Bài giảng Tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp: Chương 5

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:43

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp - Chương 5: Tổ chức Bộ máy kế toán doanh nghiệp, cung cấp cho người học những kiến thức như lựa chọn mô hình tổ chức bộ máy kế toán; Mô hình tổ chức công tác kế toán tài chính – kế toán quản trị; tổ chức đội ngũ nhân sự cho bộ máy kế toán; Tổ chức kiểm tra kế toán. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp: Chương 5

50 Chương 5 Tổ chức Bộ máy kế toán doanh nghiệp TS.TBC-BMKTDN 1
Nội dung chương 2 5.1- Lựa chọn mô hình tổ chức bộ máy kế toán 5.1.1- Căn cứ để lựa chọn mô hình tổ chức bộ máy kế toán 5.1.2- Các hình thức tổ chức công tác kế toán – Bộ máy kế toán doanh nghiệp 5.2- Mô hình tổ chức công tác kế toán tài chính – kế toán quản trị 5.2.1- Mô hình tổ chức công tác kế toán riêng biệt 5.2.2- Mô hình tổ chức công tác kế toán kết hợp 5.2.3- Mô hình tổ chức công tác kế toán tài chính và kế toán quản trị hỗn hợp 5.3. TỔ CHỨC ĐỘI NGŨ NHÂN SỰ CHO BỘ MÁY KẾ TOÁN 5.4. TỔ CHỨC KIỂM TRA KẾ TOÁN TS.TBC-BMKTDN 2
5.1. LỰA CHỌN MÔ HÌNH TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN 5.1.1. Căn cứ để lựa chọn mô hình tổ chức bộ máy kế toán Bộ máy kế toán ở doanh nghiệp là một bộ phận quan trọng trong cơ cấu bộ máy quản lý của doanh nghiệp. Bộ máy kế toán báo gồm tập thể cán bộ, nhân viên kế toán cùng công tác để thực hiện toàn bộ công tác kế toán, thống kê và công tác tài chính (tài vụ) ở doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực khác nhau, có đặc điểm và yêu cầu quản lý khác nhau. Do vậy việc lựa chọn và xây dựng mô hình tổ chức bộ máy kế toán cho mỗi doanh nghiệp cũng khác nhau. Việc xây dựng mô hình tổ chức bộ máy kế toán cho phù hợp với từng doanh nghiệp cụ thể và được dựa trên cơ sở lựa chọn hình thức tổ chức công tác kế toán. TS.TBC-BMKTDN 3
Hình thức tổ chức công tác kế toán – Bộ máy kế toán DN •Khái niệm: Hình thức tổ chức công tác kế toán là hình thức, cách thức tổ chức, bố trí nguồn nhân lực để thực hiện các nội dung của công tác kế toán. Đây chính là việc tổ chức ra các bộ phận kế toán, quy định chức năng, nhiệm vụ cụ thể của từng bộ phận, từng cán bộ kế toán và mối quan hệ giữa các bộ phận kế toán trong doanh nghiệp. • Hình thức tổ chức công tác kế toán gắn liền với việc tổ chức bộ máy kế toán của doanh nghiệp. Việc lựa chọn, áp dụng hình thức kế toán ảnh hưởng trực tiếp đến việc tổ chức bộ máy kế toán. Do vậy việc lựa chọn hình thức kế toán cho phù hợp để tổ chức bộ máy kế toán là nội dung quan trọng trong tổ chức công tác kế toán của doanh nghiệp. * Lựa chọn hình thức tổ chức bộ máy kÕ toán là một nội dung quan trọng, ảnh hưởng đến: Việc sử dụng Khối lượng, Việc thực hiện nguồn nhân chất lượng chức năng, nhiệm lực kế toán công tác KT TS.TBC-BMKTDN vụ của K. toán 4
* Các căn cứ để xây dựng mô hình bộ máy kế toán Lĩnh vực hoạt động của đơn vị; Mức độ phân Đặc điểm cấp quản lý hoạt động kinh tế, tài sxkd của chính nội bộ; đơn vị; Căn cứ Quy mô và Biên chế bộ phạm vi địa máy kế toán và bàn hoạt trình độ nghề động của đơn nghiệp của đội vị; Trình độ trang ngũ nhân viên bị, sử dụng các hiện có. phương tiện kỹ thuật tính toán TS.TBC-BMKTDN 5
5.1.2- Các hình thức tổ chức công tác kế toán – Bộ máy kế toán doanh nghiệp Khi tổ chức bộ máy kế toán, cần phải thực hiện tốt các nội dung sau:  - Căn cứ vào đặc điểm, yêu cầu cụ thể của doanh nghiệp để vận dụng hình thức tổ chức công tác kế toán cho phù hợp.  - Căn cứ vào biên chế bộ máy kế toán hiện có để tổ chức, phân chia ra các bộ phận kế toán trong doanh nghiệp (kế cả ở đơn vị cấp trên cũng như ở các đơn vị trực thuộc) một cách hợp lý.  - Quy định, phân công nhiệm vụ, chức năng, quyền hạn cụ thể cho từng bộ phận kế toán, từng cán bộ nhân viên kế toán cũng như mối quan hệ giữa các bộ phận này nhằm thực hiện tốt các nội dung kế toán, thực hiện tốt vai trò của kế toán trong công tác quản lý. 5.1.2.1- Tổ chức bộ máy kế toán tập trung 5.1.2.2- Tổ chức bộ máy kế toán phân tán 5.1.2.3- Tổ chức bộ máy kế toán vừa tập trung vừa phân tán TS.TBC-BMKTDN 6
5.1.2.1 Tổ chức bộ máy kế toán tập trung  Nội dung: - Ở phòng kế toán đơn vị chính - Ở các bộ phận, đơn vị trực thuộc  Sơ đồ Mô hình tổ chức bộ máy kế toán  Ưu nhược điểm  Điều kiện áp dụng TS.TBC-BMKTDN 7
* Nội dung: Toàn DN (là 1 đơn vị kế toán cấp cơ sở) chỉ tổ chức 1 phòng kế toán trung tâm tại văn phòng DN, còn các đơn vị phụ thuộc đều không có tổ chức kế toán riêng.  Phòng kế toán trung tâm thực hiện toàn bộ công tác kế toán ở DN, chịu trách nhiệm thu nhận, xử lý, hệ thống hóa toàn bộ thông tin kế toán phục vụ cho quản lý kinh tế, tài chính của DN. Phòng kế toán trung tâm lưu trữ, bảo quản toàn bộ hồ sơ, tài liệu kế toán của DN.  Tại các đơn vị phụ thuộc (xí nghiệp, phân xưởng, tổ, đội...) chỉ bố trí các nhân viên kế toán làm nhiệm vụ hướng dẫn hạch toán ban đầu, thu nhận, và kiểm tra chứng từ ban đầu. Định kỳ chuyển chứng từ về phòng kế toán trung tâm. Ở đơn vị phụ thuộc hoạt động có quy mô lớn, khối lượng nghiệp vụ KTTC phát sinh nhiều phòng kế toán trung tâm có thể bố trí nhân viên kế toán trực tiếp thực hiện một số phần hành công việc kế toán cụ thể và định kỳ lập báo cáo kèm theo chứng từ gốc về phòng kế toán trung tâm. TS.TBC-BMKTDN 8
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán tập trung KẾ TOÁN TRƯỞNG Bộ phận kế Bộ phận tài Bộ phận kiểm Bộ phận kế toán vật tư, chính tra kế toán toán tổng hợp TSCĐ Bộ phận Bộ phận Bộ phận kế toán kế toán kế toán Bộ phận tiền lương thanh toán chi phí.... kế toán..... Nhân viên kinh tế ở các đơn vị phụ thuộc TS.TBC-BMKTDN 9
5.1.2.1- Tổ chức bộ máy kế toán phân tán  Nội dung: - Ở phòng kế toán đơn vị chính - Ở các bộ phận, đơn vị trực thuộc  Sơ đồ Mô hình tổ chức bộ máy kế toán  Ưu nhược điểm  Điều kiện áp dụng TS.TBC-BMKTDN 10
* Nội dung: Toàn bộ nội dung kế toán không những được thực hiện tại đơn vị cấp trên mà còn được thực hiện cả ở các đơn vị cấp dưới (đơn vị trực thuộc) Tại đơn vị cấp trên tổ chức ra phòng (ban) kế toán trung tâm (đơn vị kế toán cấp trên); còn các đơn vị trực thuộc cũng có tổ chức kế toán riêng (phòng, tổ kế toán).  Phòng kế toán trung tâm có nhiệm vụ: -Thực hiện các phần hành công việc kế toán phát sinh ở đơn vị kế toán cấp trên và công tác tài chính của doanh nghiệp; -Hướng dẫn và kiểm tra công tác kế toán ở các đơn vị kế toán cấp cơ sở; -Thu nhận, kiểm tra báo cáo kế toán của các đơn vị cơ sở trực thuộc gửi lên và cùng với các tài liệu, báo cáo kế toán về phần hành công việc kế toán ở đơn vị kế toán cấp trên để lập báo cáo kế toán tổng hợp, báo cáo tài chính của toàn đơn vị. TS.TBC-BMKTDN 11
 Ở bộ phận kế toán các đơn vị trực thuộc: Thực hiện toàn bộ công tác kế toán phát sinh ở đơn vị trực thuộc: tổ chức thu nhận, xử lý và hệ thống hóa toàn bộ thông tin kế toán ở đơn vị mình; tổ chức lập được các báo cáo kế toán, định kỳ gửi về phòng kế toán trung tâm. Từng bộ phận kế toán ở đơn vị trực thuộc phải căn cứ vào khối lượng công việc kế toán ở đơn vị mình để xây dựng bộ máy kế toán cho phù hợp. Khi áp dụng hình thức tổ chức công tác kế toán phân tán, bộ máy kế toán của doanh nghiệp được tổ chức theo mô hình như sau: TS.TBC-BMKTDN 12
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán phân tán KẾ TOÁN TRƯỞNG Bộ phận kế Bộ phận tài Bộ phận kiểm Bộ phận kế toán văn chính tra kế toán toán tổng hợp phòng Phụ trách kế toán ở các đơn vị trực thuộc Bộ phận Bộ phận Bộ phận kế toán kế toán kế toán Bộ phận tiền lương thanh toán chi phí.... kế toán..... TS.TBC-BMKTDN 13
5.1.2.3- Tổ chức bộ máy kế toán nửa tập trung, nửa phân tán  Nội dung: - Ở phòng kế toán đơn vị chính - Ở các bộ phận, đơn vị trực thuộc  Mô hình tổ chức bộ máy kế toán  Ưu nhược điểm  Điều kiện áp dụng TS.TBC-BMKTDN 14
* Nội dung:  Ở đơn vị cấp trên vẫn lập phòng kế toán trung tâm, còn ở các đơn vị trực thuộc thì tùy thuộc vào quy mô, yêu cầu quản lý và trình độ quản lý mà có thể tổ chức kế toán riêng hoặc không tổ chức kế toán riêng. Nhiệm vụ của phòng kế toán trung tâm như sau: 1- Xây dựng và quản lý kế hoạch tài chính của toàn doanh nghiệp; 2- Tổ chức thực hiện các phần hành công việc kế toán phát sinh ở đơn vị cấp trên và ở các đơn vị trực thuộc không có tổ chức kế toán riêng; 3- Hướng dẫn, kiểm tra công việc kế toán ở các đơn vị kế toán cấp cơ sở và các nhân viên kế toán ở các đơn vị kế toán cấp cơ sở có tổ chức kế toán riêng. 4- Thu nhận, kiểm tra báo cáo kế toán của các đơn vị trực thuộc gửi lên; 5- Tổng hợp số liệu lập báo cáo tổng hợp cho toàn doanh nghiệp TS.TBC-BMKTDN 15
 Ở các đơn vị trực thuộc: Những đơn vị, bộ phận trực thuộc hoạt động ở xa đơn vị chính Được tổ chức kế toán riêng: Tiến hành thực hiện toàn bộ công việc kế toán phát sinh ở đơn vị mình, định kỳ lập báo cáo gửi về phòng kế toán của đơn vị cấp trên; Những đơn vị, bộ phận trực thuộc hoạt động tập trung ở gần đơn vị chính Không tổ chức kế toán riêng mà chỉ bố trí các nhân viên kế toán làm nhiệm vụ hướng dẫn hạch toán ban đầu, thu nhận, kiểm tra chứng từ ban đầu để định kỳ chuyển chứng từ về phòng kế toán của đơn vị cấp trên. Khi áp dụng hình thức này, bộ máy kế toán của doanh nghiệp được tổ chức theo mô hình như sau: TS.TBC-BMKTDN 16
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán nửa tập trung, nửa phân tán KẾ TOÁN TRƯỞNG Bộ Bộ Bộ Bộ Bộ phận phận Bộ phận phận phận phận kiểm kế kế toán kế toán tài tra kế toán kế toán vật tư, tiền ..... chính toán tổng TS CĐ lương hợp Nhân viên kế toán ở các đơn vị Phụ trách kế toán ở các đơn trực thuộc không tổ chức kế vị trực thuộc (phòng, tổ kt) toán riêng Bộ phận Bộ phận Bộ phận kế toán kế toán kt chi Bộ phận tiền lương thanh toán phí... kế toán..... TS.TBC-BMKTDN 17
5.2. Mô hình tổ chức công tác kế toán tài chính – kế toán quản trị - Kế toán tài chính là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính bằng báo cáo tài chính cho đối tượng sử dụng thông tin của đơn vị kế toán - Kế toán quản trị là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán. Khi tổ chức thực hiện công tác kế toán tài chính và kế toán quản trị, doanh nghiệp đồng thời phải thực hiện kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết. - Kế toán tổng hợp phải thu thập, xử lý, ghi chép và cung cấp thông tin tổng quát về hoạt động kinh tế và tài chính của đơn vị. Kế toán tổng hợp sử dụng đơn vị tiền tệ để phản ánh tình hình tài sản, nguồn hình thành tài sản, tình hình và kết quả hoạt động kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán. - Kế toán chi tiết phải thu thập, xử lý, ghi chép và cung cấp thông tin chi tiết bằng đơn vị tiền tệ, đơn vị hiện vật và đơn vị thời gian lao động theo từng đối tượng kế toán cụ thể trong đơn vị kế toán. Số liệu kế toán chi tiết phải khớp đúng với số liệu kế toán tổng hợp trong một kỳ kế toán.  Mô hình tổ chức kế toán riêng biệt  Mô hình tổ chức kế toán kết hợp TS.TBC-BMKTDN 18
Tổ chức công tác kế toán trong các DN bao gồm tổ chức công tác kế toán tài chính và tổ chức công tác kế toán quản trị. Khi tổ chức công tác KTTC và KTQT, DN phải căn cứ vào quy mô, phạm vi hoạt động; tính chất và yêu cầu quản lý của mình để tổ chức thực hiện cả hai nội dung này cho phù hợp theo một trong hai mô hình sau: - Mô hình tổ chức công tác kế - Mô hình tổ chức công tác kế toán tài chính tách rời với kế toán tài chính kết hợp với kế toán quản trị (mô hình tổ chức toán quản trị (mô hình tổ chức công tác kế toán riêng biệt) công tác kế toán kết hợp)   Mô hình tổ chức kế toán riêng biệt   Mô hình tổ chức kế toán kết hợp TS.TBC-BMKTDN 19
5.2.1. Mô hình tổ chức công tác kế toán riêng biệt Theo mô hình này: Toàn bộ nội dung tổ chức công tác kế toán tài chính và tổ chức kế toán quản trị được tách rời, thực hiện một cách riêng rẽ, độc lập với nhau. - Bộ phận kế toán quản trị -Bộ phận kế toán tài chính Thu thập, xử lý, phân tích các thông tin thực hiện thu thập, xử lý và KTTC phục vụ nhu cầu sử dụng thông cung cấp các thông tin phục tin cho các nhà quản trị trong nội bộ DN. vụ chủ yếu cho việc lập, trình (Do vậy DN phải xây dựng hệ thống bày BCTC của DN. chứng từ; tài khoản; sổ kế toán và hệ Đồng thời, DN phải tổ chức thống báo cáo quản trị cho phù hợp). thực hiện đầy đủ các nội Ngoài việc thu thập, xử lý, cung cấp các dung như: chứng từ kế toán; thông tin KTTC đã thực hiện, KTQT phải tài khoản kế toán; sổ kế toán thu thập, phân tích các thông tin mang đúng theo chế độ kế toán tài tính chất dự đoán, dự báo phục vụ cho chính đã quy định. việc lập kế hoạch, dự toán SXKD và ra quyết định trong quản trị DN. TS.TBC-BMKTDN 20