Bài giảng Kỹ thuật lập trình Chương 5: ThS Trần Duy Thanh (Chuẩn Nhất)

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ươ Ch ng 5

ế ừ

K th a và đa hình

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ộ

N i dung vKhái ni m k th a ế ừ ệ vKhái ni m đa hình ệ vGiao di n (interface) ệ

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ộ ố ặ ể

ạ ớ ố ượ ượ ng có cùng chung m t s đ c đi m, c nhóm l i v i nhau

ế ừ K th a vCác đ i t hành vi đ

Vehicle

Car

vVí dụ

ươ ệ § Xe đ pạ § Xe máy § Xe h iơ § Xe t iả §  Ph ng ti n giao thông

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ế ừ K th a vVí d : Windows form ụ

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ộ ớ ủ ớ ớ

ế ừ K th a vVí d : M t l p con có th là l p cha c a các l p khác ể ụ

Business

RetailBusiness

ServiceBusiness

KMart

Macys

Kinkos

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ớ ừ ệ ử ụ ạ ữ vi c s d ng l i nh ng thành

ế ừ K th a vT o ra các l p m i t ph n c a l p đã có

ớ ạ ầ ủ ớ vL i ích ợ § Nh t quán ấ § Thu n ti n ệ ậ § Tái s d ng code ử ụ

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ế ừ

Khai báo K th a vL p c s (base class): làm c s đ các l p khác

ơ ở ể ơ ở ớ

ế ừ ặ ủ ớ ể vL p nh n (derived class): k th a đ c đi m c a l p

ớ ế ừ k th a ớ ậ c sơ ở vKhai báo

§ class LopNhan : LopCoSo § Ví d :ụ

• class XeDap : PhuongTienGiaoThong • class XeMay : PhuongTienGiaoThong

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Constructor vKhông đ vL p con truy c p b ng t ớ

class HinhHoc { … public HinhHoc(double chuVi, double dienTich) { ChuVi = chuVi; DienTich = dienTich; } } class HinhTron : HinhHoc { … public HinhTron(double chuVi, double dienTich) : base(chuVi, dienTich) { } }

ượ ế ừ c k th a ằ ậ ừ khóa base

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ừ

ậ ể ầ ủ ớ ơ ở ế

T khóa base vDùng đ truy c p đ n thành ph n c a l p c s vM c truy c p: ứ § public § protected

ậ

vKhai báo

class { … (list_of_argument){ } } class : { base.( … ); }

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ừ

T khóa new vDùng đ khai báo ph ể

ứ ở ớ ậ l p nh n khi đã có

ứ ươ ng th c cùng tên ng th c ở ớ ơ ở l p c s

ươ ph vVí dụ

§ public new void TinhDienTich() {…}

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ệ ớ ố ố

ế ộ ứ

Overriding Methods vTrong m t t p các l p có m i quan h huy t th ng ố ng th c gi ng signature y xì (n i dung ng th c khác nhau)

ộ ậ ươ ứ có các ph ươ ph

ể ị

ử ớ

ứ ử ụ ư ộ

ứ vOverriding methods giúp l p trình viên có th đ nh ậ ố nghĩa cách hành x khác nhau ng v i các đ i ượ t ng khác nhau nh ng cùng s d ng m t tên ph

ứ

vVí d : Nhân viên chính th c và Nhân viên th i v ờ ụ ng, tuy nhiên cách

ươ ươ ẽ ươ ng th c. ụ ề đ u có ph ứ th c tính l ứ ng th c là Tính L ố ượ ủ ng c a 2 đ i t ươ ng này s khác nhau.

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Overriding Methods vVí d mô hình l p NhanVien có ph ớ

ươ ứ ng th c tính

ươ ụ ng. l

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ơ ở ữ l p c s và có thêm nh ng

Đa hình vL p nh n k th a t ậ ớ ặ đ c tính riêng bi vT khóa: ừ § virtual

ế ừ ừ ớ ệ t

ế ầ t thành ph n

• Khai báo trong l p c s , cho bi ớ ể ượ ạ ơ ở ồ c n p ch ng đó có th đ

§ override

ậ ế ầ t thành ph n

• Khai báo trong l p nh n, cho bi ớ ồ ượ ạ c n p ch ng đó đ

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Đa hình vKhi tham chi u đ n đ i t ế ố ượ

ế

ứ § N u đ i t ế ố ượ ng: ớ ơ ở  ph ng là l p c s ng th c

ủ ớ ơ ở ượ virtual c a l p c s đ

ố ượ ứ § N u đ i t ế

ớ ng là l p nh n ậ ượ ủ ớ override c a l p nh n đ ươ ệ ự c th c hi n ậ  ph ươ ng th c ệ ự c th c hi n

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Đa hình vĐa hình đ ườ ü Tr

ợ ng h p:

ườ ượ ạ ừ c t o nên t 2 tr ừ ế ừ ợ ng h p 1: T k th a

Holiday

Holiday day; day = new Christmas();

Christmas

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Đa hình

ü Tr

ườ ợ ừ ế ừ ng h p 1: T k th a

StaffMember teo; teo = new Executive();

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Đa hình

ü Tr

ườ ợ ừ ng h p 2: T Interface

Mammal thiNo; thiNo = new Woman();

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ụ

Ví d Đa hình

class HinhHoc {

…

public virtual void TinhDienTich() { Console.WriteLine("Dien tich " + loaiHinh); } } class HinhTron : HinhHoc { … public override void TinhDienTich() { base.TinhDienTich(); DienTich = BanKinh * BanKinh * Math.PI; } }

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ụ

Ví d Đa hình vHinhHoc hh = new HinhHoc(); v//TinhDienTich cua lop HinhHoc vhh.TinhDienTich(); vHinhHoc htr = new HinhTron(); v//TinhDienTich cua lop HinhTron vhtr.TinhDienTich();

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

ệ

Giao di n (Interface) vInterface là m t giao

ệ ự ướ

ộ ả ộ ớ ữ

c, khi m t l p th c hi n inteface thì ph i tuân theo đúng nh ng gì interface đó mô tả vThành ph nầ § Property § Method § Event

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Interface vKhai báo

interface TenInterface { //các thành phần }

ầ ng th c ch có ph n khai báo, không có

vM c truy xu t: ấ public ứ vCác ph ỉ ứ ầ ươ ph n thân

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví dụ

interface ILamViec { string LamViec(string tenViec); }

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví d (tt)ụ vL p SinhVien th c hi n interface ILamViec

class SinhVien : ILamViec { public string MSSV { get; set; } public string Nganh { get; set; } public string HoTen { get; set; }

public string LamViec(string tenViec) { return "Sinh Vien " + HoTen + " dang " + tenViec; } }

ự ệ ớ

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví d (tt)ụ vL p NhanVien th c hi n ILamViec ớ

class NhanVien : ILamViec { public string MSNV { get; set; } public string Phong { get; set; } public string HoTen { get; set; } public int HsLuong { get; set; } public virtual int Luong { get { return HsLuong * 800000; } }

public string LamViec(string tenViec) { return "NhanVien " + HoTen + " dang " + tenViec; } }

ự ệ

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví d (tt)ụ vTh c thi interface

static void Main(string[] args) {

SinhVien a = new SinhVien(); a.HoTen = "SVA"; NhanVien b = new NhanVien(); b.HoTen = "NVB";

ILamViec lv1 = a; Console.WriteLine(lv1.LamViec("hoc bai"));

ILamViec lv2 = b; Console.WriteLine(lv2.LamViec("lam bao cao"));

}

ự

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví d (tt)ụ vK t quế

ả

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Interface vInterface có th k th a ể ế ừ vM t l p có th th c hi n ể ự vKhi th c hi n interface, l p đó ph i ớ ệ

ệ ầ ề interface ả th c hi n đ y

ộ ớ ự ữ ặ ệ 1 ho c nhi u ự ả ầ đủ nh ng thành ph n interface đó mô t

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví dụ vInterface IQuanTri interface IQuanTri { string GiaoViec(string tenViec, string tenNguoiNhan); }

class SinhVien : ILamViec, IQuanTri { //… các thành ph n khác

ầ

public string GiaoViec(string tenViec, string nguoiNhan) { return "Sinh vien " + HoTen

+ " dang giao viec " + tenViec + " cho " + nguoiNhan;

} }

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví dụ vL p QuanLy k th a NhanVien, th c hi n IQuanTri ớ

class QuanLy : NhanVien, IQuanTri { public string LamViec(string tenViec) { return "Quan ly " + HoTen + " dang " + tenViec; }

public string GiaoViec(string tenViec, string nguoiNhan) { return "Quan ly " + HoTen

+ " dang giao viec " + tenViec + " cho " + nguoiNhan;

} }

ế ừ ự ệ

ố

ệ

ố Khoa H Th ng Thông Tin

ạ ọ

ế

ạ ọ Đ i H c Qu c Gia TP.HCM ậ Đ i H c Kinh T Lu t

Ví dụ vTh c thi giao di n IQuanTri

SinhVien a = new SinhVien(); a.HoTen = "SVA"; NhanVien b = new NhanVien(); b.HoTen = "NVB"; QuanLy c = new QuanLy(); c.HoTen = "QLC"; IQuanTri qt1 = a; Console.WriteLine(qt1.GiaoViec("truc nhat", "SVB")); IQuanTri qt2 = c; Console.WriteLine(qt2.GiaoViec("dat hang", b.HoTen));

ự ệ