theo dõi k  ) không quá 42 tu n. ổ ở * Chú ý s  trự ư ng thành ph i. ị * Không là ch  ỉ đ nh MLT. ế * Đo đư ng huy t m i 1­2 gi

ờ , truy n  ế ụ ế đư ng huy t > 100­

ỗ Insulin liên t c n u  120mg%.

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ệ

Sau sanh: Sau sanh:  Nghi m pháp 75g­2gi

ờ (WHO):

Huyeát töông

Maùu toaøn phaàn

ñoùi

ÑTÑÑTÑ

(cid:0) (cid:0)

6.7 (120) 10.0 (180)

7.8 (140) 11.1 (200)

Luùc hay/vaø 2 giôø sau

ñoùi

RLDNRLDN

Luùc hay/vaø 2 giôø sau

< 6.7 (120) 6.7-10.0 (120- 180)

< 7.8 (140) 7.8-11.1 (140- 200)

(cid:0) (cid:0)

Ñöôøng huyeát (mg%)

NDDG, 1979 NDDG, 1979

Ñoùi

2 giôø

>140 <140

>200 140-200

>115,<140

<140

<115 <140 Ñöôøng huyeát (mg%)*

ÑTÑ IGT Khoâng chaån ñoaùn Bình thöôøng ADA, 1997 ADA, 1997

2 giôø

(cid:0) (cid:0)

ÑTÑ @ IFG IGT Bình thöôøng

Ñoùi 126 (cid:0) 110, <126 -- < 110

200 -- (cid:0) 140, <200 < 140

(cid:0)

X  TRÍỬX  TRÍỬ

 Tri

ủ ố ế ệ ả đ  s  con, ĐTĐ có bi n t s n:

 Thu c ng a thai : progesteron

ừ đơn

ch ngứ ố thu nầ

Ậ Ậ

Ế Ế

K T LU N K T LU N

 C n phát hi n s m ĐTĐ , ĐTĐTTK  nh m h n ch  các bi n ch ng trên  m  và con.

ạ ế ệ ớ ế ứ

ữ ộ ế t và

ụ ầ ằ ẹ ự ố ợ ầ  C n có s  ph i h p gi a n i ti ăm sóc ti n ề ả s n khoa trong công tác ch ả s n cho thai ph  có ĐTĐ và ĐTĐTTK.

Ệ Ệ

Ỳ Ỳ

B NH TIM & THAI K B NH TIM & THAI K

Ụ

Ị

PGS TS NGÔ TH  KIM PH NG

Ụ

ỤM C TIÊU M C TIÊU

ợ ả ở ủ ệ ư ng c a b nh tim

ợ ả ở

1. Trình bày đư c  nh h ỳ lên thai k  và thai nhi 2. Trình bày đư c  nh h

ủ ư ng c a thai lên

ệ b nh tim

ộ ạ ứ đ  tim s n

3. Phân lo i m c  4. Trình bày nguyên t c x  trí

ả ắ ử ố ớ ả đ i v i s n

ụ ị ệ ph  b  b nh tim

Đ I CẠĐ I CẠ ƯƠƯƠNGNG

ỷ ệ ệ ệ ủ ế ấ

b nh tim kèm thai nghén # 1­2%  T  l ậ (90% b nh van tim h u th p, ch  y u van  2 lá)

Ầ Ầ

Ệ Ệ

Ổ THAY Đ I SINH LÝ H  TU N HOÀN  Ổ THAY Đ I SINH LÝ H  TU N HOÀN  TRONG THAI KỲ TRONG THAI KỲ

tu n 10, t  30­50%, t

ố đa tháng th  7­8ứ i  ầ ố đa tu n 25­32 i

ăng

ăng (50% : tháng 7)

ổ ữ đm và tm m  ẹ

↑ ầ ừ ầ ị  Nh p tim:   d n t ↑  Cung lư ng tim:  ợ ầ ­ Nhu c u O2 t ợ ­ Kh i lố ư ng máu t ­ Trao đ i gi a  ộ ớ

ẹ ở ỏ

ả  ATTT nh

m m tim

ẻ

 Đ  nh t máu gi m   Bóng tim có v  to ra  Phù chi dư i.ớ

Ở Ở

Ủ Ủ

Ệ ƯƯ NG C A B NH TIM LÊN  NG C A B NH TIM LÊN  Ệ

Ả ẢNH H NH H THAI THAI

ả

ể

Ít gây s y thai, có th  sanh non

ể ế

ệ

ặ

ể

  B nh tim n ng: thai nhi có th  ch t trong  ẹ  nh  : thai kém phát tri n.

TC do thi u Oế

2

ậ ả

ắ

ạ

 CD kéo dài  BHSS  H u s n: thuyên t c tĩnh m ch.

Ở Ở

Ủ Ủ

Ệ Ệ

ƯƯ NG C A THAI LÊN B NH  NG C A THAI LÊN B NH

Ả ẢNH H NH H TIMTIM

ế

ứ

ổ ấ

ọ

ề

Bi n ch ng :  Phù ph i c p: khó th , tím tái, ho b t nhi u  ở

ẫ l n máu; ran  m dâng cao

ẩ ồ ộ

ở

ấ

 Suy tim c p: h i h p, khó th , tim nhanh,

ổ ổ

ề

đau, HA

nh pị tim không đ u, tm c  n i, gan to,  hạ

ắ ị

ị

 Thuyên t c ph i ổ  Lo n nh p tim: ngo i tâm thu, nh p nhanh,  ạ

ạ lo n ạ ị nh p hoàn toàn.

Ẩ

ẨCH N ĐOÁN CH N ĐOÁN

ề

ạ ặ Ch n ẩ đoán Barwell­Metcalfe: ụ  ATTTr, ti n TT, AT liên t c  T/c tim to rõ ràng ạ  ATTT m nh, rung miêu ị  Lo n nh p n ng

Ẩ

ẨCH N ĐOÁN CH N ĐOÁN

ộ

ả

Phân đ  tim s n (theo New York Heart Association)

i h n ho t

ớ ạ

ạ đ ng bình  th ư ng.ờ ệ

i h n nh  h/

ộ ớ ạ ờ ẹ đ bình thư ng, làm vi c

ự

ủ

ệ

đ c a bn; làm vi c

ớ ạ

Nhóm 1: không gây gi Nhóm 2: gi n ngặ ở ệ ứ t c ng c, m t, khó th . ế ề đ n h/ ớ ạ Nhóm 3: gi i h n nhi u  nh  ẹ cũng m t.ệ Nhóm 4: gi

i h n hoàn toàn h/

đ bn.

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ễ ẩ

ăng lư ngợ

ậ ớ ư c sanh 

ạ Trong thai kỳ  Ngh  ngỉ ơi nhi uề ừ ệ  Phòng ng a b nh nhi m khu n ố  Ăn ít mu i, ít n ờ  T/d tim thư ng xuyên ầ ệ ớ  Nh p vi n s m 1­2 tu n tr đánh giá tình tr ng tim.

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ầ

ở

ầ

ầ

ị

Trong chuy n dể ạ ở 2  N m ằ đ u cao 35*; th  O  T/d M, HA, nh p th  (3­4g/l n, 10 phút/l n trong  ầ

ầ

ổ g/đ s  thai). M > 100 l n / phút – NT > 28 l n/ phút   suy tim .  Gi m ả đau 

Sanh giúp forceps

ụ

ằ

ả

ố

 D n bao cát lên b ng sp ngay sau sanh, gi m t

i

ấ đa m t máu.

X  TRÍỬX  TRÍỬ

ộ

ạ ắ ộ

ả ờ ỳ ậ ả Th i k  h u s n ế ụ  Ti p t c t/d M, HA ừ  KS phòng ng a viêm n i tâm m c Osler ớ  Ho t ạ đ ng s m tránh b/c viêm t c tm  cho con bú; III –IV    Tim s n I, II

không cho con bú.

 Tri

ệ ả t s n

Ậ Ậ

Ế Ế

K T LU N K T LU N

ầ

 C n ph i h p liên chuyên khoa trong theo  ụ

ố ợ ử

dõi và x  trí thai ph  tim s n.

ặ

ả ụ

ỳ  Theo dõi ch t ch  thai ph  trong thai k

ẽ ạ

cũng như tình tr ng thai nhi.