CHƯƠNG 2
CÁN CÂN THANH TOÁN QUỐC TẾ
BALANCE OF PAYMENT (BOP)
Khái niệm
Kết cấu của BOP
Nguyên tắc hạch toán kép
Thặng dư và thâm hụt BP
Hiệu ứng tuyến J
2.1.Những khái niệm cơ bản
2.1.1. Khái niệm: BOP là một báo cáo thống kê tổng
hợp ghi chép lại giá trị của tất cả các giao dịch
kinh tế giữa người cư trú với người không cư trú
trong một thời kì nhất định, thường là một năm.
2.1.2. Một số thuật ngữ cần chú ý:
-Kì lập báo cáo
-Người cư trú và người không cư trú
-Tiêu chí để đưa một giao dịch kinh tế vào BOP
-Tiền tệ ghi chép trong BOP
2.1.3. BOP - bản ghi chép phản ánh
cung cầu ngoại tệ
Mục đích chính của lập BOP: theo dõi và phân tích hoạt động TMQT
cũng như các luồng vốn chảy vào, ra một quốc gia.
Các giao dịch làm phát sinh cung cầu ngoại tệ:
Các giao dịch phát sinh cung
ngoại tệ (ghi có +)
Các giao dịch phát sinh cầu
ngoại tệ (ghi nợ -)
1.
XKHH & Dịch vụ
2.
Thu lãi đầu tư và thu khác
3.
Thu vãng lai một chiều
4.
Nhận đầu tư nước ngoài
5.
Giảm dự trũ ngoại hối của
NHTW
1.
NKHH & Dịch vụ
2.
Chi trả lãi đầu tư và chi khác
3.
Chi vãng lai một chiều
4.
Đầu tư ra nước ngoài
5.
Tăng dự trũ ngoại hối của
NHTW
2.2. Kết cấu của BOP
Nội dung Thu (Ghi có +) Chi (Ghi nợ -) Ròng
1. Cán cân vãng lai (CA)
- Cán cân thương mại (TB)
- Cán cân dịch vụ (SE)
- Cán cân thu nhập (IC)
- Chuyển giao vãng lai 1 chiều (Tr)
+150
+120
+20
+30
-200
-160
-10
-20
- 70
2. Cán cân vốn (K):
-Vốn dài hạn (KL)
-Vốn ngắn hạn (KS)
-Chuyển giao vốn 1 chiều (KTr)
+140
+20
0
-50
-55
0
+55
3. Lỗi và sai số thống kê (OM) 0
4. Cán cân tổng thể (OB)=CA+K+OM -15
5. Cán cân bù đắp chính thức (OFB):
-Thay đổi dự trữ
-Vay IMF và các NHTW khác
-Các nguồn dự trữ khác
+10
+5
0
+15
+10
+5
0
6. Tổng +495 -495 0
Dự trữ ngoại hối
Dấu cộng và trừ trong dự trữ ngoại hối là vấn đề gây
tranh cãi rất lớn. Theo quy ước của kế toán, dự trữ ngoại
hối được xem như là tài sản bên ngoài quốc gia mà quốc
gia đó có thể vừa phải chi tiền ra để mua dự trữ và vừa rút
dự trữ ra để dùng vào việc khác. Khi dự trữ tăng, quốc gia
đó phải chi tiền ra để mua dự trữ, giống như chi tiền ra để
nhập khẩu hàng hóa và có dấu trừ (vì luồng tiền chảy ra).
Và khi dự trữ ngoại hối của quốc gia đó giảm, nghĩa là
quốc gia đó sẽ thu tiền về giống như xuất khẩu hàng hóa
và luồng tiền chảy vào nên ghi dấu cộng.