mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Ụ
NG Đ I H C S PH M TP H CHÍ MINH
TR
Ộ Ạ Ọ Ư Ạ
Ạ Ồ
ƯỜ
Ử
KHOA L CH S Ị ---------- BÀI THU HO CH TH C T MI N TRUNG NĂM 2014 Ề Ự Ế
Ạ
NGHĨA TRANG LI T SĨ QU C GIA
Ố
Ệ
TR
NG S N
ƯỜ
Ơ
SVTH: Nguy n Th Thùy Trang
ễ
ị
MSSV: K37.602.104
L p: SP L ch s K37B ị
ử
ớ
TP H Chí Minh tháng 8 năm 2014
ồ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
1
ễ
ị
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Đ u tiên tôi mu n g i l ng, các ử ờ ả ơ i c m n chân thành đ n Ban lãnh đ o nhà tr ế ạ ầ ố ườ
th y cô giáo trong khoa L ch s đã t ch c m t chuy n đi th c t ử ầ ị ổ ứ ự ế ế ộ ố vô cùng ý nghĩa đ i
i c m n đ n th y Ngô Sĩ v i nh ng sinh viên nh chúng tôi. Tôi cũng mu n g i l ớ ử ờ ả ơ ữ ư ế ầ ố
Tráng, th y Nguy n Chung Th y, cô Đào Th M ng Ng c đã tr c ti p h ị ộ ủ ự ễ ế ầ ọ ướ ng d n, ch ẫ ỉ
b o t n tình cho chúng tôi trong su t chuy n hành trình. ả ậ ế ố
Trên ch ng đ mi n Trung xu t phát t ặ ườ ng hàng nghìn km c a chuy n đi th c t ủ ự ế ế ề ấ ừ
thành ph H Chí Minh ra t i Ngh An-quê h ng Bác, tôi là m t trong g n 120 sinh ố ồ ớ ệ ươ ầ ộ
viên khoa L ch s tr ử ườ ị ng Đ i h c S ph m thành ph H Chí Minh có m t trong đoàn. ố ồ ạ ọ ư ạ ặ
Chuy n đi này th c s là m t chuy n đi thú v và b ích, m i ngày là m t chuy n đi ự ự ườ ế ế ế ộ ổ ộ ị
không quá dài và cũng không ph i là kho ng th i gian quá ng n, cùng v i s h ớ ự ướ ả ắ ả ờ ẫ ng d n
c nghe các anh/ch h ng d n viên thuy t minh v các khu di t n tình c a th y cô, đ ủ ậ ầ ượ ị ướ ế ề ẫ
tích văn hóa l ch s đã mang l i cho tôi nhi u tr i nghi m sâu s c, tôi c m th y mình ử ị ạ ề ệ ả ắ ả ấ
ng thành h n trong suy nghĩ và thêm yêu đ t n c mình. d n tr ầ ưở ấ ướ ơ
c đi tham quan nhi u di tích văn hóa l ch s nh th Đây là l n đ u tiên tôi đ ầ ầ ượ ư ế ử ề ị
nên không tránh kh i c m giác b i h i và xúc đ ng xen l n t ồ ồ ỏ ả ẫ ự ộ ế hào. Bên c nh đó, chuy n ạ
đi cũng là m t c h i đ th t ch t tình c m th y trò, b n bè tr nên thân thi ộ ơ ộ ể ắ ặ ả ầ ạ ở ế ể t và hi u
nhau h n.ơ
ự Thông qua vi c ti p xúc v i các di tích văn hóa l ch s , sinh viên có cái nhìn tr c ử ệ ế ớ ị
ti p đ đánh giá, ti p thu kho văn hóa nhân lo i. T chuy n đi th c t , chúng tôi còn ự ế ừ ế ể ế ế ạ
đ c h c v l ch s ượ c m r ng t m m t, hi u rõ h n v nh ng ki n th c mình đã đ ơ ề ữ ở ộ ứ ể ế ầ ắ ượ ọ ề ị ử
ạ dân t c đã tr i qua bao thăng tr m, bi n c trong hai cu c kháng chi n ch ng ngo i ố ế ế ầ ả ộ ộ ố
xâm, v tri u Nguy n hay v l ch s Đông Nam Á…, đ ề ề ề ị ử ễ c t ượ ự do h c h i đ có thêm ỏ ể ọ
ki n th c ph c v cho công vi c gi ng d y sau này. ụ ụ ứ ế ệ ả ạ
Ngày 07/08 và cũng là ngày đ u tiên c a chuy n đi, 5h sáng chúng tôi b t đ u lên ắ ầ ủ ế ầ
xe đi đ n tr ng Đ i h c S ph m Thành ph H Chí Minh, t ế ườ ạ ọ ư ạ ố ồ ạ ầ i đây xe đã đón các th y
ắ ầ ờ cô s đi cùng chúng tôi trong su t chuy n hành trình. 5h30 phút chúng tôi b t đ u r i ẽ ế ố
kh i thành ph Sài Gòn náo nhi t, tr i qua m t ch ng đ ố ỏ ệ ả ặ ộ ườ ừ ng khá dài đ đ n đi m d ng ể ế ể
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
2
ễ
ị
chân đ u tiên là thành ph bi n Nha Trang v a xinh đ p, hi n hòa l ố ể ừ ẹ ề ầ ạ ừ ơ ộ i v a th m ng
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
n m t a l ng vào vách núi. Đ n đây đoàn chúng tôi đã đi thăm Tháp bà Ponagar (17h) ằ ự ư ế ở
ph ng Vĩnh Ph c, thành ph Nha Trang, t nh Khánh Hòa. ườ ướ ố ỉ
Tháp Bà n m trong c a ngõ vào Nha Trang trên đ ng qu c l 1A vào thành ph ử ằ ườ ố ộ ố
ng B c, ch cách trung tâm ch a đ y hai cây s , n m nép mình bên dòng sông Cái t h ừ ướ ư ầ ố ằ ắ ỉ
xinh đ p, sát bên c u Xóm Bóng. Đ c xây d ng t th k VIII, khu di tích Tháp Bà ượ ự ẹ ầ ừ ế ỷ
Ponagar là m t trong nh ng qu n th ki n trúc tiêu bi u c a n n văn hóa Chăm Pa, ể ủ ề ể ế ữ ầ ộ ở
n i đây có s k t h p hài hòa gi a k thu t t ơ ự ế ợ ậ ượ ữ ỹ ng tròn và ch m n i và g n nh còn ổ ư ạ ầ
nguyên v n theo th i gian. ẹ ờ
Ngày th hai (08/08), 5h sáng chúng tôi b t đ u r i kh i thành ph Nha Trang đ ắ ầ ờ ứ ỏ ố ể
đ n đi m d ng chân th hai là thành ph Đà N ng. Kho ng g n 8h30 phút, xe chúng tôi ế ừ ứ ể ẵ ả ầ ố
i mi n Trung Vi t Nam. Đèo đ n đèo C , đây là m t trong nh ng đèo l n và hi m tr t ế ở ạ ữ ể ả ộ ớ ề ệ
cao 333 m, dài 8 km, c t ngang qua dãy núi Đ i Lãnh ch giáp ranh c a hai t nh Phú ạ ắ ở ủ ỗ ỉ
Yên (huy n Đông Hòa) và Khánh Hòa (huy n V n Ninh), trên Qu c l 1A. Sau khi đi ố ộ ệ ệ ạ
h t đ a ph n t nh Phú Yên, chúng tôi b t đ u đi t ế ị ắ ầ ậ ỉ ớ ằ i đèo Cù Mông. Đèo Cù Mông n m
trên Qu c l 1A, cũng là m t trong nh ng đèo núi hi m tr nh t Vi t Nam, đèo là ranh ố ộ ữ ể ấ ộ ở ệ
gi i c a hai t nh Bình Đ nh và Phú Yên. Đèo dài 7km, đ cao c a đ nh đèo là 245 m, đ ớ ủ ủ ỉ ộ ỉ ị ộ
ồ d c 9%. Cu i cùng sau khi đi qua nh ng con đèo hi m tr , quanh co, nh ng cánh đ ng ố ữ ữ ể ố ở
lúa bát ngát c a d i đ ng b ng Bình-Phú, đ ng b ng Nam-Ngãi, đ n 17h30 phút, đoàn ồ ủ ả ồ ế ằ ằ
xe chúng tôi cũng đã có m t t ặ ạ i thành ph Đà N ng. ố ẵ
Trông qua t m kính c a xe, t ử ấ ừ xa chúng tôi đã nhìn th y chi c c u R ng v i l ấ ế ầ ớ ố i ồ
ki n trúc đ c đáo có hình dáng con r ng v ế ộ ồ ươ n mình bay ra bi n. C u R ng là công trình ầ ể ồ
ng r ng th i nhà Lý, tri u đ i tr vì Vi t Nam h n 1.000 năm tr d a theo hình t ự ượ ạ ị ề ồ ờ ệ ơ ướ c,
qua đó g i g m n lên m nh m c a thành ph tr , v i tâm th v n ra ử ắ ướ c v ng v ọ ươ ố ẻ ớ ẽ ủ ế ươ ạ
Bi n Đông. ể
V t ề ớ ư i khách s n, ai cũng đã th m m t vì chuy n đi dài h n 500km, nh ng ệ ế ấ ạ ơ
ng nh ai cũng mu n chu n b , ăn t d ườ ư ẩ ố ị ố i th t nhanh đ có nhi u th i gian h n đi thăm ề ể ậ ờ ơ
o, c u R ng… V i c u quay sông Hàn, c u R ng, Tr n Th
cây c u sông Hàn quay 90 ầ ớ ầ ầ ầ ầ ồ ồ ị
Lý... Đà N ng là thành ph có nhi u cây c u đ c đáo nh t Vi ề ầ ấ ẵ ố ộ ệ t Nam c v ki n trúc ả ề ế
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
3
ễ
ị
c m nh danh là “ thành ph c a nh ng cây c u l n ch c năng, đ ẫ ứ ượ ệ ố ủ ế ầ ”. Không nh ng th , ữ ữ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Đà N ng còn đ c m nh danh là “ ” khi nh ng cây c u, tòa nhà, khu ẵ ượ ệ thành ph ánh sáng ố ữ ầ
dân c đ ng lo t lên đèn. ư ồ ạ
Ngày th ba (09/08), chúng tôi v n ti p t c d ng chân ế ụ ừ ứ ẫ ở ầ Đà N ng. N i đ n đ u ơ ế ẵ
tiên trong bu i sáng c a chúng tôi là B o tàng điêu kh c Chăm (8h10 phút). B o tàng này ủ ả ắ ả ổ
đ c chính th c khánh thành vào đ u năm 1919. Th t ra, h n 20 năm tr c đó, ng i ta ượ ứ ầ ậ ơ ướ ườ
đã t p trung v đ a đi m này nhi u hi n v t điêu kh c Chăm đ c tìm th y trong vùng ề ị ể ệ ề ậ ắ ậ ượ ấ
Đà N ng, Qu ng Nam và các t nh lân c n. Đ n n i đây, đ ế ậ ẵ ả ơ ỉ ượ ậ ữ c t n m t nhìn th y nh ng ắ ấ
tác ph m điêu kh c c a ng i Chăm (Đài th Linga-Yoni, Phù điêu Vishnu, t ủ ẩ ắ ườ ờ ượ ng
Siva…), tôi càng hi u rõ và ng ng m nhi u h n m t n n văn hóa r t đ c đáo, đã ể ưỡ ấ ộ ộ ề ề ộ ơ
t ng phát tri n r c r trong l ch s . Không nh ng th nó còn giúp tôi c ng c thêm ừ ể ự ỡ ử ữ ủ ế ố ị
nh ng v n ki n th c mà tôi đã đ c h c trong môn L ch s văn minh th gi i hay môn ữ ứ ế ố ượ ọ ế ớ ử ị
L ch s Đông Nam Á. ử ị
ơ N i ti p theo chúng tôi ghé đó là núi Ngũ Hành S n (10h30 phút), Ngũ Hành S n ơ ế ơ
hay còn g i là núi Non N c, n m cách trung tâm thành ph Đà N ng kho ng 8 km v ướ ằ ẵ ả ọ ố ề
phía Đông Nam, nay thu c ph ng Hòa H i, qu n Ngũ Hành S n, thành ph Đà N ng, ộ ườ ả ậ ẵ ơ ố
Vi đây, chúng tôi đã đ ệ t Nam. Trong h th ng năm ng n núi ệ ố ọ ở ượ ơ c đi thăm Th y S n, ủ
đây là ng n núi l n nh t, có nhi u hang đ ng r t đ p. Th c s leo lên nh ng b c tam ộ ự ự ấ ẹ ữ ề ậ ấ ọ ớ
c p đ u tiên, chân tôi đã b t đ u h i m i nh ng mà đ ấ ắ ầ ư ầ ơ ỏ ượ ự ố c s đ c thúc c a th y, cô cùng ủ ầ
ng d n viên tôi đã c g ng nhanh chóng đ v i s h ớ ự ướ ng d n nhi ẫ ệ t tình c a anh h ủ ướ ố ắ ẫ ể
theo k p đoàn, đ n n i tôi đ ế ơ ị ượ ề c vào thăm nh ng hang đ ng huy n o nh đ ng Huy n ư ộ ề ả ữ ộ
Không, hang thiên đ ườ ng hay hang âm ph . Lên đ n đ nh Th y S n, tôi có th phóng ỉ ủ ủ ế ể ơ
i hay quang c nh bãi bi n Non N c th t m m t nhìn thành ph Đà N ng bên d ầ ẵ ắ ố ướ ướ ể ả ơ
c h u tình! m ng. Th t là m t khung c nh non n ộ ậ ả ộ ướ ữ
Đ n 14h40 phút, chúng tôi đ n khu di tích Thánh đ a M S n, trên đ ng đi vào ỹ ơ ế ế ị ườ
ị khu di tích bao quanh chúng tôi là nh ng đ i núi tr p trùng, r ng cây bát ngát. Thánh đ a ồ ữ ừ ậ
M S n n m trong m t thung lũng có đ ng kính kho ng 2km, xung quanh là đ i, núi. ỹ ơ ằ ộ ườ ả ồ
Nhìn th y nh ng hi n v t còn sót l i cùng v i khung c nh n i đây, tôi c m nh n đ ữ ệ ấ ậ ạ ậ ượ c ả ả ớ ơ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
4
ễ
ị
c các vua Chăm Pa ch n làm kinh đô tôn giáo x a. s hùng vĩ c a m t n i đã đ ủ ự ộ ơ ượ ư Ở đây ọ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
chúng tôi còn đ c th ượ ưở ng th c đi u múa qu t-m t đi u múa dân gian c a các b n dân ệ ứ ủ ệ ạ ạ ộ
l p bên. t c Chăm ộ ở ớ
Kho ng g n 18h30 phút, đi m d ng chân cu i cùng trong ngày là ph c H i An. ố ổ ộ ừ ể ả ầ ố
Ph c H i An là m t đô th c n m ị ổ ằ ở ạ ư ố ổ ộ ằ h l u sông Thu B n, thu c vùng đ ng b ng ộ ồ ộ ồ
ven bi n t nh Qu ng Nam, Vi t Nam, cách thành ph Đà N ng kho ng 30 km v phía ể ỉ ả ệ ề ẵ ả ố
Nam. Nh nh ng y u t đ a lý và khí h u thu n l ế ố ị ậ ợ ữ ậ ờ i, H i An t ng là m t th ừ ộ ộ ươ ả ng c ng
qu c t s m u t, n i g p g c a nh ng thuy n buôn Nh t B n, Trung Qu c và ố ế ầ ỡ ủ ữ ề ậ ả ặ ấ ơ ố
ph ng Tây trong su t th k XVII và XVIII. Đ n đây vào ngày l ươ ế ỷ ế ố ễ ộ ế h i Vu Lan báo hi u
(ngày 15 tháng 7 âm l ch) nên dòng ng ị ườ ế ả i đ n thăm ph c cũng r t đông, chúng tôi ph i ố ổ ấ
đi theo t ng nhóm nh đ không b l c đ ng. đây có r t nhi u trò ch i dân gian nh ị ạ ườ Ở ỏ ể ừ ề ấ ơ ư
đ p niêu đ t, trò tr th , vi ậ ả ơ ấ ế ầ t th pháp… hay nh ng món m th c dân gian nh cao l u, ẩ ư ữ ư ự
bánh bèo, bánh tráng… Ra kh i khu ph c tôi cũng đã tranh th mua đ c m t vài món ố ổ ủ ỏ ượ ộ
quà l u ni m xinh x n. Đ n 20h30 phút chúng tôi t p trung ra xe đ lên đ ư ệ ể ế ậ ắ ườ ng v khách ề
s n.ạ
Ngày th t (10/08), xe chúng tôi v t h m H i Vân-h m đ ứ ư ượ ầ ả ầ ườ ấ ng b dài nh t ộ
ể Đông Nam Á đ n đ a ph n c a t nh Th a Thiên Hu và r i đ n 10h chúng tôi đ n đi m ậ ủ ỉ ồ ế ừ ế ế ế ị
i tuyên đôi b Hiên L ng. V a b d ng chân ti p theo, đó chính là khu di tich gi ừ ế ớ ờ ươ ừ ướ c ́ ́ ̀
xu ng xe tôi đã c m nh n đ ả ậ ố ượ c cái n ng, cái gió Lào h m h p, b ng rát nh ng d ầ ư ắ ậ ỏ ườ ng
nh ai cũng đang vui m ng, háo h c khi đ n n i đây. Đi quanh cac di tich câu Hiên ư ứ ừ ế ơ ́ ́ ̀ ̀
L ng, côt c gi i tuyên, thăm Nha tr ng bay vi tuyên 17, trong tôi ch t nh t i bô phim ươ ̣ ờ ớ ̀ ư ớ ớ ợ ́ ̀ ̃ ́ ̣
nôi tiêng “ Vi tuyên 17, ngay va đêm ” đ c xem t luc con la h c sinh c p III. Theo Hiêp ượ ừ ̀ ọ ấ ̉ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̣
đinh Geneve, đây la gi i tuyên tam th i, không co y nghia vê lanh thô hay chinh tri, chuân ̀ ớ ờ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ́ ̃ ̀ ̃ ̉ ́ ̣ ̉
bi cho viêc tông tuyên c , thông nhât đât n c vao năm 1956. T đây dong Bên Hai trong ̉ ử ́ ướ ừ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̉
xanh, êm đêm chay doc vi tuyên 17 tr thanh n i xe đôi đât n c, chia lia anh em, v ́ ướ ở ơ ợ ̀ ̣ ̣ ̃ ́ ̀ ̉ ̀
con... b i ng i Nam, ke Băc. ở ườ ̉ ́
“Cách m t con sông mà đó th ng đây nh ộ ươ ớ
” Chung m t nh p c u mà duyên n cách xa ị ầ ộ ợ
Manh đât vi tuyên 17 này chính la biêu t ng vê khi phach kiên c ̉ ượ ườ ́ ng, bât khuât ̉ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
5
ễ
ị
cua dân tôc ta, đây bi trang, hao hung va tr thanh m t vi tuyên huyên thoai. ̀ ở ộ ̉ ̣ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̃ ́ ̀ ̣
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
T i 11h chúng tôi l ớ ạ ậ ể i t p trung ra xe và ti p t c chuy n hành trình đ n đi m ế ụ ế ế
i tôi đi thăm Qu ng tr d ng chân ti p theo là thành ph Vinh (17h30 phút). Đ n t ừ ế ố ế ố ả ườ ng
H Chí Minh , đi trên Qu ng tr ồ ả ườ ồ ồ ng l ng gió, trong tôi trào dâng m t c m xúc b i h i, ộ ả ộ
khó t . N i đây cũng có m t không gian th t gi ng v i Qu ng tr ng Ba Đình, n i có ả ả ậ ộ ơ ố ớ ườ ơ
Lăng Ch t ch H Chí Minh. Chính gi a Qu ng tr ng là T ủ ị ữ ả ồ ườ ượ ng đài Bác H uy nghi mà ồ
gi n d , v n phong thái ung dung t i, đôi dép cao su quen thu c nh ngày nào Bác v ị ẫ ả t ự ạ ư ộ ề
thăm quê.
ế Sáng ngày hôm sau, cũng là ngày th năm c a chuy n đi (11/08), chúng tôi đ n ứ ủ ế
làng Hoàng Trù-quê ngo i Bác và làng Sen-quê n i Bác. Gi ng ch h ng d n viên tha ị ướ ạ ọ ộ ẫ
thi t nh đi u hò x Ngh , trìu m n và có cái gì nh là r ng r ng... Tôi t ế ư ệ ư ư ứ ư ệ ế ự ỏ ả h i “ph i
chăng, mi n quê nghèo kh nh ng nghĩa tình và giàu truy n th ng yêu n ư ề ề ổ ố ướ ớ c cùng v i
i giáo d c c a gia đình Ng i đã hình thành nên nhân cách m t con ng l ố ụ ủ ườ ộ ườ i vĩ đ i?”. ạ
T ng g c tre đ n b hoa dâm b t th m đ , t ng hàng cau v ỏ ừ ừ ụ ế ắ ố ờ ươ ắ n mình trong n ng
t c đ u th m h n dân t c, đ u g i lên trong tôi ni m t đ n nh ng mái lá đ n s ... t ế ơ ơ ữ ấ ả ề ề ề ấ ồ ộ ợ ự
hào thành kính v m t cu c đ i, v m t nhân cách gi n d mà vĩ đ i. ộ ờ ề ộ ề ộ ả ạ ị
Sau đó đ n 10h30 phút, chúng tôi đ n vi ng m bà Hoàng Th Loan, cũng chính là ế ế ế ộ ị
ng i thân sinh ra Bác. Khi chúng tôi lên núi dâng h ng t ườ ươ ưở ồ ng nh thân m u Bác H , ẫ ớ
tr i n ng g t nh ng cũng có nhi u đoàn du khách t kh p n i v đây m t cách thành ờ ắ ư ề ắ ừ ơ ề ắ ộ
kính.
Sau khi v khách s n ngh ng i, đ n 14h chúng tôi ti p t c đi đ n đ n th An ế ụ ề ế ế ề ạ ơ ờ ỉ
D ng V ng, nghe th y Ngô Sĩ Tráng nói v nh ng ki n th c l ch s v vua An ử ề ứ ị ươ ươ ữ ề ế ầ
D ng V ng, M Châu-Tr ng Th y và c câu chuy n bí n v h c tr i xu t hi n ả ề ạ ệ ở ươ ươ ủ ệ ẩ ấ ọ ờ ỵ
l ễ ộ h i An D ng V ng năm 1995. Đ n chi u (15h50 phút), chúng tôi còn đ ế ươ ươ ề ượ ầ c th y
cô đ a đ n bãi bi n Di n Thành (huy n Di n Châu), sau năm ngày c a chuy n hành ư ủ ế ể ễ ệ ễ ế
trình dài, chúng tôi đã đ c th giãn và vui ch i th a thích. ượ ư ơ ỏ
ộ Ngày th sáu (12/08), chúng tôi r i quê Bác đi thăm Khu di tích ngã ba Đ ng L c ứ ờ ồ
(7h35 phút), đây là n i g n li n v i tên tu i c a m i cô gái thanh niên xung phong anh ổ ủ ơ ắ ườ ề ớ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
6
ễ
ị
hùng, bi u t ng b t t c a th h tr Vi ể ượ ấ ử ủ ế ệ ẻ ệ t Nam nh ng năm ch ng M . ỹ ữ ố
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Đ ng L c gi ồ ộ ờ ồ đây bình yên, tĩnh l ng v i màu xanh b t ngàn c a nh ng đ i ữ ủ ặ ạ ớ
ng đang thì con gái, không ai có th t ng t ng ra thông, nh ng đ ng lúa ngát h ồ ữ ươ ể ưở ượ
đ c tr c kia m nh đ t này đã o n l ng ch u nh ng tr n m a bom bão táp c a quân ượ ướ ằ ư ủ ư ữ ậ ả ấ ị
thù nh th nào. ư ế
Qua l i gi i thi u c a anh h ng d n viên, tôi c m nh n đ ờ ớ ệ ủ ướ ả ậ ẫ ượ ự ự c đây th c s là
m t vùng đ t linh thiêng, huy n tho i, n i mang trong mình n i đau th ề ạ ấ ộ ơ ỗ ươ ng chi n tranh ế
m t thu , nh ng cũng vang lên b n anh hùng ca b t di t c a lòng yêu n c và ý chí ư ả ấ ở ộ ệ ủ ướ
kiên c ườ ng ch ng gi c ngo i xâm c a dân t c. ạ ủ ặ ố ộ
Tôi nh nh in trong tâm trí nh ng l i tâm s tràn đ y tinh th n l c quan và lòng ớ ư ữ ờ ầ ạ ự ầ
dũng c m cùng ý chí chi n đ u kiên c ng trong b c th g i m c a Ti u đ i tr ế ả ấ ườ ư ử ẹ ủ ộ ưở ng ứ ể
Võ Th T n: “ đây vui l m m ị ầ M i, ẹ ơ ở ẹ ạ ắ , ban đêm chúng nó th p đèn đ chúng con làm ắ ể
đ ng, còn ban ngày chúng mang bom gi ườ ế ủ t cá đ chúng con c i thi n. Bom đ n c a ả ệ ể ạ
ữ chúng có th làm rung chuy n c núi r ng, nh ng không th làm rung chuy n nh ng ừ ư ể ể ể ể ả
trái tim c a chúng con ”. ủ
i tâm s chân thành y khi n tôi không th c m đ c m t vì xúc Nh ng l ữ ờ ể ầ ự ế ấ c n ượ ướ ắ
t không ch mình tôi, mà lúc đó nhi u ng i đã c m đ ng mà đ ng và c m ph c. Tôi bi ộ ụ ả ế ề ỉ ườ ả ộ
không c m đ c m t lăn dài trên má. Tr ầ ượ c nh ng gi ữ t n ọ ướ ắ ướ ứ c tr n chi n không cân s c, ế ậ
t, các ch v n ung dung s ng, chi n đ u nh nh ng anh hùng v i tinh t ạ i tuy n l a ác li ế ử ệ ư ữ ị ẫ ế ấ ố ớ
th n b t khu t không bom đ n tàn kh c nào có th lay chuy n đ c. ể ượ ể ầ ấ ấ ạ ố
Nh ng gi ữ ọ ầ ự t máu th m h ng c a các ch đã th m sâu vào đ t m , góp ph n d ng ấ ủ ẹ ấ ắ ồ ị
lên bi u t t Nam kiên c ể ượ ng c a ng ủ ườ i ph n Vi ụ ữ ệ ườ ả ng, b t khu t, trung h u, đ m ấ ấ ậ
đang. Các ch th c s là t m g ng sáng cho th h tr hôm nay và mãi mãi v sau noi ị ự ự ấ ươ ế ệ ẻ ề
theo, đ s ng x ng đáng v i s hy sinh cao c y. ớ ự ể ố ả ấ ứ
Sau khi nghe anh h ướ ộ ậ ng d n viên thuy t minh xong, chúng tôi đã đi ra khu m t p ế ẫ
th c a các ch đ dâng lên nh ng đóa hoa và nén nhang chân thành nh t. Chúng tôi ai ể ủ ị ể ữ ấ
n y đ u vô cùng xúc đ ng nh c m nh n hình nh c a các ch đang hi n h u đâu đó và ấ ệ ữ ư ả ủ ề ậ ả ộ ị
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
7
ễ
ị
đang m m c i chào đón chúng tôi. ỉ ườ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Đ n 13h10 phút, chúng tôi đ n khu m c a Đ i t ng Võ Nguyên Giáp t nh ộ ủ ạ ướ ế ế ở ỉ
Qu ng Bình. T t c các thành viên trong đoàn vi ng m Đ i t ộ ạ ướ ấ ả ế ả ẩ ng ai cũng kính c n
nghiêng mình th hi n s bi t n, tôn kính đ i v i v anh hùng dân t c. ể ệ ự ế ơ ố ớ ị ộ
R i Qu ng Bình theo đ ng Tr ả ờ ườ ườ ng S n huy n tho i, đoàn chúng tôi tr ạ ề ơ ở ề v
ng và anh dũng. X chi u (16h40 phút), đoàn xe chúng tôi m nh đ t Qu ng Tr kiên c ả ấ ả ị ườ ề ế
đã có m t t i Nghĩa trang li t sĩ Tr ng S n. Nghĩa trang li t sĩ Tr ng S n không ch ặ ạ ệ ườ ơ ệ ườ ơ ỉ
là n i an ngh c a các anh hùng li t s mà còn là m t bi u t ng sáng ng i c a ch ỉ ủ ơ ệ ỹ ể ượ ộ ờ ủ ủ
ọ nghĩa anh hùng cách m ng, c a tinh th n, ý chí đ u tranh giành đ c l p và khát v ng ộ ậ ủ ầ ấ ạ
hòa bình c a nhân dân ta. Đ n đó, sao tôi c m th y mình nh bé quá, nh bé tr c s hy ủ ế ả ấ ỏ ỏ ướ ự
sinh l n lao c a các anh hùng li t sĩ. Trên m c a các anh, các ch có th có tên, cũng có ủ ớ ệ ộ ủ ể ị
t tên nh ng các anh đã thành danh, tr thành tên chung và ni m t th ch a bi ể ư ế ư ề ở ự ấ hào đ t
n ướ ệ c. S m t mát l n lao c a các anh, các ch đã làm nên h nh phúc c a hàng tri u, ự ấ ủ ủ ạ ớ ị
tri u gia đình và cao h n c là đã làm cho đ t n c, cho dân t c đ c t do, h nh phúc. ơ ả ấ ướ ệ ộ ượ ự ạ
Ngày th b y (13/08), đ i v i tôi đây cũng là ngày khó khăn nh t trong chuy n đi ố ớ ứ ả ế ấ
ằ b i th i gian g p gáp, nhi u đi m d ng chân. Th y cô cũng nh c nh chúng tôi r ng ở ừ ề ể ầ ắ ấ ờ ở
“Hôm nay chúng ta ph i ghé r t nhi u n i nên ph i nh chú ý s c kh e và ra xe đúng ứ ề ả ả ấ ơ ớ ỏ
gi .”ờ Bu i sáng chúng tôi đ ổ ượ ả c đi Thành c Qu ng Tr , lăng Minh M ng, lăng Kh i ả ạ ổ ị
Đ nh. Sau khi ăn tr a xong, đ n chi u chúng tôi l ư ế ề ị ạ ế ụ i ti p t c chuy n hành trình đi t ế ớ i
chùa Thiên M , Đ i N i Hu . ế ụ ạ ộ
Nghĩa trang Tr ườ ớ ng S n và Thành c Qu ng Tr là hai đ a danh đã g n li n v i ị ề ả ắ ơ ổ ị
tinh th n b t khu t, kiên c ng, anh dũng hy sinh c a l p l p nh ng ng ầ ấ ấ ườ ủ ớ ớ ữ ườ i con u tú đã ư
hy sinh vì đ c l p, t do, th ng nh t T qu c. ộ ậ ự ấ ổ ố ố
Đ n Thành c hãy b c nh thôi! Bên d i hay trong dòng ế ổ ướ ẹ ướ ớ i l p c xanh t ỏ ươ
c ng t kia còn máu x ng c a đ ng bào, chi n sĩ-nh ng ng n ướ ọ ươ ủ ữ ế ồ ườ ộ i đã tr thành m t ở
ng d n viên đ c, tôi c m nh n đ ph n c a quê h ủ ầ ươ ng Qu ng Tr . Nghe ch h ị ị ướ ả ẫ ả ậ ọ ượ c
nh ng câu th khóc th ng đ ng đ i vô cùng c m đ ng c a tác gi Ph m Đình Lân ữ ơ ươ ủ ả ồ ộ ộ ả ạ
trong bài “T c đ t Thành C ”: ấ ấ ổ
“…Nh b c chân và nói kh thôi ẹ ướ ẽ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
8
ễ
ị
Cho đ ng đ i tôi n m yên d ằ ồ ộ i c ướ ỏ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Tr i cũng t trong xanh và l ng gió ờ ự ộ
D u n ào đ ng lay m nh hàng cây ẫ ồ ừ ạ
Nh b c chân và nói kh thôi ẹ ướ ẽ
Thành C r ng sao đ ng đ i tôi n m ch t ậ ồ ổ ộ ằ ộ
M i t c đ t là m t cu c đ i có th t ậ ộ ỗ ấ ấ ộ ờ
Cho hôm nay tôi đ n ngh n ngào…” ế ẹ
Tôi tin r ng, s hi sinh l n lao c a chi n sĩ Thành C s mãi mãi đ ủ ổ ẽ ự ế ằ ớ ượ c kh c ghi ắ
và hình nh nh ng n c s mãi s ng trong tim m i ng i. i b t t ụ ườ ấ ử ẽ ữ ả ọ ố ườ
R i m nh đ t Qu ng Tr anh hùng, đoàn xe chúng tôi đ n thành ph Hu , n i đã ế ơ ế ả ả ấ ờ ố ị
t ng là kinh đô x a c a tri u Nguy n-tri u đ i cu i cùng c a ch đ phong ki n Vi ề ừ ư ủ ế ộ ủ ề ế ễ ạ ố ệ t
ư Nam. Hu là thành ph tràn ng p cây xanh v i không khí thanh bình, yên tĩnh nh ng ế ậ ố ớ
cũng không kém ph n nh n nh p, đông đúc. Hu n i ti ng không ch vì là n i t p trung ế ổ ế ơ ậ ầ ộ ỉ ị
ờ nh ng đ n đài lăng t m c a các Vua tri u Nguy n, n i có nh ng ngôi chùa, nhà th , ủ ữ ữ ề ễ ề ẩ ơ
đ n đài n i danh, n i có nh ng con ng ơ ề ữ ổ ườ ổ ế i hi n lành, m n khách, mà Hu còn n i ti ng ế ế ề
vì có m t thiên nhiên t i đ p. ộ ươ ẹ
Đ n thăm lăng Minh M ng (10h), tôi c m nh n đ ạ ế ả ậ ượ ự ớ c s uy nghiêm cùng v i
ứ khung c nh g i tình c a thiên nhiên, hoa c th hi n tính cách nghiêm kh c, tri th c ỏ ể ệ ủ ắ ả ợ
uyên bác và tâm h n lãng m n c a nhà vua. ạ ủ ồ
Đ n v i lăng Kh i Đ nh (11h10 phút), ta có th d dàng nh n th y đi m khác ể ễ ể ế ấ ậ ả ớ ị
bi t gi a lăng Kh i Đ nh và lăng c a các v vua khác, không nh ng c m nh n đ c cái ệ ữ ủ ữ ậ ả ả ị ị ượ
truy n th ng trong nét hi n đ i, mà còn th y đ ấ ượ ự ồ c s phá cách, hài hòa trong t ng đ án ừ ệ ề ạ ố
trang trí. Lăng n m gi a khung c nh thiên nhiên hùng vĩ, qua s bi n thiên c a th i gian ự ế ủ ữ ả ằ ờ
lăng đã ng màu nh ng nó càng làm cho lăng thêm c kính... Đây th c s là m t công ự ự ư ả ộ ổ
trình có l ố ố ể ủ i ki n trúc đ c đáo pha tr n gi a nét hi n đ i c a Châu Âu và nét c đi n c a ệ ạ ủ ữ ế ộ ộ
Vi t Nam. ệ
chi u (13h30 phút), chúng tôi b t đ u đi t i chùa Thiên M . Ngôi chùa Đ u gi ầ ờ ắ ầ ề ớ ụ
ng n sông H ng, thu c xã H ng Long, thành ph t a l c trên đ i Hà Khê, bên t ồ ọ ạ ả ươ ươ ạ ộ ố
Hu , t nh Th a Thiên Hu . Đ n v i Thiên M , đ ng tr c v đ p thiên nhiên, tr ụ ứ ế ỉ ừ ế ế ớ ướ ẻ ẹ ướ c
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
9
ễ
ị
công trình đ i x a đ l c Duyên-ng n tháp hùng vĩ đ ng soi ờ ư ể ạ i, nhìn ng n tháp Ph ọ ướ ứ ọ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
mình trên dòng sông H ng duyên dáng làm lòng tôi l ng l ươ ắ ạ ữ i nh đ c m nh n nh ng ư ể ả ậ
giá tr l ch s , văn hóa, ngh thu t c a ngôi chùa này. ệ ậ ủ ị ị ử
15h chúng tôi di chuy n đ n Đ i N i Hu . N m b B c dòng sông H ng th ế ằ ở ờ ắ ươ ể ế ạ ộ ơ
m ng, Kinh thành Hu đ ế ượ ộ ồ c xây d ng trên m t m t b ng di n tích h n 500ha, bao g m ặ ằ ự ệ ơ ộ
Hoàng Thành và T C m Thành, đ ử ấ ượ ọ c g i chung là Đ i N i. Nghe ch h ạ ị ướ ộ ng d n viên ẫ
và quan sát mô hình sa bàn Đ i N i Hu tôi đ c bi t n i đây chính là trung tâm hành ế ạ ộ ượ ế ơ
chính, chính tr c a tri u đình nhà Nguy n và là n i sinh ho t c a nhà vua và hoàng gia. ạ ủ ị ủ ề ễ ơ
ứ Công trình Đ i N i Hu là bi u hi n c a s k t tinh v th m m ngh thu t, ý th c, ệ ủ ự ế ề ẩ ế ể ệ ậ ạ ộ ỹ
ng và con ng i. v s giao c m gi a thiên nhiên, môi tr ữ ề ự ả ườ ườ
Đây là l n đ u tiên tôi đ t chân đ n c đô Hu , tôi th c s r t yêu thích n i này ự ự ấ ế ố ế ầ ầ ặ ơ
t hoa văn t và b cu n hút b i nh ng h a ti ở ị ố ữ ọ ế ạ i các khu lăng t m n i đây, b i nh ng con ơ ữ ẩ ở
ng ườ i m n khách và nh ng món ăn r t Hu nh c m h n, cháo h n hay các món chè… ế ư ơ ữ ế ế ế ấ
Mong s có m t ngày không xa tôi l i đ ẽ ộ ạ ượ ế ơ ộ ầ c đ n thăm thành ph Hu m ng m m t l n ế ộ ố
n a.ữ
Ngày th tám (14/08) c a chuy n đi, chúng tôi đ n thăm khu di tích M Lai t ứ ủ ế ế ỹ ạ i
khu v c thôn M Lai thu c làng S n M , huy n S n T nh, t nh Qu ng Ngãi. Vào ngày ự ệ ả ộ ơ ơ ỹ ỹ ị ỉ
16 tháng 3 năm 1968 m t th m ho đã đ xu ng ngôi làng v i nh ng ng i dân th ng, ổ ố ữ ạ ả ộ ớ ườ ườ
không có vũ khí và ph n l n trong s h là ng ầ ớ ố ọ ườ i già, ph n và tr em…. V i t ng s ẻ ớ ổ ụ ữ ố
ng i ch t lên đ n 504 ng i trong s đó còn có ng ng b c, qu y r i, tra ườ ế ế ườ ố i v a b c ườ ừ ị ưỡ ấ ố ứ
i ác không th dung tha! t n, đánh đ p… sau đó b b n ch t. Qu th c là m t t ị ắ ấ ả ự ộ ộ ế ậ ể
Ð n S n M hôm nay, c nh v t đã khác x a nh ng qua nh ng câu chuy n k ư ư ữ ệ ế ả ậ ơ ỹ ể
ng d n viên, qua nh ng hình nh, hi n v t còn sót l c a ch h ủ ị ướ ữ ệ ả ậ ẫ ạ ủ i (chi c áo, đôi dép c a ế
m t cháu bé b b n ch t; các lo i chén đĩa, xoong ch o b b n th ng v …), ai trong ị ắ ị ắ ủ ế ạ ả ộ ỡ
c n i đau khôn cùng c a ng chúng tôi cũng đ u c m nh n đ ề ả ậ ượ ủ ỗ ườ ấ i dân hi n lành, ch t ề
phát c a S n M ngày y và càng không th tha th cho t i ác mà quân lính M đã gây ủ ơ ứ ể ấ ỹ ộ ỹ
ra. Nhìn nh ng b c nh, hi n v t d ứ ả ậ ườ ữ ệ ng nh ch mu n làm cho ng ố ư ỉ ườ i ta ch c trào ự
c m t. Chi n tranh và s tàn b o c a nó vô cùng kh ng khi p, là ngh ch trái c a s n ướ ạ ủ ủ ự ự ủ ế ế ắ ị
s ng, ngh ch trái b n ch t con ng ố ả ấ ị ườ ủ ặ i c a nhân lo i. Chúng ta hãy cùng nhau ngăn ch n ạ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
10
ễ
ị
th m h a chi n tranh, dù ế ả ọ ở đâu và b t c lúc nào! ấ ứ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Đ n 14h40 phút, đoàn xe chúng tôi ti p t c chuy n bánh đ n đi m d ng chân ế ụ ừ ế ể ế ể
ti p theo-thành ph Quy Nh n, t nh Bình Đ nh (16h30 phút). ế ơ ố ỉ ị
ị ạ Ngày th chín (15/08), 7h10 phút chúng tôi r i khách s n đ đ n đ m Th N i. ể ế ứ ầ ạ ờ
Đ a đi m này lúc đ u v n không có trong k ho ch nh ng do s p x p đ ư ế ể ế ạ ắ ầ ố ị ượ c th i gian ờ
nên chúng tôi đã đ c th y cô cho đ n đây. T i n i chúng tôi đ ượ ớ ơ ế ầ ượ c nghe th y Ngô Sĩ ầ
Tráng nói v m t vài ki n th liên quan đ n đ m Th N i này, ề ộ ị ạ ứ ế ế ầ ở ắ đây có hai s ki n g n ự ệ
t Nam và m t s ki n g n v i s ki n l ch s v i ti n trình l ch s c -trung đ i Vi ớ ế ử ổ ạ ị ệ ớ ự ệ ị ộ ự ệ ắ ử
hi n đ i Vi t Nam. Đ n đây chúng tôi không nh ng đ c m mang t m m t mà còn b ệ ạ ệ ữ ế ượ ầ ắ ở ổ
sung thêm l ng ki n th c mà chúng tôi đã đ ượ ứ ế ượ ọ c h c trong nh ng môn h c thông s . ử ữ ọ
c tìm v m t m nh đ t l ch s , đó là vùng Đ n v i Bình Đ nh, chúng tôi còn đ ị ế ớ ượ ề ộ ấ ị ử ả
ng võ, quê h ng ng i anh hùng áo v i Quang Trung. Đ n n i đây chúng Tây S n th ơ ượ ươ ườ ế ả ơ
tôi đi thăm B o tàng Quang Trung (8h45 phút), qua hình nh, hi n v t cùng v i s ớ ự ệ ả ậ ả
thuy t minh c a các nhân viên trong b o tàng, tôi đã bi t thêm nh ng t ủ ế ả ế ữ ư ệ ố ộ li u s ng đ ng
t xu t trong l ch s n h n v vùng đ t n i s n sinh ra v anh hùng ki ơ ấ ơ ả ề ị ệ ử ướ ấ ị ẫ c ta. H p d n ấ
nh t ph i k đ n ch ả ể ế ấ ươ ả ng trình trình di n tr ng, nh c, các đi u võ Tây S n dài kho ng ễ ệ ạ ố ơ
30 phút, qua ph n trình bày c a các ngh nhân, võ s trong vùng, trong đó ph n đông là ủ ư ệ ầ ầ
nh ng chàng trai, cô gái tr Tây S n. Tôi th y th t ng ng m nh ng con ng ẻ ở ữ ấ ậ ơ ưỡ ộ ữ ườ ơ i n i
đây!
Ngày th m i (16/08) và cũng là ngày cu i cùng c a t t c chúng tôi trên ứ ườ ủ ấ ả ố
chuy n hành trình tr v thành ph H Chí Minh. ố ồ ở ề ế
Nh nh ng m nh đ t đã đi qua, m i di tích văn hóa l ch s đ u đ l ỗ ử ề ể ạ ữ ả ấ ớ ị ỗ i cho m i
thành viên trong đoàn nh ng tình c m chan ch a ân tình và c m nghĩ sâu l ng, riêng tôi ữ ứ ả ả ắ
tôi có n t t sĩ Tr ng S n. ấ ượ ng sâu s c nh t khi đ n thăm Nghĩa trang li ế ắ ấ ệ ườ ơ
Ngày 12 tháng 8 là ngày th sáu trong chuy n hành trình th c t mi n Trung dài ự ế ứ ế ề
m i ngày c a khoa L ch s tr ử ườ ườ ủ ị ồ ng chúng tôi, sau khi ghé thăm di tích Ngã ba Đ ng
ng Võ Nguyên Giáp, đoàn chúng tôi vào thăm Nghĩa trang li t sĩ L c, m c a Đ i t ộ ủ ạ ướ ộ ệ
Tr ng S n-n i an ngh c a h n 10 nghìn li t sĩ. Ch a t ườ ỉ ủ ơ ơ ơ ệ ư ớ ơ ồ ồ i n i nh ng ai cũng b i h i ư
, b i h i vì mình s p đ tay dâng cho các anh hùng li t sĩ nh ng đóa hoa đ n l ế ạ ồ ồ ắ c t ượ ự ệ ữ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
11
ễ
ị
i th m, nh ng nén nhang chân tình c u nguy n cho các anh m m c i n i chín su i. t ươ ữ ệ ầ ắ ỉ ườ ơ ố
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Theo nh d tính k ho ch ban đ u, chúng tôi s đ c nghe thuy t minh v ư ự ẽ ượ ế ạ ầ ế ề
Nghĩa trang nh ng do có s thay đ i nên chúng tôi đã đi th ng vào khu Nghĩa trang li t sĩ ư ự ẳ ổ ệ
Tr ng S n trên con đ ng quanh co, bao quanh là đ i núi và nh ng cây thông cao vút. ườ ơ ườ ữ ồ
Nhìn qua t m kính c a xe ph n nào tôi th y đ ủ ấ ấ ầ ượ ữ c nh ng t m bia l n có kh c nh ng ớ ữ ắ ấ
dòng ch Khu m li t sĩ t nh Hà Tĩnh, t nh Thanh Hóa; Khu m li ộ ệ ữ ộ ệ ỉ ỉ t sĩ Hà B c, Thanh ắ
Hóa… và r i đoàn xe c a chúng tôi cũng đã d ng l i tr c t ng đài chính trong Nghĩa ủ ừ ồ ạ ướ ượ
trang li t sĩ Tr ệ ườ ng S n. ơ
Theo ki n th c tôi đã tìm hi u tr c chuy n đi th c t , tôi đ c bi t r ng đây là ứ ể ế ướ ự ế ế ượ ế ằ
nghĩa trang có quy mô l n nh t Vi ấ ớ ệ ố t Nam, có ki n trúc, b c c đ c đáo, không gi ng ố ụ ế ộ
nhi u nghĩa trang li t sĩ khác t Nam. Nghĩa trang li t sĩ Tr ề ệ Vi ở ệ ệ ườ ậ ng S n là n i quy t p ơ ơ
t sĩ c a Quân Gi t Nam và Quân đ i Nhân dân ph n m các li ộ ầ ệ ủ ả i phóng mi n Nam Vi ề ệ ộ
Vi t Nam, trên tuy n đ ng Tr ng S n-còn đ c g i là đ ệ ế ườ ườ ơ ượ ọ ườ ng mòn H Chí Minh. ồ
Sau ngày đ t n ng Đ ng và B Qu c phòng đã phê ấ ướ c th ng nh t, Trung ấ ố ươ ả ộ ố
chu n d án xây d ng nghĩa trang li ng S n t i đ a bàn t nh Qu ng Tr làm ự ự ẩ t s Tr ệ ỹ ườ ơ ạ ị ả ỉ ị
ng ni m, tôn vinh nh ng ng i con thân yêu c a T Qu c đã anh dũng hy sinh n i t ơ ưở ữ ệ ườ ủ ổ ố
ng máu c a mình trên các n o đ ng Tr x ươ ủ ẻ ườ ườ ng S n vì s nghi p gi ự ệ ơ ả ộ i phóng dân t c.
Nghĩa trang đ c kh i công xây d ng vào ngày 24/10/1975 và hoàn thành vào ngày ượ ự ở
10/4/1977. Ch huy xây d ng là B t ộ ư ệ ơ l nh s đoàn 559 v i s tham gia c a h n 40 đ n ủ ơ ớ ự ự ư ỉ
ng. Ngoài ra còn có t công nhân chuyên kh c ch v b đ i ch l c và b đ i đ a ph ị ộ ộ ộ ộ ị ủ ự ươ ổ ắ ữ
vào bia đá xã Hoà H i, huy n Hòa Vang, t nh Qu ng Nam. ệ ả ả ỉ
Nghĩa trang đ c xây d ng trên khu v c B n T t, c nh đ ng qu c l ượ ắ ạ ự ự ế ườ ố ộ ộ 15, thu c
ng, huy n Gio Linh, t nh Qu ng Tr ; cách thành ph Đông Hà, đ a ph n xã Vĩnh Tr ị ậ ườ ệ ả ố ị ỉ
c a t nh Qu ng Tr kho ng 38 km v phía Tây B c, cách qu c l 1A (đo n th t nh l ỉ ỵ ủ ỉ ố ộ ề ắ ả ả ị ạ ị
tr n huy n l Gio Linh) ch ng h n 20 km v phía Tây B c. ệ ỵ ấ ừ ề ắ ơ
Nghĩa trang n m trên ba qu đ i c nh th ng ngu n sông B n H i, ranh gi ả ồ ở ạ ằ ượ ế ả ồ ớ i
phân đôi đ t n t Nam. Đây là n i quy t ấ ướ c th i chi n tranh Vi ế ờ ệ ơ ụ ộ ủ 10.333 ph n m c a ầ
các li t s ; ph n l n trong s h là nh ng chàng trai, cô gái đang đ tu i m i tám ệ ỹ ầ ớ ố ọ ữ ở ộ ổ ườ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
12
ễ
ị
đôi m i, cái tu i đang xuân thì. H tuy sinh thành kh p ba mi n đ t n ươ ổ ọ ở ấ ướ ề ắ ư c nh ng
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
gi a h có chung m t h ữ ọ ộ ướ ng đi, m t con đ ộ ườ ng ra tr n–đó là đ ậ ườ ng mòn H Chí Minh. ồ
H đã chi n đ u, đã hi sinh vì s nghi p th ng nh t đ t n c. ấ ấ ướ ế ấ ự ệ ọ ố
2; trong đó, di n tích đ t m là 23.000m
2,
Nghĩa trang v i t ng di n tích 140.000m ớ ổ ệ ệ ấ ộ
2, khu tr ng cây xanh 60.000m
2, khu h c nh 35.000m
2 và m ngạ
khu t ng đài 7.000m ượ ồ ồ ả
2. Khu trung tâm n m trên m t ộ
đ ng ô tô r i nh a trong khuôn viên nghĩa trang 15.000m ườ ự ả ằ
ng n đ i cao 32,4m có đài t ng ni m b ng đá tr ng cao vút uy nghiêm, r ng ru t và ọ ồ ưở ệ ắ ằ ộ ỗ
khuy t ba m t, th hi n n i m t mát vô cùng. ể ệ ế ấ ặ ỗ Ở đây có 6 b c phù điêu đ ứ ượ ạ c ch m
kh c b ng đá ghi l i nh ng hình nh các binh ch ng c a b đ i Tr ng S n. ắ ằ ạ ủ ộ ộ ữ ủ ả ườ ơ Phía sau
ng đài có m t cây b đ thiêng t m c. t ượ ồ ề ộ ự ọ
c phân thành 10 khu v c chính theo đ a ph ng: Hà N i, Bình Ph n đ t m đ ấ ộ ượ ầ ự ị ươ ộ
Tr Thiên, Hà Nam Ninh, Hà S n Bình, H i H ng, Thái Bình, Hà B c, Ngh Tĩnh, Thanh ả ư ệ ắ ơ ị
ơ Hóa, Qu ng Ninh, Vĩnh Phú, H i Phòng, Cao B ng, Hoàng Liên S n, Hà Tiên... là n i ả ằ ả ơ
li t sĩ sinh ra và m t khu dành cho 68 li t sĩ khuy t danh. T khu t ng ni m nhìn ra ệ ộ ệ ừ ế ưở ệ
phía tr c là h n c. Nghĩa trang n m ướ ồ ướ ằ ở vào th “đ a linh” v i đ i, núi, sông su i bao ớ ồ ế ị ố
quanh.
c xây kiên c , có s đ m chí, đ c các qu n trang trông nom, Các ph n m đ ầ ộ ượ ơ ồ ộ ố ượ ả
gi gìn chu đáo. L i đi đ c lát đá, g ch ho c láng xi măng, hoa n b n mùa. M i khu ữ ố ượ ở ố ạ ặ ỗ
đ u có nhà t ề ưở ề ng ni m v i ki n trúc ph ng ph t hình nh các vùng quê c a m i mi n ủ ệ ế ả ả ấ ớ ọ
đ t n ấ ướ c. Xen k các khu m là nh ng cánh r ng. ộ ữ ừ ẽ
Trong Nghĩa trang còn có Đ i h ng chung đ t t i tháp chuông do các t ch c và ạ ồ ặ ạ ổ ứ
cá nhân phát nguy n đúc và hi n cúng. Trên thân chuông có kh c l c a Giáo s i đ t ắ ờ ề ừ ủ ế ệ ư
Anh hùng Lao đ ng Vũ Khiêu: ộ
Bát ngát Tr ng S n h n li t sĩ ườ ơ ồ ệ
D t dào Đông H i khí anh linh ạ ả
Ba h i chiêu m rung tâm trí ộ ồ
Muôn d m non song n ng nghĩa tình. ặ ặ
Qu chuông khá to, m i ng ả ọ ườ ế i khi đ n vi ng đ u có th th nh lên nh ng ti ng ể ỉ ữ ế ế ề
chuông và g i g m tâm nguy n c a mình, c u nguy n cho h ng h n các chi n sĩ đã ệ ủ ở ắ ệ ầ ươ ế ồ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
13
ễ
ị
hy sinh... đ c hòa bình, nhân dân an l c. ượ c siêu thoát và c u nguy n đ t n ầ ấ ướ ệ ạ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
Tr i Qu ng Tr nh ng ngày tháng 8 n ng nóng nh đ l a. Thông th ư ổ ử ữ ắ ả ờ ị ườ ế ng, n u
không có vi c gì th t c n thi t thì th i ti ậ ầ ệ ế ờ ế ữ t này, ch ng m y ai mu n ra kh i nh ng ấ ẳ ố ỏ
chi c xe ô tô máy l nh. Th nh ng, ch khi ô tô d ng chân đ i lên nghĩa trang, ai trong ế ư ừ ở ế ạ ỉ ồ
ộ chúng tôi cũng đ u mu n ra kh i xe th t nhanh đ leo nh ng b c thang lên các khu m , ữ ề ể ậ ậ ỏ ố
c Đài t ng ni m. Ai cũng mu n nán l r i đ u tr n đ ng trang nghiêm tr ồ ầ ứ ầ ướ ưở ệ ố ạ ơ i lâu h n
tình c m, s tri ân v i các t m g ng hy sinh c a các anh hùng li t sĩ. đ bày t ể ỏ ự ấ ả ớ ươ ủ ệ
Th c s khi đ t chân đ n đây, nhìn th y nh ng anh hùng li t sĩ đã ngã xu ng, ự ự ữ ế ấ ặ ệ ố
dùng x ng máu c a mình đ đ i l y đ c l p, t ươ ể ổ ấ ộ ậ ủ ự do cho T Qu c, đ ổ ố ượ ậ ắ c t n m t
ch ng ki n t ế ấ ả t c nh ng đau th ữ ứ ươ ng, m t mát c a m t th i–th i c a đ n bom, khói ờ ờ ủ ủ ạ ấ ộ
l a; tôi bi ử ế ộ t không ch có mình tôi, mà còn nhi u l m nh ng b n sinh viên đã xúc đ ng ề ắ ữ ạ ỉ
mà r i n c m t. M c dù nh ng s hi sinh và m t mát đó tôi đã đ ơ ướ ữ ự ấ ặ ắ ượ ọ ở c h c trên sách v ,
trong nhà tr ng nh ng n u nh không đ ườ ư ư ế ượ ư c tr c ti p đ n đây, th c s tôi cũng ch a ự ế ự ự ế
khi nào hình dung đ i l n và đau th ượ c nh ng m t mát y l ấ ấ ạ ớ ữ ươ ng đ n th . ế ế
Sau khi đã th p nén h ng lên tr ắ ươ c t ướ ượ ừ ng đài chính, chúng tôi t a ra theo t ng ỏ
khu m đ th p h ng cho các li t sĩ. Có l ộ ể ắ ươ ệ ẽ ố cũng gi ng nh tôi, đ u tiên, ai cũng mu n ầ ư ố
tìm đ n khu m c a đ a ph ng mình đ th p nén nhang t ộ ủ ị ế ươ ể ắ ỏ ồ ắ ầ lòng thành kính, r i b t đ u
ng khác. M c dù t nh tôi đã sinh ra và l n lên t a ra nh ng khu m c a các đ a ph ỏ ộ ủ ữ ị ươ ặ ừ ỏ ớ ở
Đăk Lăk nh ng tôi ch a bao gi quên r ng tôi v n là m t ng ng Hà ư ư ờ ằ ẫ ộ ườ i con c a quê h ủ ươ
Tĩnh, m t n i có truy n th ng đ u tranh anh hùng b t khu t, kiên c ấ ộ ơ ề ấ ấ ố ườ ng. Đ ng tr ứ ướ c
Khu m li t sĩ t nh Hà Tĩnh, đ c t m bia có kh c tên nh ng anh hùng li ộ ệ ọ ấ ữ ắ ỉ ệ ứ t sĩ, nh ng đ a ữ
con c a m nh đ t Hà Tĩnh đã ngã xu ng vì đ c l p, vì t ộ ậ ủ ấ ả ố ự do c a T qu c sao làm tôi ố ủ ổ
xúc đ ng đ n th . ế ế ộ
Tôi đ ng l ng yên h i lâu tr ứ ặ ồ ướ ừ c t ng khu m , c m nh n rõ s bình yên, linh ậ ộ ả ự
thiêng, bao la c a không gian n i đây. Đông, Tây, Nam, B c, quay h ng nào cũng ch ủ ắ ơ ướ ỉ
toàn th y m , c san sát c nh nhau, th ng hàng tăm t p, th m i th y s hi sinh c a cha ấ ự ế ớ ộ ứ ủ ẳ ắ ấ ạ
anh to l n đ n ch ng nào. B n thân tôi khi t n tay c m lên bát h ng cho nh ng ng ừ ế ậ ắ ả ớ ươ ữ ườ i
chi n sĩ đã n m xu ng, nhìn nh ng cái tên, quê quán, ngày tháng năm sinh, ngày tháng ữ ế ằ ố
nh p ngũ c a các anh đ ủ ậ ượ ả ở c kh c lên bia m khóe m t tôi cay cay, cay không ph i b i ắ ắ ộ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
14
ễ
ị
khói c a nh ng nén nhang mà b i vì xúc đ ng tr ủ ữ ộ ở ướ ự ấ c s hi sinh c a các anh. Sao tôi th y ủ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
mình nh bé quá, nh bé tr c c m t th ỏ ỏ ướ c nh ng m t mát, nh ng hi sinh, nh bé tr ữ ữ ấ ỏ ướ ả ộ ế
h anh hùng đã ra đi đ b o v cho n n đ c l p. ệ ể ả ệ ộ ậ ề
Nh ng dù sao, nh ng li ữ ư ệ t sĩ y có l ấ ẽ ẫ v n có th ng m c ể ậ ườ ơ ở i n i chín su i, b i ố
khi hi sinh, h còn l u l i đ c tên tu i, quê quán đ nh ng ng i thân, ng i quen ư ạ ượ ọ ữ ể ổ ườ ườ
m i l n đ n đây, còn bi t đ n tên tu i c a mình. Nghĩa trang li t sĩ Tr ỗ ầ ế ế ế ổ ủ Ở ệ ườ ơ ng S n,
trong h n 10 nghìn ngôi m , có 68 ngôi m li t sĩ vô danh. Tôi không kh i nao lòng khi ộ ệ ộ ơ ỏ
Li t tên ” Nghĩa nghĩ v nh ng hàng bia m ch đ dòng ch l ng im “ ộ ữ ặ ỉ ề ữ ề ệ t sĩ ch a bi ư ế ở
trang li t sĩ Tr ng S n cũng nh bao nghĩa trang li t sĩ khác. ệ ườ ư ở ơ ệ
Gia đình tôi v n có truy n th ng cách m ng, ông n i và ông ngo i tôi đ u đã ề ề ạ ạ ố ố ộ
c, ba tôi cũng là m t ng i b đ i, qua t ng tham gia vào tr n chi n ch ng M c u n ừ ỹ ứ ướ ế ậ ố ộ ườ ộ ộ
nh ng câu chuy n k c a ông, c a ba, c a m , hay nh ng bài hát cách m ng mà t ủ ể ủ ữ ủ ữ ệ ẹ ạ ừ ỏ nh
ba tôi đã m cho tôi nghe, tôi hi u đ c ph n nào s kh c li ể ở ượ ự ầ ố ệ ủ ữ t c a chi n tranh, nh ng ế
c. Nh ng th c s tôi cũng ch a khi nào hình s hi sinh anh dũng c a cha ông ta đi tr ự ủ ướ ự ự ư ư
dung đ i l n và đau th ượ c nh ng m t mát y l ấ ấ ạ ớ ữ ươ ng đ n th ! ế ế
Qua chuy n đi l n này, tôi đã th c s hi u đ ự ự ể ế ầ ượ c ph n nào nh ng m t mát mà ữ ầ ấ
th h tr c đã ph i gánh ch u đ cho chúng ta có cu c s ng m no, h nh phúc nh bây ế ệ ướ ộ ố ư ể ấ ạ ả ị
gi . Tôi th m c m n đ n nh ng ng i đã hi sinh và nh ng ng ờ ả ơ ữ ế ầ ườ ữ ườ i thân c a h . Qua đó, ủ ọ
tôi th y b n thân mình c n thay đ i, thay đ i đ s ng t ổ ể ố ấ ả ầ ổ ố ơ ữ t h n, đ x ng đáng v i nh ng ể ứ ớ
hi sinh, m t mát c a m t th i. Tôi và các b n sinh ra th i bình nh ng không ph i vì ủ ạ ấ ộ ờ ở ờ ư ả
th mà chúng ta đ c phép ch quan, nghĩ r ng mình s ng nh v y là đã t t r i, mà tôi ế ượ ư ậ ủ ằ ố ố ồ
nghĩ mình ph i luôn c u ti n, ph i bi t ti p thu, l ng nghe ý ki n c a m i ng i, sau ế ả ả ầ ế ế ế ủ ắ ọ ườ
đó ch t l c nh ng ý ki n đó đ hoàn thi n b n thân mình h n. ể ệ ả ắ ọ ữ ế ơ
Toàn Đ ng, toàn dân đang chung tay xây d ng đ t n ấ ướ ự ả ơ c ngày càng to đ p h n ẹ
nh l i Bác H căn d n. Bên c nh nh ng t m g ư ờ ữ ấ ặ ạ ồ ươ ng đi n hình, nh ng anh hùng lao ữ ể
đâu đó v n còn có m t s ng i đ t l i l i ích cá đ ng trong th i kỳ đ i m i, thì ộ ờ ổ ớ ở ộ ố ẫ ườ ạ ặ ợ
nhân lên trên l i ích c a t p th . V n còn không ít nh ng b n tr đ y đ cu c s ng v ợ ẻ ầ ủ ộ ố ể ẫ ủ ậ ữ ạ ề
i sai l c v tinh th n, ch bi v t ch t nh ng l ậ ư ấ ạ ạ ề t h ỉ ế ưở ầ ệ ng th mà s ng thi u trách nhi m ụ ế ố
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
15
ễ
ị
t là th h tr v i b n thân, v i gia đình và xã h i. Tôi nghĩ r ng, m i chúng ta, đ c bi ớ ả ằ ặ ớ ộ ỗ ệ ế ệ ẻ
mi n Trung năm 2014
Bài thu ho ch th c t ạ
ự ế
ề
hãy t nhìn nh n l i mình, hãy s ng có lý t ự ậ ạ ố ưở ớ ng, có trách nhi m đ không h th n v i ể ổ ẹ ệ
nh ng ng ữ ườ i con đã dâng tr n cu c đ i mình vì đ c l p t ộ ờ ộ ậ ự ọ do c a T Qu c. ổ ủ ố
Tôi ch t nh l ợ ớ ờ i bài hát “Khát v ng tu i tr ” c a nh c sĩ Vũ Hoàng: ổ ẻ ủ ạ ọ
“… Đ ng h i T Qu c đã làm gì cho ta ỏ ổ ừ ố
Mà ph i h i ta đã làm gì cho T Qu c hôm nay…” ả ỏ ổ ố
Tôi nghĩ r ng ch c n là ng i dân Vi t Nam, chúng ta hãy ghi nh nh ng l ỉ ầ ằ ườ ệ ớ ữ ờ ấ i y
c nhà giàu đ p, đ s hi sinh x ng máu đ r i góp chút công lao nho nh xây d ng n ể ồ ự ỏ ướ ể ự ẹ ươ
c a các anh, các ch không là vô ích. ủ ị
ng S n hôm nay, không ai trong Và tôi cũng tin r ng đ n v i Nghĩa trang Tr ế ằ ớ ườ ơ
m i chúng ta không c m th y bùi ngùi xúc đ ng khi đ c nh ng dòng tên c a các anh, ủ ữ ấ ả ỗ ọ ộ
các ch kh c trên vô vàn nh ng ngôi m c a bi t bao ng ộ ủ ữ ắ ị ế ườ ố i con c a m i mi n T Qu c ủ ề ọ ổ
đã ngã xu ng, hi n dâng c tu i thanh xuân vì t ng lai c a đ t n c. Trên kh p các ả ổ ế ố ươ ủ ấ ướ ắ
ng t Nam ra B c, hàng v n chi n s , công an, dân công h a tuy n đã mãi chi n tr ế ườ ừ ế ỹ ế ạ ắ ỏ
Nguy n Th Thùy Trang-K37.602.104
16
ễ
ị
mãi i v i nh ng cánh r ng đ i ngàn. l ở ạ ớ ừ ữ ạ
