Bảo Hiên Rồng Vàng
Ngay từ thời xa xưa, bánh đậu xanh rồng vàng Bảo Hiên đã có tiếng là
ngon nhất tỉnh Hải Dương (1) vì chất lượng tuyệt hảo, hương vị đặc
trưng và mang tính truyền thống dân tộc.
Trên hộp bánh, loại 400g màu đỏ bóng phía trái in ảnh bà Trần Thị Nhung
trang phục cổ với dòng chữ “chính bản hiệu” bên cạnh hình con rồng vàng
cuồn cuộn trong mây phía dưới là dòng chữ trắng Bảo Hiên rồng vàng và
một hàng chữ Anh “Green bean cake speciality of Haidương”. Cách trình
bày bao bì rất thẩm mỹ không khác gì hộp bánh phương Tây.
Bánh đậu Bảo Hiên ra đời từ năm 1922 với tên gọi lúc đầu là Bảo Hương do
ông ngoại của bà Phùng Thanh Nhã sáng lập. Bà Nhã đã 68 tuổi hiện đang
đứng chủ kinh doanh taih số nhà 11b phố Trần Hưng Đạo Hải Dương. Sau
khi nối nghiệp cha mẹ là cụ Trần Thị Nhung, bà Nhã tiếp tục sản xuất và
phát triển nghề này nhưng đổi tên bánh là Bảo Hiên. Năm 1932, bánh đậu
Bảo Hiên đã dự thi tại hội chợ Sài Gòn được vua Bảo Đại ban khen và bánh
đậu Bảo Hiên được coi là bánh tiến. Hồi ấy, Bảo Hiên còn có cả bánh đậu
khô bột mịn như phấn, đóng khuôn vuông có in dấu triện nổi. Bây giờ thứ
bánh ấy không còn nữa mà chuyển cả sang sản xuất bánh đậu ướt thường gọi
là bánh đậu mớ để ăn trong lúc uống trà tàu vì béo ngọt của bánh rất hoà hợp
với vị chát đắng của chè búp. Trong hội chợ triển lãm thành tựu kinh tế kỹ
thuật Việt Nam năm 1990, bánh đậu xanh Bảo Hiên đã được tặng huy
chương vàng quốc gia.
Cũng vào thời kỳ huy hoàng của bánh đậu rồng vàng Bảo Hiên những năm
40, Hà Nội cũng có riêng loại bánh đậu của mình nhưng chỉ nổi tiếng trong
phạm vi phố cổ. Bánh đậu ướt ngon nhất lúc bấy giờ là bánh đậu xanh Hàng
Bạc, Hàng Gai. Sau đó có thêm bánh đậu Hàng Đào và Hang Đường. Bánh
đậu xanh nổi tiếng Hà Nội ngày xưa có bánh Ích Nguyên Hàng Bạc, Cự
Hương và Việt Hương Hàng Đào, Ngọc Anh và Thanh Hiên Hàng Đường.
Hồi đó mỗi hiêu trình bày mỗi kiểu với hương vị riêng không ai giống ai.
Bánh đậu Ích Nguyên ngay thẳng thực thà mịn mặt vì đậu ngon nguyên chất.
Bánh Thanh Quan hắc mùi vani, đường lạo xạo, bánh Giụ Nguyên ướt sũng
cả giấy bọc ngoài vì mỡ nhiều quá. Bánh Cự Nguyên không đậm ngọt, bánh
Việt Hương thì mềm quá tựa như pha lẫn đỗ tương, bánh Ngọc Anh hơi khô,
Thanh Hiên hơi cứng.Vị ngọt thì mỗi thứ mỗi hiệu đều có đặc sắc riêng đủ
sức thu hút người ăn nhưng nhiều người lại thích bánh đậu Hàng Gai hơn vì
giản dịvà mộc mạc. Đỗ thì nguyên chất, toàn là hạt chọn, hương thơm cũng
chỉ là chính mùi của đậu không chộn vani cũng chẳng ướp hoa buởi. Thợ
bánh Hàng Gai kể rằng trước kia cũng có lần chộn vani vì theo nhau nhưng
sau khách ăn quen muốn cứ giữ nguyên hương vị tự nhiên của hạt đậu
nguyên chất, từ đó chiều khách, nhà hàng không bỏ thêm vani nữa.
Tiếc thay bây giờ Hà Nội bỏ nghề làm bánh đậu. Các hiệu nổi tiếng xữa
chắc chủ nhân đã già yếu mai một mà con cái không muốn nối nghiệp xua
nên bánh đậu xanh Hà Nội đã tuyệt diệt, quà Hà Nội thiếu vắng những Cự
Nguyên, Cự Hương… chắc rằng chẳng bao giờ tái hiện nữa. Người Hà Nội
bây giờ muốn ăn bánh đậu xanh đều hướng cả về phía Hải Dương. Mỗi lần
đi qua thế nào cũng ghé vào Bảo Hiên, Nguyên Hương… cả một dãy phố
bánh đậu mua về ít phong làm quà. Vinh quang đã thuộc về Hải Dương cái
thị xã ngã ba đường Hải Phòng Hà Nội. Đành phải như vậy thôi.