Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 9 - Trường ĐH Tài chính Marketing

Tài liệu này trình bày các khái niệm cơ bản về Luật Hình sự Việt Nam, bao gồm đối tượng điều chỉnh, phương pháp điều chỉnh, khái niệm tội phạm, các yếu tố cấu thành tội phạm và các loại hình phạt.

Sinh viên luật, người làm trong ngành luật và những ai quan tâm đến lĩnh vực pháp luật hình sự.

Tài liệu trình bày một cách tổng quan về Luật Hình sự, bao gồm:

1. **Khái niệm và đối tượng điều chỉnh của Luật Hình sự:** Luật Hình sự điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh giữa nhà nước và người phạm tội, sử dụng phương pháp quyền uy.

2. **Tội phạm:** Định nghĩa tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội, trái pháp luật hình sự, có lỗi và phải chịu hình phạt. Các dấu hiệu của tội phạm bao gồm tính nguy hiểm cho xã hội, tính có lỗi, tính trái pháp luật hình sự và tính phải chịu hình phạt. Tội phạm được phân loại theo mức độ nghiêm trọng (ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng) và theo nhóm (ví dụ: xâm phạm an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng, sức khỏe).

3. **Cấu thành tội phạm (CTTP):** CTTP là tổng hợp các dấu hiệu chung, đặc trưng cho loại tội phạm cụ thể, được quy định trong luật hình sự. Các yếu tố của CTTP bao gồm khách thể của tội phạm (khách thể chung, khách thể loại, khách thể trực tiếp), mặt khách quan (hành vi nguy hiểm, hậu quả, mối quan hệ nhân quả), mặt chủ quan (lỗi, mục đích, động cơ) và chủ thể của tội phạm (người có năng lực trách nhiệm hình sự).

4. **Hình phạt:** Hình phạt là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất của Nhà nước, được quy định trong BLHS và do Tòa án quyết định, nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người phạm tội. Mục đích của hình phạt là trừng trị, giáo dục và ngăn ngừa tội phạm. Các loại hình phạt bao gồm hình phạt chính (cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, trục xuất, tù có thời hạn, tù chung thân) và hình phạt bổ sung (cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, cấm cư trú, quản chế, tước một số quyền công dân, tịch thu tài sản).

5. **Trách nhiệm hình sự và các trường hợp loại trừ:** Tài liệu cũng đề cập đến các trường hợp không xem là tội phạm (sự kiện bất ngờ, phòng vệ chính đáng, tình thế cấp thiết, v.v.) và các căn cứ chấm dứt trách nhiệm hình sự (chấp hành xong hình phạt, được miễn TNHS, đặc xá, đại xá, v.v.).