Luận văn Thạc sĩ: Đánh giá khả năng tác động tới môi trường biển của việc xả nước thải từ sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima sử dụng công cụ ERICA

Vấn đề an toàn hạt nhân và bảo vệ môi trường biển sau các sự cố hạt nhân, đặc biệt là sự cố Fukushima Daiichi năm 2011, đã trở thành mối quan tâm toàn cầu. Sự cố này đã làm dấy lên lo ngại về khả năng phát tán phóng xạ ra đại dương và tác động đến hệ sinh thái biển. Nhật Bản đã triển khai kế hoạch xả nước thải đã qua xử lý từ hệ thống ALPS ra Thái Bình Dương, dưới sự giám sát của IAEA, nhưng vẫn còn những mối quan ngại về khả năng lan truyền và tác động tích lũy đến các vùng biển khác, bao gồm cả Việt Nam. Trong bối cảnh đó, việc sử dụng công cụ đánh giá phơi nhiễm phóng xạ cho sinh vật biển và rủi ro sinh thái là hết sức cần thiết.

Luận văn này hướng đến các nhà khoa học, nghiên cứu sinh, kỹ sư và chuyên gia trong lĩnh vực vật lý nguyên tử, vật lý hạt nhân, an toàn bức xạ, môi trường biển, và các cơ quan quản lý nhà nước liên quan đến giám sát môi trường và an toàn hạt nhân. Nó cung cấp một phương pháp luận và kết quả thực nghiệm quan trọng cho việc đánh giá rủi ro phóng xạ trong môi trường biển.

Luận văn này tập trung vào việc đánh giá khả năng tác động tới môi trường biển của việc xả nước thải từ sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi, sử dụng công cụ ERICA (Environmental Risk from Ionising Contaminants: Assessment and Management). Nghiên cứu bắt đầu bằng việc tổng quan về sự cố Fukushima, hệ thống xử lý nước thải ALPS và kế hoạch xả thải ra biển, cùng với đặc điểm dòng chảy khu vực Thái Bình Dương – Biển Đông để hiểu rõ cơ chế lan truyền phóng xạ. Luận văn đi sâu vào cơ sở lý thuyết và mô hình đánh giá của ERICA Tool, bao gồm cấu trúc mô hình, nguyên lý đánh giá liều chiếu, chỉ tiêu rủi ro sinh thái (DCRL, RQ), các yếu tố ảnh hưởng và các cấp độ đánh giá (Tier 1, Tier 2, Tier 3). Dữ liệu đầu vào cho mô hình ERICA được thiết lập dựa trên báo cáo của TEPCO, bao gồm hoạt độ phóng xạ trong môi trường biển, tỷ số nồng độ (CR), hệ số chuyển đổi liều (DCC) và hệ số phân bố (Kd). Các kịch bản mô phỏng được xây dựng, tích hợp yếu tố dòng chảy và lan truyền. Kết quả mô phỏng và đánh giá rủi ro sinh thái được trình bày chi tiết cho cả cấp độ 1 và cấp độ 2, so sánh với ngưỡng DCRL và tiêu chuẩn ICRP/IAEA, đồng thời đối chiếu với kết quả báo cáo TEPCO và dữ liệu thực tế tại Việt Nam. Mục tiêu là ước lượng liều chiếu cho sinh vật biển và đánh giá mức độ rủi ro sinh thái tại vùng tiếp nhận trực tiếp, cung cấp cơ sở khoa học cho việc theo dõi và quản lý an toàn phóng xạ môi trường biển trong tương lai, cũng như góp phần nâng cao năng lực nội địa trong đánh giá rủi ro phóng xạ.