PHẦN 1: KHÍ HẬU HỌC
Chương 2. Cân bằng năng lượng
toàn cầu
2.1 Sự nóng lên và năng lượng
| Nhiệt độ là biến khí hậu quan trọng nhất
| Nhiệt độ là thước đo năng lượng chuyển động của các phân tử.
| Cân bằng năng lượng toàn cầu là sự cân bằng giữa năng lượng
bức xạ sóng ngắn đến từ mặt trời và năng lượng trả về không
trung do phát xạ sóng dài của Trái đất.
{ Hấp thụ bức xạ mặt trời chủ yếu xảy ra ở bề mặt
{ Phát xạ sóng dài chủ yếu xảy ra từ lớp vỏ khí quyển
| Vai trò của khí quyển: Hấp thụ và phát xạ sóng dài rất mạnh
{ Nếu không có lớp khí quyển thì bề mặt đất sẽ nóng hơn rất nhiều
| Lượng bức xạ mặt trời hấp thụ được ở nhiệt đới lớn hơn ở gần cực
| Vai trò của KQ & Đại dương là vận chuyển năng lượng từ nhiệt
đới về hai đầu cực è làm giảm hiệu ứng gradient nhiệt độ ở bề
mặt
Cân bằng năng lượng Trái đất
Năng lượng đến = Năng lượng đi
224
(1 ) 4SRRT
απ π σ
−=
o
18 CT≈−
Nhưng giá trị quan trắc của Ts là khoảng 15° C
2.2 Hệ mặt trời
| Nguồn năng lượng để duy trì sự sống trên Trái đất là năng
lượng mặt trời
| Mặt trời cung cấp đầy đủ và ổn định nguồn nhiệt và ánh sáng
cho Trái đất.
| Mặt trời là một trong khoảng 1011 ngôi sao trong dải Ngân hà
Milky Way của chúng ta
| Mặt trời là một ngôi sao đơn trong khi hai phần ba các ngôi
sao ta có thể thấy nằm trong các hệ nhiều sao
| Từ khi hình thành Trái đất đến nay (khoảng 4.5 tỷ năm) độ
chói của mặt trời tăng khoảng 30%
| Hệ mặt trời có 8 hành tinh, có thể chia thành hai nhóm:
{ Các hành tinh bên trong (terrestrial): Mercury, Venus, Mars, and
Earth (Sao Thủy, Sao Kim, Sao Hỏa và Trái Đất)
{ Các hành tinh bên ngoài (Jovian): Jupiter, Saturn, Uranus, and
Neptune (Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương)
2.2 Hệ mặt trời
TABLE 2.2 Characteristics of Inner and Outer Planets
Characteristic Outer (Jovian) Inner (terrestrial)
Density Small Large
Mass Large Small
Sun distance Large Small
Atmosphere Extensive Thin or none
Satellites Many Few or none
Composition H, He, CH4, NH3Mostly silicates, rocks
Bảng 2.1 Các tính chất của mặt trời
Khối lượng 1.99 × 1030 kg
Bán kính 6.96 × 108 m
Độ chói 3.9 × 1026 J/s
Khoảng cách trung bình đến Trái đất 1.496 × 1011 m