0
TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHẠM VĂN ĐỒNG
KHOA KINH TẾ
BÀI GIẢNG
MÔN: KẾ TOÁN KHO BẠC
(Dùng cho đào tạo tín chỉ)
Lưu hành nội bộ - Năm 2017
Người biên soạn: Th.S Bùi Tá Toàn
1
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN KBNN ...................................................... 1
1.1. Quy định chung về kế toán Kho bạc Nhà nước ........................................................ 1
1.1.1. Khái niệm ............................................................................................................ 1
1.1.2. Nhiệm vụ............................................................................................................. 1
1.1.3. Phương pháp kế toán .......................................................................................... 1
1.1.4. Đơn vị đo lường .................................................................................................. 1
1.1.5. Kỳ kế toán ........................................................................................................... 2
1.1.6. Tài liệu kế toán ................................................................................................... 2
1.2. Tổ chức công tác kế toán và tổ chức bộ máy kế toán Kho bạc Nhà nước ................ 2
1.2.1. Tổ chức công tác kế toán .................................................................................... 2
1.2.2. Tổ chức bộ máy kế toán ...................................................................................... 2
1.3. Chứng từ kế toán ....................................................................................................... 2
1.3.1. Khái niệm ............................................................................................................ 2
1.3.2. Một số quy định về chứng từ kế toán ................................................................. 3
1.3.2.1. Chứng từ hợp pháp .......................................................................................... 3
1.3.2.2. Chứng từ hợp lệ ............................................................................................... 3
1.3.2.3. Nội dung chứng từ kế toán .............................................................................. 3
1.3.3. Trình tự sử lý chứng từ kế toán .......................................................................... 3
1.3.4. Quy định về lập chứng từ kế toán ....................................................................... 3
1.3.5. Quy định về ký chứng từ kế toán và kiểm tra chứng từ kế toán ......................... 4
1.3.5.1. Quy định về ký chứng từ kế toán ..................................................................... 4
1.3.5.2. Quy định về kiểm tra chứng từ kế toán ........................................................... 4
1.3.6. Lưu trữ chứng từ kế toán .................................................................................... 4
1.4. Tài khoản và hệ thống tài khoản ............................................................................... 5
1.4.1. Tài khoản kế toán ................................................................................................ 5
1.4.2. Hệ thống tài khoản kế toán ................................................................................. 5
1.5. Sổ kế toán ................................................................................................................ 29
1.5.1. Sổ cái................................................................................................................. 29
1.5.2. Sổ chi tiết .......................................................................................................... 30
CHƯƠNG 2: KẾ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ................................................ 31
2.1. Kế toán thu ngân sách bằng đồng Việt nam............................................................ 31
2.1.1. Nội dung các khoản thu ngân sách nhà nước ................................................... 31
2.1.1.1. Nội dung các khoản thu ngân sách nhà nước ................................................ 31
2.1.1.2. Các hình thức thu ngân sách nhà nước .......................................................... 31
2.1.1.3. Chứng từ kế toán sử dụng .............................................................................. 31
i
2
2.1.1.4 Tài khoản kế toán sử dụng .............................................................................. 31
2.1.2. Phương pháp hạch toán ..................................................................................... 33
2.1.2.1. Kế toán thu thuế, thu tiền phạt, thu phí và lệ phí ........................................... 33
2.1.2.2. Kế toán thu trợ cấp từ ngân sách cấp trên ...................................................... 34
2.1.2.3. Kế toán các khoản tạm thu chưa đưa vào cân đối ngân sách ........................ 35
2.1.2.3.1. Các khoản tạm thu thuế của các đơn vị, các tổ chức, cá nhân theo yêu
cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền .................................................................. 35
2.1.2.3.2. Kế toán tạm ứng Quỹ dự trữ tài chính ........................................................ 35
2.2. Kế toán chi ngân sách nhà nước bằng đồng Việt Nam ........................................... 36
2.2.1. Nội dung và quy định hạch toán chi ngân sách nhà nước ................................ 36
2.2.1.1. Nội dung chi .................................................................................................. 36
2.2.1.2. Tài khoản sử dụng ......................................................................................... 36
2.2.2. Phương pháp hạch toán ..................................................................................... 39
2.2.2.1. Kế toán chi thường xuyên .............................................................................. 39
2.2.2.2. Kế toán các khoản chi khác bằng lệnh chi tiền .............................................. 41
2.3. Kế toán cân đối thu chi ngân sách nhà nước ........................................................... 42
2.3.1. Tại kho bạc nhà nước huyện ............................................................................. 42
2.3.1.1. Chạy Chương trình tính toán chênh lệch Cân đối thu chi ............................. 42
2.3.1.2. Xử lý chênh lệch cân đối thu, chi và kết dư ngân sách ................................. 43
2.3.2. Tại kho bạc nhà nước tỉnh ................................................................................ 44
2.3.2.1. Chạy Chương trình tính toán chênh lệch Cân đối thu chi ............................. 44
2.3.2.2. Xử lý chênh lệch cân đối thu, chi và kết dư ngân sách ................................. 44
2.3.3. Tại kho bạc nhà nước trung ương ..................................................................... 46
2.3.3.1. Chạy Chương trình tính toán chênh lệch Cân đối thu chi ............................. 46
2.3.3.2. Xử lý chênh lệch cân đối thu, chi và kết dư NSTW ...................................... 46
CHƯƠNG 3: KẾ TOÁN TRÁI PHIẾU CHÍNH PHỦ ................................................ 47
3.1. Kế toán phát hành và thanh toán trái phiếu Chính phủ bán lẻ qua hệ thống
KBNN ............................................................................................................................ 47
3.1.1. Kế toán phát hành ............................................................................................. 47
3.1.2. Kế toán thanh toán ............................................................................................ 47
3.2. Kế toán tín phiếu, trái phiếu đấu thầu, bảo lãnh ..................................................... 50
3.2.1. Tín phiếu, trái phiếu đấu thầu, bảo lãnh ghi thu ngân sách trung ương ........... 50
3.2.1.1. Kế toán phát hành .......................................................................................... 50
3.2.1.2. Kế toán thanh toán ......................................................................................... 51
3.2.1.3. Kế toán thanh toán trái phiếu không lưu kí tập trung .................................... 51
CHƯƠNG 4: KẾ TOÁN CHO VAY THEO MỤC ĐÍCH CHỈ ĐỊNH ....................... 53
ii
3
4.1. Kế toán cho vay theo mục đích chỉ định ................................................................. 53
4.1.1. Kế toán Chi cho vay của ngân sách trung ương ............................................... 53
4.1.1.1. Trường hợp đối tượng thụ hưởng có TK tại ngân hàng ................................ 53
4.1.1.2. Trường hợp đối tượng thụ hưởng có tài khoản tại KBNN ............................ 53
4.1.2. Kế toán thu hồi nợ vay theo mục tiêu chỉ định ................................................. 54
4.1.2.1. Tại KBNN huyện ........................................................................................... 54
4.1.2.2. Tại KBNN tỉnh .............................................................................................. 55
4.1.2.3. Tại Sở Giao dịch - KBNN ............................................................................. 56
CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN TIỀN GỬI TẠI KHO BẠC NHÀ NƯỚC .......................... 58
5.1. Yêu cầu, nhiệm vụ của kế toán tiền gửi tại kho bạc nhà nước ............................... 58
5.1.1. Yêu cầu ............................................................................................................. 58
5.1.2. Nhiệm vụ........................................................................................................... 58
5.2. Phương pháp hạch toán ........................................................................................ 58
5.2.1. Quy trình xử lý và luân chuyển chứng từ ......................................................... 58
5.2.2. Tài khoản kế toán sử dụng ................................................................................ 58
5.2.3. Phương pháp hạch toán ..................................................................................... 59
5.2.3.1. Kế toán tiền gửi.............................................................................................. 59
5.2.3.2. Kế toán tiền gửi tạm thu, tạm giữ .................................................................. 60
CHƯƠNG 6: KẾ TOÁN THANH TOÁN BÙ TRỪ..................................................... 63
6.1. Thanh toán bù trừ thông thường ............................................................................. 63
6.1.1. Quy định chung ................................................................................................. 63
6.1.2. Phương pháp hạch toán ..................................................................................... 63
6.1.2.1. Chứng từ kế toán ............................................................................................ 63
6.1.2.2. Quy trình xử lý nghiệp vụ .............................................................................. 64
6.2. Thanh toán bù trừ điện tử ........................................................................................ 65
6.2.1. Quy định chung ................................................................................................. 65
6.2.2. Phương pháp hạch toán ..................................................................................... 65
6.2.2.1. Chứng từ kế toán ............................................................................................ 65
6.2.2.2. Quy trình xử lý nghiệp vụ .............................................................................. 66
CHƯƠNG 7: KẾ TOÁN THANH TOÁN ĐIỆN TỬ KBNN ...................................... 68
7.1. Kế toán thanh toán điện tử kho bạc ......................................................................... 68
7.1.1. Khái niệm thanh toán điện tử ............................................................................ 68
7.1.2. Tại kho bạc nhà nước A .................................................................................... 68
7.1.2.1. Quy trình xử lý nghiệp vụ .............................................................................. 68
7.1.2.2. Phương pháp hạch toán .................................................................................. 69
7.1.2.2.1. Đối với Lệnh chuyển Có ............................................................................. 69
iii
4
7.1.2.2.2. Đối với Lệnh chuyển Nợ ............................................................................ 70
7.1.3. Tại kho bạc nhà nước B .................................................................................... 70
7.1.3.1. Quy trình xử lý nghiệp vụ .............................................................................. 70
7.1.3.2. Phương pháp hạch toán .................................................................................. 71
7.1.3.2.1. Các khoản thu NSNN do KB khác thu hộ; nộp trả kinh phí khi đã quyết
toán ngân sách ............................................................................................................. 71
7.1.3.2.2. Các khoản LKB đến chuyển tiếp đi ngân hàng hoặc lĩnh tiền mặt ............ 71
7.1.3.2.3. Các khoản LKB đến còn lại ........................................................................ 71
7.2. Kiểm soát đối chiếu ................................................................................................. 71
7.2.1. Kiểm soát đối chiếu LKB nội tỉnh .................................................................... 71
7.2.1.1. Nội dung kiểm soát ........................................................................................ 71
7.2.1.2. Quy định về thời gian .................................................................................... 72
7.2.2. Kiểm soát đối chiếu LKB ngoại tỉnh ................................................................ 72
7.2.2.1. Quy định chung .............................................................................................. 72
7.2.2.2. Quy định về thời gian .................................................................................... 72
7.3. Xử lý sai lầm ........................................................................................................... 72
7.3.1. Các trường hợp sai lầm nghiệp vụ .................................................................... 72
7.3.1.1. Sai thừa .......................................................................................................... 72
7.3.1.2. Sai thiếu ......................................................................................................... 72
7.3.1.3. Sai tên hoặc tài khoản khách hàng, số Chứng minh thư nhân dân ................ 73
7.3.2. Xử lý các loại sai lầm ....................................................................................... 73
7.3.2.1. Xử lý sai lầm khi truyền tin, đối chiếu .......................................................... 73
7.3.2.2. Các sai lầm về kế toán ................................................................................... 73
7.3.2.2.2. Xử lý sai lầm tại Kho bạc B ........................................................................ 74
CHƯƠNG 8: KẾ TOÁN ĐIỀU CHUYỂN VỐN VÀ QUYẾT TOÁN VỐN KHO
BẠC ................................................................................................................................... 76
8.1. Kế toán điều chuyển vốn kho bạc ........................................................................... 76
8.1.1. Tại KBNN huyện .............................................................................................. 76
8.1.1.1. Điều chuyển vốn về KBNN tỉnh .................................................................... 76
8.1.1.2. Nhận vốn từ KBNN tỉnh ................................................................................ 76
8.1.2. Tại KBNN tỉnh ................................................................................................. 76
8.1.2.1. Điều chuyển vốn về KBNN huyện, phòng Giao dịch ................................... 76
8.1.2.2. Nhận vốn điều chuyển từ KBNN huyện, phòng Giao dịch ........................... 77
8.1.3. Tại Sở Giao dịch KBNN ................................................................................... 77
8.1.3.1. Điều chuyển vốn về KBNN tỉnh .................................................................... 77
8.1.3.2. Nhận vốn điều chuyển từ KBNN tỉnh ........................................................... 77
iv
