Bài giảng Vật lý đại cương A1: Chương 2 - TS. Nguyễn Thị Ngọc Nữ

VẬT LÝ ĐẠI CƢƠNG A1 ĐẠI HỌC<br /> <br /> Chƣơng 2<br /> ĐỘNG LỰC HỌC<br /> CHẤT ĐIỂM<br /> Giảng viên: TS. Nguyễn Thị Ngọc Nữ<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> §2.1 – CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN<br /> §2.2 – CÁC ĐỊNH LUẬT NEWTON<br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> §2.4 – PHƢƠNG PHÁP ĐỘNG LỰC HỌC<br /> <br /> §2.1 – CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN<br /> 1 – Khái niệm lực<br /> ► Lực<br /> <br /> Là số đo tác động cơ học do đối<br /> tƣợng khác tác dụng vào vật.<br /> <br /> ► Kí<br /> <br /> <br /> <br /> hiệu: F<br /> <br /> ► Đơn<br /> <br /> vị: (N)<br /> <br /> TS. Nguyễn Thị Ngọc Nữ<br /> <br /> 1<br /> <br /> §2.1 – CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN<br /> 2 – Khái niệm khối lƣợng<br /> ► Khối<br /> <br /> lƣợng Là số đo mức quán tính,<br /> <br /> mức năng lƣợng và mức hấp dẫn của<br /> vật đối với vật khác.<br /> ► Kí<br /> <br /> hiệu: m<br /> <br /> ► Đơn<br /> <br /> vị: (kg)<br /> <br /> §2.2 – CÁC ĐỊNH LUẬT NEWTON<br /> 1. Định luật I Newton (định luật quán tính)<br /> <br /> v = 0<br /> F=0  <br />  v = const  0<br /> <br /> (đứng yên)<br /> (cđ thẳng đều)<br /> <br />  Hệ quy chiếu quán tính: là hqc trong đó<br /> một vật đứng yên hoặc cđ thẳng đều nếu<br /> nó không chịu tác dụng của ngoại lực.<br /> <br /> §2.2 – CÁC ĐỊNH LUẬT NEWTON<br /> 2. Định luật II Newton:<br /> Trong hệ qui chiếu quán tính, gia tốc của<br /> vật tỉ lệ thuận với lực tác dụng lên nó và<br /> tỉ lệ nghịch với khối lượng của nó.<br /> <br /> <br /> <br /> a<br /> <br /> <br /> <br /> F<br /> m<br /> <br /> TS. Nguyễn Thị Ngọc Nữ<br /> <br /> 2<br /> <br /> §2.2 – CÁC ĐỊNH LUẬT NEWTON<br /> 3. Định luật III Newton:<br /> Khi vật A tác dụng lên vật B một lực, thì<br /> vật B cũng tác dụng trở lại vật A một lực.<br /> Hai lực này tồn tại đồng thời, cùng độ lớn,<br /> cùng giá, nhƣng ngƣợc chiều.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> F BA<br /> <br /> A<br /> <br /> B<br /> <br /> F AB<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> FAB   FBA<br /> <br /> Lực và phản lực là hai lực trực đối nhƣng<br /> không cân bằng nhau.<br /> <br /> §2.2 – CÁC ĐỊNH LUẬT NEWTON<br /> 4. Phương trình cơ bản của động lực học<br /> <br /> chất điểm<br /> <br /> <br /> <br /> <br />  F  Fhl  m a<br /> <br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> 1 – Các lực cơ học<br /> Các loại lực tƣơng tác trong tự nhiên<br /> <br /> Lực<br /> hấp<br /> dẫn<br /> <br /> Lực<br /> tƣơng<br /> tác<br /> mạnh<br /> <br /> Lực<br /> điện<br /> từ<br /> Lực<br /> đàn<br /> hồi<br /> <br /> Lực<br /> tƣơng<br /> tác<br /> yếu<br /> <br /> Lực<br /> ma<br /> sát<br /> <br /> TS. Nguyễn Thị Ngọc Nữ<br /> <br /> 3<br /> <br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> Lực hấp dẫn giữa 2 chất điểm:<br /> <br /> Fhd  G<br /> <br /> m1m2<br /> G  6,67.1011 N.m2 kg 2<br /> r2<br /> <br /> A<br /> <br /> B<br /> <br /> r<br /> <br /> <br /> F hd<br /> <br /> Fhd  G<br /> <br /> m1m 2 r<br /> .<br /> r2 r<br /> <br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> Lực hấp dẫn của một vật lên một chất điểm:<br /> dM<br /> <br /> dFhd<br /> <br /> r<br /> <br /> Fhd <br /> <br />  dF  <br /> hd<br /> <br /> (V)<br /> <br /> (V)<br /> <br /> m<br /> <br /> G.m.dM r<br /> <br /> r2<br /> r<br /> <br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> Lực hấp dẫn giữa 2 quả cầu đồng chất:<br /> đƣợc tính giống nhƣ lực hấp dẫn giữa hai<br /> chất điểm đặt tại tâm của chúng.<br /> <br /> m1<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> F 21<br /> <br /> F12<br /> <br /> m2<br /> m2<br /> <br /> m1<br /> <br /> r<br /> <br /> F12  F21  G<br /> <br /> TS. Nguyễn Thị Ngọc Nữ<br /> <br /> m1m2<br /> r2<br /> <br /> 4<br /> <br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> Lực hấp dẫn của một quả cầu rỗng đồng<br /> chất lên một chất điểm bên trong quả cầu<br /> bằng không.<br /> <br /> Fhd  0<br /> <br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> Trọng lực:<br /> Là lực hấp dẫn của Trái Đất tác dụng vào<br /> vật, có tính đến ảnh hƣởng của chuyển<br /> động tự quay quanh trục của Trái Đất.<br /> <br /> <br /> Q<br /> <br /> <br /> Fhd<br /> <br /> <br /> <br /> P<br /> <br /> §2.3 – CÁC LỰC CƠ HỌC<br /> Trọng lƣợng: Độ lớn của trọng lực.<br /> <br /> P  Fhd  G<br /> M<br /> r<br /> <br /> Mm<br />  mg<br /> r2<br /> <br /> - Khối lƣợng Trái đất.<br /> - Khoảng cách từ tâm Trái Đất tới vật.<br /> <br /> gG<br /> <br /> M<br /> r2<br /> <br /> là gia tốc rơi tự do, hay<br /> gia tốc trọng trƣờng.<br /> <br /> TS. Nguyễn Thị Ngọc Nữ<br /> <br /> 5<br /> <br />