Bài giảng Khí tượng nông nghiệp: Chương 6

Chia sẻ: Bạch Khinh Dạ Lưu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Khí tượng nông nghiệp: Chương 6 cung cấp cho học viên các kiến thức về tài nguyên khí hậu Việt Nam, điều kiện hình thành khí hậu Việt Nam, chế độ mặt trời vùng nội chí tuyến, đặc điểm hoàn lưu khí quyển, phân vùng khí hậu Việt Nam, quy luật phân bố nhiệt độ ở Việt Nam,... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Khí tượng nông nghiệp: Chương 6

7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/ Tµi nguyªn khÝ hËu viÖt nam 1. VÞ trÝ ®Þa lý:  ViÖt Nam trong vïng §«ng Nam ¸ - n¬i chuyÓn tiÕp gi÷a ®¹i lôc ch©u ¸ vµ 2 ®¹i d-¬ng (TBD & A§D).  ViÖt Nam trong vïng néi chÝ tuyÕn B¾c b¸n cÇu: tõ Cµ Mau – 8030’N ®Õn Lòng Có (§ång V¨n, Hµ Giang) – 23022’N.  ViÖt Nam lµ d¶i ®Êt kiÕn t¹o tõ mám nói kÐo dµi cña d·y Himalaya. §iÒu kiÖn h×nh thµnh khÝ hËu ViÖt Nam 1. ChÕ ®é mÆt trêi  §é cao mÆt trêi (h0) quanh n¨m rÊt lín (tõ 460 ®Õn 900). N¨ng l-îng bøc x¹ mÆt trêi nhËn ®-îc rÊt nhiÒu, quyÕt ®Þnh tÝnh nhiÖt ®íi cña khÝ hËu.  Mét n¨m cã 2 lÇn mÆt trêi ®i qua thiªn ®Ønh, kho¶ng c¸ch gi÷a 2 lÇn ng¾n dÇn tõ Nam ra B¾c, biÕn thiªn c¸c yÕu tè khÝ hËu tõ d¹ng kÐp (2 Max, 2 Min) sang d¹ng ®¬n (1 Max, 1 Min). Xu©n ph©n (21/III) 147.106 Km (3/I) 152.106 km (5/VII) §«ng chÝ (22/XII) H¹ chÝ (22/VI) Thu ph©n (23/IX) 1
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/ B¶ng 2. Độ cao mÆt trêi và độ dµi ngµy ë c¸c vÜ đé §ộ cao mÆt trêi §é dµi ban ngµy Ngµy 100B 200B 100B 200B 15/I 58045 48045 11h37 11 h03 0 15/II 67 05 57005 11 h48 11 h29 15/III 77035 67035 12 h04 12 h02 0 15/IV 89 31 79031 12 h21 12 h36 15/V 81018 88042 12 h35 12 h55 0 15/VI 76 43 86043 12 h42 13 h20 15/VII 78022 88022 12 h48 13 h14 0 15/VIII 85 43 84017 12h28 12 h40 15/IX 83018 73018 12 h09 12 h13 0 15/X 71 45 61045 11 h53 11 h40 15/XI 60042 51042 11 h40 11 h11 0 15/XII 56 46 46046 11 h33 10 h56 (*) Nguån: Ph¹m Ngäc Toµn, Phan TÊt § ¾c -1975 B¶ng 3. Tæng lƣîng bøc x¹ mÆt trêi lý thuyÕt hµng n¨m ë c¸c vĩ đé địa lý (Kcal/cm2/n¨m) VÜ độ 00 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Tæng x¹ 321 317 305.5 283 254 220 182.5 152 137.5 133 B¶ng 4. Mét sè ®Æc tr-ng thêi tiÕt ë Hµ Néi khi cã tÝn phong mïa ®«ng (thêi tiÕt ®iÓn h×nh) Thêi kú NhiÖt ®é (0C) §é Èm riªng §é Èm t-¬ng (g/kg) ®èi (%) Th¸ng XI 22 -24 13 - 15 85 Th¸ng XII,I,II 19 - 21 11 - 13 85 Th¸ng III 22 - 24 14 - 16 90 (*) Nguån: Ph¹m Ngäc Toµn, Phan TÊt § ¾c -1975 2
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam Chế độ mặt trời vùng nội chí tuyến Chuyển động biểu kiến của mặt trời (Solar zenith) 2. §Æc ®iÓm hoµn l-u khÝ quyÓn Bảng 1. Ngµy mÆt trêi qua thiªn đỉnh ở c¸c vĩ độ ChÞu t¸c ®éng cña 4 hoµn l-u chÝnh:  Hoµn l-u tÝn phong B¾c b¸n cÇu: chi phèi quanh n¨m, h-íng giã thÞnh hµnh lµ §«ng - B¾c, b¶n chÊt lµ khèi kh«ng khÝ nhiÖt ®íi nªn nhiÖt ®é vµ Èm ®é cao. Vĩ độ địa lý Lần thứ nhất Lần thứ hai Chênh lệch (ngày) 50B 3-IV 10-IX 160 Thêi tiÕt ®Ñp, Ýt m©y vµ æn ®Þnh. 80B 11-IV 3-IX 145  Giã mïa §«ng B¾c ¸: chi phèi Nga, TQ, NB, TT, HQ, 100B 17-IV 28-VIII 133 120B 22-IV 22-VIII 122 MC, VN vµ L, trung t©m khÝ ¸p cao ph¸t giã t¹i Xibiri, 140B 28-IV 16-VIII 110 trung t©m khÝ ¸p thÊp hót giã t¹i Xumatra (Indonesia), 150B 2-V 12-VIII 102 160B 5-V 9-VIII 96 h-íng giã thÞnh hµnh lµ B¾c (nöa mïa l¹nh, kh« - tõ 200B 21-V 24-VII 65 th¸ng X ®Õn th¸ng I) vµ §«ng B¾c (nöa mïa l¹nh Èm 210B 27-V 18-VII 51 23027'B 22-VI - 365 – tõ th¸ng I ®Õn th¸ng III) (*) Nguồn: Phạm Ngọc Toàn, Phan Tất Ðắc -1975 Đặc điểm về hoàn lưu khí quyển Tín phóng Bắc bán cầu Đới lặng gió xích đạo 3
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam Sự xê dịch các vành đai khí áp theo mùa Sự xê dịch các vành đai khí áp theo mùa Tháng 1 Tháng 7 Hoàn lưu gió mùa B¶ng 3. Tæng lƣîng bøc x¹ mÆt trêi lý thuyÕt hµng Hoàn lưu gió mùa n¨m ë c¸c vĩ đé địa lý (Kcal/cm2/n¨m) VÜ độ 00 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Gió mùa Tæng x¹ 321 317 305.5 283 254 220 182.5 152 137.5 133 Đông Bắc Á B¶ng 4. Mét sè ®Æc tr-ng thêi tiÕt ë Hµ Néi khi cã tÝn phong mïa ®«ng (thêi tiÕt ®iÓn h×nh) Thêi kú NhiÖt ®é (0C) §é Èm riªng §é Èm t-¬ng (g/kg) ®èi (%) Th¸ng IX 22 -24 13 - 15 85 Th¸ng XII,I,II 19 - 21 11 - 13 85 Th¸ng III 22 - 24 14 - 16 90 (*) Nguån: Ph¹m Ngäc Toµn, Phan TÊt § ¾c -1975 4
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam B¶ng 5. §Æc trng thêi tiÕt điÓn h×nh cña khèi Hoàn lưu gió mùa kh«ng khÝ cùc đíi ë Hµ Néi Gió mùa Nam KiÓu biÕn tÝnh Thêi kú NhiÖt ®é (0C) §é Èm (%) Châu Qua lôc ®Þa Th¸ng XI 10 - 15 60 - 70 Á& Th¸ng XII - I 8 - 13 55 - 65 gió mùa Qua biÓn Th¸ng II 12 - 16 90 Đông Th¸ng III 15 - 20 90 Nam Á (*) Nguån: Ph¹m Ngäc Toµn, Phan TÊt § ¾c -1975  Giã mïa Nam ¸: chi phèi Arap, Quata, Cowet, B¶ng 6. §Æc trng kh¸i qu¸t giã mïa §«ng Nam ¸ Pakistant, Ên §é, Srilanca, Banglades, Mianma, trªn l·nh thæ ViÖt Nam (thêi tiÕt ®iÓn h×nh) Thailand, Lao, Campuchia, ViÖt Nam. trung t©m khÝ N¬i kh¶o s¸t Thêi kú NhiÖt ®é (0C) §é Èm (%) ¸p cao ph¸t giã t¹i vÞnh Bengal, trung t©m khÝ ¸p thÊp PhÇn phÝa b¾c Th¸ng VI 28 – 30 85 – 90 hót giã t¹i Ên §é – Mianma, h-íng giã thÞnh hµnh lµ Th¸ng VII - IX 27 – 29 90 T©y vµ T©y Nam. B¶n chÊt lµ KK nhiÖt ®íi biÓn nh-ng PhÇn phÝa nam Th¸ng VI 27 – 29 85 ®i qua TL, L, CPC vµ Tr-êng S¬n trë nªn kh«, nãng. Th¸ng VII - IX 26 - 28 85  Giã mïa §«ng Nam ¸: chi phèi c¸c n-íc vïng §N¸ B¶ng 7. Mét sè ®Æc tr-ng kh«ng khÝ vịnh Bengan (khèi ASEAN), trung t©m khÝ ¸p cao ph¸t giã t¹i N¬i kh¶o s¸t Thêi kú NhiÖt ®é (0C) §é Èm (%) Tahiti, trung t©m khÝ ¸p thÊp hót giã t¹i Ên §é – PhÇn phÝa b¾c Th¸ng V- VI 35 - 40 < 50 Mianma, h-íng giã thÞnh hµnh lµ §«ng Nam. HÖ qu¶ Th¸ng VII - VIII 33 - 35 60 - 70 thêi tiÕt nãng Èm, m-a nhiÒu. PhÇn phÝa nam Th¸ng V- VI 37 - 42 < 50  Th¸ng VII - VIII 33 - 38 < 60 (*) Nguån: Ph¹m Ngäc Toµn, Phan TÊt § ¾c -1975 5
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam B¶ng 8. C¸c khèi kh«ng khÝ, thêi kú ¶nh hƣëng vµ ph¹m vi t¸c đéng tíi khÝ hËu ViÖt Nam Tªn khèi Nguån §Æc điÓm Ph¹m vi Thêi kú ho¹t §Æc H-íng kh«ng khÝ gèc ®-êng ®i ¶nh ®éng tr-ng c¬ gió h-ëng b¶n Vïng ¸p Lôc ®Þa B¾c vÜ ®é Cùc ®íi cao cùc Trung Quèc 180B Tõ tháng XI - I L¹nh, kh« B¾c biÕn tÝnh ®íi BiÓn ®«ng B¾c vÜ ®é Tõ cuèi th¸ng I (Xibiri) Trung Quèc 180B ®Õn th¸ng III L¹nh, Èm §«ng Bắc NhiÖt ®íi ¸p cao Tháng IX, X & IV Th¸i B×nh cËn chÝ BiÓn nam C¶ n-íc Xen kÏ trong Nãng, §«ng B¾c D-¬ng tuyÕn Trung Quèc ViÖt Nam mïa nãng & Èm mïa l¹nh NhiÖt ®íi ¸p cao Th¸i Lan, T©y B¾c, VÞnh vÞnh Lµo, B¾c Bé, ®Çu mïa h¹: Kh«, Tây vµ Bengan Bengan Campuchia Trung Bé Th¸ng IV- VII nãng Tây- Nam Kh«ng khÝ Th¸i.B×nh BiÓn ®«ng C¶ n-íc Nãng, §«ng xÝch ®¹o D-¬ng nam ¸ ViÖt Nam Mïa h¹ từ V- X Èm Nam 6
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam §ÆC §IÓM §ÞA H×NH ViÖt Nam 1. Bèn c¸nh cung (S«ng G©m, Ng©n S¬n, B¾c S¬n vµ §«ng TriÒu):  §ãn giã mïa §«ng B¾c sím, t¹o thµnh vïng l¹nh nhÊt  T¹o thµnh gianh giíi cña c¸c tiÓu vïng KH (ViÖt B¾c, Cao – L¹ng vµ Ven biÓn Qu¶ng Ninh) 2. H-íng TB – §N:  Hoµng Liªn S¬n: T¹o thµnh gianh giíi cña 2 vïng KH: vïng T©y B¾c vµ vïng §«ng B¾c.  Tr-êng S¬n: G©y hiÖu øng giã fohn ë ven biÓn TB, t¹o thµnh vïng m-a lín t©y Tr-êng S¬n. G©y nªn sù ®èi lËp vÒ nhiÖt, Èm ë 2 vïng KH T©y Nguyªn vµ ven biÓn TB. ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh viÖt nam B¶ng 9. So s¸nh c¸c ®Æc trng khÝ hËu ë mét sè địa điÓm vµ tiªu chuÈn vïng néi chÝ tuyÕn 1. H-íng §«ng – T©y (Hoµnh S¬n, B¹ch M·):  T¹o thµnh gianh giíi KH cña phÇn KH phÝa B¾c vµ phÇn §Æc tr-ng khÝ hËu Hà Nội TP HCM Phnompªnh Vientiant La Habana Nhiệt ®íi t/c KH phÝa Nam Vĩ ®é B¾c () 21002 10047 11033 18000 23020 + 23027  T¹o thµnh c¸c vïng m-a rÊt lín: Kú Anh, Hµ TÜnh vµ Kinh ®é () 105040 106040 104051 102034 82034 + 1800 Tổng nhiệt ®é (0C) 8.560 10.000 10.000 9.250 9.500 > 9000 HuÕ – Nam §«ng, A L-íi. 2 Q (Kcal/cm /năm) 111,3 136,4 155,3 140,5 130,0 > 130,0 2. H-íng B¾c –Nam: NhiÖt độ năm (0C) 23,4 27,6 28,0 25,7 24,6 > 21 (Milơ)  Vïng nói Hµ Tuyªn: T¹o thµnh vïng m-a, Èm ®iÓn h×nh Sè th¸ng t < 200C 3 0 0 0 0 < 4 (Do Macton) Tmin th¸ng (0C) 16,6 26,2 26,4 21,7 21,7 > 18 (Kopen) (trung t©m m-a lín B¾c Quang > 4000mm/n¨m) Tmax th¸ng (0C) 28,8 29,8 29,8 28,5 27,2  Vïng nói L©m §ång: t¹o thµnh vïng m-a lín B¶o Léc L-îng m-a (mm) 1.600 1.984 1.400 1.670 1.200 800-1800 (Kaigorodop) (trªn 3000 mm/n¨m). Kh«ng khÝ thÞnh hành ¤n ®íi Nhiệt ®íi NhiÖt ®íi Ôn đới, Nhiệt đới NhiÖt ®íi (Theo 3. §Þa thÕ biÓn: t¸c dông ®ãn vµ ®iÒu chØnh h-íng giã. mïa ®«ng Nhiệt đới Alixop) Kh«ng khÝ thÞnh hµnh Nhiệt ®íi Nh ®íi NhiÖt ®íi và NhiÖt ®íi NhiÖt ®íi NhiÖt ®íi, xÝch mïa H¹ xÝch ®¹o xÝch ®¹o xÝch ®¹o ®¹o Ghi chó: Q – Bøc x¹ tæng céng (Kcal/cm2/n¨m) Đông bắc Tây Bắc Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam Đồng bằng và trung du Bắc Bộ 1. Vïng khÝ hËu §«ng B¾c: KhÝ hËu chia thµnh 2 mïa (mïa nãng, Bắc Trung Bộ mïa l¹nh). Lµ vïng l¹nh nhÊt vµ cã mïa ®«ng dµi nhÊt níc ta.  TiÓu vïng ViÖt B¾c: cã ®é Èm KK cao (> 80%), lîng ma lín (trung t©m ma lín B¾c Quang > 4000 mm/n¨m), mïa l¹nh kÐo dµi, Ýt n¾ng, ©m u, nhiÒu m©y. Nam Trung Bộ  TiÓu vïng Cao – L¹ng:KH kh«, Ýt ma (lîng ma kho¶ng 1300 Các vùng Tây Nguyên mm/n¨m, (trõ vïng Ng©n S¬n trªn 1700 mm/n¨m), nhiÒu Khí hậu Việt Nam n¾ng. Mïa l¹nh thêng kh« hanh.  TiÓu vïng ven biÓn Qu¶ng Ninh: KH Èm ít, mïa ®«ng l¹nh Èm, nhiÒu m©y, s¬ng mï, ma phïn (|tmin| = 10C) . Mïa HÌ ma nhiÒu (Mãng C¸i lîng ma trªn 3000 mm/n¨m), thêng cã b·o ®Çu mïa). Nam Bộ 7
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam BĂNG GIÁ TAI SAPA THÁNG 2 - 2008 BĂNG GIÁ TẠI MẪU SƠN THÁNG 2 - 2008 Đào quả Sa Pa (Prunus persica) Hoa hồng Sa Pa (Rose sp) Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam 2. Vïng KH T©y B¾c: KH nhiÖt ®íi lôc ®Þa, Ýt ¶nh hëng bëi giã mïa §B, nhiÖt ®é thÊp do ®é cao ®Þa h×nh. Mïa hÌ hÖ thèng giã mïa Nam ch©u ¸ ho¹t ®éng sím.  TiÓu vïng B¾c T©y B¾c: Tõ Pha §in ®Õn biªn giíi VL. §Þa h×nh thÊp (300 – 900 mÐt), xen kÏ nói cao trªn 1500 mÐt (Pusilung, Mêng TÌ, S×n Hå). KH mïa l¹nh kh¸ l¹nh, th- êng cã s¬ng muèi, mïa hÌ ®Õn sím. Ma t¬ng ®èi nhiÒu ë vïng cao (trªn 3000 mm/n¨m).  TiÓu vïng Nam T©y B¾c: tõ Pha §in vÒ hoµ B×nh, ®Þa h×nh 500 – 1000m. Mïa l¹nh kh¸ l¹nh do ®é cao ®Þa h×nh, nhiÒu s¬ng muèi (S¬n la, Méc Ch©u, Cß nßi..) biªn ®é nhiÖt ®é cao. Mïa nãng ®Õn sím, nhiÖt ®é trung b×nh 26 – 270C, lîng ma thÊp, nhiÒu n¬i kh« h¹n (S«ng M·, Yªn Ch©u..) SƢƠNG MUỐI 8
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam 3. Vïng khÝ hËu §B & TDBB: §Þa h×nh 2 – 30 m, khÝ hËu cã 2 mïa: mïa l¹nh tõ th¸ng X ®Õn th¸ng IV cã nhiÖt ®é cao h¬n vïng §«ng B¾c tõ 1 – 3 0C, nhiÖt ®é tèi thÊp lµ 20C. Chia thµnh 2 nöa mïa: l¹nh kh« (tõ th¸ng X – I) vµ l¹nh Èm tõ th¸ng I – IV). Mïa nãng tõ th¸ng IV ®Õn IX, nhiÖt ®é TB 25 – 280C, tèi cao 430C, giã lµo 10 – 15%, l- îng ma 1500 – 1800 mm, b·o kho¶ng 5% tËp trung tõ th¸ng VII – IX. 4. Vïng KH B¾c Trung bé: tõ Thanh Ho¸ ®Õn Thõa thiªn – HuÕ  TiÓu vïng khu 4 (cò): Tõ Thanh Ho¸ ®Õn ®Ìo Ngang (Hµ TÜnh). Mïa l¹nh tõ th¸ng X ®Õn th¸ng I, nÒn nhiÖt ®é cao h¬n DDB & TDBB 1 -20C, tÇn sè s¬ng muèi thÊp (Quú Hîp 0,7 ngµy, T©y HiÕu 0,8 ngµy), thêi tiÕt Èm ít do ¶nh hëng cña vÞnh BB Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam Mïa h¹ kh¸ nãng, nÒn nhiÖt ®é cao h¬n DDB & TDBB 0,5 – 10C, tÇn sè giã lµo 20 – 30 ngµy tËp trung vµo thêi kú tõ th¸ng IV – VII, t > 350C, RH < 50%). Mïa ma tõ VII – X, lîng ma kh¸ cao (Kú Anh R > 3000 mm, B¸i Thîng R > 2000 mm). Vïng kh« h¹n lµ Mêng XÐn(R < 1000 mm)  TiÓu vïng B×nh - TrÞ - Thiªn: Tõ ®Ìo Ngang ®Õn H¶i V©n. Mïa l¹nh kh«ng râ rÖt, nhiÖt ®é TB 20 – 230C, Tèi thÊp 130C. L- îng ma rÊt cao, tËp trung tõ th¸ng VIII ®Õn XI (R >500 mm/th¸ng, R > 4000 mm/n¨m). Mïa h¹ tõ th¸ng II – X, nhiÖt ®é TB trªn 280C, giã Lµo gay g¾t tËp trung tõ IV – VIII (t > 400C, RH < 30%), sè giê n¾ng SS > 180 giê/th¸ng. 5. Vïng KH Nam Trung bé: tõ H¶i V©n – Ninh ThuËn. KhÝ hËu kh«ng cã mïa l¹nh, ph©n mïa theo chÕ ®é Èm. NhiÖt ®é quanh n¨m cao vµ kh¸ æn ®Þnh. HẠN HÁN Cam bù Hƣơng Sơn, Hà Tĩnh Rau má khu 4 (Centella asiatica) 9
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam  TiÓu vïng §µ N½ng – Kh¸nh Hoµ: Sự phân hoá nhiệt độ giữa các tháng không rõ rệt (t = 5 - 60C. Nhiệt độ trung bình năm là 26,50C, tối cao là 400C. Độ dài thới kì nóng khoảng 8 tháng, từ tháng I - VIII. Đây là vùng ít mƣa (R = 1300 - 1700mm). Mùa mƣa từ tháng IX - XII. Thời kì ít mƣa từ tháng I - VIII, R = 50 - 60 mm/tháng. RH < 80%.Nhiều nắng, 2000 – 2200 giờ/n¨m. Bão muộn, tập trung X, XI. Gió Lào khá gay gắt (giảm hơn so với vùng Quảng Bình, Quảng Trị), tập trung vào VI, VII, VIII.  Tiểu vùng cực Nam TB: Ninh Thuận và Bình Thuận. KH khô hạn. Lƣợng mƣa TB từ 700 - 800mm (Phan Rang - 653mm), chỉ có 3 tháng R > 100m/tháng, Số ngày mƣa 50 - 70 ngày. RH < 80%, thời kì rất khô từ tháng I - III, RH < 75%. Chế độ nhiệt tƣơng tự nhƣ phần phía Bắc (Khánh Hoà). SS = 2300 – 2400 giờ/năm. Vƣờn tỏi Lý Sơn, Quảng Ngãi Thanh long Ninh Thuận BÃO ĐẾN 10
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam LỤT Ở HUẾ Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam 6. Vïng khí hậu Tây nguyên:  Tiểu vùng Bắc Tây nguyên: Gồm Kontum, Playku , Đắk Lắk, địa hình từ 500 - 1000m. Ngọc Linh cao 2598m, Đăk Lăk 300 - 600 m, Chƣ Pha cao 922m. Khí hậu nhiệt đới núi cao, chế độ nhiệt dịu hoà. phân hoá chỉ thể hiện trong chế độ mƣa, ẩm. Nhiệt độ trung bình năm 24 - 250C, tổng nhiệt độ 7700 - 87000C, có 3 tháng t < 220C (XII – II) và 4 tháng t > 250C (III, IV, V, VI). tối cao 39 - 400C. tối thấp 9 - 100C. Biên độ 9 - 110C. Lƣợng mƣa nhiều nhƣ Pleyku, Yaput ( 2500 - 3000mm), mƣa ít nhƣ Buôn Ma Thuột, Kontum (1700 - 1800mm). Mùa mƣa từ tháng V - X. mùa khô từ tháng XI - IV. (tháng I R = 1 - 2mm). Số giờ nắng 2000 - 2200 giờ/năm. Sƣơng mù thƣờng dầy và chậm tan vào mùa lạnh. Quả Kiwi (Tây Nguyên) Muỗng hoàng yến (Cassia fistula) XÓI MÒN ĐẤT 11
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam Chuối Tây  Tiểu vùng Nam Tây nguyên: Bao gồm Lang - Biang, Gi - Ring - nguyên Mơ - Nông, địa hình 800 - 1500m, Chƣ - Yang - Shin - 2405m. Nền nhiệt độ thấp hơn từ 2 - 40C. Lƣợng mƣa ít, 1600 - 2000mm. (Musaceae) Nhiệt độ dao động 3 - 40C. trung bình 20 - 210C), tổng nhiệt độ 7500 - 77000C. Chỉ có 3 tháng t < 200C ( XII, I, II), nóng nhất từ tháng IV đến tháng VIII, 21 - 220C. Tối thấp 4 - 50C, tối cao 330C. Biên độ nhiệt độ 10 - 110C. Lƣợng mƣa phân bố không đều, phía Tây Gi - Ring , Mơ - Nông và Bắc Lang - Biang R = 2400 - 2800mm. Đông Gi - Rinh , Mơ - Nông và Nam Lang - Biang R = 1600 - 2000mm. Số ngày mƣa tƣơng đối nhiều. Mùa mƣa từ tháng IV - XI, kết thúc muộn. Khô hạn ít trầm trọng hơn vùng Bắc Tây Nguyên. Số giờ nắng ít, 1700 - 2000 giờ/năm. Cũng có nhiều sƣơng mù chậm tan vào mùa lạnh. Ph©n vïng khÝ hËu viÖt nam 7. Vùng khí hậu Nam Bộ: Bao gồm ĐBNB và một phần cực Nam TB, địa hình từ 0 - 200m. Khí hậu điển hình nhiệt đới gió mùa, rất ổn định. Nhiệt độ cao và không phân hoá, trung bình 26 - 270C, biên độ năm 3 - 3,50C, ngày 9 - 100C. Tổng nhiệt độ 9500 - 100000C. Số giờ nắng trên 2000 giờ/năm. Gió mùa Đông thịnh hành hƣớng E, EN, mùa hè hƣớng W, WS, nhiều giông TB 100 - 140 ngày giông, bão rất ít gặp (55 năm chỉ có 7 cơn bão). Sự phân hoá theo mùa về mƣa ẩm rất sâu sắc: a) Tiểu vùng Nam Bình Thuận: lƣợng mƣa 1000 - 1300mm, số ngày mƣa là 70 - 90 ngày. b) Tiểu vùng Đông Nam Bộ lƣợng mƣa 1800 - 2000mm, số ngày mƣa là 120 - 140 ngày. c) Tiểu vùng Trung Nam Bộ lƣợng mƣa 1400 - 1500mm (Gò Công dƣới 1200mm). Số ngày mƣa ít, 100 - 110 ngày. d) Tiểu vùng Tây Nam Bộ lƣợng mƣa 2000 - 2200mm, số ngày mƣa là 120 - 150 ngày. Vƣờn hoa Đà Lạt Sầu riêng (Durio zibethinus) Chôm chôm Đồng Nai 12
Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam 7/18/15 MỘT Sè QUY LUẬT PHÂN Bè lîng ma Ở VIỆT NAM  L-îng m-a t¨ng dÇn tõ B¾c bé vµo Trung Trung bé råi gi¶m dÇn tíi Nam Trung bé, l¹i t¨ng lªn ë Nam bé vµ T©y nguyªn.  Mïa m-a muén dÇn tõ B¾c bé vµo ®Õn Nam Trung bé, T©y nguyªn vµ Nam bé gÇn gièng B¾c bé  Vïng nói ch¾n giã cã l-îng m-a lín h¬n vïng khuÊt giã vµ ®ång b»ng.  L-îng m-a t¨ng dÇn theo ®é cao ®Õn kho¶ng trªn 1000 mÐt sau ®ã l¹i gi¶m. C¸c trung t©m m-a lín th-êng ë ®é cao trªn 1000 mÐt.  L-îng m-a trong mïa m-a chiÕm tû lÖ tõ 70 – 90% so víi c¶ n¨m.  TÝnh biÕn ®éng cña m-a mïa ®«ng lín h¬n mïa hÌ ë B¾c bé vµ Nam bé, Trung bé th× ng-îc l¹i Vòi rồng (Tornado) B¶ng 14. Quy luËt ph©n bè nhiÖt ®é B¶ng 14. Quy luËt ph©n bè nhiÖt ®é vµ l-îng m-a ë ViÖt Nam vµ l-îng m-a ë ViÖt Nam § Þa ®iÓ m VÜ®é®Þịa lý NhiÖ t ®é (0C) L-îng m-a (mm) § Þa ®iÓ m VÜ®é®Þịa lý NhiÖ t ®é (0C) L-îng m-a (mm) Cao B»ng 22.39 21,6 1442,7 Qu¶ng Ng·i 15.08 25,8 - L¹ng S¬n 21.50 21,2 1391,9 Quy Nh¬n 13.46 - 1692,3 ViÖt Tr× 21.18 - 1663,0 Tuy Hoµ 13.05 - 1591,6 Hµ Néi 21.01 23,5 1676,2 Nha Trang 12.15 26,4 1358,9 H-ng Yªn 20.40 - 1728,9 Nha Hè 11.40 27,1 794,0 Th¸i B×nh 20.27 - 1804,7 Phan ThiÕt 10.56 - 1152,1 Ninh B×nh 20.18 23,4 1828,5 Biªn Hoµ 10.57 - 1641,6 Thanh Ho¸ 19.49 23,6 1744,9 TP HCM 10.49 27,1 1931,0 Vinh 18.40 23,9 1944,3 CÇn Th¬ 10.02 26,8 - §ång Híi 17.28 24,6 2159,4 Cµ Mau 9.10 26,7 2365,7 §«ng Hµ 16.50 24,8 2375,6 Bu«n ma Thuét 12.41 - 1773,0 HuÕ 16.24 25,2 2867,7 §µ L¹t 11.57 - 1729,6 §µ N½ng 16.02 25,7 2044,5 Pleiku 13.59 - 2272,1 MéT Sè TRUNG TÂM M¦A LíN ë VIÖT NAM 1. HuyÖn B¾c Quang (trung l-u s«ng L«) l-îng m-a hµng n¨m lµ 4802 mm/n¨m. 2. Hoµng Liªn S¬n (V¨n ChÊn, Mï C¨ng Ch¶i, Sa Pa) l-îng m-a trªn 3.000 mm/n¨m. 3. Vïng nói Pu Si Lung (M-êng Lay, M-êng NhÐ, Tña Chïa) l-îng m-a trªn 3.000 mm/n¨m. 4. Vïng Mãng c¸i, Nam Ch©u L·nh (Qu¶ng Ninh) m-a trung b×nh 3.000 mm/n¨m; cùc ®¹i tíi 5.797 mm/n¨m. 13
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam MéT Sè TRUNG TÂM M¦A LíN ë VIÖT NAM MéT Sè TRUNG TÂM Ýt M¦A ë VIÖT NAM 5. Hoµnh S¬n (Kú Anh) l-îng m-a 3.000 mm/n¨m. 1. Thung lòng M-êng XÐn (T-¬ng D-¬ng, NghÖ An) 6. H¶i V©n, Bµ Nµ, Al-íi, Nam Đ«ng trªn 4.000 mm/n¨m. l-îng m-a tõ 800-1.000 mm/n¨m. 7. Trµ Mi, Ba T¬ (s«ng Thu Bån), Trµ Khóc, Hµ Giao 3.000- 2. Thung lòng s«ng M· (T©y B¾c) 1.000 - 1.200 4.000 mm/n¨m. mm/n¨m. 8. S«ng Hinh trªn 3.000 mm/n¨m; 3. Vïng Yªn Ch©u l-îng m-a d-íi 1.200 mm/n¨m 9. Pleiku, Yaput 3000 mm/n¨m 4. L¹ng S¬n 1300 - 1400 mm/n¨m 10. Trung l-u s«ng §ång Nai trªn 3.000 mm/n¨m; 5. Trung t©m Nha Hè (Ninh ThuËn) 700-800 mm/n¨m 11. B¶o Léc, Phó Quèc trªn 3.000 mm/n¨m. MéT Sè TRUNG TÂM Ýt M¦A ë VIÖT NAM MÙA MƢA Ở C¸C VïNG KHÝ HËU Níc ta 1. Bắc Bộ, Nam Bộ và Tây nguyên thƣờng trùng với 6. Trung t©m Phan Rang, Phan RÝ 600 - 700 mm/n¨m thời kỳ gió mùa mùa hạ (từ tháng V đến tháng X, 7. Ven biÓn Kh¸nh Hoµ (§Ìo C¶ ®Õn Mòi Dinh) l-îng XI). 2. Riêng vùng duyên hải Bắc Trung Bộ, mùa mƣ m-a d-íi 1.200 mm/n¨m a đ ế n m u ộ n v à k ế t t h ú c m u ộ n h ơ n B ắ c B ộ v à N a m B ộ . 8. Thung lòng s«ng §µ R»ng 1.300 1.500 mm/n¨m M ù a m ư a b ắ t đ ầ u t ừ t h á n g V I I I , k ế t t h ú c v à o t h á n g (Cheo Reo 1.300 mm/n¨m) X I , X I I . 3 . V ù n g T â y B ắ c , V i ệ t B ắ c m ù a m ư a b ắ t đ ầ u t h á n g I V , 9. Gß C«ng 1.170 mm/n¨m, Vòng Tµu 1.293 k ế t t h ú c g i ữ a t h á n g I X . ể ộ ư ắ đ ầ mm/n¨m. 4 . V ù n g v e n b i n N a m T r u n g b m ù a m a b t u t h á n g I X , k ế t t h ú c c u ố i t h á n g X I , X I I . B¶ng 12. C¸c dÞ thêng ma lín c¸c th¸ng B¶ng 13. C¸c dÞ thêng ma Ýt c¸c th¸ng vµ n¨m ë mét sè n¬i (1961- 2000) vµ n¨m ë mét sè n¬i (1961- 2000) Trị số I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Năm Trị số I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Năm Hà Nội Hà Nội 1 0 91,8 259,5 268,3 550,7 614,4 468,2 756,7 0 0 614,4 103,7 2536,0 Trị số 1 0,8 0 16,8 16,5 80,4 39,8 101,7 39,4 41,5 0 0 0 1033,1 2 0 0 0 242,6 0 522,7 0 595,6 0 0 302,6 0 2225,0 Trị số 2 0 0 9,0 0 48,1 0 0 0 46,3 0 0 0 0 Năm - 9 0 9 0 8 0 / 7 3 8 6 9 8 / 8 9 9 4 7 2 / 9 4 - - 8 4 / 9 6 6 3 9 4 / 8 4 Trị số 3 0 0 14,1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Đà Nẵng Năm 7 2 - 7 2 / 8 6 / 9 9 8 8 6 3 / 8 5 8 8 6 6 9 0 6 6 / 8 8 - - - 8 8 1 393,1 74,8 133,1 272,0 467,5 488,6 353,4 329,9 918,7 1329,3 1081,0 569,2 3307,4 Đà Nẵng 2 295,7 75,2 0 0 0 0 445,8 0 1122,4 0 1109,0 903,6 3894,5 Trị số 1 0 0 0 0 6,5 4,7 0 0 0 0 148,3 44,2 1401,6 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1313,0 0 0 Trị số 2 0 0 0 0 11,2 3,6 0 0 0 0 0 49,3 1358,3 Năm 6 4 / 7 8 8 7 / 9 9 9 1 9 1 8 9 7 9 7 1 / 7 3 2 0 0 0 8 0 / 7 8 9 2 6 4 / 8 0 / 9 9 6 6 / 9 9 6 4 / 9 9 Trị số 3 0 0 0 0 4,6 0 0 0 0 0 0 0 1347,8 Thành phố Hồ Chí Minh Năm - - - - 6 3 / 7 7 / 9 6 6 9 / 8 3 - - - - 8 8 6 8 / 7 7 7 4 / 7 7 / 8 2 1 52,5 0 25,9 0 308,9 491,3 471,7 479,9 589,6 0 314,6 0 2588,0 Thành phố Hồ Chí Minh 2 0 0 0 0 478,0 466,6 493,6 448,1 0 0 422,4 0 0 Trị số 1 0 0 0 0 33,1 83,7 141,3 0 0 162,4 2,6 0 1242,2 3 0 0 0 0 0 0 475,3 0 0 0 0 0 0 Trị số 2 0 0 0 0 0 0 111,3 0 0 136,9 0 0 0 Năm 6 2 - 7 0 - 6 7 / 2 0 0 0 6 3 / 9 8 6 3 / 8 1 / 9 7 6 6 / 7 6 6 8 - 8 6 / 9 8 - 2 0 0 0 Năm - - - - 9 3 8 8 8 6 / 8 8 - - 7 2 / 9 1 9 2 - 9 1 Nguồn: Nguyễn Trọng hiệu và CTV- 2003 Nguồn: Nguyễn Trọng hiệu và CTV- 2003 14
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/ MỘT Sè QUY LUẬT PHÂN Bè nhiÖt ®é Ở VIỆT NAM 1. NhiÖt ®é trung b×nh t¨ng dÇn tõ B¾c vµo Nam 2. C¸c ®-êng ®¼ng nhiÖt phï hîp víI h-íng cña ®Þa h×nh 3. Chªnh lÖch B¾c – Nam cña nhiÖt ®é mïa ®«ng lín h¬n mïa hÌ: Chªnh lÖch nhiÖt ®é gi÷a L¹ng S¬n vµ TP Hå ChÝ Minh th¸ng I lµ 12,10C; th¸ng VII lµ 0,10C. 4. Biªn ®é n¨m cña nhiÖt ®é gi¶m dÇn tõ B¾c vµo Nam 5. NhiÖt ®é gi¶m dÇn theo ®é cao ®Þa h×nh, mïa hÌ gi¶m nhanh h¬n mïa ®«ng, s-ên khuÊt giã gi¶m nhanh h¬n s-ên ®ãn giã. 6. Trªn cao nguyªn vµ nói cao biªn ®é nhiÖt ®é n¨m nhá h¬n ë vïng ®ång b»ng l©n cËn. 7. T-¬ng ph¶n gi÷a mïa nãng vµ mïa l¹nh ë miÒn B¾c râ h¬n ë miÒn Nam (tõ HuÕ trë vµo kh«ng cã mïa l¹nh). 8. Biªn ®é nhiÖt ®é ngµy t¨ng theo kho¶ng c¸ch tíi bê biÓn, gi¶m theo ®é cao ®Þa h×nh. Biªn ®é nhiÖt ®é ngµy mïa nãng thÊp h¬n mïa l¹nh. B¶ng 15. BiÕn thiªn nhiÖt ®é theo ph¬ng kinh tuyÕn VÜ ®é Th¸ng I Th¸ng IV Th¸ng VII Th¸ng X T0C ∆t 0C T0 C ∆t 0C T0C ∆t 0C T0C ∆t 0C 23 15,9 23,0 28,0 24,2 22 16,2 0,3 23,5 0,5 28,3 0,3 24,3 0,1 21 16,8 0,6 24,9 1,4 28,6 0,3 24,7 0,4 20 17,3 0,5 25,7 0,8 28,9 0,3 25,1 0,4 19 17,8 0,5 26,0 0,3 29,0 0,1 25,5 0,4 Phân bố nhiệt độ, lượng mưa và độ ẩm không Một số đặc trưng cơ bản khí hậu Việt khí các tháng trong năm tại một số vùng Nam Hà Nội Phân bố tổng xạ các tháng trong năm tại Hà Nội, Đà Nẵng và Tp. HCM 100 900 100 Vinh 900 800 800 80 700 80 700 20 Lượng mưa 600 600 Nhiệt, ẩm 60 60 Hà Nội 500 500 18 400 400 Đà Nẵng 40 40 300 300 16 HCM 20 200 20 200 100 100 14 0 0 0 0 Tổng xạ (KCal/cm2) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 12 Huế Tp HCM 100 900 100 900 10 800 800 80 700 80 700 8 Lượng mưa 600 600 Nhiệt, ẩm 60 60 500 500 6 400 400 40 40 300 300 4 20 200 200 20 100 100 2 0 0 0 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 15
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/ B¶ng 11. TÇn sè cã s¬ng muèi trung b×nh ë một số vïng B¶ng 11. TÇn sè cã s¬ng muèi trung b×nh ë một số vïng §¬n vÞ: ngµy §¬n vÞ: ngµy Th¸ng Th¸ng Tªn vïng X XI XII I II III C¶ n¨m Tªn vïng X XI XII I II III C¶ n¨m 1. S×n Hå 0.04 1.6 4.8 4.4 1.0 0.04 11.9 11. Trïng Kh¸nh 0.04 0.8 2.2 2.5 0.3 5.8 2. Tña Chïa 1.0 0.3 1.3 12. §×nh LËp 0.4 1.5 1.6 0.04 3.5 3. Đ Ön Biªn 0.1 0.3 0.4 ĐÞnh Ho¸ i 13. 0.3 0.4 0.7 4. Cß Nßi 0.4 1.5 1.0 2.9 14. Hµm Yªn 0.04 0.6 0.6 5. Méc Ch©u 0.6 2.3 2.0 0.2 5.1 15. L¹ng S¬n 0.1 0.8 1.2 0.03 2.1 6. S¬n La 0.3 1.1 1.2 2.6 16. Hµ Néi 0.1 0.03 0.03 0.2 7. B¾c Hµ 0.1 0.4 1.3 1.6 0.1 3.5 17. Quú Hîp 0.4 0.3 0.7 8. Hoµ B×nh 0.4 0.5 0.9 18. T©y HiÕu 0.2 0.6 0.8 9. Phã B¶ng 1.3 2.3 2.3 0.6 0.1 6.6 B¶ng 10. TÇn sè b·o đæ bé vµo bê biÓn ViÖt Nam Th¸ng Vïng khÝ hËu N¨m IV V VI VII VIII IX X XI XII B¾c Bé 0 0,04 0,11 0,3 0,47 0,32 0,18 0 - 1,42 (Bắc 1905'N) Trung TB 0,02 0,04 0,05 0,20 0,15 0,56 0,31 0,02 - 1,35 (1505' - 1904'N) Nam TB 0,02 0,04 0,02 0 0 0,07 0,31 0,31 0,05 0,82 (1504 - 1105' N) Nam Bé 0,02 0,02 0 0 0 0 0,02 0,05 0,04 0,15 (
7/18/15 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/ ??? 17