Tác động của phát triển công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) tới xuất khẩu của Việt Nam: Cách tiếp cận từ mô hình trọng lực

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) đã tạo ra những thay đổi sâu rộng trong thương mại quốc tế, giảm thiểu rào cản địa lý và thúc đẩy các giao dịch xuyên biên giới. Đối với Việt Nam, xuất khẩu của Việt Nam đóng vai trò thiết yếu trong tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về tác động của ICT đến thương mại quốc tế và các yếu tố ảnh hưởng đến xuất khẩu, nhưng vẫn còn một khoảng trống trong việc đánh giá cụ thể ảnh hưởng của phát triển công nghệ thông tin đến xuất khẩu của Việt Nam. Nghiên cứu này nhằm mục đích lấp đầy khoảng trống đó, cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách ICT thúc đẩy thương mại song phương của Việt Nam với các đối tác toàn cầu.

Các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp xuất khẩu, và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực kinh tế và thương mại quốc tế.

Nghiên cứu này đánh giá tác động của phát triển công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) tới xuất khẩu của Việt Nam, lấp đầy khoảng trống trong các nghiên cứu trước đây về bối cảnh kinh tế Việt Nam. Sử dụng phương pháp ước lượng mô hình trọng lực với Fixed Effects Model (FEM), nghiên cứu phân tích dữ liệu xuất khẩu song phương của Việt Nam với 217 đối tác thương mại trong giai đoạn 2002-2022. Các chỉ số đo lường phát triển công nghệ thông tin bao gồm tỷ lệ người dùng Internet, số lượng thuê bao di động và thuê bao băng thông rộng cố định ở Việt Nam và các quốc gia đối tác. Kết quả cho thấy rõ ràng rằng sự phát triển công nghệ thông tin ở cả Việt Nam và các đối tác thương mại đều có tác động tích cực đáng kể đến xuất khẩu của Việt Nam. Những phát hiện này nhấn mạnh vai trò quan trọng của hạ tầng kỹ thuật số trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại quốc tế. Từ những kết quả này, nghiên cứu đưa ra hàm ý chính sách quan trọng: các nhà hoạch định chính sách tại Việt Nam có thể dựa vào đây để xây dựng các biện pháp nhằm thúc đẩy hơn nữa hạ tầng ICT và chuyển đổi số. Đồng thời, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng có thể tham khảo để lựa chọn các đối tác thương mại có mức độ phát triển công nghệ thông tin cao, từ đó tối ưu hóa chiến lược kinh doanh và nâng cao giá trị xuất khẩu của Việt Nam. Nghiên cứu này không chỉ làm sâu sắc thêm hiểu biết về các động lực thương mại mà còn cung cấp định hướng thiết thực cho tăng trưởng kinh tế bền vững.