Bài giảng Phòng chống đói rét cho trâu bò trong vụ Đông - Xuân ở Sa Pa - PGS.TS. Nguyễn Xuân Trạch

Chia sẻ: Nguyễn Thị Ngọc Lựu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:44

Thêm vào BST

Báo xấu

149
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Phòng chống đói rét cho trâu bò trong vụ Đông - Xuân ở Sa Pa trình bày nguyên nhân trâu bò chết trong đợt rét ở Sa Pa, các giải pháp trước mắt, các giải pháp lâu dài, tăng cường nhận thức và chủ động của dân, tăng cường mạng lưới khuyến nông và thú y cơ sở, tăng cường vai trò của cả hệ thống chính trị, ủ chua thức ăn xanh trong nông hộ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Phòng chống đói rét cho trâu bò trong vụ Đông - Xuân ở Sa Pa - PGS.TS. Nguyễn Xuân Trạch

PHÒNG CHỐNG ĐÓI-RÉT CHO TRÂU BÒ TRONG VỤ ĐÔNG-XUÂN Ở SA PA PGS.TS. Nguyễn Xuân Trạch 1
NGUYÊN NHÂN TRÂU BÒ CHẾT TRONG ĐỢT RÉT VỪA QUA Ở SAPA • Thức ăn-nuôi dưỡng kém – Giá rét thiếu cỏ tự nhiên – Không dự trữ rơm cỏ từ vụ hè-thu – Không trồng cỏ vụ đông – Cho ăn thức ăn tinh không đúng kỹ thuật bệnh chết • Chuồng nuôi không đủ ấm - Không có chuồng chết rét – Chuồng không che chắn gió chết rét – Chuồng lầy lội cước chân đỗ ngã chết • Chăm sóc không tốt – Không đưa trâu bò về chuồng khi trời rét – Không giữ vệ sinh, ấm chân cho trâu bò 2 – Không biết xử lý khi bò bị đổ ngã bệnh kế phát chết
Ví dụ: Hộ Giàng A Cha (Sa Pả) 3 trâu còn sống • Chuồng: sàn gỗ, che chắn gió khá tốt đủ ấm • Chủ quan không cho vào chuồng khi trời giá rét 1 nghé chết ngoài đồng • Không có rơm cỏ dự trữ • Có cắt cỏ xanh (cỏ tranh), nhưng không đủ • Bột ngô hoà vào nước (lạnh, loãng) trâu không ăn 3
Ví dụ: Hộ Giàng Páo Chúng (Sa Pả) Nhà ở Nhà có 5 con trâu đã chết rét hết Bãi nhốt trâu cũ • Không có chuồng trâu, nhốt vào bãi lầy trước nhà • Không có tí rơm cỏ dự trữ nào • Có cắt cỏ xanh, nhưng quá ít Trâu đói, rét, cước chân đỗ ngã chết hết 4
Ví dụ: Hộ Giàng Sèo Dinh (Sa Pả) Chảo cám trên bếp • Không có chuồng trâu 4 con đã chết rét • Còn 3 con nhốt ở hiên hay trong nhà, không có độn lót, chân đầy bùn dễ cước chân chết • Không có rơm cỏ cho ăn (đang đi cắt xa, không đáng kể) dễ chết đói • Đang nấu nhiều cám cho trâu ăn trâu dễ chết “no” 5
Ví dụ: Hộ Giàng A Toả (Sa Pả) Nhà có 7 con trâu không chết con nào • Chuồng có sàn gỗ, che chắn gió tốt • Một số con chăn thả trên rừng có hang ấm • Hàng ngày cắt khá nhiều cỏ cho ăn 6
CÁC GIẢI PHÁP TRƯỚC MẮT 1. Giải pháp thức ăn nuôi dưỡng 2. Giải pháp chuồng trại 3. Giải pháp chăm sóc-sử dụng 4. Giải pháp thú y 7
Giải quyết thức ăn trước mắt • Thu cắt tối đa cỏ tự nhiên (30 kg/trâu/ngày trở lên) • Tận thu các loại phụ phẩm nếu có (rơm rạ., ngọn mía, rau…) • Cho ăn các loại củ hay quả (khoai, sắn, bí đỏ…) • Bổ sung thức ăn tinh (ngô, cám, gạo…) khoảng 0,5-1kg/con/ngày. Chú ý: Thức ăn tinh phải cho ăn cùng với rơm cỏ (nếu cho ăn nhiều thức ăn tinh mà không có rơm cỏ thì trâu bò sẽ chết); không nấu chín, không hoà loãng cho uống (nhưng có thể trộn nước làm ẩm) 8
Giải pháp chuồng trại trước mắt • Không để đọng nước, bùn đất lầy lội (tốt nhất là làm sàn gỗ) • Cho độn lót đủ ấm (lá cây khô…) và thường xuyên thay để giữ khô • Che gió giữ ấm (vải nhựa, tranh, ván, liếp… ) • Nếu chưa có chuồng thi tạm thời Chuồng này quá trống gió quây kín bãi nhốt hay cho trâu bò vào nhà/hang động ấm khi trời giá rét Chú ý: không nhốt nơi gió lùa 9
Giải pháp chăm sóc trước mắt • Giữ chân móng khô, sạch, ấm (không để dính bùn, phân ướt) • Mặc áo ấm cho trâu bò (bao tải, vải bạt, chăn, chiếu…) khi có rét • Khi nhiệt độ dưới 10oC không chăn thả, Sưởi ấm và cắt đủ cỏ cho ăn Không cho trâu bò làm đồng khi trời quá rét • Không cho trâu bò gầy yếu cày bừa • Cho uống nước ấm pha muối • Đặc biệt chú ý giữ ấm và cho bê nghé non ăn uống đầy đủ • Sau rét: không cho chăn thả quá sớm, cho ăn rơm cỏ khô lót dạ trước khi chăn Không chăn thả khi nhiệt độ dưới 10oC thả hay cho ăn nhiều cỏ non (phòng ỉa chảy, trướng hơi). 10
Giải pháp thú y trước mắt • Xử lý cước chân • Xử lý liệt dạ cỏ • Xử lý cúm • Xử lý ỉa chảy • Xử lý trướng bụng đầy hơi • Xử lý suy nhược tạm thời • Tiêm phòng dịch bệnh… 11
CÁC GIẢI PHÁP LÂU DÀI 1. Kỹ thuật: Giải quyết đủ thức ăn thô quanh năm 2. Nhận thức: Tăng cường nhận thức và tính chủ động của người dân 3. Tổ chức: Tăng cường mạng lưới khuyến nông và thú y cơ sở 4. Chỉ đạo: Tăng cường vai trò của cả hệ thống chính trị 12
1. GIẢI QUYẾT ĐỦ THỨC ĂN THÔ QUANH NĂM, ĐẶC BIỆT LÀ VỤ ĐÔNG XUÂN Ủ XANH CỎ KHÔ 13 TẬN THU PHỤ PHẨM TẬN THU CỎ TỰ NHIÊN TRỒNG CỎ VỤ ĐÔNG
GIẢI QUYẾT ĐỦ VÀ ĐỀU THỨC ĂN THÔ QUANH NĂM • Giành đất trồng cỏ lưu niên (cỏ Voi, Ghinê, Goatêmala, mía…) để cho ăn xanh và chế biến dự trữ cho vụ đông-xuân • Trồng thêm cỏ vụ đông (ngô, cao lương, yến mạch, cải phi điền, cây bản địa …) • Bảo quản củ, quả, ngũ cốc (khoai, sắn, bầu bí, ngô…) • Chế biến, dự trữ tối đa các loại phụ phẩm sau mỗi vụ thu hoạch (rơm rạ, ngọn mía, cây ngô, thân lá đậu lạc, ngọn lá sắn, …) 14
2. TĂNG CƯỜNG NHẬN THỨC VÀ CHỦ ĐỘNG CỦA DÂN • Tuyên truyền vận động (thông tin đại chúng, khuyến nông tại nhà, các đoàn thể…) • Xây dựng mô hình trình diễn để dân thấy có hiệu quả và dễ làm • Cán bộ làm trước làng nước theo sau • Biện pháp hành chính (cưỡng bức, khuyến khích tự giác) 15
3. TĂNG CƯỜNG MẠNG LƯỚI KHUYẾN NÔNG VÀ THÚ Y CƠ SỞ • Mục tiêu: – Hướng dẫn (tập huấn) kỹ thuật cho dân (cầm tay chỉ việc) – Thường xuyên theo dõi, đôn đốc, giúp dân thực hiện – Phòng và trị bệnh kịp thời • Giải pháp: – Tăng cường số lượng cán bộ đến từng thôn bản – Có chế độ phụ cấp thoả đáng – Thường xuyên được tập huấn kỹ thuật – Hoạt động có tổ chức chặt chẽ 16
4. TĂNG CƯỜNG VAI TRÒ CỦA CẢ HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ • Toàn bộ hệ thống chính trị phải vào cuộc • Có chương trình hành động cụ thể cho từng ngành từng cấp, từng người • Kiểm tra, đôn đốc liên tục đối với cấp dưới và từng hộ dân • Có chế độ khen thưởng-kỹ luật nghiêm minh 17
Ủ CHUA THỨC ĂN XANH trong nông hộ 18
Mục đích ủ xanh? Phụ phẩm xanh 100 Ủ chua TA thừa Nhu cầu Sản lượng cỏ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Bảo quản dự trữ thức ăn Khö ®éc (l¸ s¾n, cao lương…) 19
Thức ăn có thể ñ chua • Cá t−¬i: – Cá voi – Cá tù nhiªn… • Th©n l¸ c©y ng«: – Sau thu b¾p non – Cây ng« gieo dµy • Phụ phẩm khác: – Ngọn lá mía – Thân lá l¹c – Ngän l¸ s¾n… 20