S
SÖÏ
ÖÏ Ñ
ÑO
OÀÀNG HO
NG HOÙÙA
A Ñ
ÑO
OÄÄC CHA
C CHAÁÁT
T
Chöông 7
TS. Leâ Quoác Tuaán
Khoa Moâi tröôøng vaø Taøi nguyeân
Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp.HCM
Giô
Giôùùi
ithie
thieääu
u
9Tính beàn vöõng cuûa ñoäc chaát trong cô theå sinh vaät
ñöôïc xaùc ñònh qua vieäc chuùng coù bò ñoàng hoùa vaø
loaïi thaûi hay khoâng
9Nhieàu loaïi enzyme lieân quan ñeán quaù trình ñoàng
hoùa ñoäc chaát. Chuùng bao goàm:
zCytochrome P450 monooxygenases (CYPs),
zFlavin-containing monooxygenases (FMOs),
zAlcohol and aldehyde dehydrogenases, amine oxidases,
cyclooxygenases, reductases, hydrolases,
zNhieàu loaïi enzyme lieân keát nhö glucuronidases,
sulfotransferases, methyltransferases, glutathione
transferases, and acetyl transferases
Giô
Giôùùi
ithie
thieääu
u
9Quaù trình ñoàng hoùa ñoäc chaát dieãn ra chuû yeáu
trong gan (ñoäng vaät)
9Phaàn lôùn ñoäc chaát ñi vaøo trong cô theå ñeàu coù tính
hoøa tan trong lipid vaø ñöôïc vaän chuyeån bôûi
lipoprotein trong maùu
9Khi ñaõ vaøo ñeán trong gan hoaëc caùc cô quan khaùc
thì ñoäc chaát ñöôïc ñoàng hoùa baèng 2 pha:
zPha I: bieán ñoåi ñoäc chaát thaønh chaát phaân cöïc
zPha II: chuyeån hoùa ñoäc chaát thaønh caùc hôïp chaát coù phaân töû
löôïng nhoû hôn vaø deå tan trong nöôùc
Pha
Phaûûn
nöù
öùng
ng pha
pha I
I
9Bao goàm caùc quaù trình:
– microsomal monooxygenation,
– cytosolic vaø mitochondrial oxidations,
– co-oxidations
– reductions,
– hydrolyses,
– vaø epoxide hydration.
9Taát caû caùc phaûn öùng ôû pha moät ñeàu taïo ra saûn
phaåm lieân keát vôùi pha II
Ba
Baûûng
ng to
toùùm
mta
taéét
tca
caùùc
cpha
phaûûn
nöù
öùng
ng oxi
oxi ho
hoùùa
ava
vaøø
kh
khöû
öû ñ
ño
oääc
ccha
chaáát
t
Caùc enzyme vaø phaûn öùng Caùc ñoäc chaát