Lý thuyết tăng trưởng kinh tế
Đặng Đình Thắng Khoa Kinh tế Đại học Kinh tế TP.HCM
Mô hình tăng trưởng
• Sản lượng là tập hợp tất cả hàng hóa được sản
xuất
• Sản lượng (Y) là hàm số của vốn (K) và lao
động (L) – Y = F(K,L)
– Tỷ lệ tăng trưởng: g = ΔY/Y
• Mô hình Harrod-‐Domar về tăng trưởng
Mô hình tăng trưởng
– s
là
tỷ
lệ
bết
kiệm
(0
• Tiết kiệm: S = sY
– S = I
• Mối quan hệ giữa bết kiệm (S) và đầu tư (I)
– ΔK = I – d.K = sY -‐dK
• Mối quan hệ giữa vốn, đầu tư, và khấu hao:
Mô hình tăng trưởng
• Nếu ΔK là sự khác biệt về vốn trong các giai
đoạn thì – Kt+1 = Kt + sY – dK
– ΔL = nL – n là tỷ lệ tăng dân số ròng
• Lao động thay đổi theo phương trình
• L là cung lao động – Suy ra Lt+1 = Lt(1+n)
Mô hình tăng trưởng
• Phương trình tổng hợp – ΔY/Y = (Yt+1 – Yt)/Yt = [F(Kt + sY – dK, Lt(1+n)) – F(Kt, Lt)]/F(Kt, Lt)
• Các biến số quan trọng quyết định tốc độ tăng
trưởng là s, d và n
Mô hình tăng trưởng
– v = K/Y
• Tỷ lệ vốn-‐sản lượng (ICOR)
– Y = K/v và ΔY = ΔK/v
• Suy ra
Mô hình tăng trưởng
– g = ΔY/Y = (ΔK/v)/Y = ΔK/Yv = (sY – dK)/Yv – Giả sử ràng d = 0 – g = sY/Yv = s/v – Ý nghĩa: bết kiệm (s) cao hơn dẫn đến tăng trưởng kinh tế (g) cao hơn do bết kiệm dẫn đến đầu tư cao hơn
– ICOR (v) đo lường hiệu quả sử dụng vốn – Tác động chính sách cho tăng trưởng: s hoặc v,
hoặc cả hai
• Phương trình Harrod-‐Domar
Hiệu quả đầu tư
• ICOR (Incremental Capital to Output Rabo): chỉ số về hiệu quả đầu tư à cần bao nhiêu vốn để sản xuất thêm một sản phẩm (tác động biên, trung bình)
• ICOR cao à tăng trưởng thấp • Yếu tố quyết định ICOR: công nghệ
– Khi lao động nhiều và thiếu vốn à sử dụng công nghệ
thâm dụng lao động: ICOR thấp
– Tại sao nước nghèo (lao động nhiều) ICOR vẫn cao?
Mô hình Solow
– Y = F(K,L) – Y/L = F(K/L,1) – y = Y/L là sản lượng trung bình một công nhân – k = K/L là vốn trung bình một công nhân – y = f(k)
• Mô hình tăng trưởng tân cổ điển
Mô hình Solow
• Thay đổi vốn – ΔK = sY –dK
– Δk = sy – (n+d)k
• Thay đổi vốn trên lao động
Mô hình Solow
Mô hình Solow
• Hàm bết kiệm là sy có hình dạng tương đồng
với hàm sản xuất nhưng thấp hơn (do tỷ lệ bết kiệm 0 < s < 1)
• Tỷ lệ tăng vốn trên công nhân (n+d)k
Mô hình Solow
Mô hình Solow
• Tại điểm tối ưu (trạng thái dừng): k=k* và
y=y*
• Tăng trưởng xảy ra do giả định k bên trái k* • Các nước nghèo (k thấp, bên trái k*) thường có tốc độ tăng trưởng cao hơn các nước giàu
Căn nguyên tăng trưởng
• Địa lý • Văn hóa • Thể chế

