3/24/2021
1
Chương 5
TIỀN TỆ, NGÂN HÀNG
VÀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ
N.A.§OµN ฀KTQL- §HBKHN
Chương 5
TIỀN TỆ, NGÂN HÀNG VÀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ
Mục tiêu:
Tìm hiểu các khái niệm cơ bản về tiền và cung, cầu về tiền
Xây dựng mô hình cung - cầu về tiền
Phân tích tác động của chính sách tiền tệ
Nội dung:
Các khái niệm cơ bản về tiền
Cung tiền và quản lý cung tiền
Cầu về tiền
Quan hệ cung – cầu về tiền và lãi suất cân bằng
Tác động của chính sách tiền tệ
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Tiền là bất cứ phương tiện nào được thừa nhận chung để
thanh toán cho việc giao hàng hoặc để trả nợ. Nó là phương
tiện trao đổi.
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Tiền là tiên là phật
Là sức bật của tuổi trẻ,
Là sức khỏe của tuổi già,
………
Tiền là gì?
5.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ TIỀN
Tiền là gì?
Điều kiện được chấp nhận
chung ?
Ông A bán 10
con gà
Ông A nhận
1,5 tr. đồng
Chợ
1,5 tr. đ có ý
nghĩa gì?
Một năm sau quay lại mua gà?
Được bao nhiêu con?
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ TIỀN
3/24/2021
2
Dự trữ giá trị và vấn đề
được chấp nhận chung?
Phương tiện trao đổi
Dự trữ giá trị
Đơn vị đo lường (hạ
ch toán)
Các chức năng của tiền
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ TIỀN
Các loại tiền trong
nền kinh tế hiện đại Tiền mặt
Các khoản gửi không kỳ hạn
Các khoản gửi kỳ hạn ngắn
Các khoản gửi kỳ hạn dài……
Ví dụ:
Tiền của một gia
đình nằm ở những
đâu?
Các loại tiền
Tiền hàng hóa
Tiền quy ước
Giấy bạc NHTƯ
Tiền NHTM (các khoản gửi…)
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ TIỀN
Dự trữ vàng của một số nước (tấn)
Mỹ Đức Italy Pháp Nga TQ Thụy
Sỹ
Nhật
Bản
Hà
Lan
Ấn
Độ
8.134 3.374 2.451 2.435 1.857 1.762 1.040 765 612 557
3/24/2021
3
3/24/2021
4
Đo lường lượng tiền
VÍ DỤ:
__________________________________________
TIỀN MẶT TRONG LƯƯU HÀNH
+ TIỀN THU ĐƯỢC TRONG NGÀY ĐANG LƯU GIỮ Ở NGÂN HÀNG VÀ CÁC
KHOẢN GỬI Ở NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG.
_________________________________________
= CƠ SỐ TIỀN M
0
___________________________________________
TIỀN MẶT TRONG LƯƯU HÀNH
+ CÁC KHOẢN GỬI KHÔNG KỲ HẠN (KHÔNG CÓ LÃI SUẤT)
+ CÁC KHOẢN GỬI KHÔNG KỲ HẠN (CÓ LÃI SUẤT),........
________________________________________
= CUNG ỨNG TIỀN M1
+ TIỀN GỬI CÓ KỲ HẠN NGẮN
+ TIỀN TIẾT KIỆM,.......
__________________________________
= CUNG ỨNG TIỀN M2
+ TIỀN GỬI CÓ KỲ HẠN DÀI
+ ..............
_______________________________________
= CUNG ỨNG TIỀN M3
+ CHỨNG KHOÁN KHO BẠC NGẮN HẠN, THƯ
Ơ
NG PHIẾU, HỐI PHIẾU
Đ
ƯỢ
C NGÂN HÀNG CHẤP NHẬN.......
________________________________________________
= L
BẢNG 8.1. CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐO TỔNG LƯỢNG TIỀN
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ TIỀN
5.2. CÁC CHỦ THỂ THAM GIA VÀO QUÁ TRÌNH CUNG ỨNG TiỀN
Ngân hàng trung ương
Ngân hàng thương mại
- Người gửi tiền
- Người vay tiền
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.3.1. Chức năng của ngân hàng trung ương
- Phát hành tiền
Là ngân hàng của các ngân hàng thương mại.
Chức năng là ngân hàng của chính phủ.
Kiểm soát mức cung tiền.
- Hỗ trợ, giám sát và điều tiết hoạt động của các thị
trường tài chính.
- Chức năng thực thi chính sách tiền tệ.
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.3. NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG VÀ VIỆC CUNG ỨNG TIỀN CƠ SỞ
5.3.2. Cung ứng tiền cơ sở
Ví dụ:
Ông A in lậu 20 tỷ đồng
Mua tài sản
Tài sản
Hàng hóa
Xe tải
Cho vay
Trái phiếu
Cổ phiếu
Đất đai
Ngoại tệ
……….
Tổng: 20 tỷ
Giá trị
1 tỷ
3 tỷ
2 tỷ
3tỷ
4 tỷ
4 tỷ
2 tỷ
……
Tổng: 20 tỷ
Khi ông A sử dụng tiền để mua
hàng hóa, cho vay, tiền đi vào lưu
thông.
Tài sản của ông ta từ đâu ra?
Chú ý các kênh mà NHTƯ đưa
tiền vào lưu thông
5.3. NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG VÀ VIỆC CUNG ỨNG TIỀN CƠ SỞ
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
3/24/2021
5
Bảng cân đối kế toán của ngân hàng trung ương (dạng đơn giản)
Tài sản Giá trị Nguồn vốn Giá trị
Trái phiếu của chính phủ
Cho vay
900
100
Dự trữ ngân hàng
Tiền mặt trong lưu thông
200
800
Tổng 1000 Tổng 1000
Tiền cơ sở do NHTW phát hành: 1000
NHTƯ
Chuẩn bị tiền
Phát
hành
Cho vay (cho các NHTM vay,…)
Mua tài sản (mua trái phiếu chính phủ,
ngoại tệ…)
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.3. NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG VÀ VIỆC CUNG ỨNG TIỀN CƠ SỞ
5.3.2. Cung ứng tiền cơ sở
NHTƯ
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Tiền tài
chính
Tiền ngân
hàng
5.3. NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG VÀ VIỆC CUNG ỨNG TIỀN CƠ SỞ
Khái niệm
Ngân hàng thương mại là trung gian tài chính có giấy phép kinh
doanh của chính phủ để cho vay tiền và mở các khoản tiền gửi, kể
cả các khoản tiền gửi mà dựa vào đó có thể phát séc.
Chức năng
Chức năng trung gian.
Chức năng trung gian thanh toán và quản lý các phương tiện thanh
toán.
Chuyển hoá các phương tiện tiền tệ
Làm dịch vụ tài chính và các dịch vụ khác
Tham gia thị trường
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.4. NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ VIỆC TẠO RA TIỀN GỬI
5.4.1. Ngân hàng thương mại
5.4.2. Ngân hàng thương mại tạo ra tiền
Ví dụ:
Ông A gửi 100 vào NHTM
Cho vay 90%
Dự trữ 10%
Người vay rút
tiền chi tiêu
Lượng tiền trở lại
lưu thông là 90
Kết quả:
+ Tiền trong lưu thông giảm 100
+ Tiền trong lưu thông tăng 90
+ Tiền trong lưu thông giảm 10
+ Phương tiện thanh toán mới:
khoản gửi: 100
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
5.4. NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ VIỆC TẠO RA TIỀN GỬI