ƯƠ

CH

NG 2

Ơ Ả

CÁC L NH C  B N TRÊN  LINUX

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008

1

N i dung ổ

ớ ổ ớ ớ ậ

ả ườ ệ i dùng trên h

ậ ố

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 2

ớ ệ ố ề ệ T ng quan v  l nh trên Linux ệ Các l nh thao tác v i   đĩa ệ ư ụ Các l nh thao tác v i th  m c ệ Các l nh thao tác v i t p tin ả ệ Các l nh qu n lý tài kho n ng th ng t p tin ệ Các l nh thao tác v i h  th ng

ổ ề ệ T ng quan v  l nh trên Linux

ọ ệ ệ

Giao di n dòng l nh trong Linux g i là CLI  (Command Line Interface). Cú pháp l nh:  ệ

ỳ ọ

ố ố

ố ố ố ố Tên l nh [­Tu  ch n] [đ i s  1] [đ i s  2] .... [đ i s   n] Ví d :ụ

mount ­t ntfs /dev/sda1 /mnt/sda1  V i:ớ

/dev/sda1  /mnt/sda1

• Tên l nh:  ệ mount  • Tu  ch n:  ỳ ọ ­t ntfs  • Đ i s  1:  ố ố • Đ i s  2:  ố ố

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 3

ổ ề ệ T ng quan v  l nh trên Linux

ồ ạ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 4

M t s  l ệ i khi gõ l nh trên Linux: ặ ộ ố ỗ L nh không t n t ệ i ho c không tìm th y:

ổ ề ệ T ng quan v  l nh trên Linux

M t s  l i khi gõ l nh trên Linux:

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 5

ệ ộ ố ỗ Gõ sai cú pháp l nh:ệ

ớ ổ ệ Các thao tác l nh v i đĩa:

ượ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 6

ế ắ ủ ỏ ắ ế ổ  đĩa t kê phân vùng  Li ổ  đĩa ng  Xem dung l G n k t phân vùng H y b  g n k t phân vùng

ệ ổ Li t kê phân vùng đĩa

ổ t kê các phân vùng đĩa trên

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 7

Tên l nhệ : fdisk  ệ ứ Li Ch c năng:  Linux  Cú pháp: fdisk [­l]  Ví d : ụ

ượ ổ Xem dung l ng đĩa

ứ ượ ổ ng đĩa.

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 8

Tên l nh: df (disk free) Ch c năng: Xem dung l Cú pháp: df [­a]  Ví d :ụ

mount  ự

ế

Th c hi n g n k t phân vùng vào FileSystem

.

ế ắ G n k t phân vùng

Tên l nh:ệ ứ Ch c năng: Cú pháp: mount ­t type dev dir  ố

ế

ệ ố ệ

ắ ệ ố ữ

ư ụ ượ

ế

ể ắ c ch  đ nh đ  g n k t vào

Type: Lo i phân vùng mà ta mu n g n k t vào h  th ng  Dev: Tên phân vùng hi n có trên h  th ng. Dùng l nh fdisk đ  xem  ệ ố h  th ng máy tính đang dùng có nh ng phân vùng nào  Dir: Th  m c đ

Ví d : ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 9

ủ ỏ ắ ế H y b  g n k t phân vùng

umount (unmount) ế ủ ỏ ắ H y b  g n k t phân vùng.

ư ụ ượ

ể ắ ế

Dir: Th  m c đ

c ch  đ nh đ  g n k t vào.

Tên l nh:ệ ứ Ch c năng:  Cú pháp: Umount dir

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 10

Ví d : ụ

ư ụ Các l nh thao tác v i th  m c

ệ ệ ệ

ạ ể ệ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 11

ổ ổ ư ụ Thay đ i th  m c hi n hành ư ụ Xem th  m c làm vi c hi n hành ư ụ ớ T o m i th  m c ư ụ ị ấ Hi n th  c u trúc cây th  m c ư ụ ộ Li t kê n i dung th  m c ư ụ Xóa th  m c ư ụ Đ i tên th  m c

ư ụ Thay đ i th  m c hi n hành

cd

ư ụ ệ Chuy n đ i th  m c hi n hành.

ể ườ ổ ẫ ư ụ ớ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 12

Tên l nh:ệ ứ Ch c năng: Cú pháp: cd <Đ ng d n th  m c m i> Ví d :ụ

ư ụ Thay đ i th  m c hi n hành

N u l nh cd không ch a <đ

ư ẫ ườ ng d n th   ể ề ư ụ ế ệ ươ ẽ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 13

ư L u ý:  ụ m c> thì ch ừ ộ riêng t ứ ng trình s  chuy n v  th  m c  ư ụ ấ ỳ  m t th  m c b t k .

ư ụ Thay đ i th  m c hi n hành

ư ụ ệ ư ạ Chu i “..” và “.” đ i di n cho th  m c

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 14

ệ ỗ L u ý:  ư ụ cha và th  m c hi n hành

ư ụ

Xem th  m c làm vi c hi n hành

pwd

ứ ườ ư ẫ ủ ng d n c a th

ụ ệ

ư ụ ườ

ệ Th  m c hi n hành: khmt Đ ng d n hi n hành: /home/giaovien/khmt

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 15

ệ Tên l nh:  ư ụ Xem th  m c và đ Ch c năng:  ệ m c làm vi c hi n hành. Cú pháp: pwd Ví d : ụ

ư ụ T o m i th  m c

mkdir ạ

ư ụ ư ụ

ớ ầ ạ

ớ ệ Tên l nh:  T o m i th  m c. Ch c năng:  Cú pháp: mkdir  Ví d : ụ ạ

ư ụ viethan trong th  m c

ư ụ home. viethan. ư ụ

ư ụ viethan các th  m c con:

khmt, laptrinh và

T o th  m c  ư ụ ế ể Chuy n đ n th  m c hi n hành  T o trong th  m c  hethongtt.

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 16

ị ấ

ư ụ Hi n th  c u trúc cây th  m c

tree

ứ ư ụ ị ấ ể Hi n th  c u trúc cây th  m c.

ố ố

ỉ ể ị ư ụ Tham s  ­d: Ch  hi n th  th  m c. ị ầ ủ ườ ể Tham s  ­f: Hi n th  đ y đ  đ

ng d n các t p tin.

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 17

ệ Tên l nh:  Ch c năng:  Cú pháp: tree 

Li

ư ụ t kê n i dung th  m c

ư ụ

Hi n th  n i dung trong th  m c.

ị ộ ọ

ư ụ

ộ ệ ệ ls Tên l nh:  Ch c năng:  Cú pháp: ls [­ Tùy ch n] [Th  m c]

ư ụ

ể ả

ư ụ

t kê t

ư ụ

ư ụ

ấ ả t c  các th  m c và t p tin k  c  các th  m c và  ộ ấ ả t c  các th  m c và t p tin trong các th  m c

t kê t

[­ Tùy ch n]:ọ ­a: Li ậ t p tin có thu c tính  n. ­R: Li con. ệ ­l: Li ư ụ

ộ t kê thu c tính các t p tin. ư ụ ầ

ậ ệ [Th  m c]: Là th  m c c n li

ộ t kê n i dung

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 18

ư ụ Xóa th  m c

rmdir

ứ ư ụ Xóa th  m c.

ư ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 19

ệ Tên l nh:  Ch c năng:  Cú pháp: rmdir  Ví d :ụ

ư ụ Xóa th  m c

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 20

L u ý:ư ỉ ượ ư ụ ỗ Ch  đ c xóa th  m c r ng  ệ ư ụ ượ Không xóa đ c th  m c hi n hành  ỉ ư ụ ỗ ề ể Có th  xóa nhi u th  m c r ng cùng lúc b ng cách ch   ư ụ ườ ra đ ng d n cho các th  m c đó phân cách nhau b ng  ấ d u cách

ứ ư ụ ổ Đ i tên th  m c.

ư ụ

ư ụ Đ i tên th  m c ệ mv Tên l nh:  Ch c năng:  ư ụ Cú pháp: mv  ớ Ví d : ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 21

ư ụ Sao chép th  m c

cp

ứ Sao chép th  m c.

ư ụ ồ ư ụ ư ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 22

ệ Tên l nh:  Ch c năng:  Cú pháp: cp   Ví d : ụ

ớ ậ

Các l nh thao tác v i t p tin

ế

ể ố

ậ i nén t p tin ẫ ử ụ

ế

và ký t

ề ậ

ệ ạ ậ T o t p tin ậ Sao chép t p tin ể ậ Di chuy n t p tin ế ớ ậ T o liên k t v i t p tin ậ Tìm ki m t p tin ậ Xóa t p tin ị ộ Hi n th  n i dung t p tin ậ N i các t p tin ả Nén và gi ướ ng d n s  d ng l nh Xem h ấ ộ Xu t n i dung thông báo ạ ậ Xem lo i t p tin ố ừ ố Đ m s  dòng, s  t ớ ộ ậ Chia m t t p tin l n thành nhi u t p tin nh

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 23

ạ ậ

T o t p tin

ặ vi ho c gedit (graphic edit)

ớ ậ  T o m i t p tin. ậ ho c ặ gedit 

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 24

Tên l nh:ệ ứ Ch c năng: Cú pháp: vi  tin>

ạ ậ

T o t p tin

ả ơ ả ủ

ạ ậ ệ ố Vi là trình so n th o c  b n c a các h  th ng Linux ư ộ ậ Cú pháp đ  so n th o m t t p tin nh  sau:

#vi  Ví d :ụ  vi test

ế ộ

ch  đ  so n th o, nh n phím ESC +

ả ế ộ ệ ấ

ế i, n u ta  ể

ượ ạ c l ể

ế ộ ạ

ử ụ vi, ta có th  ch n m t trong hai ch  đ   ể ọ ế ộ Khi s  d ng  ế ộ thao tác: ch  đ  câu l nh (command mode) và ch  đ   ạ so n th o (editor mode).   ấ ở ế ộ ạ ế N u ta đang  ể ẽ ệ l nh s  chuy n sang ch  đ  l nh. Ng ệ ở ế ộ ệ đang   ch  đ  l nh thì nh n phím l nh đ  chuy n sang  ả    ch  đ  so n th o.

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 25

ằ T o t p tin b ng l nh vi ạ ể ạ ậ

ạ ậ

T o t p tin

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 26

ạ ậ ệ ằ T o t p tin b ng l nh vi

ạ ậ

T o t p tin

ướ

c khi vào menu

ệ ể ạ ậ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 27

ằ ạ ậ T o t p tin b ng l nh gedit ế ệ ử ụ gedit đ  t o t p tin d ng text trong ch   S  d ng l nh  ộ ồ ọ đ  đ  h a.  ậ ộ ả ạ Sau khi so n th o xong n i dung t p tin, vào menu  ể ư ộ File/Save đ  l u n i dung t p tin tr ể File/Close đ  đóng t p tin.

Sao chép t p tin

cp (copy)

ừ ư ụ

ư ụ

ế

Sao chép t p tin t

th  m c này đ n th  m c

ư ụ ọ

Tên l nh:ệ ứ Ch c năng: khác. Cú pháp: cp [­ tùy ch n] / . Tùy ch n:

ồ ạ

ỏ ạ

i dùng n u t p tin đích đã t n t

i.

i ng

ư ụ

ư ụ ồ ế ậ ườ ­i: H i l ả ­r: Sao chép c  cây th  m c. ­f: Sao chép đè. ể ­v: Hi n th  quá trình sao chép t p tin.

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 28

Sao chép t p tin

ế

ế ụ ồ

ố ỉ

ả ụ ậ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 29

ư ụ ậ ừ ư ố ậ  th   Chú ý: N u chúng ta mu n sao chép t p tin t ậ ư ụ ờ ổ m c này đ n th  m c khác đ ng th i đ i tên t p  ổ ở ư ụ ậ tin thì ph i ch  ra tên t p tin mu n đ i   th  m c  ừ ậ   đích. Ví d : sao chép t p tin t p tin thongbao t ờ ổ ư ụ th  m c tmdt sang th  m c cntt_ud, đ ng th i đ i  tên t p tin thongbao thành baocao.

Di chuy n t p tin

ơ

ể ậ mv (move) ể ậ ọ

ế ừ ơ  n i này đ n n i khác  ậ ồ ư ụ

ư ụ

ệ Tên l nh:  Ý nghĩa: Di chuy n t p tin t Cú pháp: mv [­tùy ch n] / . Trong đó tùy ch n:ọ

ế ậ

ồ ạ

i ng

i.

ườ ể

i dùng n u t p tin đích đã t n t ớ ơ ậ

ặ ậ

ể ậ

ể ị

ỏ ạ ­i: H i l ồ ỉ ­u: Ch  di chuy n khi t p tin ngu n m i h n t p tin cũ ho c t p tin  ị ỗ cũ b  l i. ­f: Di chuy n đè. ­v: Hi n th  quá trình di chuy n t p tin.

Ví d : ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 30

ế ớ ậ

T o liên k t v i t p tin

ln (link)  ạ ữ ậ

ồ ườ ng

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 31

ệ Tên l nh:  ế Ý nghĩa: T o liên k t gi a các t p tin ậ Cú pháp: ln  <đ ậ ẫ d n>/   Ví d : ụ

ế

Tìm ki m t p tin

ư ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 32

ệ find (find)   Tên l nh:  ậ ế Ý nghĩa: Tìm ki m t p tin trong th  m c. ư ụ Cú pháp: find  ­name     Ví d : ụ

ậ Xóa t p tin

rm (remove)

ọ ậ

ọ c ch n xóa.

ở ắ ướ ­i: Nh c nh  xác nh n tr ấ ả ­r: Xóa t t c  các t p tin trong th  m c đ ị ­v: Hi n th  quá trình xóa t p tin.

ệ Tên l nh:  Ý nghĩa: Xóa t p tin ầ Cú pháp: rm [­ Tùy ch n] .  ị ọ Trong đó, [­ Tùy ch n] là các giá tr  sau:   ậ ậ c khi xóa t p tin. ư ụ ượ ậ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 33

Ví d : ụ

ị ộ

Hi n th  n i dung t p tin

Cat, more, less, head, tail   ậ ộ

ệ Tên l nh:  Ý nghĩa: Xem n i dung bên trong t p tin. Cú pháp:

ị ế ộ

ậ ậ

ầ ủ ậ

ố ủ ậ

cat : Hi n th  h t n i dung t p tin. ị ể ặ more  ho c less : Hi n th   ừ n i dung t p tin trên t ng trang màn hình. ể head [­n] : Hi n th  n dòng đ u c a t p  tin. ể tail [­n] : Hi n th  n dòng cu i c a t p  tin.

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 34

ị ộ

Hi n th  n i dung t p tin

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 35

ị ế ộ ể ậ ậ cat : Hi n th  h t n i dung t p tin.

ị ộ

Hi n th  n i dung t p tin

ể ậ ậ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 36

ị ộ ậ ặ more  ho c less : Hi n  ừ th  n i dung t p tin trên t ng trang màn hình.

ị ộ

Hi n th  n i dung t p tin

ầ ủ ể ậ ị

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 37

head [­n] : Hi n th  n dòng đ u c a  ậ t p tin.

ị ộ

Hi n th  n i dung t p tin

ố ủ ể ậ ị

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 38

tail [­n] : Hi n th  n dòng cu i c a  ậ t p tin.

N i các t p tin

ể ố ộ

ề ậ

ộ ậ

Tên l nhệ : cat. Ý nghĩa: Dùng đ  n i n i dung nhi u t p tin vào m t t p  tin. ậ Cú pháp: cat   >  Ví dụ:

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 39

Nén và gi

ậ i nén t p tin

gzip và gunzip. ể

ặ ỡ

ệ Tên l nh:  Ý nghĩa: Dùng đ  nén (gzip) ho c g  nén (gunzip) cho t p  tin. Cú pháp: gzip  ho c gunzip  Ví d :ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 40

ướ

ẫ ử ụ

Xem h

ng d n s  d ng l nh

ướ ẫ ử ụ ệ

ộ ệ ẫ ầ ng d n s  d ng l nh. ớ ng d n.

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 41

Tên l nhệ : man. Ý nghĩa: Xem h Cú pháp: man  v i  là tên  ướ ủ c a m t l nh c n xem h Ví dụ:

ấ ộ

Xu t n i dung thông báo

echo. ấ ộ

ố ố ủ

ệ Tên l nh:  Ý nghĩa: Xu t n i dung thông báo. Cú pháp: echo ... v i ớ ... là các đ i s  c a dòng l nh. Ví d :ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 42

ấ ộ

Xu t n i dung thông báo

ứ ể

ị ộ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 43

ệ ư ụ ớ ệ Chú ý: Ngoài ch c năng hi n th  thông báo lên  màn hình, l nh echo còn dùng đ  hi n th  n i dung  th  m c v i cú pháp l nh: echo * ị ể ể

ạ ậ

Xem lo i t p tin

ạ ậ ậ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 44

ệ file. Tên l nh:  Ý nghĩa: Xem lo i t p tin. Cú pháp: file . Ví d : ụ

ố ừ

ế

ự ậ

Đ m s  dòng, s  t

ố  và s  ký t

t p tin

ố ế ố ừ ự ố  và s  ký t có trong

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 45

Tên l nhệ : wc (word count). Ý nghĩa: Đ m s  dòng, s  t ậ t p tin. Cú pháp: wc  Ví dụ:

ề ậ

ộ ậ

Chia m t t p tin l n thành nhi u t p tin nh

split.

ỡ ớ

ề ậ

ng> < tên t p tin ngu n> 

ệ Tên l nh:  ộ ậ Ý nghĩa: Dùng đ  chia m t t p tin có kích c  l n thành  ỏ ướ c nh .  nhi u t p tin có kích th ượ Cú pháp: split ­b  Ví d : ụ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 46

ườ

ệ ố

i dùng trên h  th ng t p

Các l nh qu n lý tài kho n ng tin

ả ủ ệ ố ề ậ ấ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 47

ệ ệ ườ ở ữ ậ Tài kho n c a h  th ng Các quy n truy xu t trên t p tin L nh chmod ổ L nh thay đ i ng i dùng s  h u t p tin

Tài kho n c a h  th ng

ạ Tài kho n h  th ng bao g m 2 lo i:

ả ả

ườ

ồ i dùng (User)

ả ủ ệ ố ệ ố ả ườ Tài kho n ng Tài kho n nhóm ng

i dùng (Group)

Tài khoản người dùng trên Windows

Tài khoản người dùng trên Linux

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 48

ả ủ ệ ố

Tài kho n c a h  th ng

ườ

Tài kho n ng

i dùng:

Hộp thoại tạo mới user

i s  d ng.

ườ ử ụ ẩ

ố ệ

ư ụ

ủ ủ

ặ ị

username: Tên ng password: M t kh u. ạ ậ uid: S  nh n d ng (user identify  number). gid: S  hi u nhóm (group identify  number). home directory: Th  m c ch  c a  tài kho n.ả ạ Shell: Lo i Shell m c đ nh cho tài  ườ ả kho n ng

i dùng. ư Các thông tin trên l u trong t p  tin /etc/passwd

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 49

ả ủ ệ ố

Tài kho n c a h  th ng

i dùng:

ườ Tài kho n nhóm ng ủ

ố ệ

groupname: Tên c a nhóm. gid: S  hi u nhóm (group identify number). ả Danh sách các tài kho n thu c nhóm. ư Các thông tin trên l u trong t p tin /etc/group

Cửa sổ quản trị tài khoản người dùng

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 50

Các quy n truy xu t trên t p tin

ượ

ườ

i

ế ậ ườ t l p: i dùng t o

Hộp thoại các quyền trên tập tin chotay

Owner: rwx Group: rwx Other: rwx

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 51

ộ ậ Khi m t t p tin đ c  ạ ậ t o l p, các thông tin  ượ c thi sau đ ủ uid c a ng ậ t p tin. ủ gid c a nhóm ng ạ ậ dùng t o t p tin. ề Các quy n truy c p trên  ậ t p tin.

L nh chmod

ổ ậ ề

chmod cho phép thay đ i quy n trên t p tin  ườ

ở ữ ậ ậ

ư ng tr ng

L nh ệ ủ c a ng ỉ ữ Ch  nh ng ng ề ề có quy n thay đ i quy n trên t p tin.  ể ự Có th  th c hi n l nh trên theo hai cách sau:

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 52

i dùng.  ườ i dùng s  h u t p tin này thì m i  ổ ệ ệ ệ ượ Dùng các ký hi u t ệ ố Dùng thông s  tuy t đ i

L nh chmod

ệ ượ

Dùng các ký hi u t

ư ng tr ng

Cú pháp: chmod {a,u,g,o} {+,­,=}  {r,w,x} 

ề ằ

{a,u,g,o}: a (all), u (user), g  (group), o (other)  {+,­,=}: + là thêm quy n, ­ là  ộ b t quy n, = là gán b ng m t  ị giá tr  khác  {r,w,x}: r (read only), w (write)  và x (excusive)

Hộp thoại phân quyền tập tin chotay

Ví d : ụ #chmod g+x chotay

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 53

L nh chmod

Trong đó:  ủ

Cú pháp: chmod  .  ộ ố ơ ố : Là m t s  c  s  8 dùng đ  gán và h y quy n  ậ trên t p tin.  Ví d : ụ [root@pc02 root]#chmod 755 viethan.txt

Owner (7(10) = 111(2)): u+rwx Group (5(10) = 101(2)): g+rx, g­w Other (5(10) = 101(2)): o+rx, o­w

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 54

ố ệ ố Dùng thông s  tuy t đ i

ườ

ở ữ ậ

L nh thay đ i ng

i dùng s  h u t p tin

ườ ở ữ i s  h u trên

ổ chown cho phép thay đ i ng VD: chown root chotay.

ở ữ

Trước

Sau

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 55

L nh ệ ậ t p tin.  L nh ệ ậ t p tin. ổ chgrp cho phép thay đ i nhóm s  h u trên   VD: chgrp root chotay.

ớ ệ ố ệ Các l nh thao tác v i h  th ng

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 56

ệ ệ ệ ệ ệ ệ ệ ệ L nh at L nh hostname L nh ps L nh clear L nh date L nh cal L nh who Ti n ích bc

ệ L nh at

ệ ạ ộ ể ượ ờ i m t th i đi m đ c

ố ờ . Trong đó: Tên l nhệ : at. ự Ý nghĩa: Th c thi l nh t ướ ị ch  đ nh tr c. Cú pháp: at  [Th i gian]

ộ ậ

:ố ự ị

­f file: Th c thi m t t p tin. ệ ­l: Hi n th  danh sách các l nh trong hàng đ i. ợ ệ ­d job [job…]: Xóa l nh trong hàng đ i.  ẽ ự ờ

[Th i gian]

ệ   : Th i gian xác đ nh s  th c thi l nh

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 57

i tên máy tính.

ệ ố

ể ư

L nh hostname

Hiển thị tên máy tính

Đặt lại tên máy tính

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 58

ệ Tên l nhệ : hostname. ặ ặ ạ Ý nghĩa: Hi n th  tên máy tính ho c đ t l H  th ng l u tên máy tính trong /etc/hosts. Cú pháp: hostname

ệ L nh ps

ệ ố

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 59

Tên l nhệ : ps (report a snapshot). ạ ế Ý nghĩa: Xem danh sách các ti n trình đang ho t  ộ đ ng trên h  th ng. Cú pháp: ps

ệ L nh clear

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 60

Tên l nhệ :  clear Ý nghĩa: Xoá màn hình. Cú pháp: clear

ệ L nh date

ị ờ ệ ủ ệ  hi n hành c a h

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 61

Tên l nhệ : date. ể Ý nghĩa: Hi n th  ngày gi th ng máy tính. Cú pháp: date

ệ L nh cal

ớ ị ỉ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 62

Tên l nhệ : cal. ị Ý nghĩa: Xem l ch v i tháng và năm ch  đ nh. Cú pháp: cal 

ệ L nh who

ả ườ ử i dùng đang s

ể ệ ố

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 63

Tên l nhệ : who Ý nghĩa: Đ  xem tài kho n ng ụ d ng h  th ng. Cú pháp: who

ệ Ti n ích bc

ệ ộ ộ ể ự ệ

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 64

ể ọ Ti n ích máy tính bc (basic calculator) cung c p  m t b  máy tính tay dùng đ  th c hi n các phép  ứ tính toán các bi u th c, các hàm toán h c,....

Ti n ích bc

ị ố ữ ố ở

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 65

ầ ậ ể ấ ầ Đ   n đ nh s  ch  s    ph n th p phân, ta dùng  ố ữ ố ở ớ ệ l nh scale = n v i n là s  ch  s ậ  ph n th p phân

Ti n ích bc

ậ L p trình trên bc:

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 66

ể ỏ Đ  thoát kh i bc, ta dùng t Dùng l nh ệ man bc đ  xem h ổ ợ  h p phím: Ctrl + D. ẫ ệ ướ ng d n l nh này.

T NG K T

ớ ổ ớ ớ ậ

ả ườ ệ i dùng trên h

ậ ố

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 67

ớ ệ ố ề ệ T ng quan v  l nh trên Linux ệ Các l nh thao tác v i   đĩa ệ ư ụ Các l nh thao tác v i th  m c ệ Các l nh thao tác v i t p tin ả ệ Các l nh qu n lý tài kho n ng th ng t p tin ệ Các l nh thao tác v i h  th ng

CÂU H I LÝ THUY T VÀ BÀI T P

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 68

ỏ ậ ự ế Câu h i lý thuy t Bài t p th c hành

ế Câu h i lý thuy t ộ ệ ơ ả ủ Câu 1. Cú pháp c  b n c a m t l nh trên  Linux nào sau đây đúng:

ố ố

ọ ệ ệ

ể ệ t kê phân

ệ  đĩa:

a.  [Tùy ch n] [Tham s ]  ọ b.  [Tên l nh] [Tham s ]  ố c.  [Tên l nh] [Tùy ch n]  ề d. Câu a, b và c đ u sai.  Câu 2. L nh nào sau đây dùng đ  li ổ vùng  a. df  b. fdisk  c. mount  d. umount

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 69

ế Câu h i lý thuy t

ể ổ

ư ệ Câu 3. L nh nào sau đây dùng đ  thay đ i th   ụ ệ m c hi n hành:  a. mkdir  b. pwd  c. cd  d. tree

ể ổ ệ

a. mkdir  b. rmdir  c. tree  d. mv

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 70

ư Câu 4. L nh nào sau đây dùng đ  đ i tên th   m c ụ

ế Câu h i lý thuy t

ệ ể ậ

a. mv b. cp c. cat d. ls

Câu 5. L nh nào sau đây dùng đ  sao chép t p  tin

a. mv b. rmdir c. rm d. who

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 71

ệ ể ậ Câu 6. L nh nào sau đây dùng đ  xóa t p tin:

ế Câu h i lý thuy t

ể ướ ng

ệ Câu 7. L nh nào sau đây dùng đ  xem h ẫ ử ụ ệ   d n s  d ng l nh a. help b. man c. rm d. who

ể ự ệ ệ ệ

ấ ộ

ạ ậ a. T o t p tin ư ụ b. Xóa th  m c  ạ ậ c. Xem lo i t p tin  d. Xu t n i dung thông báo

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 72

ụ Câu 8. L nh echo dùng đ  th c hi n nhi m v   nào sau đây:

ế Câu h i lý thuy t

ể ự

ụ Câu 9. L nh hostname dùng đ  th c hi n nhi m v   nào sau đây

ệ ố

ạ ộ

ế

ạ ậ a. T o t p tin  ư ụ b. Xóa th  m c  c. Xem danh sách các ti n trình đang ho t đ ng trên h  th ng  d. Hi n th  tên máy tính đang làm vi c

ệ ể ự

ị ệ

Câu 10. L nh clear dùng đ  th c hi n nhi m v  nào  sau đây

ạ ậ

ấ ộ

ậ a. Xóa t p tin  b. Xóa màn hình  c. Xem lo i t p tin  d. Xu t n i dung thông báo

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 73

Bài t p th c hành

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 74

ự ự ố ố Bài th c hành s  1 Bài th c hành s  2

Bài th c hành s  1

ớ ể ư ữ ệ

ườ

ầ ợ

ữ ệ ụ ệ ố

ế ậ

ở ộ

ự ộ  đ ng cho phân vùng đĩa trên  ạ i.

ể ứ

ườ

ng

ộ ượ ng là 5GB, đáp  ng các yêu c u sau: ả ị ự ố

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 75

ạ T o m t phân vùng đĩa m i đ  l u d  li u có  dung l   ả ệ ng h p h p h   Đ m b o an toàn d  li u trong tr ấ ố th ng b  s  c  (ví d  h  th ng shutdown b t ng ). ế ộ Thi t l p ch  đ  mount t ỗ m i khi Linux kh i đ ng l ở ộ ạ T o đĩa kh i đ ng cho Linux đ   ng phó trong tr ị ự ố ợ h p b  s  c .

Bài th c hành s  2

Updated 25.08.2008

Computer Sciences Div. @ 2008 76

ệ ơ ồ ự ệ ằ ọ   Th c hi n s  đ  trên b ng các l nh đã h c