Bài giảng Sử dụng kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do MRSA: Tiếp cận dược lý lâm sàng

Chia sẻ: Lang Liêu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:102

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Bài giảng Sử dụng kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do MRSA: Tiếp cận dược lý lâm sàng" cung cấp cho người học về Vancomycin vẫn được coi là kháng sinh quan trọng trong phác đồ kháng sinh kháng MRSA; nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do MRSA; Cơ chế hình thành tiểu quần thể dai dẳng với kháng sinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sử dụng kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do MRSA: Tiếp cận dược lý lâm sàng

Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN SỬ DỤNG KHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ NHIỄM KHUẨN HUYẾT DAI DẲNG DO MRSA: TIẾP CẬN DƯỢC LÝ LÂM SÀNG Nguyễn Hoàng Anh - Trung tâm Quốc gia về Thông tin thuốc và Theo dõi ADR - Bộ môn Dược lý, Trường Đại học Dược Hà nội - Đơn vị Dược lâm sàng và Thông tin thuốc, Khoa Dược, bệnh viện Bạch mai
Nhận diện vi khuẩn kháng thuốc tại các đơn vị Hồi sức tích cực Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Kháng vancomycin Kháng methicillin Vi khuẩn MDR, XDR Tiết ESBL/KPC/NDM-1
Nhìn lại dữ liệu vi sinh tại Khoa Hồi sức tích cực, bệnh viện Bạch mai (2019) Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN TS. Phạm Hồng Nhung. Sinh hoạt khoa học khoa HSTC, tháng 02/2020
Nhìn lại dữ liệu vi sinh tại Khoa Hồi sức tích cực, bệnh viện Bạch mai Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN  Nghiên cứu hồi cứu mô tả các trưởng hợp NK do S. aureus (2015-2018). NK bệnh viện 55,2%, chủ yếu là viêm phổi và nhiễm khuẩn huyết  S. aureus chiếm 5,4% số bệnh phẩm cấy vi sinh dương tính, 68,8% là MRSA (gặp trong cả NK bệnh viện và cộng đồng)  MIC90 vancomycin = 1 mg/L Đặng Quốc Tuấn và cộng sự. Tạp chí Y học Việt nam số 1 tháng 10/2018
VAI TRÒ GIA TĂNG CỦA VI KHUẨN GRAM (+) KHÁNG THUỐC TRONG NHIỄM KHUẨN HUYẾT Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Tỷ lệ phân lập MRSA trong số các chủng vi khuẩn gây NK huyết do tụ cầu ghi nhận trong chương trình giám sát vi sinh ở một số nước Akova M. Virulence 2016; 7: 252-266
Nhìn lại dữ liệu sử dụng kháng sinh tại HSTC: các kháng sinh tác động trên VK Gram (+) Vancomycin chiếm tỷ trọng cao, tác nhân mới nổi: linezolid Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Teicoplanin (r=0,166); linezolid (r=0,460) Dữ liệu tổ Dược lâm sàng, bệnh viện Bạch mai
Vancomycin  Phát hiện năm 1953  Được sử dụng trở lại từ những năm 1980 để điều trị nhiễm trùng do MRSA Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN  Thay đổi độ nhạy cảm theo thời gian CLSI breakpoint (thay đổi từ năm 2006)
Vancomycin vẫn được coi là kháng sinh quan trọng trong phác đồ kháng sinh kháng MRSA Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Gould IM et al. Int. J. Antimicrob. Agents 2011; 37: 202-209
Nhìn lại lịch sử: nhiễm khuẩn dai dẳng kém (hoặc không) đáp ứng với vancomycin Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN
Nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do MRSA: định nghĩa và ảnh hưởng  IDSA (2011): Cấy máu dương tính và được đánh giá thất bại Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN điều trị sau khi khởi đầu phác đồ kháng sinh ≥ 7 ngày.  Tăng nguy cơ tử vong và tái phát nhiễm khuẩn huyết. Nguy cơ tử vong tăng 1,16 lần với mỗi ngày còn cấy dương tính.  Kiểm soát ổ nhiễm chậm trễ Tích lũy sống sót ở bệnh nhân nhiễm liên quan đến nguy cơ xuất hiện khuẩn huyết do MRSA: cohort 483 nhiễm khuẩn dai dẳng bệnh nhân tại Hàn quốc (15,7% có nhiễm khuẩn huyết dai dẳng). Liu C et al. Clin. Infect. Dis 2011; 52: 285-292 Ok SH ét la. Korean J Intern Med 2013; 28: 678-686
Nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do MRSA  IDSA (2011): Cấy máu dương tính và được đánh giá thất bại điều trị Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN sau khi khởi đầu phác đồ kháng sinh ≥ 7 ngày.  Quan điểm mới: cấy máu dương tính lặp lại trên bệnh nhân đã kiểm soát tốt ổ nhiễm, đã sử dụng phác đồ kháng sinh phù hợp dài hơn 3-4 ngày cần được coi là nhiễm khuẩn do chủng giảm nhạy cảm với vancomycin có thể phát sinh trong quá trình điều trị, mặc dù giá trị MIC vẫn nằm trong giới hạn nhạy cảm Liu C et al. Clin. Infect. Dis 2011; 52: 285-292 Kullar R et al. J. Antimicrob. Chemother. 2016; 71: 576
Nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do MRSA: nguyên nhân Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Vi khuẩn “dai dẳng”: giảm nhạy cảm với peptide cationic miễn dịch, giảm nhạy cảm với tác dụng diệt khuẩn của vancomycin, tăng tổn thương nội mạc, tạo biofilm, thay đổi tốc độ tăng trưởng và hoạt hóa các gen điều hòa virulence (sigB, sarA, sae và agr)
Khái niệm mới cập nhật: “nhiễm khuẩn dai dẳng” vs kiểu hình “dai dẳng với kháng sinh” của vi khuẩn Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Balaban NQ et al. Nature Rev. Microbiol. 2019; 17: 441
Khái niệm mới cập nhật: “đề kháng”, “dung nạp” và “dai dẳng” với kháng sinh Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN • Dai dẳng và dung nạp không dẫn đến tăng MIC so với quần thể nhạy cảm • Dung nạp: tăng thời gian tối thiểu đạt tác dụng diệt khuẩn ví dụ 99% số lượng vi khuẩn (MDK99) • Dai dẳng: có MIC tương tự và tốc độ diệt khuẩn ban đầu tương tự nhưng thời gian đạt tác dụng diệt khuẩn dài hơn do sự sống sót của tiểu quần thể “dai dẳng” Balaban NQ et al. Nature Rev. Microbiol. 2019; 17: 441
“Dung nạp” với vancomycin và tiên lượng trong điều trị nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN  “Dung nạp” với vancomycin: MBC/MIC > 32.  Cohort 225 bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết ở Hoa kỳ, 26,7% chủng tụ cầu có dung nạp với vancomycin  Tỷ lệ thất bại lâm sàng ở nhóm dung nạp cao hơn (OR = 1,74, CI95%: 1,36-2,24, p < 0,001)  Nguy cơ thất bại lâm sàng cao hơn cả hơn cả trên quần thể MSSA và MRSA, áp dụng với cả nhóm nhiễm MSSA điều trị bằng beta-lactam Britt NS et al. J. Antimicrob. Chemother. 2017; 72: 535-542
Sự khác biệt trong đáp ứng 2 pha dưới tác dụng của kháng sinh giữa tiểu quần thể “đề kháng” và “dai dẳng” Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Van den Bergh B et al. FEMS Micrbiol. Rev. 2017; 41: 220
Cơ chế hình thành tiểu quần thể “dai dẳng với kháng sinh” Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Phá vỡ cân bằng hệ TA (toxin-antitoxin), giảm tạo năng lượng, ức chế tổng hợp ADN, sao mã và dịch mã do áp lực kháng sinh hoặc stress oxy hóa tế bào Jung SH et al. J. Microbiol. 2019; 57: doi: 10.1007/s12275-019-9218-0
Tiểu quần thể “dai dẳng với kháng sinh”: cơ chế trốn tránh đáp ứng miễn dịch và tác dụng của kháng sinh trong nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do tụ cầu Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Richard RL et al. Infect. Immun. 2015; 83: 3311-3324
Tiểu quần thể “dai dẳng với kháng sinh”: trạng thái nội bào và nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do tụ cầu Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Tình trạng không sạch khuẩn dưới tác dụng của kháng sinh: thuyết con ngựa thành Tơ roa (bạch cầu trung tính, đại thực bào) là kho chứa và vận chuyển vi khuẩn Horswill AR et al. Curr. Opin. Microbiol. 2020; 53: 51-60
Tiểu quần thể “dai dẳng với kháng sinh”: khuẩn lac nhỏ (SCV) và nhiễm khuẩn huyết dai dẳng do tụ cầu Trung tâm DI&ADR Quốc gia - Tài liệu chia sẻ tại CANHGIACDUOC.ORG.VN Phát hiện SCV trên môi trường thạch Columbia trong các chủng phân lập từ máu của bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết do MRSA: 6/299 (2%) trong đó 2 (0,67%) có kiểu hình bền vững Yagci S et al. Microb. Drug Res. 2016; doi: 10.1089/mdr.2015.0176