Bài giảng Sinh học đại cương: Chương 2 - Dương Thu Hương

Tài liệu này là bài giảng về Sinh học đại cương, tập trung vào các quá trình trao đổi chất và năng lượng sinh học cơ bản trong tế bào.

Tài liệu này hướng đến sinh viên đại học, đặc biệt là các ngành Sinh học, Công nghệ Sinh học, Y học và các ngành khoa học tự nhiên khác, cung cấp kiến thức nền tảng về các quá trình trao đổi chất và năng lượng trong hệ thống sống. Nó cũng hữu ích cho giảng viên và các nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu sâu hơn về sinh học tế bào và sinh hóa.

Tài liệu này trình bày các bài giảng về Sinh học đại cương, tập trung sâu vào các quá trình trao đổi chất và năng lượng sinh học thiết yếu diễn ra trong tế bào. Nội dung bắt đầu với việc khám phá sự trao đổi chất và thông tin qua màng tế bào, bao gồm các cơ chế vận chuyển chất thụ động (khuếch tán đơn giản, khuếch tán liên hợp) và vận chuyển chủ động (bơm ion Na+-K+, bơm proton, kênh liên kết), cùng với vai trò của các thụ quan màng trong việc tiếp nhận tín hiệu. Tiếp theo, tài liệu đi sâu vào sự trao đổi năng lượng của tế bào, giải thích khái niệm năng lượng tự do và năng lượng hoạt hóa, các phản ứng oxy hóa khử sinh học, và tầm quan trọng của enzyme trong việc xúc tác các phản ứng này. Đặc biệt, quá trình tổng hợp ATP, nguồn năng lượng chính của tế bào, được trình bày chi tiết thông qua cơ chế hóa thẩm tại màng trong ty thể. Phần hô hấp tế bào bao gồm khái niệm tổng quan, quá trình đường phân (phân giải glucose thành pyruvat, tạo ATP và NADH), các quá trình lên men (lên men rượu và lên men axit lactic) diễn ra trong điều kiện kỵ khí, và hô hấp hiếu khí (chu trình Krebs, chuỗi truyền điện tử và tổng hợp ATP). Cuối cùng, tài liệu giới thiệu về quang hợp, từ tổng quan về pha sáng (hấp thụ ánh sáng, quang phân ly nước, vận chuyển điện tử, tổng hợp ATP và NADPH) và pha tối (chu trình Calvin/C3, chu trình C4), đồng thời so sánh sự khác biệt và hiệu quả của hai chu trình này trong việc cố định CO2.