Bài giảng Kế toán ngân hàng: Chương 4

3/4/2016

Muïc tieâu

CHƯƠNG 4: KẾ TOÁN DỊCH VỤ THANH TOÁN QUA NGÂN HÀNG

- Hiểu được các thể thức thanh toán qua ngân hàng. - Giải thích và xử lý được các giao dịch tài khoản tiền gửi của khách hàng tại NHTM. - Phân biệt được các phương thức thanh toán vốn giữa các NHTM.

Taøi lieäu

Nội dung

1. Khái quát dịch vụ thanh toán qua NH.

 Quyeát ñònh 226/2002/QÑ – NHNN “ Quy cheá hoaït ñoäng thanh toaùn qua caùc toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn” ngaøy 26/03/2002

2. Các thể thức thanh toán qua NH.

 Quyeát ñònh 1092/2002/QÑ-NHNN ”Quy ñònh thuû tuïc thanh toaùn qua caùc toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn” ngaøy 08/10/2002

3. Các hệ thống thanh toán giữa các NH.

 Quyeát ñònh 30/2006/QÑ-NHNN “Quy cheá cung öùng vaø söû

duïng Seùc” ngaøy 11/07/2006

4. Kế toán dịch vụ thanh toán qua ngân

hàng.

 Luaät Caùc coâng cuï chuyeån nhöôïng cuûa Quoác hoäi nöôùc Coäng hoaø Xaõ hoäi Chuû nghóa Vieät Nam soá 49/2005/QH11 ngaøy 29/11/2005

3/4/2016

1. Khái quát dịch vụ thanh toán qua ngân hàng

Khái quát dịch vụ thanh toán qua ngân hàng

Khái niệm

Điều kiện:

Mở tài khoản tiền gửi thanh toán tại NH

& đủ số dư thanh toán;

Tuân thủ quy định của NH về các thể thức thanh toán không dùng tiền mặt;

Trả phí.

Thanh toaùn (khoâng duøng tieàn maët) qua NH laø dòch vuï trong ñoù NH thöïc hieän vieäc trích töø taøi khoaûn tieàn göûi theo yeâu caàu cuûa ngöôøi coù nghóa vuï traû tieàn (hoaëc chuyeån tieàn) ñeå chuyeån vaøo taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng.

BẢN CHẤT VÀ ĐIỀU KIỆN THANH TOÁN QUA NGÂN HÀNG

Các hệ thống thanh toán qua ngân hàng

~ Trong một ngân hàng:

HỆ THỐNG THANH TOÁN

- Cùng Chi nhánh Ngân hàng - Khác Chi nhánh (Thanh toán liên hàng)

~ Các ngân hàng khác nhau:

NGÂN HÀNG B

NGÂN HÀNG A

- Song biên: Giữa hai ngân hàng - Đa biên: Qua ngân hàng trung tâm (NHNN) (thanh

Hàng hoá

NGƯỜI THỤ HƯỞNG

NGƯỜI CHI TRẢ

toán liên ngân hàng): * Thanh toán bù trừ * Thanh toán qua TK tiền gửi tại NHNN

3/4/2016

Ủy nhiệm chi

2. Các thể thức thanh toán qua ngân hàng

 UNC do người trả tiền lập, yêu cầu NH trích một số tiền trên tài khoản của mình để chuyển vào tài khoản của người thụ hưởng.

 Người chi trả lập UNC (Lệnh của chủ tài khoản) & nộp tại NH của người chi trả.

 Người thụ hưởng có thể là chính người chi

trả hay người thứ ba.

Mẫu ủy nhiệm chi

Ủy nhiệm Thu

~ UNT do người thụ hưởng lập ủy thác cho NH thu hộ một số tiền nhất định từ TK người chi trả.

~ Người thụ hưởng lập UNT. ~ Thỏa thuận nhờ thu bằng văn bản. ~ Nộp UNT tại:

- NH người chi trả. - NH người thụ hưởng.

3/4/2016

Mẫu Sec

Séc

~ Séc là giấy tờ có giá do người ký phát lập, ra lệnh cho người bị ký phát (NH) trích một số tiền nhất định từ tài khoản của mình để thanh toán cho người thụ hưởng.

~ Người ký phát: Lập & ký phát hành séc. ~ Người bị ký phát (NH): có trách nhiệm thanh toán

séc.

~ NH thanh toán séc: - NH bị ký phát. - NH thu hộ séc.

Séc – Người thụ hưởng

-VND -Ngoại tệ

Đồng tiền TT

~ Séc vô danh: Người cầm séc được NH

-Tiền mặt: Không có cụm từ “ Trả vào TK” -CK: Có or không có cụm từ : “Trả vào TK”

Séc

Phương thức TT

thanh toán số tiền trên séc.

~ Séc ký danh:

-Séc bảo chi. -Séc thông thường.

Đảm bảo TT

Ngân hàng TT

- Không được phép chuyển nhượng. - Được phép chuyển nhượng

-Gạch chéo không ghi tên NH. -Gạch chéo ghi tên NH. -Không gạch chéo.

3/4/2016

3. Các hệ thống thanh toán giữa các NH

Điều kiện thanh toán séc

~ Thời hạn hiệu lực của séc:

- Thời hạn xuất trình (30 ngày); hay - Thời hạn hiệu lực thanh toán (6 tháng) nến chưa bị

đình chỉ.

~ Sự cần thiết: - Đối với NH? - Đối với KH? - Đ/v nền kinh tế?

~ Điều kiện: - Pháp chế, - Kỹ thuật, - Khả năng thanh toán: * Tiền mặt. * TG NHNN, TCTD. * Vay NHNN, TCTD.

~ Được chuyển nhượng hợp pháp. ~ Ngöôøi kyù phaùt coù khoaûn tieàn söû duïng ñuû chi traû: - Soá dö TK ngöôøi kyù phaùt + thaáu chi (neáu coù). - Soá tieàn kyù göûi baûo ñaûm thanh toaùn seùc.

Lệnh chuyển Có

3. Các hệ thống thanh toán giữa các NH

~ Thanh toán giữa các chi nhánh trong một hệ

- Cùng HT NH (TK 51)

thống NH.

~ Thanh toán giữa các NH khác nhau:

Ghi Nợ TK TG NCT tại NH NCT (NH khởi tạo: lập LCCó)

- Bù trừ giữa các NH khác hệ thống (TK 5012)

- Thanh toán bù trừ điện tử liên NH. - Thanh toán bù trừ tại tỉnh, TP (Giấy). - Thanh toán qua TK Tiền gửi tại NHNN.

Ghi Có TK TG NTH tại NH NHT (NH nhận lệnh)

- NH khởi tạo phải trả cho NH nhận lệnh - NH nhận lệnh phải thu của NH khởi tạo

-TK TG tại NHNN (TK1113)

20

3/4/2016

4. Kế toán dịch vụ thanh toán qua NH

Lệnh chuyển Nợ

Chöùng töø goác:

- Cùng HT NH (TK 511/519)

Seùc; Uyû nhieäm chi, Leänh chi; Uyû nhieäm thu …

Chứng từ ghi sổ:

Ghi Nợ TK TG NCT tại NH NCT (NH nhận LC Nợ)

- Bù trừ giữa các NH khác hệ thống (TK 5012)

Leänh chuyeån Coù đi; Phieáu chuyeån khoaûn.

- NH nhận lệnh phải trả cho NH khởi tạo - NH khởi tạo phải thu của NH nhận lệnh

Chứng từ gốc kiêm chứng từ ghi sổ

Ghi Có TK TG NTH tại NH NHT (NH lập LCnợ - khởi tạo)

-TK TG tại NHNN (TK1113)

- Leänh chuyeån Coù ñeán.

21 Taøi khoaûn söû duïng

Soá tieàn KH göûi vaøo:

Soá tieàn KH ruùt ra:

Soá tieàn KH göûi vaøo ñeå ñaûm baûo thanh toaùn

Soá tieàn ñaõ söû duïng thanh toaùn cho ngöôøi thuï höôûng Soá tieàn traû laïi cho KH

 Ruùt tieàn maët  Chuyeån khoaûn

TK - Tieàn göûi ñaûm baûo thanh toaùn Ï TK - Tieàn göûi khoâng kyø haïn – 4211; 4221

 Göûøi vaøo baèng tieàn maët  Chuyeån khoaûn  Laõi nhaäp voán

DC: Soá tieàn KH ñang göûi ñeå ñaûm baûo thanh toaùn…

DC: Soá tieàn KH ñang göûi taïi ngaân haøng

TK 4271, 4281- TG ñaûm baûo thanh toaùn seùc; TK 4272, 4282- TG ñaûm baûo thanh toaùn thö tín duïng; TK 4273, 4283-TG ñaûm baûo thanh toaùn theû.

3/4/2016

Taøi khoaûn söû duïng

TK - Thanh toaùn voán giöõa caùc ngaân haøng”

TK - Chuyeån tieàn phaûi traû (TK 4540/4550)

Soá tieàn thu hoä NH khaùc ( Phaûi traû)

Soá tieàn chi hoä NH khaùc ( Phaûi thu, ñöôïc thu)

tieàn

tieàn do NH khaùc thanh

Soá chuyeån ñeán ñaõ toaùn cho KH vaõng lai

Soá do NH khaùc chuyeån ñeán ñeå chuyeån traû cho khaùch haøng vaõng lai

DN: Cheânh leäch chi hoä lôùn hôn thu hoä (phaûi thu > phaûi traû)

DC: Cheânh leäch thu hoä lôùn hôn chi hoä (phaûi traû > phaûi thu)

DC: Soá tieàn chöa thanh toaùn cho KH vaõng lai

TK 5012- Thanh toaùn buø tröø TK 5111/5112-Chuyeån tieàn ñi/ñeán naêm nay TK 5191- Thanh toaùn noäi boä (trong cuøng heä thoáng NH)

Hạch toán dịch vụ thanh toán cùng ngân hàng

Taøi khoaûn söû duïng

NGÂN HÀNG

Caùc taøi khoaûn lieân quan khaùc: ‾ TK 1113-TG taïi NHNN ‾ TK 2111/2141-Cho vay ngaén haïn ‾ TK 711 Thu töø dòch vuï thanh toaùn ‾ TK 4531 Thueá GTGT phaûi noäp…

1.SÉC

NGƯỜI

CHI TRẢ

THỤ HƯỞNG

1. HÀNG HOÁ

Người chi trả và người thụ hưởng có TKTG tại một Chi nhánh ngân hàng/ hay cùng một Hệ thống ngân hàng đã có Corebanking.

3/4/2016

Hạch toán dịch vụ thanh toán khác ngân hàng

Hạch toán dịch vụ thanh toán cùng ngân hàng

Ủy nhiệm chi

Kiểm soát chứng từ

TK-TG người thụ hưởng TK-TG người chi trả

(TK 4211, 4221 – CT NTH) (TK 4211, 4221 – CT NCT)

~ Kiểm tra: Mẫu UNC, nội dung, khả năng thanh toán, chữ ký.

- Không hợp pháp, hợp lệ: Trả UNC cho khách hàng. -Hợp pháp, hợp lệ: Thanh toán theo yêu cầu của khách hàng. ~ Chứng từ sau khi xử lý:

- Làm cơ sở nhập dữ liệu vào máy vi tính - Lưu trữ

Ủy nhiệm chi

Hạch toán tại NH người chi trả - NH khởi tạo

TK-TG người chi trả

Quy trình thanh toán

TK-TG tại NHNN (TK 113)

Ngân hàng

(2)

(TK 4211, 4221 – NCT)

Ngöôøi chi traû

(1)

phuïc vuï ngöôøi chi traû

(3)

(1)

LCCó đi TK- 5012

(2) LCCó đi

Ngân hàng Ngân hàng Ngân hàng Ngân hàng

Ngöôøi thuï höôûng

(4)

TK-5111 or 519

phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng

(3) LCCó đi

3/4/2016

Ủy nhiệm chi

Hạch toán tại NH người chi trả - Thu phí DVTT

Hạch toán tại NH người thụ hưởng – NH nhận lệnh

TK- 4211- TG NCT TK 4211, 4221 – TG NTH TK- Thu nhập DVTT (TK 711) TK-TG tại NHNN (TK 113) TK 1011/TK1031 TK 454, 455 – Chuyển tiền phải trả (1) LCCó đến TK- 5012 TK-Thuế GTGT phải nộp (TK 4531 ) (2) LCCó đến

TK-5111 or 519

(3)

LCCó đến

Hạch toán dịch vụ thanh toán khác ngân hàng

Ủy nhiệm thu

Quy trình thanh toán

Kiểm soát chứng từ

(2)

Quy ñònh ñoái vôùi ngaân haøng

Ngöôøi thuï höôûng

Ngaân haøng ngöôøi thuï höôûng

(6)

(5)

(3)

(1)

Ngöôøi chi traû

Ngaân haøng ngöôøi chi traû

(4)

~ NH phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng: Kieåm tra chöùng töø, ñaûm baûo tính hôïp leä vaø ñaày ñu.û Göûi chöùng töø sang NH phuïc vuï ngöôøi chi traû nhôø thu. ~ NH phuïc vuï ngöôøi chi tra:û - Theo doõi soá dö ñeå TT cho beân baùn ñaày ñuû, nhanh choùng. - Neáu TKTG ngöôøi chi traû khoâng ñuû tieàn TT, NH seõ traû laïi chứng từ hoaëc giöõ laïi chôø ñuû tieàn thanh toaùn.

3/4/2016

Ủy nhiệm thu

Séc

Quy trình thanh toán & hạch toán

Kiểm soát chứng từ: ~ NTH có thể nộp séc vào:

(i) NH phục vụ mình (NH thu hộ) hoặc (ii) NH phục vụ người ký phát (NH bò kyù phaùt).

NH người thụ hưởng NH người chi trả

~ NH kiểm soát tình hợp pháp, hợp lệ của tờ Séc trước khi

Nhận & kiểm soát UNT Bước 1

thanh toán hay gửi đi nhờ thu: - Séc không đủ điều kiện thanh toán: Trả lại khách hàng. - Séc đủ điều kiện thanh toán:

Chuyển UNT cho NH NCT Nhận & KS UNT từ NH Bước 2 NTH

* Trong cùng NH: thực hiện thanh toán ngay. * Khác NH: Gửi đi nhờ thu.

Bước 3 Lập và chuyển LCCó đi: Nợ TK 4211/4221 –NCT

. Séc bảo chi . Séc thông thường

Nhận LLCó đến: Nợ TK 1113 Nợ TK 5112/519 Nợ TK 5012 Có TK 1113 Có TK 5111/519 Có TK 5012 Có TK 4211/4221 – NTH

Séc

Quy trình thanh toán tại người (NH) bị ký phát

Quy trình thanh toán tại NH thu hộ

NGÖÔØI THUÏ

NGÖÔØI KYÙ

NGÖÔØI THUÏ

(1) seùc

HÖÔÛNG

PHAÙT

HÖÔÛNG

(1) seùc

â

ù

Ó C B

Ợ N B

Ó C B

) 5 (

Ợ N B

) 3 (

c e S ) 2 (

) 6 (

) 4 (

NGAÂN HAØNG

(4) LCC

NGAÂN HAØNG

BỊ KÝ PHÁT

NGƯỜI THỤ HƯỞNG

BỊ KÝ PHÁT

(3) Seùc

( 5) LỆNH CHUYỂN CÓ

THU HỘ

3/4/2016

Séc Bảo Chi

Séc

Hạch toán thanh toán séc tại NH bị ký phát

Quy trình thanh toán Séc bảo chi

TK Tieàn göûi cuûa KH

(3)

(người ký phát)

Ngöôøi kyù phaùt Ngöôøi kyù phaùt Ngöôøi kyù phaùt Ngöôøi kyù phaùt

Ngöôøi thuï höôûng Ngöôøi thuï höôûng Ngöôøi thuï höôûng Ngöôøi thuï höôûng

(4’)

(1)

(2)

(5)

(4)

(7)

TK 4211/ 4221 - NTH TK 1011/ 1031 TK 1113/ 51/5012 TK Thích hôïp cuûa ngöôøi thu hoä (1) Seùc khoâng baûo chi

(6)

TK kyù quyõ ñaûm baûo thanh toaùn seùc (2 b) Thanh toán Séc bảo chi (2a) Ký quỹ

Ngöôøi bò kyù phaùt Ngöôøi bò kyù phaùt Ngöôøi bò kyù phaùt NH bò kyù phaùt

Ngaân haøng thu hoä Ngaân haøng thu hoä

(7’)

Đ.bảo chi séc

Séc bảo chi – Ghi Có ngay cho NTH

Hạch toán thanh toán séc tại NH thu hộ

Séc thông thường (không bảo chi)

NH thu hộ (NTH) NH người chi trả (NH bị ký phát) NH thu hộ (NTH) NH người chi trả (NH bị ký phát) Nhận & kiểm soát séc Bước 1 Bước 1 Ký quỹ bảo chi Séc: Nợ TK 4211 Chuyển séc cho NH NCT Nhận séc từ NH thu hộ Bước 2 Có TK 4271

Bước 2 Bước 3 - Nhận Lệnh thanh toán: Nợ TK 4271 Lập và chuyển LCCó đi: Nợ TK 4211/4221 –NKP - Nhận & kiểm soát séc - Lập Lệnh thanh toán: Nợ TK Thanh toán vốn (loại 5) Có TK Thanh toán vốn Có TK 4211 - NTH (loại 5) Nhận LLCó đến: Nợ TK 1113 Nợ TK 5112/519 Nợ TK 5012 Có TK 4211/4221 – NTH Có TK 1113 Có TK 5111/519 Có TK 5012

3/4/2016

VÍ DỤ MINH HỌA - UNC

 Trong ngày 10/02/XX, tại NH TMCP Công Thương VN – CN Bình Dương có một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh như sau:

3) Nhận được từ NHNN Bình Dương bảng kê chứng từ thanh toán qua TKTG tại NHNN, kèm UNC số tiền 200tr đồng, Cty M (TK tại NHNo & PTNT Đồng Nai) trả tiền hàng hóa cho Cty A.

1) Cty A nộp UNC số tiền 300tr đồng đề nghị trích TKTG trả tiền mua hàng hóa cho Cty B.

2) Cty B nộp UNC số tiền 100tr đồng đề nghị trích TKTG chuyển về NH Công Thương – CN Long An cho ông C (là đại diện Cty B).

4) Cty C nộp UNC số tiền 250tr đồng đề nghị trích TK tiền gửi trả tiền mua hàng hóa của Cty A&B (TK tại NH Ngoại Thương – CN Tiền Giang, các CN thanh toán bù trừ).

VÍ DỤ MINH HỌA - UNC

7) Tiếp tục nghiệp vụ 6): Anh N.V.An xuất trình CMND và các chứng từ

hợp lệ xin thanh toán như sau:

a)Đề nghị rút 3tr đồng để trả tiền vận chuyển

VÍ DỤ MINH HỌA - UNC 5) Nhận được từ NH Ngoại Thương – CN Bình Dương lệnh chuyển tiền có thanh toán bù trừ số tiền 300tr đồng kèm nội dung UNC 300tr đồng, Cty N (TK tại NH Ngoại Thương – CN Bình Dương) trả tiền cho Cty C.

hàng hóa.

b)Đề nghị bảo chi một tờ séc 200tr đồng để mua

hàng hóa của Cty N (TK tại NHNT Bình Dương)

6) Nhận được từ NH Công Thương – CN Bình Định một lệnh chuyển có, số tiền 400tr đồng kèm nội dung UNC 400tr đồng, Cty M&N (TK tại NH Công Thương Bình Định) chuyển tiền cho người đại diện của Cty là anh N.V.An (chưa có TK tại NH – KH vãng lai).

c) Số tiền còn lại trả bằng chuyển khoản (UNC) thanh toán tiền mua hàng hóa của Cty Z (đã có TK tại NH).

3/4/2016

VÍ DỤ MINH HỌA - UNT

1)Nhận được từ NHTMCP Sài Gòn – TP.HCM

 Tại NHTMCP Á Châu – TP.HCM trong ngày 15/03/Y có các nghiệp vụ kinh tế phát sinh như sau:

uỷ nhiệm thu kèm hoá đơn. Uỷ nhiệm thu do công ty điện lực (tài khoản tại NHTMCP Sài Gòn) lập đòi tiền điện công ty X, số tiền trên uỷ nhiệm thu là 56.000.000đ.

…….. (Next slides)…………………. Biết rằng: ~ Đầu ngày 15/03/Y: TK TG KKH DN An Bình (TK 4211) dư có là 100.000.000đ. Các tài khoản có liên quan khác đều có đủ số dư để hạch toán.

~ Các ngân hàng khác hệ thống trên địa bàn

2)Doanh nghiệp An Bình gửi uỷ nhiệm chi số tiền 48.000.000đ trả tiền hàng cho công ty xuất khẩu thực phẩm, có tài khoản tiền gửi tại ngân hàng Công Thương chi nhánh 3. Yêu cầu: Xử lý và định khoản các nghiệp vụ

TP.HCM có tham gia thanh toán bù trừ.

kinh tế phát sinh trên.

VÍ DỤ MINH HỌA - SÉC

VÍ DỤ MINH HỌA - UNT

 Tại ngân hàng TMCP Nam Việt – TP.HCM trong ngày 15/5/Y có các nghiệp vụ kinh tế phát sinh như sau:

………………(next slides)…………..  Yêu cầu: Xử lý và định khoản theo thứ tự các nghiệp

vụ trên. Biết rằng: ~ Các tài khoản có liên quan đều có đủ số dư để hạch

3) Công ty Thăng Hoa nộp uỷ nhiệm thu kèm hoá đơn bán hàng có số tìên là 130.00.000đ nhờ ngân hàng thu tiền từ công ty Đắc Lợi (có tài khoản tại ngân hàng Ngoại Thương – chi nhánh TP.HCM).

toán.

4) Công ty Tài Lộc nộp uỷ nhiệm thu kèm hoá đơn bán hàng có số tiền là 200.000.000đ nhờ ngân hàng thu tiền từ Doanh nghiệp An Bình.

Yêu cầu: Xử lý và định khoản các nghiệp vụ

~ Các ngân hàng thoả thuận séc có xác nhận của ngân hàng sẽ được ghi có ngay tại ngân hàng thu hộ, séc không có xác nhận của ngân hàng phải được ngân hàng thanh toán ghi nợ tài khoản của người phát hành séc trước khi thanh toán cho người thụ hưởng.

~ Các ngân hàng khác hệ thống trên địa bàn TP.HCM đều

kinh tế phát sinh trên.

có tham gia thanh toán bù trừ.

3/4/2016

VÍ DỤ MINH HỌA - SÉC

2. Ông Phước An nộp tờ trình báo về việc

1. Công ty Đất Việt nộp vào ngân hàng các tờ séc: a) Séc số AH 10046 có số tiền 60.000.000đ do công ty bưu chính viễn thông phát hành ngày 5/5/Y, yêu cầu được lĩnh tiền mặt.

b) Séc số BA 00048 số tiền 120.000.000đ do công ty

mất tờ séc số CA 12355, số tiền 100.000.000đ do công ty Nông sản phát hành ngày 15/5/Y.

3. Công ty Nông sản nộp tờ séc số AG

cấp nước có tài khoản tại ngân hàng Công Thương Việt Nam chi nhánh 3 – TP.HCM, phát hành ngày 4/5/Y cho công ty Điện lực, công ty Điện lực chuyển nhượng cho công ty Đất Việt ngày 6/5/Y. Tờ séc có xác nhận của ngân hàng Công Thương chi nhánh 3.

04651 chỉ được phép chuyển khoản, số tiền 250.000.000đ do công ty Xuất nhập khẩu B, có tài khoản tiền gửi tại ngân hàng Ngoại Thương TP.HCM phát hành ngày 15/2/Y.

c) Séc số CH01057 số tiền 70.000.000đ do cửa hàng vi tính BTX ngày 12/5/Y thanh toán bằng chuyển khoản cho công ty Đất Việt.

BÀI TẬP NGHIÊN CỨU

4)Trình bày điều kiện để NHTM tham gia

thanh toán liên ngân hàng?

1)Bạn có cho rằng cần phải có một sản phẩm dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tốt nhất không? Tại sao?

2)Bạn có nghĩ rằng khi NH bảo chi séc, NH

luôn luôn bắt buộc khách hàng phải ký quỹ 100% giá trị của tờ séc không? Tại sao? 3)Tại sao với thể thức thanh toán UNT, người chi trả & người thụ hưởng phải có thỏa thuận bằng văn bản gửi cho NH?

5)Phân biệt lệnh chuyển nợ, lệnh chuyển có? Cho ví dụ minh họa? Tại sao khi Lệnh chuyển nợ được lập tại NH khởi tạo thường không ghi Có ngay vào TK thích hợp của người thụ hưởng? Với điều kiện nào thì NH khởi tạo ghi Có ngay vào TK thích hợp của người thụ hưởng?

Bài giảng Kế toán ngân hàng: Chương 4 - ĐH Mở Tp. Hồ Chí Minh

Chủ đề:

Kế toán ngân hàng

Muïc tieâu

CHƯƠNG 4: KẾ TOÁN DỊCH VỤ THANH TOÁN QUA NGÂN HÀNG

Taøi lieäu

Nội dung

1. Khái quát dịch vụ thanh toán qua ngân hàng

Khái quát dịch vụ thanh toán qua ngân hàng

Khái niệm

BẢN CHẤT VÀ ĐIỀU KIỆN THANH TOÁN QUA NGÂN HÀNG

Các hệ thống thanh toán qua ngân hàng

NGƯỜI THỤ HƯỞNG

NGƯỜI CHI TRẢ

Ủy nhiệm chi

2. Các thể thức thanh toán qua ngân hàng

Mẫu ủy nhiệm chi

Ủy nhiệm Thu

Mẫu Sec

Séc

~ Séc là giấy tờ có giá do người ký phát lập, ra lệnh cho người bị ký phát (NH) trích một số tiền nhất định từ tài khoản của mình để thanh toán cho người thụ hưởng.

Séc – Người thụ hưởng

~ Séc vô danh: Người cầm séc được NH

Séc

thanh toán số tiền trên séc.

~ Séc ký danh:

- Không được phép chuyển nhượng. - Được phép chuyển nhượng

3. Các hệ thống thanh toán giữa các NH

Điều kiện thanh toán séc

~ Sự cần thiết: - Đối với NH? - Đối với KH? - Đ/v nền kinh tế?

~ Điều kiện: - Pháp chế, - Kỹ thuật, - Khả năng thanh toán: * Tiền mặt. * TG NHNN, TCTD. * Vay NHNN, TCTD.

Lệnh chuyển Có

3. Các hệ thống thanh toán giữa các NH

- Cùng HT NH (TK 51)

- Bù trừ giữa các NH khác hệ thống (TK 5012)

- Thanh toán bù trừ điện tử liên NH. - Thanh toán bù trừ tại tỉnh, TP (Giấy). - Thanh toán qua TK Tiền gửi tại NHNN.

- NH khởi tạo phải trả cho NH nhận lệnh - NH nhận lệnh phải thu của NH khởi tạo

-TK TG tại NHNN (TK1113)

20

4. Kế toán dịch vụ thanh toán qua NH

Lệnh chuyển Nợ

- Cùng HT NH (TK 511/519)

- Bù trừ giữa các NH khác hệ thống (TK 5012)

- NH nhận lệnh phải trả cho NH khởi tạo - NH khởi tạo phải thu của NH nhận lệnh

-TK TG tại NHNN (TK1113)

21

Taøi khoaûn söû duïng

Taøi khoaûn söû duïng

TK 4271, 4281- TG ñaûm baûo thanh toaùn seùc; TK 4272, 4282- TG ñaûm baûo thanh toaùn thö tín duïng; TK 4273, 4283-TG ñaûm baûo thanh toaùn theû.

Taøi khoaûn söû duïng

Taøi khoaûn söû duïng

TK - Thanh toaùn voán giöõa caùc ngaân haøng”

TK - Chuyeån tieàn phaûi traû (TK 4540/4550)

TK 5012- Thanh toaùn buø tröø TK 5111/5112-Chuyeån tieàn ñi/ñeán naêm nay TK 5191- Thanh toaùn noäi boä (trong cuøng heä thoáng NH)

Hạch toán dịch vụ thanh toán cùng ngân hàng

Taøi khoaûn söû duïng

Hạch toán dịch vụ thanh toán khác ngân hàng

Hạch toán dịch vụ thanh toán cùng ngân hàng

Ủy nhiệm chi

Kiểm soát chứng từ

~ Kiểm tra: Mẫu UNC, nội dung, khả năng thanh toán, chữ ký.

- Không hợp pháp, hợp lệ: Trả UNC cho khách hàng. -Hợp pháp, hợp lệ: Thanh toán theo yêu cầu của khách hàng. ~ Chứng từ sau khi xử lý:

- Làm cơ sở nhập dữ liệu vào máy vi tính - Lưu trữ

Ủy nhiệm chi

Ủy nhiệm chi

Quy trình thanh toán

Ngân hàng

Ngöôøi chi traû

phuïc vuï ngöôøi chi traû

Ngân hàng Ngân hàng Ngân hàng Ngân hàng

Ngöôøi thuï höôûng

phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng phuïc vuï ngöôøi thuï höôûng

Ủy nhiệm chi

Ủy nhiệm chi

Hạch toán tại NH người chi trả - Thu phí DVTT

Hạch toán dịch vụ thanh toán khác ngân hàng

Ủy nhiệm thu

Ủy nhiệm thu

Quy trình thanh toán

Kiểm soát chứng từ