Lý thuyết chi phí: Bài giảng 12 (2011)

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Lyù thuyeát chi phí

NOÄI DUNG

 Chi phí cô hoäi vaø Chi phí chìm

 Chi phí trong ngắn hạn

 Chi phí trong daøi hạn

 Saûn xuaát vôùi hai ñaàu ra- Tính kinh teá theo

phaïm vi

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 1

Chi phí cơ hội (opportunity cost)

Các nhà kinh tế đo lường lợi nhuận dựa vào chi

phí cơ hội hay chi phí kinh tế.  Chi phí cơ hội của việc sản xuất một hàng hoá là giá trị cao nhất của tất cả các nguồn lực được sử dụng để sản xuất ra hàng hoá đó.

 Chi phí cơ hội bao gồm  chi phí biểu hiện  chi phí ẩn.

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chi phí cơ hội (opportunity cost)

 Chi phí biểu hiện là chi phí được trả trực tiếp

bằng tiền.

 Chi phí ẩn là chi phí phát sinh khi một hãng sử dụng nguồn lực do chính người chủ hãng sở hữu.Chi phí này không tạo ra một giao dịch thanh toán bằng tiền mặt.

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 2

Chi phí cơ hội và lợi nhuận kinh tế

 Lợi nhuận kinh tế

 Lợi nhuận kinh tế bằng doanh thu trừ chi phí cơ hội

của sản xuất.

 Lợi nhuận thông thường là một phần của chi phí cơ hội sản xuất, vì vậy lợi nhuận kinh tế là lợi nhuận không bao gồm lợi nhuận thông thường.

 Lợi nhuận kinh tế và lợi nhuận kế toán khác nhau

như thế nào?

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Chi phí chìm (sunk cost)

 Laø caùc chi phí ñaõ chi ra trong quaù khöù

vaø khoâng theå thu hoài.

 Khoâng neân quan taâm tôùi chi phí naøy khi

ra quyeát ñònh.

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 3

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Chi phí trong ngắn hạn

Chi phí coá ñònh vaø chi phí bieán ñoåi

 Toång saûn löôïng laø moät haøm goàm caùc bieán ñaàu vaøo coá ñònh vaø ñaàu vaøo bieán ñoåi.

 Do ñoù:

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chi phí trong ngắn hạn

Caùc chæ tieâu chi phí trung bình

 Chi phí bieán ñoåi trung bình AVC = TVC/Q

 Chi phí coá ñònh trung bình AFC = TFC/Q

 Chi phí trung bình AC = TC/Q = AVC+AFC

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 4

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Chi phí trong ngắn hạn

 Chi phí bieân (MC) laø chi phí taêng theâm

khi doanh nghieäp saûn xuaát theâm moät ñôn vò saûn löôïng.

DTVC

=

 MC = DTC DQ

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chi phí ngaén haïn cuûa doanh nghieäp ($)

Chi phí coá ñònh

Chi phí bieán ñoåi Chi phí

(TFC)

Toång chi phí (TC)

Chi phí bieân (MC)

trung bình trung bình trung bình (AVC)

(AFC)

(AC)

--- 50 25 16.7 12.5 10

Saûn Chi phí Chi phí löôïng coá ñònh bieán ñoåi (TVC) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

0 50 78 98 112 130 150 175 204 242 300 385 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 100 128 148 162 180 200 225 254 292 350 435 --- 50 28 20 14 18 20 25 29 38 58 85 8.3 7.1 6.3 5.6 5 4.5 --- 50 39 32.7 28 26 25 25 25.5 26.9 30 35 --- 100 64 49.3 40.5 36 33.3 32.1 31.8 32.4 35 39.5

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 5

Caùc ñöôøng chi phí cuûa doanh nghieäp

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

400

TC TVC

Chi phí ($ /naêm)

300

200

100 TFC

50 Saûn löôïng

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Caùc ñöôøng chi phí cuûa doanh nghieäp

100 Chi phí ($/saûn phaåm)

75

50

AVC

25

AFC

Saûn löôïng

1

0

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 6

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Chi phí trong ngắn hạn

Moái lieân heä giöõa naêng suaát trung bình vaø chi

phí bieán ñoåi trung bình, giöõa naêng suaát bieân vaø chi phí bieân .  Khi APL (MPL) taêng daàn thì AVC (MC) giaûm daàn  Khi APL (MPL) giaûm daàn thì AVC (MC) taêng daàn

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chi phí trong ngắn hạn

 Moái lieân heä giöõa haøm saûn xuaát vaø haøm chi

phí trong ngaén haïn.  Q= f(k,l). Vôùi k = k0 => Q =f(l) hay coù theå vieát l = f(Q) (1)  TC = rk0 + wl => TC = f(l) (2)  Theá (1) vaøo (2) => TC = f(Q)

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 7

Chi phí daøi haïn

 Theá naøo laø ñöôøng chi phí daøi haïn cuûa

doanh nghieäp?  Trong daøi haïn, caùc doanh nghieäp coù theå thay

ñoåi quy moâ töông öùng vôùi saûn löôïng saûn xuaát.  Ñöôøng chi phí daøi haïn laø ñöôøng coù chi phí toái thieåu ñoái vôùi moïi möùc saûn löôïng ñaàu ra.

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Chi phí trong daøi hạn

Löïa choïn ñaàu vaøo ñeå cöïc tieåu hoùa chi phí

 Caùc giaû ñònh

 Hai ñaàu vaøo: Lao ñoäng (L) & voán (K)

 Giaù lao ñoäng: möùc tieàn löông (w)

 Giaù voán (r)

 r ñöôïc tính töø tyû leä khaáu hao vaø laõi suaát

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 8

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Chi phí trong daøi hạn

Löïa choïn ñaàu vaøo ñeå cöïc tieåu hoùa chi phí

Vôùi ñieàu kieän toái öu: TC = wl + rk

coù theå vieát ñöôïc phöông trình ñöôøng chi phí daøi haïn LRTC = f(Q) töø haøm saûn xuaát Q=Q(K,L)

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chi phí trong daøi hạn

 Toái thieåu hoùa chi phí vôùi caùc möùc ñaàu ra

thay ñoåi  Ñöôøng phaùt trieån cuûa moät doanh nghieäp cho bieát caùc keát hôïp coù chi phí thaáp nhaát cuûa voán vaø lao ñoäng taïi moãi möùc saûn löôïng.

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 9

Ñöôøng phaùt trieån cuûa moät doanh nghieäp

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Voán/naêm

$3000 Ñöôøng ñaúng phí

150 Ñöôøng phaùt trieån moâ taû caùc keát hôïp chi phí toái thieåu giöõa lao ñoäng vaø voán ñöôïc söû duïng ñeå saûn xuaát ôû moãi möùc saûn löôïng ñaàu ra trong daøi haïn.

Ñöôøng phaùt trieån

$2000 Ñöôøng ñaúng phí

100 C

75 B

50 Ñöôøng ñoàng löôïng 300 saûn phaåm

A

25 Ñöôøng ñoàng löôïng 200 sp

Lao ñoäng/naêm

100

150

200

300

50

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Tính khoâng linh hoaït cuûa saûn xuaát trong ngaén haïn

E

Voán/naêm

C

Ñöôøng phaùt trieån daøi haïn

A

k2

Ñöôøng phaùt trieån ngaén haïn

P

k1

Q2

Q1

Lao ñoäng/naêm

F

B

D

l1

l2

l3

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 10

Ñöôøng chi phí trung bình daøi haïn

 Chi phí trung bình daøi haïn (LAC) cuûa doanh

nghieäp coù daïng nhö theá naøo öùng vôùi caùc tröôøng hôïp:  Coù tính kinh teá theo quy moâ? (Economies of scale)  Coù tính phi kinh teá theo quy moâ? (Diseconomies of

scale)

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chi phí trung bình daøi haïn khi khoâng coù tính kinh tế theo quy moâ

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Coù nhieàu quy moâ nhaø maùy, vôùi SAC = $10 LAC = LMC vaø laø ñöôøng thaúng

Chi phí ($/saûn phaåm)

SAC1

SAC2

SAC3

SMC1

SMC2

SMC3

LAC = LMC

Saûn löôïng

Q1

Q2

Q3

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 11

Chi phí trung bình vaø chi phí bieân daøi haïn vôùi tính kinh teá vaø phi kinh teá theo quy moâ

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

LMC

Chi phí ($/saûn phaåm)

LAC

Saûn löôïng

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chi phí trung bình vaø chi phí bieân daøi haïn vôùi tính kinh teá vaø phi kinh teá theo quy moâ

SAC1

LAC

SAC3

Chi phí ($/saûn phaåm)

SAC2

A

$10 $8

B

SMC1

SMC3

LMC

SMC2

Neáu saûn löôïng Q1 nhaø quaûn trò seõ choïn nhaø maùy coù quy nhoû SAC1 vaø SAC $8. Ñieåm B thuoäc LAC do chi phí xaây döïng nhaø maùy laø ít nhaát ñoái vôùi saûn löôïng ñaõ choïn.

Q1

Saûn löôïng

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 12

Saûn xuaát vôùi hai ñaàu ra – Tính kinh teá theo phaïm vi

 Ví duï:

 Traïi nuoâi gaø – tröùng vaø thòt  Coâng ty saûn xuaát xe oâ toâ – xe con vaø xe taûi  Tröôøng ñaïi hoïc– Giaûng daïy vaø nghieân cöùu

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Saûn xuaát vôùi hai ñaàu ra – Tính kinh teá theo phaïm vi

 Tính kinh teá theo phaïm vi (economies of

scope) toàn taïi khi saûn löôïng ñaàu ra lieân keát cuûa moät coâng ty lôùn hôn toång saûn löôïng ñaàu ra cuûa hai coâng ty saûn xuaát rieâng leû moãi moät loaïi saûn phaåm.

 Lôïi ích cuûa vieäc lieân keát saûn xuaát laø gì?

 Haõy xem xeùt moät coâng ty saûn xuaát xe oâ toâ saûn

xuaát xe con vaø maùy keùo

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 13

Saûn xuaát vôùi hai ñaàu ra – Tính kinh teá theo phaïm vi

Öu ñieåm: Söû duïng chung voán vaø lao ñoäng.

1) Cuøng chia seû nguoàn löïc quaûn lyù.

2) Cuøng söû duïng chung kyõ naêng lao ñoäng

vaø maùy moùc thieát bò.

Söû duïng ñöôøng bieán ñoåi saûn phaåm ñeå minh hoaï cho phöông aùn keát hôïp coù tính kinh teá theo phaïm vi

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Ñöôøng bieán ñoåi saûn phaåm

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

Soá maùy keùo

Moãi ñöôøng bieåu hieän nhöõng keát hôïp saûn löôïng ñaàu ra vôùi möùc ñaàu vaøo L & K cho tröôùc.

O1 moâ taû saûn löôïng ñaàu ra ôû möùc thaáp. Ñöôøng O2 moâ taû saûn löôïng ñaàu ra ôû möùc cao vôùi lao ñoäng vaø voán nhieàu gaáp ñoâi.

Soá xe con

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 14

Saûn xuaát vôùi hai ñaàu ra – Tính kinh teá theo phaïm vi

 Nhaän xeùt

 Caùc ñöôøng bieán ñoåi saûn phaåm coù ñoä doác aâm  Trong ví duï neâu treân thuoäc tröôøng hôïp hieäu

suaát khoâng ñoåi theo quy moâ

 Do ñöôøng bieán ñoåi saûn phaåm laø loài, thì lieäu coù

neân lieân keát saûn xuaát hay khoâng?

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Saûn xuaát vôùi hai ñaàu ra – Tính kinh teá theo phaïm vi

 Nhaän xeùt

Khoâng coù moái quan heä tröïc tieáp giöõa tính kinh teá theo phaïm vi vaø tính kinh teá theo quy moâ.

 Coù theå coù tính kinh teá theo phaïm vi nhöng laïi coù

tính phi kinh teá theo quy moâ.

 Coù theå coù tính kinh teá theo quy moâ nhöng laïi khoâng

coù tính kinh teá theo phaïm vi.

1.11.2011

Ñaëng Vaên Thanh

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 15

Saûn xuaát vôùi hai ñaàu ra – Tính kinh teá theo phaïm vi

Möùc ñoä cuûa tính kinh teá theo phaïm vi ño löôøng soá tieát kieäm ñöôïc trong chi phí vaø ñöôïc bieåu dieãn nhö sau :

 C(Q1) laø chi phí ñeå saûn xuaát Q1  C(Q2) laø chi phí ñeå saûn xuaát Q2  C(Q1Q2) laø chi phí lieân keát ñeå saûn xuaát caû hai saûn phaåm

Ñaëng Vaên Thanh

1.11.2011

 Neáu SC > 0 – Tính kinh teá theo phaïm vi  Neáu SC < 0 – Tính phi kinh teá theo phaïm vi

Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright Baøi giaûng 12 Kinh teá Vi moâ

1.11.2011 Ñaëng Vaên Thanh 16

Bài giảng 12: Lý thuyết chi phí (2011) - Đặng Văn Thanh

Chủ đề:

Lyù thuyeát chi phí

NOÄI DUNG

Chi phí chìm (sunk cost)

Chi phí trong ngắn hạn

Chi phí coá ñònh vaø chi phí bieán ñoåi

Chi phí trong ngắn hạn

Caùc chæ tieâu chi phí trung bình

Chi phí trong ngắn hạn

=

Chi phí coá ñònh

Chi phí bieán ñoåi Chi phí

(TFC)

Toång chi phí (TC)

Chi phí bieân (MC)

trung bình trung bình trung bình (AVC)

(AFC)

(AC)

Saûn Chi phí Chi phí löôïng coá ñònh bieán ñoåi (TVC) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

400

Chi phí ($ /naêm)

300

200

100

TFC

50

Saûn löôïng

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

100

Chi phí ($/saûn phaåm)

75

50

25

Saûn löôïng

1

0

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Chi phí trong ngắn hạn

Chi phí trong ngắn hạn

Chi phí trong daøi hạn

Löïa choïn ñaàu vaøo ñeå cöïc tieåu hoùa chi phí

Chi phí trong daøi hạn

Löïa choïn ñaàu vaøo ñeå cöïc tieåu hoùa chi phí

Chi phí trong daøi hạn

Voán/naêm

$3000 Ñöôøng ñaúng phí

150

Ñöôøng phaùt trieån moâ taû caùc keát hôïp chi phí toái thieåu giöõa lao ñoäng vaø voán ñöôïc söû duïng ñeå saûn xuaát ôû moãi möùc saûn löôïng ñaàu ra trong daøi haïn.

$2000 Ñöôøng ñaúng phí

100

C

75

B

50

Ñöôøng ñoàng löôïng 300 saûn phaåm

A

25