Bài giảng Kỹ thuật hóa dược: Chương 4 - Các thuốc gây tê

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Kỹ thuật hóa dược" Chương 4 - Các thuốc gây tê, được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp các bạn sinh viên có thể nắm được đại cương về các thuốc gây tê và phân loại các thuốc gây tê theo cấu trúc hoá học; Biệt dược, tên khoa học, công dụng và phương pháp sản xuất các thuốc gây tê cocain, benzocain, procain và lidocain.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kỹ thuật hóa dược: Chương 4 - Các thuốc gây tê

Chư¬ng 4 C¸c thuèc g©y tª Môc tiªu häc tËp: 1. §¹i cư¬ng vÒ c¸c thuèc g©y tª vµ ph©n lo¹i c¸c thuèc g©y tª theo cÊu tróc ho¸ häc. 2. BiÖt dưîc, tªn khoa häc, c«ng dông vµ phư¬ng ph¸p s¶n xuÊt c¸c thuèc g©y tª cocain, benzocain, procain vµ lidocain. 1
1. §¹i cƯ¬ng: -Thuèc g©y tª cã t¸c dông phong bÕ c¸c dÉn truyÒn thÇn kinh ngo¹i vi, lµm mÊt c¶m gi¸c t¹m thêi ë mét vïng nhÊt ®Þnh cña c¬ thÓ. -Dïng trong c¸c trưêng hîp phÉu thuËt nhá. -Mét thuèc g©y tª tèt cÇn ®¹t c¸c tiªu chuÈn sau: -Ng¨n c¶n hoµn toµn vµ ®Æc hiÖu sù dÉn truyÒn c¶m gi¸c. -Sau khi sö dông, chøc phËn thÇn kinh ®ưîc phôc håi hoµn toµn. -Khëi tª ng¾n, thêi gian t¸c dông hîp lÝ (thưêng kho¶ng 60 phót). -Kh«ng ®éc, kh«ng g©y dÞ øng. -Tan tèt trong nưíc, bÒn v÷ng. -Thuèc tª ®ưîc chia lµm hai lo¹i: G©y tª bÒ mÆt vµ g©y tª ®ưêng tiªm. 2
- Xuất xứ tõ cocain, nhiÒu dÉn chÊt g©y tª khác ®· được tæng hîp. - CÊu tróc gåm ba phÇn: -Cùc ưa mì, -Chuçi trung gian, -Cùc ưa nưíc. COOCH3 N CH3 CH OCO 3
-Cùc ưa mì: thưêng lµ nh©n th¬m, cã ¶nh hưëng ®Õn sù khuÕch t¸n cña thuèc vµ hiÖu lùc g©y tª. TÝnh ưa mì lµm t¨ng cưêng ®é tª, kÐo dµi thêi gian tª. -Chuçi trung gian: 4-6 nguyªn tö (dµi 6-9 nm). ¶nh hưëng ®Õn ®éc tÝnh, sù chuyÓn ho¸ vµ thêi gian t¸c dông cña thuèc. Cã thÓ lµ ester hoÆc amid. CÊu tróc ester kÐm bÒn do bÞ esterase thuû ph©n. -Cùc ưa nưíc: Lµ amin bËc 2 hoÆc bËc 3. Nhãm nµy quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh tan cña thuèc do dÔ t¹o muèi. 4
Theo cÊu tróc ho¸ häc, cã thÓ chia c¸c thuèc g©y tª thµnh c¸c nhãm: -C¸c thuèc g©y tª cã cÊu tróc ester: Cocain (1) Benzocain (2) Procain (3) Hydroxyprocain (4) Cloroprocain (5) Propoxycain (6) Proxymetacain (7) Pyridocain (8) Butacain (9) Hexylcain (10) Piperocain (11) Tetracain (12) 5
-C¸c thuèc g©y tª cã cÊu tróc amid: Cinchocainium (13) Lidocain (14) Gravocain (15) Lutanilicain (16) Bupivacain (17) Endocain (18) Prilocain (19) 6
-C¸c thuèc g©y tª cã cÊu tróc ceton, ether, uretan vµ amidin: Propiocain (20) Dyclonin (21) Pramocain (22) Fomocain (23) Quinisocain (24) Diperodon (25) Phenacain (26) 7
2. C¸c thuèc g©y tª: 2.1. Cocain (1): -Cocain lµ alcaloid chÝnh cña l¸ c©y coca (Erythroxylon coca Lamarck) (Peru), di thùc trång ë Indonesia. -Tªn khoa häc: 3-(Benzoyloxy)-8-methyl-8- azabicyclo[3.2.1]octane-2-carboxylic acid methyl ester. CH 3 N O OCH3 O O 8
-TÝnh chÊt: -D¹ng base lµ tinh thÓ h×nh phiÕn, dÔ th¨ng hoa. -D¹ng muèi HCl lµ bét tinh thÓ, vÞ ®¾ng nhÑ. [α]D = -72,30 (c=2 trong nưíc). -DÔ tan trong nưíc. Kh«ng tan trong cån tuyÖt ®èi vµ ether. 9
-Phương pháp s¶n xuÊt: -ChiÕt tõ l¸ c©y coca. -B¸n tæng hîp tõ ecgonin (alcaloid coca). -Cocain lµ thuèc g©y tª bÒ mÆt ®Çu tiªn, do g©y nghiÖn nªn hiÖn nay kh«ng ®ưîc sö dông. 10
2.2. Benzocain (2): -BiÖt dưîc: Anesthezin, Flavamed.. -Tªn khoa häc: ethyl 4-aminobenzoat NH2 COOC2H5 2 11
-TÝnh chÊt: -Bét kÕt tinh tr¾ng, kh«ng mïi, vÞ h¬i ®¾ng. RÊt khã tan trong nưíc, tan trong cån tuyÖt ®èi vµ ether. -C«ng dông: -G©y tª nhanh vµ kÐo dµi, kh«ng kÝch øng c¸c m«. -Cã thÓ r¾c trùc tiÕp lªn vÕt thư¬ng, vÕt báng ®Ó phÉu thuËt. 12
-Phư¬ng ph¸p tæng hîp: NO2 NO2 NO2 NH2 Na2Cr2O7 C2H5OH Fe/CH3COOH H2SO4 CH3 COOH COOC2H5 COOC2H5 27 28 29 2 13
2.3. Procain. HCl (3): -BiÖt dưîc: -Anestil, Neocain, Novocain, Omnicain, Syntocain.. -Tªn khoa häc: 2-(Diethylamino)ethyl-4-aminobenzoat hydroclorid. CH 3 O N CH3 O H 2N 14
-TÝnh chÊt: -Bét kÕt tinh tr¾ng, kh«ng mïi, vÞ ®¾ng. -DÔ tan trong nưíc, tan trong ethanol, kh«ng tan trong ether. -Dung dÞch tiªm cã thÓ khö trïng 1000C/30ph. -C«ng dông: -Thuèc g©y tª ®ưêng tiªm. -G©y gi·n m¹ch nªn khuÕch t¸n nhanh, g©y tª t¹i chç ng¾n. -Thưêng pha thªm adrenalin g©y co m¹ch. -G©y tª bÒ mÆt yÕu. Cã thÓ g©y tª tuû sèng. 15
-Phư¬ng ph¸p tæng hîp: HOCH2CH2N(C2H5)2 NO 2 NO 2 NO 2 HOCH2CH 2Cl HN(C2 H5 )2 NO 2 PCL5 COCl COOCH2CH2Cl COOCH2CH2N(C2H5)2 30 31 32 HOCH2CH 2Cl / H2SO4 1. BrCH2 CH2Br 2. HN(C2 H5 )2 Fe/HCl COOH C2H5OH Fe/CH3COOH HOCH2CH2 N(C2 H5 )2 28 29 2 3 H2SO 4 -Phư¬ng ph¸p qua trung gian benzocain (2) thÝch hîp nhÊt víi s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. 16
Hai giai ®o¹n sx procain trong CN: -Tæng hîp diethylamino-ethanol: Sôc ethylenoxyd vµo diethylamin trong methanol ë 30oC. Tinh chÕ b»ng cÊt ph©n ®o¹n. HN(C2H5)2 + H2C CH2 HOCH2CH2N(C2H5)2 O -Ngưng tô t¹o procain: Ngưng tô benzocain (2) víi diethylamino-ethanol ë 70- 800C, xóc t¸c natri diethylamino-ethanolat (~1% so víi benzocain). Tinh chÕ b»ng kÕt tinh trong isopropanol. 17
2.4. Lidocain (14): -BiÖt dưîc: Duncain, Leostesin, Lidothesin, Rucaina, Xylocain, Xylocitin.. -Tªn khoa häc: 2-(Diethylamino)-N-(2,6- dimethylphenyl) acetamid. CH3 NHCOCH2N(C2H5)2 14 CH3 18
-TÝnh chÊt: -Bét kÕt tinh tr¾ng hoÆc h¬i vµng, mïi ®Æc biÖt, vÞ ®¾ng. -Kh«ng tan trong nưíc, tan trong ethanol, ether, benzen, cloroform, dÇu thùc vËt. -D¹ng muối hydroclorid lµ bét tinh thÓ tr¾ng, tan tèt trong nưíc, tan trong alcol, kh«ng tan trong ether. 19
-C«ng dông: -G©y tª bÒ mÆt vµ g©y tª dÉn truyÒn tèt. -T¸c dông m¹nh h¬n novocain 3 lÇn, ®éc h¬n 2 lÇn. -T¸c dông nhanh vµ kÐo dµi. -LiÒu dïng: -Tiªm 0,25-0,35 g. Dung dÞch tiªm cã nång ®é 0,5-1,5%. -G©y tª bÒ mÆt dïng dung dÞch 2-5%. -Cã thÓ dïng g©y tª tuû sèng thay novocain. -Lidocain cßn ®ưîc dïng lµm thuèc chèng lo¹n nhÞp 20