TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI Khoa Kỹ thuật Công trình Bộ môn Địa Kỹ thuật

GEO SLOPE - V.5

Giảng viên: Th.S Mạc Thị Ngọc

1

Néi dung giíi thiÖu SEEP/W

(cid:121) Khái niệm về dòng thấm trong môi trường đất đá. (cid:121) Giới thiệu bộ phần mềm Geo – Slope. (cid:121) Giao diện phần mềm (cid:121) Hướng dẫn sử dụng qua giải từng bước một qua một ví dụ

đơn giản.

2

1.  Dòng thấm trong môi trường đất đá

• Đất có cấu tạo hạt →là môi trường rời rạc, phân tán có tính lỗ rỗng cao Dưới tác dụng của chênh lệch cột nước, nước có thể xuyên qua lỗ rỗng trong đất và chuyển động như hình dưới

3

C¬ chÕ vµ tr¹ng th¸i dßng thÊm trong MT ®Êt ®¸

• Hiện tượng dưới tác dụng của độ dốc thủy

lực, nước có khả năng chuyển động xuyên

qua lỗ rỗng liên thông nhau trong đất gọi là

hiện tượng thấm của đất.

•Tính chất bị nước thấm qua gọi là tính thấm

của đất

4

C¬ chÕ vµ tr¹ng th¸i dßng thÊm trong MT ®Êt ®¸

• Tác hại của dòng thấm trong công trình XD:

1. Vấn đề mất nước - Làm giảm hiệu quả tích nước của hồ chứa - Ảnh hưởng đến thi công do nước chảy vào hố móng.

2. Tác động của dòng thấm do lực thấm J = γw.i

- Gây xói ngầm cơ học dưới đáy CT→ BD thấm

- Chảy đất, mạch đùn, mạch sủi tại chỗ dòng thấm thoát ra khi gradien thấm đạt giá trị giới hạn igh

5

æn ®Þnh thÊm trong m«i tr−êng ®Êt ®¸

● Các đặc trưng về thấm cần chú ý

1- Đường bão hòa 2- Gradien thấm 3- Lưu lượng thấm q.

6

Giới thiệu bộ phần mềm Seep-W

1. Các môdul chính: 2. Đặc điểm chung của SEEP/W:

+ Là phần mềm giao diện đồ họa, dùng để mô hình hóa chuyển động của nước và phân bố áp lực nước lỗ rỗng trong môi trường đất đá theo PTHH + Có thể phân tích các bài toán: 1. Dòng thấm có áp, không áp 2. Ngấm do mưa 3. Áp lực nước lỗ rỗng dư 4. Thấm ổn định, không ổn định + Kết hợp với SLOPEW phân tích ổn định mái dốc trong điều kiện có áp lực lỗ rỗng phức tạp

7

Giới thiệu bộ phần mềm Seep-W

3. Khả năng của SEEP/W trong tính toán thấm:

- Cho tr−êng c¸c yÕu tè dßng thÊm - HÖ c¸c ®−êng thÊm vµ ®¼ng thÕ; - C¸c vect¬ thÊm; - C¸c ®−êng ®¼ng gradient, biÓu ®å gradien tai

mÆt c¾t bÊt kú;

- L−u l−îng thÊm qua bÊt kú mÆt c¾t nµo trong

vïng thÊm.

8

VÝ dô minh ho¹ kh¶ n¨ng cña SEEP/W V.5

15

T−êng cõ

12

V¸n cõ

HÖ ®−êng thÊm vect¬ thÊm vµ ®¼ng thÕ

5m

9

l

11

6

n o i t a v e E

d =4m

0,7m

1

3

1

.

1

5

2

1 2

.

5

3 1

10m

4 1

14.5

5 . 3 1

0

0

5

10

15

20

25

30

K = 6,5x10-5 m/sec

Distance

TÇng kh«ng thÊm

15

12

9

Vïng nguy hiÓm

0 . 3

5

0

.

3

l

6

1.25

n o i t a v e E

2 . 0

0

0

.

.

5 1 . 0

0

0

Phï hîp TN cña R.F. Craig, 1995

.

1

2

.

0.1

5

1

2

5

0.0

0.0 5

5

3

§−êng ph©n bè gradien thÊm th¼ng ®øng däc theo mÆt ngang ®Çu d−íi b¶n cõ HÖ ®−êng ®¼ng gradien vµ l−u l−îng thÊm qua mÆt c¾t däc t−êng cõ.

.

4 0 0 - e 2 7 8 5 1

0

0

15

5

10

20

25

30

d/2

Distance

q = 1,5872x10-4 m/sec/m

9

VÝ dô minh ho¹ kh¶ n¨ng cña SEEP/W V.5

30

20m

HÖ ®−êng thÊm, ®¼ng thÕ, vect¬ thÊm

25

20

2m

10m

3m

n o

i t

15

29.5

l

a v e E

22.5

20m

10

8m K = 1,5 x 10-6 m/sec

2 9

B¶n cõ

2

3

5

2

3

.

5

2 6

2 4

2 4

2 6

2 5

8.5 2

.

.

.

2 5

5

5

5

8 2

7 2

5 . 7 2

0

0

20

5

10

15

25

30

35

40

45

50

55

60

Distance

TÇng kh«ng thÊm

XY-Gradient vs. Distance

0.30

30

0.25

25

0.20

t

20

i

0

.

2

5

-

0.15

0.4

0.2

n e d a r G Y X

15

0.05

l

0.1

n o i t a v e E

0.10

0.15

10

0.15

0.7 5

0.3

0.1

0.05

0 . 2

0

0

.

.

0.05

1

1

5

5

0 . 0

5

3,7408.10-6 m/sec/m

0.00

6 0 0 - e 8 0 4 7 . 3

0

0

5

10

15

20

0

20

5

10

15

25

30

35

40

45

50

55

60

Distance

Distance

§−êng ph©n bè gradien thÊm däc theo mÆt ®¸y h¹ l−u ®Ëp HÖ ®−êng ®¼ng gradien, l−u l−îng thÊm qua mÆt c¾t däc t−êng cõ.

10

I.

Giới thiệu bộ phần mềm SEEPW Màn hình giao diện

II. Các bước giải bài toán thấm 1. Thiết lập vùng làm việc: (cid:57) Kích thước khổ giấy (cid:57) Chọn đơn vị hình học (mm) (cid:57) Hiển thị lưới định hướng nếu cần khi phác

thảo mô hình hình học

11

Giới thiệu bộ phần mềm SEEPW

II. Các bước giải bài toán thấm

2. Phác thảo mô hình hình học của bài toán 3. Nhập vật liệu sau khi đã nhập hàm thấm

4. Gán vật liệu vào mô hình hình học, chú ý

khi chia lưới phần tử hữu hạn

5. Gán điều kiện biên cho bài toán (biên cột

nước và lưu lượng)

6. Kiểm tra lỗi và chạy bài toán

7. Xuất kết quả theo yêu cầu

12

C¸c b−íc ph©n tÝch cô thÓ

DEFINE

• KiÓm tra sè liÖu.

SOLVE

• X¸c ®Þnh vïng lµm viÖc, tû lÖ, kho¶ng l−íi,

CONTOUR

• L−u tr÷ bµi to¸n;

• Vect¬ vËn tèc;

• D¸n gi¸ trÞ c¸c ®−êng ®¼ng trÞ;

• Ph¸c ho¹ bµi to¸n, x¸c ®Þnh bµi to¸n, x¸c ®Þnh lo¹i ph©n tÝch, x¸c ®Þnh kiÓm tra ph©n tÝch;

• Gi¸ trÞ l−u l−îng;

• X¸c ®Þnh hµm thÊm;

• HÖ ®−êng thÊm;

• X¸c ®Þnh tÝnh chÊt vËt liÖu;

• Zoom In and Out

• Sinh l−íi phÇn tö;

• In kÕt qu¶;

• Chän th«ng sè cÇn xem;

• HiÓn thÞ th«ng tin nót vµ phÇn tö;

• X¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kiªn biªn nót;

• VÏ ®å thÞ c¸c kÕt qu¶

• X¸c ®Þnh mÆt c¾t tÝnh l−u l−îng;

• X¸c ®Þnh hÖ to¹ ®é;

13

Bμi to¸n vÝ dô – Ch−¬ng 3

C«ng tr×nh gi÷ n−íc

5m

Cao tr×nh 9m

T−êng chèng thÊm

Cao tr×nh 3m

k = 1x10-5m/s

14

1. Page Set up

X¸c ®Þnh tØ lÖ Set → Scale

X¸c ®Þnh ®iÓm l−íi Set → Grid

X¸c ®Þnh vïng lµm viÖc Set → page

L−u tr÷ bµi to¸n: File → Save

15

2. Phác thảo mô hình hình học

Sketch → Lines

16

3. Tạo vật liệu

• Nhập hàm thấm

KeyIn → Functions → Conductivity

Edit →

17

3. Tạo vật liệu

(cid:121)Xác định tính chất vật liệu

KeyIn → Material Properties

18

4. Lập lưới phần tử

Draw → Multiple Elements

19

5. Gán điều kiện biên

Draw → Boundary conditions

20

6. Nhập mặt cắt tính lưu lượng

Draw → Flux Sections

21

7. Vẽ hệ trục tọa độ

Sketch → Axes

22

8. Kiểm tra lỗi cho bài toán

Tools → Verify/Sort

23

9. Giải bài toán - SOLVE

24

Xem kÕt qu¶

25

HiÓn thÞ c¸c ®−êng ®¼ng thÕ

Draw → Contours

26

D¸n gi¸ trÞ cña c¸c ®−êng ®¼ng trÞ, l−u l−îng thÊm t¹i c¸c mÆt c¾t

Draw → Flux label Draw → Contour Labels

27

§−êng thÊm - Quü ®¹o cña c¸c vect¬ thÊm

Draw → Flow Paths

28

In c¸c h×nh vÏ

File → Print

29

Xem th«ng sè cña c¸c nót vµ phÇn tö

View → Node informations

View → Element informations

30

KÕt thóc SEEP/W

31

SLOPEW

32

I. Cơ sở lý thuyết của chương trình (cid:121) Giả thiết mặt trượt là cung tròn, xem khối đất trượt

ABCDA bị trượt theo cung ABC.

(cid:121) Chia khối trượt ra thành nhiều thỏi thẳng đứng, tính Mct và Mgt với tâm trượt O rồi tổng hợp lại và tính được hệ  số ổn định K theo công thức: K = Mct/Mgt

33

220

210

200

1.213

190

180

170

160

Upper Silty Clay Upper Silty Clay

150

Lower Silty Clay Lower Silty Clay

140

130

Soft Silty Clay Soft Silty Clay

120

110

Sandy Clay Till Sandy Clay Till

100

90

60

80

100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

320

34

Tính toán ổn định mái dốc bằng SLOPEW

II. Các bước tiến hành:

1. Xác định bài toán (cid:132) Vùng làm việc và đơn vị hình học

(cid:132)

Lựa chọn tỷ lệ

(cid:132) Xác định khoảng cách lưới

(cid:132)

Lưu bài toán

35

II. Các bước tiến hành

2. Phác họa mô hình hình học 3. Chọn phương pháp tính 4. Nhập các chỉ tiêu cơ lý cho VL 5. Nhập vật liệu vào mô hình bằng cách vẽ các

đường phân cách giữa các lớp đất.

6. Vẽ bán kính mặt trượt 7. Vẽ lưới tâm các mặt trượt 8. Vẽ hệ trục tọa độ 9. Kiểm tra lỗi 10. Giải bài toán 11. Hiển thị kết quả

36

III. Bài toán thực hành (cid:121) Mét ®Ëp ®Êt ®¬n gi¶n (cid:121) 2 líp ®Êt n»m trªn nÒn ®¸ (cid:121) §· biÕt ®−êng ®o ¸p

Líp ®Êt trªn

γ =15kN/m3; c = 5kPa; ϕ =200

Líp ®Êt d−íi

γ =18 kN/m2; c =10kPa, ϕ=25

§−êng ®o ¸p

NÒn ®¸

37

1. X¸c ®Þnh ph¹m vi lµm viÖc & lùa chän tû lÖ

Lùa chän tû lÖ

X¸c ®Þnh ph¹m vi lµm viÖc ≈ kÝch cì khæ giÊy

DEFINE menu ⇒ Set Scale

Set Menu ⇒ Page

38

2. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch l−íi & l−u bµi to¸n

Set menu ⇒ Grid

File menu ⇒ Save

39

. Ph¸c ho¹ bµi to¸n

KeyIn menu ⇒ Analysis Setting

40

4. X¸c ®Þnh ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch

KeyIn menu ⇒ Analysis Setting

41

5. X¸c ®Þnh tinh chất đất

Keyin → Soil properties

42

6. VÏ c¸c ®−êng ph©n c¸ch c¸c líp ®Êt vµ ®o ¸p

Thùc ®¬n Draw ⇒ Lines

Thùc ®¬n Draw ⇒ PWP

43

7. X¸c ®Þnh b¸n kÝnh vµ l−íi t©m c¸c mÆt tr−ît

Thùc ®¬n Draw ⇒ Slip Surface ⇒ Radius

Thùc ®¬n Draw ⇒ Slip Surface ⇒ Grid

44

8. Kiểm tra lỗi và giải bài toán

Tool → Vertify

9. Giải bài toán

Tool → Solve

45

Contour - Xem kÕt qu¶ Cho phÐp ®¸nh gi¸ ®IÒu kiÖn lµm viÖc cña c«ng tr×nh

1.464

HÖ sè an toµn

HÖ sè an toµn nhá nhÊt

l

E e v a t i o n (

m

)

MÆt tr−ît tíi h¹n

14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 0 10 30 40

20 Distance (m) 46

Các thông số: Đất đắp: γ = 17 kN/m3; c = 20 kPa; φ = 20o

Khi áp lực p = -100 kN/m2; k = 2.10-9 m/s Khi áp lực p = 0 kN/m2; k = 4.10-6 m/s

Đất nền : bão hòa hoàn toàn

γ = 19 kN/m3; c = 5 kPa; φ = 25o k = 3,2.10-4 m/s

47

Finish!

48