Hội thảo Năng lượng – Hiệp hội Năng lượng
Hà Nội, 20 tháng 11 năm 2020
Vai trò của điện hạt nhân trong cung cấp điện năng ổn định và chống biến đổi khí hậu
Trần Chí Thành Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (VINATOM) E-mail: tranchithanh@vinatom.gov.vn
1. Mở đầu
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
3. Vai trò của các nguồn điện trong hệ thống điện
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và chống biến đổi khí
hậu
5. Thay cho lời kết
Nội dung trình bày
2
1. Mở đầu
Phát triển nguồn điện và các vấn đề đặt ra:
Ø Phát thải khí nhà kính và các loại khí ô nhiễm khác
3
Ø Làm thay đổi hệ sinh thái, phá hoại môi trường …
1. Mở đầu
Hậu quả mà chúng ta bắt đầu nhận thấy:
Ø Nóng ấm toàn cầu, nhiệt độ trung bình tăng lên
4
Ø Biến đổi khí hậu: Mưa bão, lũ lụt, sạt lở, nước biển dâng …
1. Mở đầu
Thống kê phát thải khí nhà kính trong gần 40 năm qua (CO2 – NO2 và CH4)
Nguồn: https://www.noaa.gov/, 27 July 2020
5
1. Mở đầu
Phát thải khí nhà kính của các nước trên thế giới
Nguồn: europarl.eu, JRC report on fossil CO2 and GHG emissions in all world countries (2019)
6
1. Mở đầu
Các kịch bản tăng nhiệt độ trên hành tinh chúng ta
7
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
Các loại nguồn điện và phát thải khí CO2 (g CO2/ KWh)
8
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
Các loại nguồn điện và phát thải các loại khí (g/KWh)
CO2 [g/kWh]
NOX SO2 [g/kWh]
[g/kWh]
Coal
793.7
800
865.5
Lignite
977.1
740.2
739.7
Natural Gas
413
71
385.9
Nuclear
15.7
34
35.8
Wood
40.5
156.1
1137.7
PV
156.1
341.6
272.5
Nguồn: University of Stuttgart, Institute of Energy Economics and Rational Use of Energy, November 2005, updated July 2007.
Wind 1500 kW
16
40.1
33.4
Hydro 3.1 MW
12.5
24.8
41.5
9
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
Sử dụng vật liệu cho các loại nguồn điện (tấn/TWh)
10
Nguồn: https://www.energy. gov/ne/articles/what -generation-capacity
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
11
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
Thống kê số lượng tử vong theo nguồn điện (bao nhiêu người/ TW.Năm)
12
Nguồn: ** The Silent Giant. The need for nuclear in a clean energy system, WNA, https://www.world-nuclear.org/getattachment/Our-Association/Publications/Position- statements/the-silent-giant/the-silent-giant.pdf.aspx
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
Nguồn: https://energy- charts.de, 2019
13
Ví dụ biểu đồ phụ tải của Germany: chạy đáy là thuỷ điện, biomass, điện hạt nhân, nhiệt điện than; phủ đỉnh là điện than, điện khí, điện mặt trời và điện gió
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
14
1,4 MW điện mặt trời, nhưng không thể bỏ được hệ thống Diesel dự phòng trên đảo nhiệt đới
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
100 MW hệ thống ắc quy cho điện gió do Tesla xây dựng, Nam Úc, tuy nhiên lưu điện công suất lớn vẫn là vấn đề của thế giới
15
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
Puerto Rico, thuộc Hoa Kỳ
Vấn đề về ổn định và tin cậy của điện tái tạo trong hệ thống điện (trước các hiện tượng tự nhiên)
16
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
Các vấn đề còn có thể liên quan đến điện gió, mặt trời:
Ø Xử lý chất thải của pin mặt trời (dự kiến sau 7-10 năm với thiết bị chất lượng kém, 20-30 năm với thiết bị chất lượng đảm bảo), điện gió
Ø Vấn đề cháy nổ của điện gió, điện mặt trời
17
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và
chống biến đổi khí hậu
Nguồn: https://www. visualcapita list.com/ma pped-the- worlds- nuclear- reactor- landscape/
Các lò hạt nhân thế giới và công suất điện năng hàng năm
18
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và
chống biến đổi khí hậu
Điện hạt nhân các nước Châu Á, số lò đang vận hành và đang xây dựng: 31% số lượng lò trên thế giới với 29% tổng công suất điện; 65% số lò đang xây dựng chiếm 64% tổng công suất lắp đặt trên thế giới
19
Nguồn: https://www.visualcapita list.com/mapped-the- worlds-nuclear-reactor- landscape/
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và
chống biến đổi khí hậu
Nguồn: https://www.visualcapita list.com/mapped-the- worlds-nuclear-reactor- landscape/
15 nước có điện hạt nhân nhiều nhất trên thế giới
20
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và
chống biến đổi khí hậu
Sản lượng điện Pháp trong gần 50 năm qua (giá điện ở Pháp thấp nhất trong các nước Tây Âu, chỉ bằng 1/3 giá điện ở Đức)
21
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và
chống biến đổi khí hậu
Ở Châu Âu, gần như 50% sản lượng điện phát thải thấp là do điện hạt nhân cung cấp
22
5. Thay cho lời kết
“Rivers are the lifeblood of ecosystems. Any policy that aims to conserve nature must prioritise the free flow of rivers.” National Geographic, 30 Sep 2020 (xem ở bài dịch http://vinatom.gov.vn)
Các dòng sông là mạch máu của hệ sinh thái. Bất kỳ chính sách nào hướng đến bảo tồn thiên nhiên đều phải ưu tiên dòng chảy tự nhiên của các dòng sông”
23
5. Thay cho lời kết
“Renewable energy targets may undermine their sustainability.” Scott Spillas, Nature Climate Change, 26 October 2020 (bài dịch ở http://vinatom.gov.vn)
“Các mục tiêu của năng lượng tái tạo có thể làm suy yếu tính bền vững của nó”
q Vấn đề quy hoạch hướng đến mục tiêu bền vững, đảm bảo tính khoa học và tầm nhìn đúng, phù hợp với xu thế, điều kiện thực tế của mỗi quốc gia
q Vấn đề về quá trình đưa ra quyết định (Decision Making
Process)
24
1) Xây dựng được chiến lược phát triển điện năng bền vững, quy hoạch điện năng phù hợp với xu thế hiện nay, với điều kiện thực tế, hiệu quả, bảo vệ môi trường … là nhiệm vụ quan trọng và khó
2) Đối với điện tái tạo, thì công suất lắp đặt không phải là chỉ số hoàn hảo. Nguồn điện không liên tục trong hệ thống điện có thể dùng hiệu quả nếu công suất nhỏ, vấn đề sẽ nảy sinh khi công suất lớn.
3) Điện hạt nhân vẫn tiếp tục phát triển mạnh trên thế giới, đặc biệt các nước Châu Á (Trung Quốc, Ấn Độ …). Điện hạt nhân cho thấy nhiều ưu điểm trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu, giảm ô nhiễm, bảo vệ môi trường
4) Điện tái tạo kết hợp với điện hạt nhân là một giải pháp tốt trong xu thế
tương lai của thế giới
5) Phát triển điện hạt nhân là nhiệm vụ rất khó và mất nhiều thời gian
5. Thay cho lời kết
25
5. Thay cho lời kết
vTổng thống Belarus Lukashenko mới đây tuyên bố khi tổ máy điện hạt nhân Ostroves nối lưới điện quốc gia, cho rằng đây là một sự kiện lịch sử và với việc bắt đầu vận hành nhà máy điện hạt nhân, Belarus đã trở thành một cường quốc hạt nhân
26
5. Thay cho lời kết
