ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NGÃI<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHẠM VĂN ĐỒNG<br />
<br />
TẬP BÀI GIẢNG<br />
<br />
GIÁO DỤC HỌC ĐẠI CƯƠNG<br />
(HỆ CĐ ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN MẦM NON & TIỂU HỌC)<br />
GV: Lê Quang Hoạt<br />
<br />
Quảng Ngãi 2017<br />
1<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
<br />
Nội dung…………………………………………………………………...Trang<br />
CHƯƠNG 1. GIÁO DỤC LÀ HIỆN TƯỢNG XÃ HỘI ĐẶC BIỆT ...........................6<br />
1.1. Giáo dục là một hiện tượng xã hội, một nhu cầu sống còn của con người ............6<br />
1.1.1. Sự hình thành.........................................................................................................6<br />
1.1.2. Vai trò của hiện tượng giáo dục. ...........................................................................7<br />
1.1.3. Tính xã hội của giáo dục .......................................................................................8<br />
1.2. Tính chất của hiện tượng giáo dục giáo dục.............................................................8<br />
1.2.1. Tính phổ biến và vĩnh hằng ...................................................................................8<br />
1.2.2. Tính chất lịch sử và giai cấp của giáo dục.............................................................9<br />
1.2.3. Giáo dục vừa mang tính chung vừa mang tính cụ thể. ........................................11<br />
1.2.4. Giáo dục là hiện tượng văn minh- đỉnh cao văn hóa của loài người:..................11<br />
1.3. Các chức năng xã hội của giáo dục .........................................................................11<br />
1.3.1. Chức năng kinh tế - sản xuất ...............................................................................11<br />
1.3.2. Chức năng chính trị - xã hội ................................................................................13<br />
1.3.3. Chức năng tư tưởng - văn hóa .............................................................................14<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................................................15<br />
CHƯƠNG 2. GIÁO DỤC HỌC LÀ MỘT KHOA HỌC .............................................15<br />
2.1. Đối tượng, nhiệm vụ và những phương pháp của giáo dục học ...........................15<br />
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu của giáo dục học..............................................................15<br />
2.2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu của giáo dục học xã hội chủ nghĩa Việt Nam ..................16<br />
2.2. Hệ thống các phương pháp nghiên cứu khoa học giáo dục ..................................18<br />
2.2.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận........................................................18<br />
2.2.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn ....................................................18<br />
2<br />
<br />
2.2.3. Các phương pháp toán học ..................................................................................26<br />
2.3. Những khái niệm cơ bản của giáo dục học.............................................................26<br />
2.3.1. Sơ lược sự hình thành và phát triển của giáo dục học.........................................26<br />
2.3.2. Các khái niệm cơ bản của giáo dục học ..............................................................27<br />
2.4. Cấu trúc của giáo dục học........................................................................................30<br />
2.4.1. Cấu trúc của giáo dục học ...................................................................................30<br />
2.4.2. Mối quan hệ của giáo dục học với các khoa học khác ........................................31<br />
2.5. Xu thế phát triển hiện nay của giáo dục học ở Việt Nam .....................................32<br />
2.5.1. Tiếp cận xu thế đổi mới giáo dục trong thời đại ngày nay ..................................32<br />
2.5.2. Những vấn đề cần hoàn thiện của giáo dục học Việt Nam .................................33<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................................................34<br />
Chương 3. GIÁO DỤC VÀ SỰ PHÁT TRIỂN NHÂN CÁCH...................................34<br />
3.1. Khái niệm về sự phát triển nhân cách ....................................................................34<br />
3.1.1. Nhân cách ............................................................................................................34<br />
3.1.2. Sự phát triển nhân cách .......................................................................................36<br />
3.2. Nhân cách con người Việt Nam truyền thống và hiện đại:...................................37<br />
3.2.1. Con người Việt Nam truyền thống. .....................................................................37<br />
3.2.2. Con người Việt Nam hiện đại (1945-nay)...........................................................39<br />
3.3. Vai trò của yếu tố bẩm sinh- di truyền (BS-DT) đối với sự phát triển nhân cách.<br />
...........................................................................................................................................39<br />
3.3.1. Khái niệm: ...........................................................................................................39<br />
3.3.2. Vai trò của BS-DT đối với nhân cách .................................................................40<br />
3.4. Vai trò của môi trường sống đối với sự phát triển nhân cách. .............................40<br />
3.4.1. Khái niệm ............................................................................................................40<br />
3<br />
<br />
3.4.2. Vai trò của môi trường đối với sự phát triển nhân cách:.....................................41<br />
3.5. Vai trò chủ đạo của GD đối với sự phát triển nhân cách......................................42<br />
3.5.1. Đặc trưng của GD:...............................................................................................42<br />
3.5.2. Vai trò của giáo dục đối với sự phát triển nhân cách ..........................................42<br />
3.5.3. Điều kiện để GD giữ vai trò chủ đạo đối với sự phát triển nhân cách ................43<br />
3.6. Các giai đoạn phát triển của trẻ em theo lứa tuổi..................................................43<br />
3.6.1. Các giai đoạn. ......................................................................................................43<br />
3.6.2 Một số đặc điểm phát triển và công tác GD lứa tuổi học sinh .............................44<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................................................49<br />
CHƯƠNG 4. MỤC ĐÍCH GIÁO DỤC VÀ HỆ THỐNG GD QUỐC DÂN...............50<br />
4.1. Phạm trù mục đích GD ............................................................................................50<br />
4.1.1. Mục đích giáo dục là gì? .....................................................................................50<br />
4.1.2. Vai trò của phạm trù MĐGD...............................................................................52<br />
4.1.3. Các tính chất của phạm trù MĐGD.....................................................................52<br />
4.2. MĐGD Việt Nam hiện nay.......................................................................................53<br />
4.2.1. Lược sử phát triển của quan niệm về MĐGD. ....................................................53<br />
4.2.2. Những tiền đề xác định MĐGD hiện nay............................................................55<br />
4.2.3. MĐGD Việt Nam thời kì CNH- HĐH đất nước. ................................................56<br />
4.2.4. Mục tiêu GD bậc MN &TH ................................................................................59<br />
4.2.5. Những nhiệm vụ cơ bản của nền GDVN ............................................................62<br />
4.2.6. Những biện pháp cơ bản để thực hiện MĐGD....................................................63<br />
3.3. Nguyên lý giáo dục....................................................................................................64<br />
3.3.1. Khái niệm nguyên lý giáo dục.............................................................................64<br />
3.3.2. Nội dung nguyên lý giáo dục ..............................................................................66<br />
3.3.3. Phương hướng thực hiện nguyên lý giáo dục......................................................68<br />
4<br />
<br />
4.4. Hệ thống giáo dục quốc dân.....................................................................................69<br />
4.4.1. Khái niệm hệ thống giáo dục quốc dân (GDQD) ................................................69<br />
4.4.2. Nguyên tắc xây dựng hệ thống GD quốc dân......................................................70<br />
4.4.3. Sơ lược hệ thống giáo dục quốc dân VN hiện nay ..............................................70<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................................................72<br />
5.1. Vai trò của người giáo viên ......................................................................................72<br />
5.1.1. Đối với xã hội nói chung. ....................................................................................72<br />
5.1.2. Trong giáo dục nhà trường. .................................................................................72<br />
5.2. Nhà giáo, Nhiệm vụ và quyền hạn của giáo viên ...................................................73<br />
5.2.1. Nhà giáo (Luật GDVN-70)..................................................................................73<br />
5.2.2. Nhiệm vụ của nhà giáo (Luật GDVN-72) ...........................................................73<br />
5.2.3. Quyền của nhà giáo (Luật GDVN-73) ..............................................................73<br />
5.3. Đặc điểm lao động sư phạm (LĐSP) của người giáo viên.....................................74<br />
5.3.1. Một số đặc điểm chung trong LĐSP. ..................................................................74<br />
5.3.2. Một số đặc thù của LĐSP MN &TH ...................................................................75<br />
5.4. Những yêu cầu đối với nhân cách người người giáo viên .....................................75<br />
5.4.1. Những yêu cầu về phẩm chất. .............................................................................75<br />
5.4.2. Những yêu cầu về năng lực. ................................................................................75<br />
5.4.3. Một số nét tính cách cần thiết của GV MN &TH................................................77<br />
5.5. Người giáo viên với việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.....................77<br />
5.5.1. Sự cần thiết:.........................................................................................................77<br />
5.5.2. Các con đường nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. .................................77<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................................................78<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................................78<br />
5<br />
<br />