Bài giảng Quản lý dự án xây dựng - Chương 8: Quản lý rủi ro dự án

Chia sẻ: Cố Tiêu Tiêu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Quản lý dự án xây dựng - Chương 8: Quản lý rủi ro dự án. Chương này cung cấp cho sinh viên những nội dung về: các khái niệm cơ bản về rủi ro; quản lý rủi ro dự án; quy trình quản lý rủi ro; các bước chính trong quá trình quản lý rủi ro; lập kế hoạch quản lý rủi ro;... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Quản lý dự án xây dựng - Chương 8: Quản lý rủi ro dự án

CHÖÔNG 8 : QUAÛN LYÙ RUÛI RO DÖÏ AÙN Bieân soaïn: TS. Traàn Quang Phuù ThS. Nguyeãn Thò Haïnh Taâm 1
TAÏI SAO CAÀN PHAÛI QUAÛN LYÙ RUÛI RO ?  “Trong thaäp nieân 90 cuûa theá kyû 20, treân 90.000 nhaø thaàu xaây döïng ñaõ thua loã vôùi khoaûn nôï leân ñeán 23 tyû USD” (Gorke, 1999)  Hoaïch ñònh toát + kieåm soaùt döï aùn toát vaãn chöa ñuû ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu cuûa döï aùn  Raát ít nhaø quaûn lyù coù hieåu bieát veà kyõ thuaät quaûn lyù ruûi ro  Moâi tröôøng kinh doanh thay ñoåi thöôøng xuyeân  Ngaønh coâng nghieäp xaây döïng coù tyû suaát lôïi nhuaän thaáp.  Caùc vaâán ñeà tieàm naêng khaùc nhö:  Söï suy suïp kinh teá, söï thieáu huït lao ñoäng, söï thieáu huït vaät lieäu, caùc vaán ñeà veà thieát bò vaø quaûn lyù keùm, … 2
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ RUÛI RO RUÛI RO VAØ BAÁT ÑÒNH TRONG QLDA  Baát ñònh, hieåu theo nghóa roäng laø söï khoâng ñaày ñuû vaø khoâng chính xaùc cuûa thoâng tin veà caùc ñieàu kieän thöïc hieän döï aùn, trong ñoù coù caùc vaán ñeà lieân quan ñeán chi phí vaø keát quaû cuûa döï aùn. Baát ñònh phaûn aùnh tình huoáng trong ñoù khoâng tính ñöôïc xaùc suaát xuaát hieän cuûa söï kieän.  Ruûi ro döï aùn laø toång hôïp nhöõng yeáu toá ngaãu nhieân, nhöõng tình huoáng khoâng thuaän lôïi lieân quan ñeán baát ñònh, coù theå ño löôøng baèng xaùc suaát khoâng ñaït muïc tieâu ñaõ ñònh cuûa döï aùn vaø gaây neân caùc maát maùt thieät haïi. Ruûi ro luoân mang maøu saéc tieâu cöïc, nhöng khaùc vôùi baát ñònh, ruûi ro coù theå ño löôøng vaø löôïng hoaù ñöôïc 3
MOÁI LIEÂN HEÄ GIÖÕA BAÁT ÑÒNH, RUÛI RO VAØ THIEÄT HAÏI BAÁT ÑÒNH RUÛI RO THIEÄT HAÏI Söï khoâng ñaày Khaû naêng, xaùc Toån thaát, maát ñuû vaø khoâng suaát thieät haïi, maùt do xuaát chính xaùc cuûa maát maùt lieân hieän söï kieän thoâng tin veà quan ñeán baát ruûi ro trong caùc ñieàu kieän ñònh ñieàu kieän baát thöïc hieän döï ñònh aùn Baûn chaát cuûa ruûi ro vaø baát ñònh trong thöïc hieän DA lieân quan ñeán khaû naêng bò thieät haïi veà taøi chính do haäu quaû cuûa tính döï baùo, tính xaùc suaát cuûa caùc doøng tieàn. Ngoaøi ra, ruûi ro vaø baát ñònh cuõng lieân quan tôùi söï ña daïng cuûa caùc thaønh vieân DA, caùc nguoàn löïc duøng cho DA, caùc hoaøn caûnh vaø tình huoáng beân trong vaø beân ngoaøi DA. 4
CAÙC DAÏNG THÖÙC CUÛA RUÛI RO  Vaät chaát : Khuyeát taät veà caáu truùc, vaät lieäu xaây döïng...  Haäu quaû : Maát maùt cuûa lôïi nhuaän, chaäm treã veà thôøi gian…  Traùch nhieäm phaùp lyù : Caùc sai laàm daân söï, phaùp lyù, hôïp ñoàng,..  Chính trò : Söï can thieäp cuûa chính quyeàn, söï thöøa nhaän veà phaùp luaät, caùc thay ñoåi trong laäp phaùp ...  Taøi chính : Caùc chính saùch tín duïng sai laàm, döï baùo laïm phaùt khoâng chính xaùc, thieáu cô cheá kieåm tra taøi chính döï aùn thích hôïp, …  Xaõ hoäi : Kyø voïng cuûa löïc löôïng lao ñoäng quaù cao, söï nhaän thöùc quaù thaáp cuûa ngöôøi ñòa phöông, ...  Kyõ thuaät : Söï naâng cao cuûa coâng ngheä, caùc noäi dung veà quyeàn sôû höõu coâng ngheä, … 5
QUAÛN LYÙ RUÛI RO DÖÏ AÙN  Quaûn lyù ruûi ro laø nhaän dieän ñoái töôïng ñe doaï ñeán söï thaønh coâng cuûa DA, choïn haønh ñoäng khaéc phuïc ñeå traùnh noù, boå sung caùc keá hoaïch ñeå trieät tieâu hoaëc giaûm thieåu taùc haïi cuûa noù. Ñoàng thôøi phaûi keå luoân caû keá hoaïch khai thaùc nhöõng aûnh höôûng toát cuûa noù.  Quaûn lyù ruûi ro laø moät boä phaän cuûa QLDA, ñöôïc thöïc hieän song song vôùi caùc coâng taùc quaûn lyù quy moâ, chaát löôïng, thôøi gian cuûa DA.  Quaûn lyù ruûi ro nhaèm döï kieán tröôùc vôùi ruûi ro thay vì phaûi ñoái phoù vôùi noù khi chuùng xuaát hieän.  Quaûn lyù ruûi ro laø giaûi phaùp coù heä thoáng ñeå öôùc tính caùc yeáu toá baát ngôø, coâ laäp nhöõng yeáu toá nguy caáp vaø ñeà ra caùc phöông phaùp ñeå giaûm thieåu chuùng. 6
KHI NAØO CAÀN QUAÛN LYÙ RUÛI RO? Ra quyeát ñònh lieân Khi xuaát hieän söï khoâng quan ñeán döï aùn chaéc chaén cuûa yeáu toá ñaàu treân cô sôû thieáu vaøo thoâng tin Moâi tröôøng Caùc döï aùn kinh doanh phöùc taïp thay ñoåi lieân tuïc, … 7
QUY TRÌNH QUAÛN LYÙ RUÛI RO Nhaän dieän ruûi ro Laø coâng taùc lieät keâ, nhaän dieän caùc ruûi ro coù theå xaûy ra trong quaù trình xaây döïng baèng caùc thoáng keâ trong quaù khöù hoaëc baèng kinh nghieäm, coâng vieäc naøy giuùp nhaø quaûn lyù coù theå coù moät caùi nhìn bao quaùt veà caùc ruûi ro coù khaû naêng xaûy ra trong quaù trình xaây döïng. Ñònh löôïng ruûi ro Ñònh löôïng ruûi ro baèng caùc thoáng keâ veà giaù trò thieät haïi cuûa caùc coâng trình trong quaù khöù, taàn suaát xuaát hieän cuõng nhö möùc ñoä nghieäm troïng cuûa noù ñeán döï aùn xaây döïng ñang xeùt. Töø ñoù, nhaø quaûn lyù seõ giaûi caùc baøi toaùn veà xaùc suaát tính ra ñöôïc taàn suaát xuaát hieän vaø möùc ñoä nghieâm troïng cuûa töøng ruûi ro coù khaû naêng xaûy ra ñeå coù theå ñaùnh giaù, quyeát ñònh ñaàu tö hoaëc ñeà ra caùc bieän phaùp kòp thôøi giaûm thieåu thieät haïi. 8
QUY TRÌNH QUAÛN LYÙ RUÛI RO Phaân tích khaû naêng phaùt trieån cuûa ruûi ro Vôùi caùc soá lieäu vaø nhìn nhaän moät caùch roõ raøng hôn veà caùc ruûi ro coù khaû naêng xaûy ra, neáu quyeát ñònh ñaàu tö, nhaø quaûn lyù seõ thöïc hieän theâm moät ñoäng taùc khaùc ñoù laø phaân tích vaø xem xeùt cô hoäi, nguyeân nhaân hình thaønh vaø höôùng phaùt trieån cuûa töøng ruûi ro coù khaû naêng xaûy ra, coâng taùc naøy raát quan trong, ñoøi hoûi kyõ naêng, kinh nghieäm cuûa nhaø quaûn lyù, giuùp xaùc ñònh taän goác vaán ñeà, laøm cô sôû ñeå ñeà ra caùc bieän phaùp kòp thôøi. Quaûn lyù ruûi ro Quaûn lyù ruûi ro laø moät quaù trình nhaän dieän, phaân tích vaø ñoái phoù vôùi ruûi ro. Muïc ñích cuûa quaù trình laø laøm taêng toái ña khaû naêng xaûy ra caùc söï kieän coù taùc ñoäng tích cöïc ñeán DA ñoàng thôøi giaûm thieåu caùc khaû naêng xaûy ra caùc söï kieän coù aûnh höôûng baát lôïi ñoái vôùi muïc tieâu cuûa DA. 9
CAÙC BÖÔÙC CHÍNH TRONG QUAÙ TRÌNH QUAÛN LYÙ RUÛI RO Böôùc 1 LAÄP KEÁ HOAÏCH QUAÛN LYÙ RUÛI RO Böôùc 2 NHAÄN DAÏNG RUÛI RO Böôùc 3 PHAÂN TÍCH ÑÒNH TÍNH RUÛI RO Böôùc 4 PHAÂN TÍCH ÑÒNH LÖÔÏNG RUÛI RO Böôùc 5 KEÁ HOAÏCH ÑOÁI PHOÙ VÔÙI RUÛI RO Böôùc 6 KIEÅM TRA VAØ KIEÅM SOAÙT RUÛI RO 10
LAÄP KEÁ HOAÏCH QUAÛN LYÙ RUÛI RO NOÄI DUNG KEÁ HOAÏCH QUAÛN LYÙ RUÛI RO DÖÏ AÙN  Phaïm vi öùng duïng cuûa quaûn lyù ruûi ro : Thöïc hieän quaûn lyù ruûi ro trong suoát thôøi gian cuûa döï aùn hay chæ moät giai ñoaïn trong döï aùn. Nhaân söï tham gia vaøo keá hoaïch quaûn lyù ruûi ro.  Vai troø vaø traùch nhieäm : Ai chòu traùnh nhieäm chính, ai hoã trôï vaø thaønh laäp ñoäi quaûn lyù ruûi ro.  Thôøi gian: Qui trình quaûn lyù ruûi ro phaûi ñöôïc thöïc hieän nhieàu laàn trong suoát döï aùn. Möùc ñoä thöôøng xuyeân ñeå thöïc hieän quaûn lyù ruûi ro trong suoát thôøi gian cuûa döï aùn. • * Tröôùc moãi giai ñoaïn thieát keá, mua saém vaø goïi thaàu • * Cuoái giai ñoaïn coâng ngheä • * Cuoái giai ñoaïn mua saém, cung caáp vaø söû duïng • * Cuoái giai ñoaïn laép gheùp vaø xaây döïng • * Sau giai ñoaïn chaïy thöû • * Sau thôøi gian baûo haønh 12 thaùng 11
LAÄP KEÁ HOAÏCH QUAÛN LYÙ RUÛI RO NOÄI DUNG KEÁ HOAÏCH QUAÛN LYÙ RUÛI RO DÖÏ AÙN (tt)  Phöông phaùp : Xaùc ñònh caùch vaø nguoàn thoâng tin döõ lieäu ñeå thöïc hieän quaûn lyù ruûi ro.  Nhaän dieän ruûi ro : Söû duïng cô sôû döõ lieäu ruûi ro noäi boä, ñieàu tra coâng nghieäp beân ngoaøi, phaùn ñoaùn chuyeân gia vaø baûn phaân tích chi tieát WBS. Nhöõng liõnh vöïc chính bao goàm: • * Tieán ñoä • * Chi phí • * Yeâu caàu kyõ thuaät • * An toaøn lao ñoäng  Nguoàn ngaân saùch : Phaûi döï truø moät nguoàn ngaân saùch caàn thieát cho quaûn lyù ruûi ro cuûa döï aùn. 12
PHAÂN TÍCH RUÛI RO DÖÏ AÙN KHAÙI NIEÄM Phaân tích ruûi ro cuûa döï aùn laø caùc thuû tuïc xaùc ñònh caùc yeáu toá ruûi ro vaø ñaùnh giaù taàm quan troïng cuûa chuùng. Veà baûn chaát ñoù laø söï phaân tích xaùc suaát xuaát hieän caùc söï kieän khoâng thuaän lôïi coù theå aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán quaù trình thöïc thi muïc tieâu cuûa döï aùn. Phaân tích ruûi ro cuûa döï aùn bao goàm ñaùnh giaù ruûi ro vaø caùc phöông phaùp haïn cheá ruûi ro hay giaûm thieåu caùc haäu quaû khoâng mong muoán do noù gaây neân. Nhaän Phaân Phaân Phaân tích ñònh tính daïng loaïi ruûi tích ruûi ruûi ro ro ro Phaân tích ñònh löôïng 13
TRÌNH TÖÏ TOÅ CHÖÙC THÖÏC HIEÄN PHAÂN TÍCH RUÛI RO Löïa choïn nhoùm caùc chuyeân gia coù kinh nghieäm TOÅ Chuaån bò caùc caâu hoûi vaø gaëp gôõ caùc chuyeân gia CHÖÙC Löïa choïn kyõ thuaät phaân tích ruûi ro THÖÏC Xaùc ñònh caùc yeâu toá ruûi ro vaø taàm quan troïng cuûa chuùng HIEÄN Xaùc laäp moâ hình cô cheá hoaït ñoäng cuûa ruûi ro PHAÂN Xaùc ñònh caùc moái quan heä cuûa ruûi ro rieâng leû vaø caùc aûnh TÍCH höôûng toång hôïp cuûa chuùng RUÛI RO Phaân chia ruûi ro giöõa caùc thaønh vieân cuûa döï aùn DÖÏ AÙN Xem xeùt keát quaû phaân tích ruûi ro 14
TRÌNH TÖÏ PHAÂN TÍCH RUÛI RO PHAÂN TÍCH ÑÒNH TÍNH Moâ taû caùc daïng ruûi ro cuûa döï aùn, caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán möùc ñoä ruûi ro vaø ñaùnh giaù veà maët giaù trò caùc aûnh höôûng cuûa chuùng vaø caùc bieän phaùp haïn cheá. PHAÂN TÍCH ÑÒNH LÖÔÏNG Phaân tích ñònh löôïng laø vieäc thöïc hieän caùc pheùp tính cuï theå ño löôøng söï thay ñoåi hieäu quaû döï aùn do aûnh höôûng cuûa ruûi ro. Duøng ñeå xaùc ñònh : - Xaùc suaát keát quaû nhaän ñöôïc; - Nhöõng maát maùt, thieät haïi coù theå xaûy ra. 15
TRÌNH TÖÏ PHAÂN TÍCH RUÛI RO Phaân tích caùc yeáu toá ruûi ro beân trong vaø beân ngoaøi DA PHAÂN TÍCH ÑÒNH TÍNH Ñaùnh giaù vuøng ruûi ro, khaû naêng vaø daïng ruûi ro cuï theå Möùc ñoä coù theå chaáp nhaän cuûa ruûi ro PHAÂN TÍCH Phaân tích caùc quaù trình vaø caùc coâng vieäc döï aùn theo ÑÒNH LÖÔÏNG möùc ñoä ruûi ro Caùc phöông phaùp haïn cheá ruûi ro 16
PHAÂN LOAÏI MÖÙC ÑOÄ RUÛI RO Ngöôøi quaûn lyù döï aùn ñöa ra caùc tình huoáng coù theå xaûy ra vaø xaùc ñònh möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc ruûi ro ñoái vôùi coâng trình döïa treân kieán thöùc vaø kinh nghieäm thöïc teá. Baûng 1 : Nhaän bieát khaû naêng ruûi ro Möùc ñoä Moâ taû KHAÛ Khoâng xaûy ra Khaû naêng gaàn baèng 0 NAÊNG RUÛI RO Ít xaûy ra Khoâng xaûy ra nhöng coù theå COÙ THEÅ nhaän bieát ñöôïc XAÛY Coù khaû naêng xaûy ra Coù theå xaûy ra RA Khaû naêng cao Xaûy ra thöôøng xuyeân 17
PHAÂN LOAÏI MÖÙC ÑOÄ RUÛI RO Baûng 2 : Nhaän bieát möùc ñoä aûnh höôûng Möùc ñoä Moâ taû Coù theå boû qua ñöôïc Khoâng taêng chí phí, tieán ñoä treã khoâng ñaùnh keå MÖÙC Nhoû Gia taêng moät ít veà chi phí vaø ÑOÄ laøm chaäm moät ít veà tieán ñoä AÛNH Coù aûnh höôûng Chaäm nhieàu thôøi gian vaø gia HÖÔÛNG taêng chi phí Aûnh höôûng cao Chaäm treã raát nhieàu vaø gia taêng chi phí cao , khoâng tuaân thuû theo caùc tieâu chuaån kyõ thuaät 18
PHAÂN LOAÏI MÖÙC ÑOÄ RUÛI RO Baûng 3 : Toång hôïp möùc ñoä aûnh höôûng vaø khaû naêng ruûi ro Möùc ñoä nghieâm troïng cuûa ruûi ro Khaû naêng xaûy ra ruûi ro Boû qua Nhoû, Ñaùng keå Aûnh höôûng ñöôïc khoâng cao ñaùng keå 1. Khoâng xaûy ra E E D C 2. Ít khaû naêng E D C B 3. Coù theå D C B A 4. Xaùc suaát cao D B A A 19
THEO DOÕI MÖÙC ÑOÄ AÛNH HÖÔÛNG CUÛA RUÛI RO Vieäc theo doõi haäu quaû cuûa ruûi ro thaät söï coù aûnh höôûng ñeán söï thaønh coâng cuûa DA. Ngöôøi QLDA caàn laäp danh saùch nhöõng ruûi ro caàn theo doõi. Danh saùch naøy coù theå thay ñoåi trong quaù trình thöïc hieän DA tuøy theo tình hình maø moät soá ruûi ro coù theå khoâng xaûy ra nhöng coù theå moät soá ruûi ro khaùc laïi xuaát hieän. Cô sôû ñeå xaùc laäp moät danh saùch naøy laø khoù xaùc ñònh maø tuyø thuoäc nhieàu vaøo söï phaùn ñoaùn, khaû naêng tö duy cuûa ngöôøi quaûn lyù. 20