TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM K THUẬT VĨNH LONG
KHOA SƯ PHẠM K THUT VÀ XÃ HỘI NHÂN VĂN
BÀI GING
T CHC HOẠT ĐỘNG NG NGHIP
TRONG NHÀ TRƯNG
Biên son: Ths. Nguyn Minh Trung
NĂM 2025
MC LC
CHƯƠNG 1: LÝ LUN CHUNG V NG NGHIP ....................................... 7
1.1 Các lý thuyết v ng nghip ............................................................................. 7
1.1.1 Mô hình cung cp dch v ng nghip ...................................................... 7
1.1.2 Vòng ngh nghip ............................................................................................ 9
1.1.3 Quy trình hưng nghip ................................................................................. 9
1.1.3.1 Ni dung ......................................................................................................... 9
1.1.3.2 Ý nghĩa ......................................................................................................... 10
1.1.4 Lý thuyết cây ngh nghip ............................................................................ 10
1.1.4.1 Ni dung ....................................................................................................... 10
1.1.4.2 Ý nghĩa ......................................................................................................... 11
1.1.5 Lý thuyết mt mã Holland ............................................................................ 12
1.1.5.1 Ni dung ....................................................................................................... 13
1.1.5.2 Ý nghĩa ......................................................................................................... 14
1.1.5.3 Ý nghĩa ......................................................................................................... 15
1.1.6 Lý thuyết h thng ......................................................................................... 16
1.1.6.1 Ni dung ....................................................................................................... 16
1.6.1.2 Ý nghĩa ......................................................................................................... 17
1.1.7 Mô hình lp kế hoch ngh ........................................................................... 18
1.1.7.1 Ni dung ....................................................................................................... 18
1.1.7.2 Ý nghĩa ......................................................................................................... 20
1.1.8 Lý thuyết v trí điều khin ............................................................................ 20
1.1.8.1 Ni dung ....................................................................................................... 20
1.8.1.2 Ý nghĩa ......................................................................................................... 21
1.1.9 Lý thuyết ngu nhiên có kế hoch ............................................................... 21
1.1.9.1 Ni dung ....................................................................................................... 21
1.1.9.2 Ý nghĩa ......................................................................................................... 22
1.2 Nội dung cơ bản của công tác hướng nghip ..................................................... 22
1.2.1 Các hình thc giáo dục hướng nghip ......................................................... 22
1.2.1.1 Hot đng giáo dục hướng nghip ............................................................. 24
1.2.1.2 Hướng nghiệp qua các môn văn hóa.......................................................... 27
1.2.1.3 Hot đng giáo dc ngh ph thông và lao động sn xut ....................... 27
1.2.1.4 Hướng nghip qua hoạt động ngoi khóa, tham quan.............................. 28
1.2.2 Các điu kin đ thc hin hiu qu giáo dục hướng nghip .................... 29
1.2.2.1 Các điều kin v qun lý .............................................................................. 29
1.2.2.2 Điều kin v giáo viên ................................................................................. 29
1.2.2.3 Điều kin v tài liu và ngun thông tin..................................................... 31
1.2.2.4 Điều kin v thiết bị, máy móc và đồ dùng dy hc ................................... 32
1.2.3 S h tr ca cán b quản lý hướng nghip ............................................... 32
1.2.3.1. Qun lí hot đng dy và hc .................................................................... 33
1.2.3.2. Xây dng đội ngũ giáo viên phụ trách hướng nghip .............................. 33
1.3 Cách xác định năng lực hướng nghip ca hc sinh......................................... 34
1.3.1 Nhn thc bn thân ....................................................................................... 34
1.3.1.1 S thích ........................................................................................................ 35
1.3.1.2. Kh năng ..................................................................................................... 35
1.3.1.3. Cá tính ......................................................................................................... 36
1.3.1.4. Giá tr sng .................................................................................................. 36
1.3.1.5 Cách thc để nhn thc bn thân .............................................................. 37
1.3.2 Nhn thc ngh nghip ................................................................................. 38
1.3.2.1. Thế gii ngh nghip .................................................................................. 38
1.3.2.2. Tìm hiu h thng đào to ngh ................................................................ 38
1.3.3 Tìm hiu th trưng tuyn dng ................................................................... 39
1.4 Các phương pháp hưng nghip ........................................................................ 40
1.4.1 Phương pháp tích lũy kinh nghim .............................................................. 40
1.4.2 Hc ngh ph thông ....................................................................................... 41
1.4.3 Tham gia hot động ngoi khóa ................................................................... 41
1.4.4 Tìm hiu thông tin ngh nghip ................................................................... 41
1.4.5 Tư vấn hưng nghip .................................................................................... 42
1.5 Thông tin hưng nghip ...................................................................................... 42
1.5.1 Vai trò cng thông tin ................................................................................... 42
1.5.2 Nhu cu của người dùng đối vi cng thông tin ......................................... 43
1.5.3 Vai trò ca cán b qun lý ng nghip trong vic khai thác thông tin 43
1.5.4 Xây dng mng lưi chuyên nghip ............................................................ 43
CHƯƠNG 2: HOẠT ĐỘNG HƯỚNG NGHIP CHO HC SINH LP 10 ....... 46
2.1 Tìm hiu bn thân nhng yếu t ảnh hưng ti vic chọn hưng hc, chn
ngh ca bn thân ....................................................................................................... 46
2.1.1 Cơ sở khoa hc ca s phù hp ngh .......................................................... 46
2.1.1.1 Khung năng lực hướng nghip ca hc sinh............................................. 46
2.1.1.2 Nguyên tc chn ngh ................................................................................. 48
2.1.1.3 Cơ sở khoa hc ca s phù hp ngh ........................................................ 48
2.1.2 Tìm hiu bn thân ......................................................................................... 48
2.1.3 Mt s k năng thiết yếu ............................................................................... 55
2.1.4 Nhng yếu t ảnh hưng đến vic chọn hưng hc, chn ngh ................ 57
2.1.4.1 Mc tiêu ....................................................................................................... 57
2.1.4.2 Cách tiến hành ............................................................................................. 57
2.2 Tìm hiu ngh nghip .......................................................................................... 58
2.2.1 T chức giao lưu tìm hiu ngh nghip ....................................................... 63
2.2.2 Tìm hiu thông tin ngh nghip ti lp hc ................................................ 65
2.3 Xây dng kế hoch ngh nghip ......................................................................... 68
2.3.1 Xây dng kế hoch ngh nghiệp tương lai .................................................. 68
2.3.2 Tham quan tìm hiu thc tế một cơ sở sn xut ........................................ 69
CHƯƠNG 3: HOẠT ĐỘNG HƯỚNG NGHIP CHO HC SINH LP 11 ....... 70
3.1 Tìm hiu bn thân nhng yếu t ảnh hưởng ti quyết định chọn hướng đi
sau trung hc ph thông, chn ngh ......................................................................... 70
3.1.1 Tìm hiu kh năng, s thích và cá tính ca bn thân ................................ 70
3.1.1.1 Nhn thc bn thân..................................................................................... 70
3.1.1.2 Cách thc để nhn thc bn thân .............................................................. 73
3.1.2 Các hướng đi sau khi tốt nghip trung hc ph thông .............................. 74
3.1.3 Nhng yếu t ảnh hưởng ti quyết định chọn hướng đi sau trung học ph
thông, chn ngh ca bn thân .............................................................................. 74
3.2 Tìm hiu ngh nghip .......................................................................................... 75
3.2.1 Tìm hiu thông tin ngh và th trường tuyn dụng lao động .................... 75
3.2.2 Ngh ph thông .............................................................................................. 82
3.2.3 Tìm hiu thc tế một trưng ti địa phương .............................................. 82
3.3 Xây dng kế hoch ngh nghip ......................................................................... 83
3.3.1 Hoạt động ngoi khóa phc v cộng đồng vi vic tạo hội tìm hiu
bn thân, ngh nghip ............................................................................................ 83
3.3.2 Mc tiêu ngh nghip và kế hoch ngh nghip ......................................... 84
CHƯƠNG 4: HOẠT ĐỘNG HƯỚNG NGHIP CHO HC SINH LP 12 ....... 86
4.1 Tìm hiu bn thân nhng yếu t ảnh hưởng ti quyết định chn ngh ca
bn thân ....................................................................................................................... 86
4.1.1 Xác đnh s thích, kh năng, cá tính, giá trị ngh nghip ca bn thân .. 86
4.1.2 Tình hình và kế hoch phát trin KTXH của đất nước, địa phương ....... 90
4.1.3 Nhng điu kin đ thành đạt trong ngh .................................................. 92
4.1.4 Tư vấn hưng nghip .................................................................................... 92
4.1.4.1 Khái nim ..................................................................................................... 92
4.1.4.2 Phân loại tư vn hưng nghip .................................................................. 93
4.1.4.3 K năng tư vấn hướng nghip .................................................................... 93
4.1.4.4 Điều kin thc hiện tư vấn hướng nghip thành công ............................. 95
4.1.4.5 Thế gii ngh nghip ................................................................................... 96
4.2 Tìm hiu ngh nghip ........................................................................................ 109
4.2.1 Khái quát vài nét v h thống đào tạo ngh nghip c ta ................ 109
4.2.2 Tìm hiu h thống trưng trung cp chuyên nghiệp đào tạo ngh ca
Trung ương và địa phương .................................................................................. 110
4.2.3 Tìm hiu h thống đào tạo đại học và cao đng ........................................ 111
4.3 Xây dng kế hoch ngh nghip ....................................................................... 111
4.3.1 Tìm hiểu các thông tin hướng nghiệp để hoàn tt kế hoch ngh nghip và
đăng ký tuyn sinh ................................................................................................ 111
4.3.2 ng dn hc sinh chn ngh và làm h sơ tuyển sinh ......................... 112