
Bài 2: Kinh doanh thương mại trong cơ chế thị trường
TXTMKT02_Bai2_v1.0014111203
11
Kinh doanh thương mại thực hiện chức
năng tiếp tục quá trình sản xuất trong
khâu lưu thông. Kinh doanh thương mại
nằm ở khâu trung gian giữa một bên là
sản xuất và phân phối, một bên là tiêu
dùng sản phẩm. Tiêu dùng có hai loại:
tiêu dùng sản xuất thì sản phẩm lại trở lại
quá trình sản xuất còn tiêu dùng cá nhân
thì sản phẩm sẽ thỏa mãn trong quá trình
tiêu dùng cá nhân và thoát ra khỏi quá trình sản xuất xã hội. Trong quá trình trao
đổi hàng hóa, lưu thông sản phẩm từ lĩnh vực sản xuất đến lĩnh vực tiêu dùng, các
doanh nghiệp thương mại phải thực hiện việc phân loại, chọn lọc, đóng gói, vận
chuyển, dự trữ, bảo quản sản phẩm, hướng dẫn sử dụng sản phẩm, sửa chữa, lắp
ráp, bảo hành sản phẩm… Đây chính là chức năng tiếp tục quá trình sản xuất trong
quá trình lưu thông. Chức năng này nhằm hoàn thiện sản phẩm ở dạng tốt nhất để
sản phẩm thích hợp với nhu cầu của người tiêu dùng. Với chức năng này đòi hỏi
các doanh nghiệp thương mại cũng phải hiểu biết tính chất kỹ thuật của sản phẩm,
phải hiểu lĩnh vực sản xuất (nguồn hàng) và phải hiểu được công dụng của sản
phẩm và nhu cầu của lĩnh vực tiêu dùng. Như vậy, kinh doanh thương mại có chức
năng lưu thông hàng hóa là một chức năng kinh tế chủ yếu, nhưng gắn rất chặt chẽ
với chức năng kỹ thuật sản phẩm, tức là chức năng tiếp tục quá trình sản xuất trong
khâu lưu thông, chỉ bị quá trình lưu thông che giấu đi. Một mặt khác nữa, trong
quá trình thực hiện lưu thông hàng hóa, do điều kiện nguồn hàng trong nước còn
ít, chưa phát triển, các doanh nghiệp thương mại còn phải thực hiện việc tổ chức
sản xuất, đầu tư, khai thác tạo nguồn hàng để tạo ra các sản phẩm thay thế hàng
nhập ngoại có giá cả phải chăng để chủ động trong nguồn hàng và thích hợp với
nhu cầu của khách hàng.
Kinh doanh thương mại thực hiện chức năng dự trữ hàng hóa, điều hòa cung cầu.
Chức năng của kinh doanh thương mại là mua hàng hóa vào để cung ứng đầy đủ,
kịp thời, đồng bộ, đúng chất lượng, số lượng, ở những nơi thuận tiện cho khách
hàng. Nhờ có hàng hóa dự trữ mà doanh nghiệp thương mại có thể thỏa mãn đầy
đủ, kịp thời nhu cầu về hàng hóa của khách hàng. Nhờ có hệ thống mạng lưới rộng
(kho trạm, cửa hàng, quầy hàng, siêu thị, đại lý…) mà doanh nghiệp thương mại
có thể bảo đảm thuận lợi cho khách hàng mua những hàng hóa cần thiết, vừa tiết
kiệm được thời gian, vừa không phải đi quá xa. Để thoả mãn nhu cầu của khách
hàng và khả năng của khách hàng, doanh nghiệp thương mại phải mua những mặt
hàng có chất lượng tốt, đúng yêu cầu của khách hàng, nhưng lại phải ở nơi có
nguồn hàng phong phú, nhiều, rẻ, sau khi cộng với chi phí lưu thông đưa đến thị
trường bán, khách hàng vẫn có thể chấp nhận được. Điều này, một cách tự nhiên,
kinh doanh thương mại thực hiện việc điều hòa cung cầu từ nơi có mặt hàng nhiều,
phong phú, rẻ đến nơi mặt hàng đó ít, khan hiếm, đắt, hoặc mua hàng khi thời vụ
và bán hàng quanh năm, cung - cầu hàng hóa được điều hòa. Ngày nay, trong kinh
doanh thương mại, nhờ phát triển các hoạt động dịch vụ mà khách hàng còn được
phục vụ kịp thời, thuận lợi và văn minh. Nhờ chuyên môn hóa ngày càng cao trong