CHÖÔNG 3 MOÂI TRÖÔØNG CUÛA QUAÛN TRÒ
1
I. KHAÙI NIEÄM MOÂI TRÖÔØNG II. CAÙC YEÁU TOÁ MOÂI TRÖÔØNG III. PHAÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG
I. Khaùi nieäm Moâi tröôøng
2
I.1. Khaùi nieäm Moâi tröôøng laø toaøn boä nhöõng löïc löôïng vaø theå cheá taùc ñoäng vaø aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng vaø keát quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp Löïc löôïng : söùc maïnh mang tính qui luaät (kinh teá/ xaõ hoäi/ töï nhieân) Theå cheá : taùc ñoäng chuû quan cuûa con ngöôøi (luaät leä/ qui ñònh/ ...) Taïi sao phaûi nghieân cöùu moâi tröôøng?
I. Khaùi nieäm Moâi tröôøng
3
•I.2 . Phaân loaïi moâi tröôøng •(1) Theo caáp ñoä: coù 3 lôùp moâi tröôøng Moâi tröôøng vó moâ (MT toång quaùt, MT chung) Moâi tröôøng vi moâ (MT ñaëc thuø, MT caïnh tranh) Moâi tröôøng noäi boÄ (MT beân trong)
4
I. Khaùi nieäm Moâi tröôøng I.2 . Phaân loaïi moâi tröôøng (1) Theo caáp ñoä: coù 3 lôùp moâi tröôøng MOÂI TRÖÔØNG VI MOÂ MOÂI TRÖÔØNG NOÄI BOÄ MOÂI TRÖÔØNG VÓ MOÂ
I. Khaùi nieäm Moâi tröôøng
(2) Theo möùc ñoä phöùc taïp ta coù 4 loaïi
• I.2 . Phaân loaïi moâi tröôøng • Moâi tröôøng ñôn giaûn oån ñònh Moâi tröôøng ñôn giaûn naêng ñoäng Moâi tröôøng phöùc taïp oån ñònh Moâi tröôøng phöùc taïp naêng ñoäng Nhöõng tieâu thöùc phaân chia treân chæ mang tính chaát töông ñoái, vì caùc lôùp vaø caùc kieåu moâi tröôøng ñeàu gaén boù taùc ñoäng leân nhau
5
I. Khaùi nieäm moâi tröôøng
Möùc bieán ñoäng
OÅN ÑÒNH
Möùc phöùc taïp
ÑÔN GIAÛN
ÑÔN GIAÛN OÅN ÑÒNH
PHÖÙC TAÏP- OÅN ÑÒNH
PHÖÙC TAÏP
NAÊNG ÑOÄNG ÑÔN GIAÛN- NAÊNG ÑOÄNG PHÖÙC TAÏP - NAÊNG ÑOÄNG
6
I.2 . Phaân loaïi moâi tröôøng (2) Theo möùc ñoä phöùc taïp ta coù 4 loaïi
I. Khaùi nieäm Moâi tröôøng
7
•I.3. Phöông phaùp nghieân cöùu moâi tröôøng Các nội dung nghiên cứu: Soá löôïng yeáu toá Tính chaát & ñaëc ñieåm cuûa caùc yeáu toá Möùc ñoä taùc ñoäng Xu höôùng taùc ñoäng Baûn chaát taùc ñoäng Söï lieân keát caùc yeáu toá
I. Khaùi nieäm Moâi tröôøng
8
•I.3. Phöông phaùp nghieân cöùu moâi tröôøng Nghieân cöùu moâi tröôøng treân 2 phöông dieän: Tónh : keát caáu vaø taùc ñoäng cuûa töøng yeáu toá moâi tröôøng leân doanh nghieäp Ñoäng : xu höôùng vaän ñoäng vaø lieân keát cuûa caùc yeáu toá theo thôøi gian vaø khoâng gian => Caùc yeáu toá moâi tröôøng coù söï chuyeån hoùa vaø aûnh höôûng leân nhau
I. Khaùi nieäm Moâi tröôøng
I.3. Phöông phaùp nghieân cöùu moâi tröôøng Lôïi ích cuûa vieäc nghieân cöùu moâi tröôøng: Giuùp caùc nhaø quaûn trò nhaän dieän traïng thaùi
Xaùc ñònh nhöõng yeáu toá vaø möùc taùc ñoäng, xu
moâi tröôøng
höôùng taùc ñoäng
9
Nhaän dieän nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa Ñeà ra nhöõng giaûi phaùp & quyeát ñònh ñuùng ñaén
II. Caùc loaïi Moâi tröôøng
• II.1 Moâi Tröôøng Vó Moâ Noù coù aûnh höôûng laâu daøi. Coâng ty khoù kieåm soaùt ñöôïc noù. Möùc ñoä taùc ñoäng vaø tính chaát taùc ñoäng cuûa loaïi moâi tröôøng naøy khaùc nhau theo töøng ngaønh
tröôøng noäi boä.
10
Aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng vi moâ vaø moâi
II. Caùc loaïi Moâi tröôøng
Môi trường vĩ mô
Yếu tố kinh tế
Yếu tố công nghệ
Tổ chức
Yếu tố chính trị- luật pháp
Yếu tố quốc tế
Yếu tố văn hóa xã hội
11
II. Caùc loaïi Moâi tröôøng
Các xu thế thay đổi công nghệ có liên quan đến sản xuất các sản phẩm và dịch vụ.
II.1 Moâi Tröôøng Vó Moâ: Năm yếu tố chủ yếu 1. Yếu tố công nghệ
2. Yếu tố kinh tế Các thể chế kinh tế (định hướng thị trường hay kế hoạch hóa…), các yếu tố kinh tế ảnh hưởng đến hoạt động của các tổ chức như lạm phát, tỷ giá...
chức vận hành.
12
3. Yếu tố chính trị- luật pháp Hệ thống chính quyền và pháp luật mà trong đó tổ
II. Caùc loaïi Moâi tröôøng
II.1 Moâi Tröôøng Vó Moâ: Năm yếu tố chủ yếu 4. Yếu tố văn hóa- xã hội Các thái độ, giá trị, quy tắc, niềm tin, cách cư xử và các khuynh hướng dân số đặc trưng của một khu vực địa lý cụ thể.
5. Yếu tố quốc tế Sự phát triển ở các quốc gia bên ngoài (tự do hóa thương mại, các cty đa quốc gia chia sẻ thị phần với các cty trong nước…) có ảnh hưởng đến một tổ chức.
13
II. Caùc loaïi moâi tröôøng
14
•II.2. Moâi Tröôøng Vi Moâ •Moâi tröôøng naøy coù taùc ñoäng aûnh höôûng tröïc tieáp vaø thöôøng xuyeân, ñe doïa tröïc tieáp söï thaønh baïi cuûa doanh nghieäp, mang tính ñaëc thuø cuûa töøng ngaønh vaø töøng ñôn vò. •Ñaây laø moâi tröôøng quyeát ñònh ñeán tính chaát caïnh tranh.
II. Caùc loaïi moâi tröôøng
Các nhà cạnh tranh
Khách hàng
Chính phủ và bộ, ngành có liên quan
II.2. Moâi Tröôøng Vi Moâ/tác nghiệp
Tổ chức
Các nhà cung cấp
Thị trường việc làm
15
II. Caùc loaïi moâi tröôøng
II.2. Moâi Tröôøng Vi Moâ/tác nghiệp
1. Khách hàng Các cá nhân hoặc tổ chức mua các sản phẩm hoặc dịch
vụ của tổ chức. 2. Nhà cạnh tranh Những tổ chức hiện tại hoặc tiềm năng cung cấp các
sản phẩm hoặc dịch vụ cạnh tranh.
3. Nhà cung cấp Tất cả các tổ chức hoặc cá nhân cung cấp các nguồn
lực cho quá trình hoạt động của một tổ chức.
16
II. Caùc loaïi moâi tröôøng
II.2. Moâi Tröôøng Vi Moâ/tác nghiệp
4. Nguồn cung cấp lao động Các cá nhân có tiềm năng được thuê mướn bởi một
tổ chức.
5. Các cơ quan,bộ ngành có liên quan Các cơ quan cung cấp các dịch vụ và giám sát việc
phục tùng các chính sách, điều luật của địa phương hoặc trung ương.
17
II. Caùc loaïi moâi tröôøng
II.3. Môi trường bên trong Môi trường bên trong bao gồm các yếu tố:
Nghieân cöùu & phaùt trieån (R&D)
1. Vaên hoaù toå chöùc 2. Taøi chính 3. Nhaân löïc 4. 5. Saûn xuaát 6. …
18
III. Phân tích môi trường
– Mô hình lựa chọn tự nhiên
Các cách xem xét các yếu tố môi trường của tổ chức có tác động thuận chiều hoặc ngược chiều đối với sự phát triển của một tổ chức.(các yếu tố môi trường không kiểm soát được)
– Mô hình tác động vào các yếu tố môi trường
Các cách xem xét các yếu tố môi trường của tổ chức nhằm tác động khéo léo vào các yếu tố này để giảm đi sự phụ thuộc của tổ chức đối với các tác động của môi trường.(có thể ảnh hưởng đến các yếu tố môi trường)
19
III.1. Phân tích các điều kiện môi trường Các mô hình phân tích điều kiện môi trường
III. Phân tích môi trường
– Không chắc chắn
Một tình trạng mà trong đó các điều kiện của môi trường có ảnh hưởng đến một tổ chức không thể đánh giá và tiên đoán một cách chính xác được.
– Phức tạp Số lượng các yếu tố môi trường của một tổ chức và mức
độ tương đồng của chúng.
20
III.1. Phân tích các điều kiện môi trường Các đặc tính của môi trường:
III. Phân tích môi trường
– Năng động Mức độ và khả năng có thể đoán trước sự thay đổi trong
các yếu tố môi trường của một tổ chức.
– Thúc đẩy Mức độ mà các yếu tố môi trường hỗ trợ sự ổn định và
tăng trưởng bền vững.
21
III.1. Phân tích các điều kiện môi trường Các đặc tính của môi trường:
III. Phân tích môi trường
III.2. Quản trị môi trường: 3 PP quản trị môi trường • Sự thích ứng Tạo ra những thay đổi của các hoạt động và vận hành bên trong nhằm làm cho tổ chức và môi trường tương thích với nhau nhiều hơn.
• Ảnh hưởng một cách thuận lợi Cố gắng biến đổi các yếu tố môi trường để làm cho chúng phù hợp hơn với các nhu cầu của tổ chức.
• Thay đổi phạm vi Thay đổi hỗn hợp sản phẩm hoặc dịch vụ để tạo ra một
giao diện thuận lợi.(thay đổi cơ cấu các SP/cấu trúc kinh doanh để phù hợp với môi trường mới)
22
Thích ứng Các hoạt động tạo ra sự thích ứng như: • Dùng phương pháp tồn kho Dự trữ các yếu tố đầu vào hoặc đầu ra cho một quá trình sản xuất
hoặc dịch vụ để đương đầu với những thay đổi bất thường của môi trường.
• San bằng (ví dụ tăng, giảm giá) Thực hiện các hành động nhằm giảm bớt các ảnh hưởng của những
biến động bất thường, dựa vào thị trường.
• Dự báo Tiên đoán sự thay đổi của các sự kiện và điều kiện trong tương lai
có ảnh hưởng đến hoạt động của một tổ chức.
• Dùng chế độ phân phối (kinh doanh trên cơ sở ưu tiên –
ví dụ khi có khó khăn đưa ra các tiêu chuẩn)
Cung cấp hạn chế các nguồn lực có giới hạn trong những lúc
khủng hoảng thiếu.
23
Ảnh hưởng một cách thuận lợi
Các liên minh chiến lược Các liên kết thương mại
Các hoạt động biến đổi các yếu tố môi trường như: • Quảng cáo và quan hệ công chúng • Vượt qua ranh giới (tạo ra các vai trò của tổ chức cho phù hợp với các yếu tố quan trọng của môi trường) Tuyển hội viên mới • • Đàm phán các hợp đồng • Kết nạp • • • Hoạt động chính trị
24
Thay đổi phạm vi
Các hoạt động thay đổi phạm vi • Dịch chuyển ra khỏi các sản phẩm, dịch vụ hoặc khu vực địa lý hiện tại để đến một khu vực thuận lợi hơn
25
• Mở rộng các lĩnh vực hiện tại thông qua đa dạng hóa hoặc mở rộng các sản phẩm hoặc dịch vụ được đưa ra
III. Phân tích môi trường
III.3. Phân tích SWOT S (Strengths) : Caùc ñieåm maïnh. W (Weaknesses) : Caùc ñieåm yeáu. O (Opportunities) : Caùc cô hoäi. T (Threats) : Caùc nguy cô.
• Laø phöông phaùp lieân keát caùc yeáu toá moâi
26
tröôøng ñeå xaùc ñònh caùc phöông aùn thích hôïp (caùc kòch baûn coù theå coù)
O : nhöõng cô hoäi
T: nhöõng ñe doaï
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 0.
Caùc phöông aùn S/O
Caùc phöông aùn S/T
Caùc phöông aùn W/O
Caùc phöông aùn W/T
S: caùc ñieåm maïnh 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. W: caùc ñieåm yeáu 1. 2. 3. 4. 5.
27
III. Phaân tích môi trường
S/O : khai thaùc cô hoäi, phaùt huy ñieåm
1. Böôùc 1 : lieät keâ caùc yeáu toá 2. Böôùc 2 : phaân tích caùc phöông aùn
maïnh
S/T : Haïn cheá ñe doïa, khaéc phuïc ruûi ro W/O : Duy trì vaø baûo veä cô hoäi W/T : chaáp nhaän ruûi ro
3. Böôùc 3 : lieân keát caùc phöông aùn ñeå xaây
döïng kòch baûn chung 4. Böùôc 4 : choïn chieán löôïc
28