intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mầm non - ĐH Phạm Văn Đồng

Chia sẻ: Cuahapbia | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:70

Thêm vào BST
Báo xấu
142
lượt xem 12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mầm non gồm 4 chương, cung cấp cho người học những kiến thức như: Hoạt động vui chơi cho trẻ ở trường mầm non; Phương pháp hướng dẫn trò chơi ở trường mầm non; Người lớn với sự hình thành và phát triển trò chơi trẻ em; Tổ chức hoạt động vui chơi theo chế độ sinh hoạt của trẻ em trường mầm non. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mầm non - ĐH Phạm Văn Đồng

  1. Y BAN NHÂN DÂN T NH QU NG NGÃI TR NG Đ I H C PH M VĔN Đ NG --------------    ------------- BÀI GI NG T CH C HO T Đ NG VUI CH I CHO TR M M NON Gi ng viên: Ths. Nguy n Th Thi n Ths. Nguy n Th Thu H o T b môn: Giáo d c m m non Khoa : S ph m T nhiên 1
  2. M CL C M C L C ......................................................................................................................... 1 M C TIÊU C A H C PH N………………………………………………………...1 Ch ng 1 ........................................................................................................................... 2 HO T Đ NG VUI CH I C A TR TR NG M M NON ............................... 2 1.1. Khái niệm .................................................................................................................... 2 1.2. Đặc điểm của ho t đ ng vui ch i trẻ em .................................................................... 2 1.2.1. HĐVC mang tính tự do, tự nguyện và tính đ c l p ................................................. 2 1.2.2. Ho t đ ng vui ch i mang tính h n nhiên, vô t ...................................................... 2 1.2.3. Trò ch i mang tính sáng t o..................................................................................... 2 1.2.4. Trò ch i của trẻ giàu tính cảm xúc .......................................................................... 3 1.2.5. Ho t đ ng vui ch i mang tính t ợng tr ng.............................................................. 3 1.3. Ngu n gốc và bản chất của HĐVC ............................................................................. 4 1.3.1. Ngu n gốc ................................................................................................................ 4 1.3.2. Bản chất .................................................................................................................... 4 1.4. Ý nghĩa của ch i đối v i trẻ m u giáo (MG) .............................................................. 5 1.4.1. Ch i là ho t đ ng chủ đ o của trẻ MG .................................................................... 5 1.4.2. Ch i là ph ng tiện giáo dục toàn diện cho trẻ m u giáo ....................................... 5 1.4.3. Ch i là hình th c t ch c đời sống của trẻ m u giáo ở tr ờng mầm non (MN) ..... 7 1.5. Phân lo i trò ch i trẻ em ............................................................................................. 7 1.5.1. Phân lo i trò ch i theo ch c năng giáo dục và phát triển ........................................ 7 1.5.2. Phân lo i trò ch i theo ngu n gốc, cấu trúc của ch i .............................................. 7 1.5.3. Phân lo i trò ch i của hệ thống giáo dục học Xô vi t cũ ........................................ 8 1.5.4. Cách phân lo i trò ch i ở Việt nam ......................................................................... 8 1.6. Đ ch i ........................................................................................................................ 9 1.6.1. Đặc điểm của đ ch i ............................................................................................... 9 1.6.2. Ý nghĩa ..................................................................................................................... 9 1.6.3. Phân lo i đ ch i .................................................................................................... 10 1.6.4. Những yêu cầu đối v i đ ch i của trẻ em ............................................................ 10 Ch ng 2 ......................................................................................................................... 11 PH NG PHÁP H NG D N TRÒ CH I TR NG M M NON ................ 11 2.1. Trò ch i giả b .......................................................................................................... 11 2.1.1. Khái niệm ............................................................................................................... 11 2.1.2. Đặc tr ng ................................................................................................................ 11 2.1.3. Ý nghĩa của trò ch i giả b .................................................................................... 11 2.1.4. Các giai đo n phát triển của trò ch i giả b .......................................................... 12 2.1.5. Ph ng pháp h ng d n trò ch i giả b ................................................................ 13 2.1.6. Thực hành t ch c trò ch i giả b cho trẻ mầm non ............................................. 19 2.2. Trò ch i xây dựng .................................................................................................... 19 2.2.1. Khái niệm ............................................................................................................... 19 2.2.2. Đặc điểm ................................................................................................................ 19 2.2.3. Ý nghĩa ................................................................................................................... 19 2.2.4. Sự phát triển của trò ch i xây dựng ở l a tu i m u giáo ....................................... 20 2.2.5. Ph ng pháp h ng d n trò ch i xây dựng cho trẻ m u giáo ............................... 20 2.3. Trò ch i đóng kịch .................................................................................................... 24 2.3.1. Khái niệm ............................................................................................................... 24 2.3.2. Đặc điểm của trò ch i đóng kịch ........................................................................... 24 2.3.3. Ý nghĩa của trò ch i đóng kịch .............................................................................. 24 2
  3. 2.3.4. Cách b c ti n hành t ch c TCĐK ...................................................................... 25 2.3.5. Thực hành t ch c trò ch i đóng kịch cho trẻ m u giáo ....................................... 26 2.4. Trò ch i học t p ........................................................................................................ 26 2.4.1. Khái niệm ............................................................................................................... 26 2.4.2. Đặc điểm của trò ch i học t p ............................................................................... 26 2.4.3. Ý nghĩa của trò ch i học t p .................................................................................. 26 2.4.4. Phân lo i trò ch i học t p....................................................................................... 27 2.4.5. H ng d n TCHT cho trẻ ở tr ờng mầm non ....................................................... 28 2.4.6. Thực hành h ng d n TCHT cho trẻ ở tr ờng mầm non ...................................... 28 2.5. Trò ch i v n đ ng ..................................................................................................... 29 2.5.1. Khái niệm ............................................................................................................... 29 2.5.2. Đặc điểm của trò ch i v n đ ng (TCVĐ) .............................................................. 29 2.5.3. Ý nghĩa của trò ch i v n đ ng ............................................................................... 29 2.5.4. Các lo i trò ch i v n đ ng ..................................................................................... 29 2.5.4. H ng d n trò ch i v n đ ng cho trẻ ở tr ờng mầm non ..................................... 30 2.5.5. Thực hành h ng d n Trò ch i v n đ ng cho trẻ ở tr ờng mầm non ................... 31 2.6. Trò ch i dân gian ...................................................................................................... 31 2.6.1. Khái niệm ............................................................................................................... 31 2.6.2. Đặc điểm của TCDG trẻ em Việt Nam .................................................................. 31 2.6.3. Ý nghĩa của TCDG đối v i trẻ ............................................................................... 31 2.6.4. Phân lo i TCDG trẻ em Việt Nam ........................................................................ 31 2.6.5. H ng d n TCDG cho trẻ ở tr ờng mầm non ....................................................... 32 2.6.6. Thực hành h ng d n Trò ch i dân gian cho trẻ ở tr ờng mầm non .................... 32 2.7. Trò ch i điện tử ......................................................................................................... 32 2.7.1. Khái niệm ............................................................................................................... 32 2.7.2. Đặc điểm và ý nghĩa của trò ch i điện tử .............................................................. 32 2.7.3. H ng d n trò ch i điện tử cho trẻ ở tr ờng mầm non ......................................... 32 Ch ng 3 ......................................................................................................................... 33 NG I L N V I S HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N ....................................... 33 TRÒ CH I TR EM ..................................................................................................... 33 3.1. Trợ giúp sự phát triển các trò ch i của trẻ ................................................................ 33 3.2. Xây dựng môi tr ờng ch i ........................................................................................ 33 3.2.1. Môi tr ờng v t chất .............................................................................................. 33 3.2.2. Môi tr ờng tâm lý ................................................................................................. 34 3.3. Tham gia vào trò ch i của trẻ ................................................................................... 34 3.3.1. Trẻ cần ng ời l n khi ch i, để: .............................................................................. 35 3.3.2. V n dụng ................................................................................................................ 35 3.3.3. Mở r ng vốn sống của trẻ làm giàu chất liệu qua các trò ch i .............................. 35 Ch ng 4 ......................................................................................................................... 37 T CH C HO T Đ NG VUI CH I THEO CH Đ SINH HO T C A TR TR NG MÂM NON .................................................................................................. 37 4.1. Xây dựng k ho ch t ch c ho t đ ng vui ch i ở tr ờng mầm non ......................... 37 4.1.1. Vị trí của ho t đ ng vui ch i trong ch ng trình giáo dục mầm non .................... 37 4.1.2. Vai trò của giáo viên trong ho t đ ng vui ch i của trẻ ở tr ờng mầm non ........... 37 4.2. T ch c HĐVC theo ch đ sinh ho t của trẻ ở tr ờng mầm non ........................... 41 4.3. Xây dựng k ho ch t ch c ho t đ ng vui ch i ở tr ờng mầm non ......................... 42 4.3.1. Xây dựng k ho ch t ch c ho t đ ng vui ch i theo chủ đề giáo dục .................. 42 4.3.2. Xây dựng k ho ch t ch c ho t đ ng vui ch i hàng ngày: .................................. 42 3
  4. 4.4. Thực hành t ch c HĐVC cho trẻ vào các thời điểm khác nhau trong ngày ở tr ờng mầm non ........................................................................................................................... 42 4.5. Đánh giá sự phát triển của trẻ trong ho t đ ng vui ch i ........................................... 42 4.5.1. Khái niệm đánh giá ................................................................................................ 42 4.5.2. Mục đích đánh giá .................................................................................................. 43 4.5.3. N i dung đánh giá .................................................................................................. 43 4.5.4. Ph ng pháp đánh giá ............................................................................................ 43 4.5.5. Hình th c đánh giá ................................................................................................. 43 Tài liệu tham khảo………………………………………………………………………51 Phụ lục…………………………………………………………………………………..52 4
  5. M C TIÊU C A H C PH N Sau khi học xong học phần này, sinh viên có đ ợc: * V ph m ch t - Yêu thích ho t đ ng vui ch i và mong muốn đ ợc t ch c ho t đ ng vui ch i cho trẻ. - Chủ đ ng chu n bị cho việc thu th p t liệu về ph ng pháp t ch c ho t đ ng ch i của trẻ ở tr ờng mầm non. - Yêu trẻ, yêu nghề. * V nĕng l c - Có khả năng hiểu và v n dụng những ki n th c về ho t đ ng vui ch i để l p k ho ch, t ch c ho t đ ng vui ch i cho trẻ ở tr ờng mầm non. - Có khả năng s u tầm, sáng tác m t số trò ch i cho trẻ mầm non. - Có khả năng l p k ho ch t ch c ho t đ ng vui ch i cho trẻ mầm non - Có khả năng t ch c các trò ch i, t ch c bu i ch i cho trẻ từng đ tu i ở tr ờng mầm non. - Có khả năng hiểu và thi t k môi tr ờng ch i khoa học, phù hợp v i trẻ. 1
  6. Ch ng 1 HO T Đ NG VUI CH I C A TR TR NG M M NON Ch i là ho t đ ng đ c đáo của con ng ời, là m t phần không thể thi u trong đời sống trẻ th . Vui ch i là cu c sống thực của trẻ. 1.1. Khái ni m Ho t đ ng vui ch i (HĐVC) của trẻ em là m t ho t đ ng vô t , trẻ ch i không chủ tâm nhằm vào m t lợi ích thi t thực nào (không t o ra sản ph m). Trong khi ch i, các mối quan hệ giữa con ng ời v i tự nhiên và v i xã h i đ ợc mô phỏng l i. HĐVC t o cho trẻ em m t sự phát triển ở tr ng thái tinh thần vui vẻ, dễ chịu. HĐVC cần cho mọi ng ời ở mọi l a tu i nh ng đối v i trẻ em thì vui ch i chính là cu c sống của trẻ. 1.2. Đặc điểm của ho t đ ng vui ch i trẻ em 1.2.1. HĐVC mang tính t do, t nguy n và tính đ c l p Tính tự do, tự nguyện và tính đ c l p là đặc điểm n i b t, đặc điểm riêng khác v i các ho t đ ng học t p, lao đ ng. Trong trò ch i, trẻ không bị phụ thu c vào nhu cầu thực tiễn, trẻ ch i xuất phát từ những nhu cầu và h ng thú trực ti p của bản thân. Tính tự do, tự nguyện và tính đ c l p của trẻ thể hiện ở việc trẻ tự lựa chọn trò ch i hoặc n i dung ch i, tự lựa chọn b n ch i, tự nguyện tham gia vào trò ch i mình thích, tự lựa chọn đ ch i, tự ch i theo cách bản thân bi t, bản thân thích và không ch i nữa n u trẻ h t h ng thú. Trong cu c sống thực, trẻ hoàn toàn là trẻ con nh ng trong trò ch i, trẻ là những ng ời tr ởng thành. Tính tự do và tính đ c l p của trẻ trong các lo i trò ch i khác nhau, đ ợc biểu hiện cũng khác nhau. 1.2.2. Ho t đ ng vui ch i mang tính h n nhiên, vô t Trẻ ch i không chủ tâm nhằm vào m t lợi ích thi t thực nào cả. Nguyên nhân thúc đ y trẻ ch i chính là sự hấp d n của đ ch i và bản thân quá trình ch i ch không phải là k t quả đ t đ ợc của ho t đ ng đó (không t o ra sản ph m). 2
  7. 1.2.3. Trò ch i mang tính sáng t o - Trò ch i làm nảy sinh ở trẻ nhu cầu sáng t o, và t o điều kiện thu n lợi để trẻ thể hiện năng lực sáng t o của mình. - Sự sáng t o và trí t ởng t ợng của trẻ thể hiện ở nhiều khía c nh của trò ch i: xây dựng n i dung trò ch i, lựa chọn đ ch i, sắp x p n i ch i, lựa chọn và thực hiện các hành đ ng ch i. - Trí t ởng t ợng của trẻ thể hiện trong việc thay th các đ v t, đ ch i trong trò ch i. - Khi ch i, t duy và óc t ởng t ợng của trẻ làm việc rất tích cực. Tính sáng t o còn đ ợc thể hiện ở việc: trong trò ch i trẻ không copy cu c sống mà chỉ bắt ch c những gì chúng nhìn thấy, t ng hợp l i những biểu t ợng của mình và thể hiện thái đ , suy nghĩ cũng nh tình cảm của mình đối v i những gì chúng thể hiện trong trò ch i. - Óc t ởng t ợng, sáng t o trong các trò ch i thu c nhiều thể lo i khác nhau đ ợc biểu hiện cũng khác nhau. + Sự sáng t o thể hiện trong việc xây dựng hoàn cảnh ch i (Trò ch i đóng vai) + Sự sáng t o thể trong việc lựa chọn ph ng th c hành đ ng trong các tình huống ch i (Trò ch i đánh cờ, đôminô, x p hình, x p tranh…) + Sự sáng t o thể trong việc v n dụng m t cách thông minh những hiểu bi t, kĩ năng, kĩ xảo của mình để phán đoán tr c đ ợc tình huống có thể xảy ra nhằm thay đ i chi n thu t (Trò ch i v n đ ng). 1.2.4. Trò ch i của trẻ giàu tính c m xúc - Trẻ em ch i h t mình vì trò ch i là m t phần của cu c sống nên cảm xúc thể hiện rất chân thành. Trong trò ch i trẻ không những chỉ thể nghiệm những cảm xúc tích cực mà còn bị dằn vặt, đau bu n về sự thất b i, không thỏa mãn v i k t quả ch i, bu n gi n v i các b n ch i… Tuy nhiên, dù trò ch i có sự hiện diện của những xúc cảm tiêu cực ấy trong m t số tr ờng hợp thì trò ch i bao giờ cũng mang đ n cho trẻ em niềm vui s ng, sự thỏa mãn vì đã đ ợc ch i h t mình. 3
  8. - Xúc cảm còn gắn liền v i các vai ch i. Xúc cảm của trẻ thể hiện thông qua lời nói, nét mặt, cử chỉ điệu b . 1.2.5. Ho t đ ng vui ch i mang tính t ng tr ng HĐVC mô phỏng l i các mối quan hệ giữa con ng ời v i tự nhiên và con ng ời v i xã h i. Vì th ho t đ ng này mang tính chất t ợng tr ng. Tính t ợng tr ng đ ợc biểu hiện ở vai ch i, hành đ ng ch i và đ ch i. 1.3. Ngu n g c và b n ch t của HĐVC 1.3.1. Ngu n g c - Năm 1925, trong khi tìm hiểu về ngu n gốc nghệ thu t, G.V.Plêkhanov đã chú ý đ n trò ch i của trẻ em. Ông cho rằng, trò ch i là m t nghệ thu t xuất hiện sau lao đ ng và trên c sở của lao đ ng. Trò ch i phản ánh lao đ ng của ng ời l n. Trò ch i là sợi dây nối liền các th hệ v i nhau và truyền đ t những kinh nghiệm, những thành quả văn hóa từ th hệ này sang th hệ khác. - Các nhà tâm lí học Nga (V gotxki, Leonchiep, Rubinstein, Enconhin) đã phát triển đầy đủ h n về ngu n gốc trò ch i của trẻ em. Theo họ, trò ch i có ngu n gốc từ lao đ ng và chu n bị cho th hệ trẻ đ n v i lao đ ng. N i dung ch i phản ánh hiện thực khách quan. Trò ch i xuất hiện khi công cụ lao đ ng trở nên ph c t p và xã h i có sự phân công lao đ ng theo l a tu i. Khi đó trẻ em không thể trực ti p tham gia lao đ ng cùng ng ời l n, cũng không thể tham gia vào các mối quan hệ xã h i của ng ời l n nh tr c kia. Lúc này ng ời l n nghĩ và làm ra các đ ch i cho trẻ, t o dáng bề ngoài giống nh công cụ lao đ ng. Trò ch i đóng vai có chủ đề (ĐVCCĐ) xuât hiện. Khi ch i, trẻ đ ợc thỏa mãn nguyện vọng của mình là v n t i cu c sống xã h i ng ời l n, đ ợc hành đ ng và đối xử nh ng ời l n. H n nữa, trẻ lên 3, do khả năng tự ý th c phát triển m nh, trẻ muốn đ ợc tự làm mọi việc nh ng ời l n nh ng khả năng của trẻ còn h n ch . Để giải quy t mâu thu n này đ a trẻ tìm đ n m t ph ng th c thỏa mãn nhu cầu đ ợc sống và làm việc nh ng ời l n d i hình th c giả vờ. Nh v y, trò ch i, đặc biệt là trò ch i ĐVCCĐ xuất hiện. 4
  9. 1.3.2. B n ch t - Theo quan điểm sinh v t hóa trò ch i (đ i diện là G.Spencer, K.Groo, J.Freud), trò ch i mang tính bản năng nhằm giải tỏa những năng l ợng d thừa trong c thể hoặc những đam mê tình dục của tu i th ,… - Các nhà tâm lí học macxit thì khẳng định trò ch i mang bản chất xã h i đ ợc thể hiện ở ng n gốc xuất hiện của trò ch i, về n i dung ch i, chủ đề ch i và hình th c biểu hiện. + Bản chất xã h i của trò ch i của ho t đ ng ch i cũng đ ợc biểu hiện bởi điều kiện mà mỗi xã h i t o ra cho trẻ ch i. + Bản chất xã h i của ho t đ ng ch i còn đ ợc thể hiện ở n i dung ch i, đặc biệt là n i dung ch i trò ch i ĐVCCĐ (vì trò ch i này phản ánh lối sống, nghề nghiệp của m t xã h i nhất định). 1.4. Ý nghĩa của ch i đ i v i trẻ m u giáo (MG) 1.4.1. Ch i là ho t đ ng chủ đ o của trẻ MG Khi nói vui ch i là ho t đ ng chủ đ o của trẻ m u giáo, điều đó cần phải hiểu là HĐVC mà trung tâm là trò ch i ĐVCCĐ đã gây ra những bi n đ i về chất, t o ra những cấu trúc m i trong đời sống tâm lí trẻ ch không hẳn là trẻ dành nhiều thời gian để ch i. Cấu t o m i đó là sự hình thành ở trẻ m t nhân cách. Thông qua trò ch i, trẻ học đ ợc cách giao ti p, ng xử giữa mọi ng ời v i nhau trong trong lao đ ng và sinh ho t hằng ngày. Trong khi ch i, ngôn ngữ của trẻ cũng phát triển, trẻ bi t hợp tác cùng nhau, tính tự l p cũng ngày càng đ ợc phát triển, hình thành hệ thống th b c các đ ng c . Qua ch i, trẻ bi t nh n xét, đánh giá nhau và sau đó bi t tự nh n xét, đánh giá về mình…Tất cả những điều này t o ra nét tâm lí m i đặc tr ng cho đ tu i MG. 1.4.2. Ch i là ph ng ti n giáo d c toàn di n cho trẻ m u giáo 1.4.2.1. Ch i là ph ng tiện giáo dục đ o đ c, ph ng tiện xã h i hoá trẻ nhỏ tích cực nhất - Khi ch i trẻ đ ợc trải nghiệm những thái đ , hành vi đ o đ c và t p đ ợc những hành vi ng xử v i những ng ời xung quanh. 5
  10. - Tính tự lực, thói quen trong lao đ ng đ ợc hình thành khi trẻ tự mình chu n bị và thu dọn đ ch i, n i ch i. - Trò ch i đem l i c h i cho trẻ chia sẻ v i nhau những hiểu bi t đ o đ c, những chu n mực đ o đ c mà trẻ lĩnh h i. - Trò ch i thỏa mãn nhu cấu giao ti p của trẻ v i b n bè, là điều kiện tốt cho trẻ phát triển kĩ năng giao ti p cần có: lắng nghe và chia sẻ, chấp nh n ý ki n của ng ời khác. - Trò ch i là c h i để hình thành xã h i trẻ em v i những quy c mà thành viên tự nguyện cùng tuân thủ. Tính kỉ lu t và các ph m chất ý chí - n lực thực hiện b n ph n đ ợc rèn luyện nhiều trong trò ch i. - Qua ch i, trẻ bi t cùng nhau chung sống, cùng hành đ ng vì nhau, chia sẻ, hợp tác v i nhau, có tinh thần trách nhiệm v i ng ời khác, có lòng th ng ng ời, bi t quan tâm lo lắng… 1.4.2.2. Ch i là ph ng tiện tăng c ờng s c khoẻ, rèn luyện thể lực - Trò ch i đem l i cho trẻ sự phấn chấn, sảng khoái. Thông qua trò ch i hệ v n đ ng đ ợc củng cố và phát triển, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp và các ch c năng của hệ thần kinh phát triển, quá trình trao đ i chất tăng, quá trình đ ng hoá th c ăn trong c thể đ ợc đ y m nh, khí huy t l u thông t o ra sự ho t đ ng dễ dàng cho c thể. - HĐVC nâng cao s c đề kháng của c thể, giúp trẻ dễ dàng thích nghi v i sự thay đ i của thời ti t. - HĐVC giúp phát triển các tố chất về thể lực, sự nhanh nhẹn, khéo léo, linh ho t cho trẻ. 1.4.2.3. Ch i là ph ng tiện giáo dục trí tuệ - Ch i là ph ng tiện mở r ng, củng cố, chính xác hóa những biểu t ợng của trẻ về cu c sống xung quanh - Ch i là ph ng tiện giúp trẻ lĩnh h i tri th c m i. - Ch i là ph ng tiện phát triển các quá trình tâm lí nh n th c của trẻ (cảm giác, tri giác, trí nh , t duy, t ởng t ợng, ngôn ngữ. 6
  11. - Khi ch i là dịp tốt nhất để trẻ phát triển các ph m chất trí tuệ cho trẻ (kích thích trẻ tò mò, óc quan sát, năng lực phán đoán, tính ham hiểu bi t). - Khi ch i trẻ xuất hiện nhu cầu nh n th c đó là c sở c bản để giáo dục trí tuệ. 1.4.2.4. Ch i là ph ng tiện giáo dục th m mỹ Trong n i dung ch i th ờng có những hình t ợng nhân v t, bài hát, lời ca, câu đố, v n đ ng nhịp điệu, môi tr ờng ch i, đ ch i, các hành vi giao ti p ng xử…đẹp. Tất cả những điều đó làm cho trẻ cảm nh n sâu sắc h n tr c cái đẹp, trẻ rung đ ng tr c cái đẹp và bi t yêu cái đẹp, cố gắng đ a cái đẹp vào trong trò ch i của mình. 1.4.2.5. Ch i là ph ng tiện giáo dục lao đ ng cho trẻ em - Trong khi ch i, trẻ tái t o l i những hành đ ng lao đ ng và những mối quan hệ giữa những ng ời l n v i nhau, qua đó trẻ thu nh n đ ợc những biểu t ợng về lao đ ng, về ý nghĩa xã h i và và tính hợp tác của nó. - Trong quá trình ch i, những hành đ ng lao đ ng đ ợc hình thành ở trẻ nh : lao đ ng trực nh t, lao đ ng tự phục vụ… - Hình thành ở trẻ m t số ph m chất đ o đ c cần thi t cho ng ời lao đ ng nh : tính mục đích, tính sáng t o, lòng yêu lao đ ng và thích lao đ ng. 1.4.3. Ch i là hình th c t ch c đ i s ng của trẻ m u giáo tr ng m m non (MN) Ch i có mặt trong tất cả trong các ho t đ ng khác nh học t p, lao đ ng, giao ti p và trong sinh ho t hằng ngày của trẻ MG ở tr ờng MN. Thông qua ch i, giáo viên thực hiện nhiệm vụ giáo dục chung cho trẻ. Trong ho t đ ng ch i hình thành “xã h i trẻ em” (nhóm trẻ cùng ch i và cùng thực hiện các nguyên tắc chung, yêu cầu, nề n p của nhóm). Nhóm ch i của trẻ cũng hình thành những “d lu n chung” đánh giá, nh n xét về nhau. Trong “xã h i trẻ em” trẻ đ ợc tự thử s c mình, là m t chủ thể tích cực, chủ đ ng. Trẻ thấy đ ợc vị trí của mình trong nhóm b n bè. “Xã h i trẻ em” bắt đầu đ ợc hình thành ở đ tu i m u giáo nhỡ. 7
  12. 1.5. Phân lo i trò ch i trẻ em 1.5.1. Phân lo i trò ch i theo ch c nĕng giáo d c và phát triển Đ i diện cho cách phân lo i này là Ph.Phreben (Đ c), Moontesori (Ý). G m 3 nhóm: - Nhóm 1: Các trò ch i nhằm rèn luyện và phát triển các giác quan. - Nhóm 2: Các trò ch i v n đ ng (TCVĐ) nhằm phát triển và t p luyện v n đ ng. - Nhóm 3: Các trò ch i học t p (TCHT) nhằm phát triển trí tuệ. u điểm: T p trung giáo dục và phát triển từng mặt cho trẻ, t o điều kiện cho trẻ ch i, t p có hệ thống từ dễ đ n khó. Hạn chế: Cách phân lo i này bỏ mất nhóm trò ch i sáng t o, phủ nh n mầm mống sáng t o của trẻ, trẻ bị áp đặt khi ch i. Cách phân lo i này mâu thu n v i tính chất và đặc điểm của ch i vì khi ch i bất c trò ch i nào thì các mặt đ c, trí, thể, mỹ cũng đ ợc phát triển và giáo dục đ ng b , thống nhất ch không phải riêng từng mặt. 1.5.2. Phân lo i trò ch i theo ngu n g c, c u trúc của ch i Đ i diện cho cách phân lo i này là Jean Piaget G m 3 nhóm: - Nhóm 1: Các trò ch i luyện t p dành cho trẻ d i 2 tu i. - Nhóm 2: Các trò ch i kí hiệu dành cho trẻ từ 2-4 tu i. - Nhóm 3: Các trò ch i có quy tắc (có lu t) dành cho trẻ từ 7-12 tu i. u điểm: Phân lo i trò ch i theo sự phát triển của đ a trẻ, chỉ ra đ ợc sự hình thành kí hiệu của trẻ trong khi ch i và khẳng định “Từ những trò ch i luyện t p đ n trò ch i kí hiệu là m t b c ti n l n trong ho t đ ng ch i của trẻ”. Hạn chế: Phủ nh n tính bắt ch c của trẻ và cho rằng trò ch i “kí hiệu” là do trẻ tự t ởng t ợng ra, tự nghĩ ra trong đầu. Trò ch i có lu t xuất hiện s m h n (ở l a tu i MG) ch không phải ở tu i học sinh ph thông (7-12 tu i). 1.5.3. Phân lo i trò ch i của h th ng giáo d c h c Xô vi t cũ Đ i diện: E.U.Chikhiepva, N.K.Krupxkia và Ph.Leghap. G m 2 nhóm: 8
  13. - Nhóm 1: Nhóm trò ch i sáng t o: Trò ch i đóng vai theo chủ đề (ĐVCCĐ), trò ch i lắp ghép-xây dựng, trò ch i đóng kịch. - Nhóm 2: Nhóm trò ch i có lu t: TCHT, TCVĐ u điểm: Thừa nh n khả năng sáng t o của trẻ trong khi ch i, coi ch i là ho t đ ng tự l p của trẻ. Hạn chế: Cách chia này mang tính c lệ, các tiêu chí đ a ra chỉ mang tính t ng đối vì trò ch i nào cũng mang tính sáng t o và cũng có lu t. 1.5.4. Cách phân lo i trò ch i Vi t nam * Những năm 60 của th kỉ XX, phân thành 2 nhóm: - Nhóm 1: Trò ch i phản ánh sinh ho t. - Nhóm 2: Trò ch i v n đ ng: TCVĐ tự do v i dụng cụ thể dục gắn v i thao tác ch i; TCVĐ có lu t lấy từ Trò ch i dân gian. * Những năm 70 của th kỉ XX, cũng phân thành 2 nhóm - Nhóm trò ch i ĐVCCĐ - Nhóm TCVĐ kèm thêm có chủ đề * Những năm 80 của th kỉ XX: Áp dụng hệ thống phân lo i của các nhà giáo dục Xô Vi t. Tuy nhiên không giống hoàn toàn. * Hiện nay: Phân lo i theo hệ thống giáo dục học Xô vi t. Tuy nhiên, lo i trò ch i ĐVCCĐ đ ợc phân ra làm 2 giai lo i: Trò ch i PASH (tu i ấu nhi) và trò ch i ĐVCCĐ (tu i MG) và thêm vào những trò ch i dân gian, trò ch i hiện đ i (điện tử). L u ý: Trò chơi sáng tạo: Là những trò ch i mà n i dung ch i và cách ch i không qui định tr c, trẻ căn c vào vốn sống, vốn hiểu bi t của mình để t ởng t ợng nhau cùng ch i. Trò chơi có luật: là những trò ch i mà cách ch i và lu t ch i đ ợc quy định tr c, khi ch i trẻ phải tuân theo lu t. 9
  14. 1.6. Đ ch i 1.6.1. Đặc điểm của đ ch i - Tính t ợng tr ng: thể hiện ở chỗ đ ch i là v t thay th ch không phải là v t th t, nó chỉ mô phỏng hình dáng bên ngoài của đ v t m t cách c lệ. Ví dụ: que làm kim tiêm, ống đu đủ làm ống nghe,... - Tính khái quát: đ ch i là sự mô phỏng dáng vẻ bề ngoài của đ v t th t, nó chỉ mang những nét đặc tr ng chủ y u của đ v t th t. Vì th đ ch i mang tính khái quát. Nhờ đó, việc sử dụng đ ch i của trẻ trở nên linh ho t, kích thích óc t duy và trí t ởng t ợng của trẻ. - Tính năng đ ng: nghĩa là trẻ có thể hành đ ng tự do v i đ ch i, có thể thao tác nhiều cách v i chúng. Ví dụ: đ ch i có thể tháo ra, lắp vào và di chuyển đ ợc. Tính năng đ ng của đ ch i còn thể hiện ở những b ph n cử đ ng phát ra âm thanh s làm cho trẻ thích thú. 1.6.2. Ý nghĩa - Giúp cho trẻ thực hiện đ ợc các trò ch i (giúp trẻ t o ra hoàn cảnh ch i, nh p vai ch i, thực hiện và phối hợp những hành đ ng ch i) - Giúp cho trẻ quen dần v i th gi i đ v t của ng ời l n. - Giúp trẻ nắm đ ợc đặc điểm của nhiều đ v t khác nhau, bi t đ ợc công dụng và ph ng th c sử dụng chúng. - Hình thành ở trẻ h ng thú v i khoa học kĩ thu t, phát triển tính ham hiểu bi t và năng lực trí tuệ. - Giúp trẻ khám phá th gi i xung quanh, giúp trẻ phán đoán, suy lu n. - Đ ch i giúp trẻ thực hiện những v n đ ng khỏe khoắn, mềm dẻo, khéo léo, nâng cao s c khỏe và những tố chất thể lực. - Hình thành ở trẻ những xúc cảm th m mỹ và thị hi u th m mỹ. - Khêu gợi ở trẻ thái đ tích cực đối v i đời sống con ng ời và tình yêu đ ng lo i. 1.6.3. Phân lo i đ ch i - Lo i đ ch i mang tính hình t ợng. - Lo i đ ch i kĩ thu t. 10
  15. - Lo i đ ch i v t liệu lắp ghép xây dựng c bản: + Lo i đ ch i các hình học. + Lo i đ ch i dùng những v t liệu xây dựng – ki n trúc. - Đ ch i v n đ ng. - Lo i đ ch i mang tính hài h c vui nh n. - Lo i đ ch i âm nh c. - Đ ch i dân gian. - V t liệu ch i. 1.6.4. Nh ng yêu c u đ i v i đ ch i của trẻ em - Đ ch i phải mang ý nghĩa giáo dục - Đ ch i phải phản ánh đ ợc những thu c tính đặc tr ng của đ v t th t. - Đ ch i phải hấp d n trẻ (mang tính th m mĩ), phải phong phú, nhiều d ng, nhiều hình. - Đ ch i phải đảm bảo vệ sinh và an toàn. Câu hỏi ôn tập và bài tập: 1. Phân tích những đặc điểm đặc tr ng của của HĐVC ở trẻ em l a tu i mầm non. Cho ví dụ minh họa. 2. Trình bày d i d ng s đ m t cách khái quát về ý nghĩa của ho t đ ng vui ch i đối v i trẻ mầm non. 3. Mô tả diễn bi n của m t trò ch i do b n quan sát, phân tích ý nghĩa giáo dục của trò ch i đó đối v i sự phát triển nhân cách những trẻ khi tham gia ch i. 4. Phân tích những yêu cầu đối v i đ ch i của trẻ em. 11
  16. Ch ng 2 PH NG PHÁP H NG D N TRÒ CH I TR NG M M NON 2.1. Trò ch i gi b 2.1.1. Khái ni m Trò ch i giả b là lo i trò ch i mà trẻ mô phỏng những hành đ ng, việc làm nào đó của ng ời l n trong xã h i, cũng nh thái đ và các mối quan hệ xã h i của họ bằng những công cụ t ợng tr ng trong hoàn cảnh t ởng t ợng của trẻ. 2.1.2. Đặc tr ng Hai đặc tr ng c bản liên quan đ n tên gọi của trò ch i: - Sự hiện diện c bản của cốt truyện ch i, qua đó có thể thấy đ ợc sự việc đ ợc trẻ mô phỏng. - Có ch c năng kí hiệu t ợng tr ng – giả b của trò ch i v i các y u tố: + Vai ch i t ợng tr ng. + Đ ch i t ợng tr ng + Hành đ ng ch i t ợng tr ng. 2.1.3. Ý nghĩa của trò ch i gi b - Đối v i trẻ ấu nhi trò ch i giả b là cách th c để trẻ tham gia vào đời sống xã h i. Khi tham gia vào trò ch i trẻ b c l chính mình và cũng là c h i để trẻ v n dụng những hiểu bi t của mình vào ho t đ ng thực tiễn. Thông qua ch i phản ánh sinh ho t góp phần phát triển đời sống tâm lý tinh thần của trẻ ấu nhi. Trò ch i ĐVCCĐ có m t ý nghĩa đặc biệt đối v i trẻ m u giáo, nó giữ vai trò là ho t đ ng chủ đ o của trẻ, đ ng thời nó cũng là ph ng tiện giáo dục hiệu quả nhất cho trẻ. Trong khi ch i trò ch i này, trẻ làm quen v i xã h i của ng ời l n, học hỏi cách ng xử và giao ti p trong xã h i của họ. Trẻ l n lên cùng b n bè, có tình cảm v i b n bè, có tinh thần trách nhiệm tr c nhóm ch i, đôi khi trẻ còn bi t hi sinh ý muốn cá nhân vì lợi ích chung của cả nhóm và cũng ở trong nhóm ch i trẻ bi t nh n xét đánh giá b n bè để từ đó đánh giá chính bản thân mình. Thông qua trò ch i trẻ học làm Ng ời, n u không có trò ch i này việc học làm ng ời của trẻ s trở nên rất khó khăn. Mặt khác trong khi ch i bắt ch c lao đ ng của ng ời l n, trẻ dần dần nắm đ ợc m t số kĩ năng lao đ ng đ n giản và có tình cảm nghề nghiệp của họ, từ đó 12
  17. giúp trẻ thêm kính trọng ng ời lao đ ng. Nh v y trò ch i ĐVCCĐ chu n bị cho trẻ đ n v i lao đ ng sau này. Trò ch i ĐVCCĐ là ho t đ ng chủ đ o của trẻ m u giáo ở tr ờng mầm non. Trò ch i ĐVCCĐ có vai trò quan trọng trong việc t o c h i, hình thành và phát triển t duy, trí tuệ và óc sáng t o của trẻ m u giáo. Trò ch i ĐVCCĐ hoàn toàn đáp ng đ ợc những nhu cầu của trẻ m u giáo nh phát triển tính sáng t o, đ c l p, trí t ởng t ợng, lòng ham hiểu bi t về th gi i xung quanh. H n nữa Trò ch i ĐVCCĐ đối v i trẻ vừa là sự học t p, là lao đ ng, vừa là hình th c ch i, là ph ng tiện, là biện pháp giáo dục toàn diện cho trẻ m u giáo. 2.1.4. Các giai đo n phát triển của trò ch i gi b Ho t đ ng v i đ v t Ho t đ ng v i đ v t Trò ch i giả b Trò ch i PASH Trò ch i ĐVCCĐ Cuối tu i lên hai 2,5 – 3tu i 3 – 6 tu i 2.4.1.1. Trò ch i phản ánh sinh ho t Trò ch i PASH là trò ch i đặc tr ng của trẻ em l a tu i ấu nhi, là giai đo n đầu và là d ng s khai của trò ch i giả b . Trò ch i ánh sinh ho t mang tính t ợng tr ng đ c đáo và ch a đựng n i dung mô phỏng những sự việc diễn ra trong sinh họat của trẻ ấu nhi. Trong các trò ch i phản ánh sinh ho t trẻ ch a đóng vai, cốt truyện ch i còn s l ợc, lỏng lẻo. Hình 1. Trò chơi PASH của trẻ ấu nhi 13
  18. * Đặc điểm của trò chơi PASH: - Sự nảy sinh dự định ch i. (phụ thu c vào môi tr ờng và vốn sống của trẻ). - N i dung các trò ch i bắt ngu n từ chính cu c sống của trẻ. - Trẻ chỉ mô phỏng l i m t vài hành đ ng theo vai ch không phải đóng vai. Sự mô phỏng này có thể hiện tình cảm của con ng ời. - Kĩ năng ch i đang đ ợc hình thành và phát triển nhanh chóng. - Khả năng hợp tác trong khi ch i còn mờ nh t. 2.4.1.2. Trò ch i đóng vai có chủ đề Là giai đo n phát triển ti p theo và là d ng hoàn chỉnh của trò ch i giả b . Ở giai đo n này tính giả b của trò ch i đ t đ n m c đ cao nhất khi trẻ đóng vai ng ời khác để mô phỏng ho t đ ng và các mối quan hệ giữa mọi ng ời trong ph m vi nào đó của đời sống xã h i. Cốt truyện ch i v i các trình ti t phong phú, diễn bi n hợp lý. Hình 2. Trò chơi ĐVCCĐ của trẻ mẫu giáo 14
  19. * Đặc điểm của trò chơi ĐVCCĐ: - Là trò ch i bao giờ cũng có chủ đề. - Là trò ch i bao giờ cũng có vai ch i. - Là lo i trò ch i bao giờ cũng mang tính hợp tác. Đây là m t nét m i trong HĐVC của trẻ MG, là c sở để hình thành xã h i trẻ em. - Trò ch i ĐVCCĐ mang tính biểu tr ng cao. Đó là ch c năng kí hiệu t ợng tr ng của trò ch i. 2.1.5. Ph ng pháp h ng d n trò ch i gi b 2.1.5.1. Ph ng pháp h ng d n trò ch i phản ánh sinh ho t: a. Những yêu cầu chung: - Chu n bị tr c khi ch i: Cô cần chu n bị môi tr ờng ch i hấp d n nhằm thu hút trẻ vào ch i, kích thích trẻ nảy sinh ý định ch i. - Khi h ng d n trẻ ch i cần: + Gây h ng thú cho trẻ đ n v i đ ch i bằng cách t o ra tình huống ch i hấp d n hoặc khích lệ trẻ t o ra tình huống ch i và tham gia vào những tình huống đó để thực hiện hành đ ng ch i. Tuy v y, cần l u ý không can thiệp sâu vào trò ch i của trẻ, không áp đặt trẻ ch i theo ý muốn của cô. + Đối v i trò ch i m i cô trực ti p tham gia và h ng d n trẻ ch i để trẻ bắt ch c hành đ ng ch i của cô và học kỹ năng m i. + Cô h ng d n trẻ thực hiện đúng thao tác của hành đ ng mà trẻ mô phỏng trong khi ch i theo đúng quy tắc mà xã h i quy định. + Khuy n khích, gợi ý trẻ sử dụng v t thay th , v t t ởng t ợng để mô phỏng hành đ ng, việc làm của ng ời l n. 15
  20. + Từng b ch ng d n trẻ không chỉ mô phỏng hành đ ng việc làm phù hợp mà còn t p cho trẻ biểu thị cả thái đ , lời nói, nét mặt, cử chỉ của mọi ng ời v i nhau. + Cần chú ý thay đ i đ ch i, trò ch i, n i dung ch i cho phù hợp v i khả năng của trẻ và tránh nhàm chán. Đ ng thời cô cũng cần khuy n khích trẻ tự t o ra tình huống m i hoặc chủ đ ng t o ra tình huống và kích thích trẻ giải quy t tình huống đó. + Khéo léo gợi mở để trẻ quan tâm đ n trò ch i của b n và có nhu cầu ch i v i b n. Bên c nh đó cô cần quan tâm giải quy t những xung đ t của trẻ khi ch i. - K t thúc ch i: Cần nhẹ nhàng tránh để trẻ bị mất h ng, nh ng cũng cần t o tâm th chờ đón trò ch i ở lần ti p theo và từng b c rèn luyện cho trẻ có thói quen cất dọn đ ch i vào đúng n i quy định. b. H ng d n trò ch i phản ánh sinh ho t cho trẻ 1 - 3 tu i Phần chu n bị: Cần sắp x p đ dùng đ ch i nhằm khêu gợi trẻ tự nảy sinh dự định và ý t ởng ch i. Đ ch i cần lựa chọn những th đa tác dụng (khả năng thay th đa d ng) để trẻ có thể ch i trong nhiều trò ch i khác nhau. H ng d n trẻ ch i: Cần khích lệ trẻ tự t o ra tình huống ch i, tự tìm cách giải quy t tình huống. Cô khêu gợi trẻ dựa vào những trải nghiệm của bản thân để đ a vào trò ch i của trẻ những tình huống m i kích thích trẻ t o ra và giải quy t tình huống m t cách chủ đ ng, làm cho trò ch i của trẻ ngày càng hấp d n trẻ h n. - Khi h ng d n cô v n tham gia ch i cùng trẻ, nh ng không giữ vai chính và làm m u nh ở l a tu i tr c. Cô chỉ là ng ời phụ họa, c vũ, khuy n khích trẻ nảy sinh tình huống ch i m i và tự tìm cách giải quy t nó. - Cô cần khéo mở r ng n i cho trẻ qua mỗi lần ch i bằng cách mở r ng vốn sống của trẻ thông qua các ho t đ ng giáo dục ở tr ờng và đ ng viên trẻ v n dụng vốn sống đó vào trò ch i của trẻ. - Ti p tục h ng d n trẻ mô phỏng lời nói, cử chỉ, hành đ ng, nét mặt của vai. Uốn nắn kịp thời những lời nói, sắc thái tình cảm lệch l c (quát mắng, dọa n t, đánh em) 16
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2