N n t ng n đ nh – Phát tri n đ a ph ể ị ươ ng ề ả ổ ị
B NH TRÀO NG
C D DÀY VÀ CÁCH KH C PH C
Ệ
ƯỢ Ạ
Ụ
Ắ
c d dày - th c qu n r t ph bi n các n ng Tây (10-20% dân s c ph ượ ạ ướ ươ các n ệ ổ ế ở ướ ng này là ế ẫ ả ấ ng tăng ở ướ ố i ta cho c châu Á - Thái Bình D ng. Ng ườ ổ - xã h i, thay đ i ộ ữ do nh ng bi n đ i v kinh t ế ươ ế ổ ề B nh trào ng ự ệ m c), hi n ngày càng có xu h ướ ắ r ng nguyên nhân d n đ n xu h ằ i s ng, ch đ ăn, tăng cân... l ố ố ế ộ
Th nào là b nh trào ng c ệ ế ượ d dày - th c qu n ả ? ự ạ
ự ự ượ c d ch ị ả lên th c qu n. Bình th ả ể ng d ch ị ườ ự ỉ ự d dày ạ ả không gây tri u ch ng gì. Đó là trào ng ệ ứ ả ệ ạ ơ ị c và kéo dài h n, gây ra tri u ch ng khó ch u, lâu ngày có th ượ ế ứ ự ứ ư ự ẹ ả c d dày - th c qu n (TNDDTQ) là đ ch s trào Trào ng ạ có ng ở d dày ạ ượ ượ th trào lên th c qu n c ể sinh lý. Tình tr ng b nh lý TNDDTQ x y ra khi có tăng trào ng ể ệ có bi n ch ng nh viêm tr t, ả ợ loét th c qu n, chít h p th c qu n, th c qu n Barrett, ung th . ư ự ả
Các tri u ch ng đi n hình c a TNDDTQ là: ứ ủ ệ ể
ỏ ươ ứ ữ ự ặ ữ ồ ậ ả ế ề ỡ ử ặ ằ ầ ị ả ướ ề ứ ứ ể ệ ặ ở ụ ị ầ ư ố ng c gi a ng c, hay x y ra sau b a ăn ho c lúc cúi mình v phía - C m giác nóng b ng sau x c, ho c lúc n m ng a. Ban đêm b đau, khó ch u, n u ng i d y ho c nâng cao đ u thì đ . Ăn tr ị ể nhi u m , u ng cà phê, ăn sôcôla có th làm tri u ch ng kéo dài, n ng thêm. Tri u ch ng có th ệ gi m khi u ng các thu c ch ng acid. Đau nóng rát khu trú b ng trên cũng có giá tr g n nh nóng ố ả sau x ặ ỡ ố ố ng c. ươ ứ
chua cũng là m t tri u ch ng đ c tr ng c a TNDDTQ. D ch trào ng c có th a lên mi ng, v Ợ ứ ư ủ ộ ị ượ ể ứ ệ ị - chua. Có khi d ch quá nhi u nên nh m là nôn. ặ ầ ệ ề ị
Các tri u ch ng không đi n hình ứ ệ ể
c có th lên cao t i h ng, h u, thanh qu n, đ ng th và gây các bi u hi n ngoài ể ớ ọ ầ ả ườ ể ệ ở D ch trào ng ượ th c qu n nh : ư ả ị ự
ọ ị ậ ẹ ả ố ể ng sau x ề ứ ệ ươ ấ ả ị ề ượ ẽ ả ư ế ầ ẻ ề ọ ế ầ ọ ể ạ ố ấ ọ ổ ọ ng c hay sau y t h u. Đi u tr ch ng trào ng s ng ở ố ườ ậ ố thanh qu n: 25% s b nh nhân b kh n ti ng, sáng d y kh n đ c r i h t nhanh. Th ế ệ ặ ồ ế ẹ ườ ả ả ị - Các bi u hi n v tai mũi h ng: H ng m t c m giác. C m giác nu t ngh n nh có d v t ho c ặ ư c s gi m g n nh h t. 10% s ố v ướ i tr , đi u tr kháng sinh ít đ , b nh nhân TNDDTQ có viêm h ng hay tái phát, nh t là ỡ ườ ị ệ ể không s t, không thay đ i th tr ng. Khám tai mũi h ng th ng ch phát hi n viêm h ng nh . Bi u ỉ hi n ng ho ả ố ệ ệ ở nhi u.ề
ph i: ng h p này ít ở ổ Khó th ban đêm do hít ph i d ch v acid vào ph qu n. Tr ả ị ế ả ị ườ ợ Các bi u hi n ệ ở ể g p, nh ng n ng, có khi có c n nh hen suy n. ặ ư ặ ư ễ ơ
ự ườ ệ ng sau b a ăn ho c ban đêm; đau kéo dài nhi u gi ữ ấ ủ ờ i m t đ t trào ng ườ ả ự ứ ộ ợ ng nh t c a đau ng c không do b nh tim. Đau ng c, không lan sang bên. Đau ề c d ch v acid. ị ượ ị ở ư ơ c ch không ph i ch là c m giác nóng. Đau gi ng nh c n ố ươ ớ ả ứ ả ỉ Đau ng c: TNDDTQ là nguyên nhân thông th th , sau x ặ gi m sau khi u ng thu c ch ng acid; kh i phát đau có liên quan t ố Có khi đau rõ r t ự đau th t ng c d l m v i b nh lý đ ng m ch vành. ớ ệ ố ng c do trào ng ượ ộ ố ệ ở ự ễ ầ ắ ạ
Th.S – L ng y Nguy n Thanh Tu n ươ ễ ấ http:// nhathuocgiatruyen.vn
- 1 -
N n t ng n đ nh – Phát tri n đ a ph ể ị ươ ng ề ả ổ ị
t ng đ t, n c (do kích thích dây th n kinh ph v ), thi u máu nh ế ị ế ấ ầ ượ c ệ Ợ ừ ứ ặ ơ Tri u ch ng ít g p h n là: ợ s c do viêm th c qu n ch y máu r r . ỉ ả ả ắ ự ả
Đi u trề ị
ị ự ườ ể ỗ ộ ể ầ ổ ộ ẹ ả ắ i không có t n th ệ ư i có th c qu n ng n Barrett, ho c h p. Thông th ặ ụ ự ệ ả ứ ự ố ợ ệ ạ ả ị ệ ị ng n u có; gi m nguy c bi n ch ng. Đi u tr TNDDTQ c n d a trên c s b nh sinh. Bi u hi n lâm sàng m i ng ơ ở ệ ầ ề iườ tri u ch ng thì r m r nh ng l ng ạ ch ng l ứ qu n ả ở l ượ i m t khác, có ệ i không có tri u ng th c th , có ng ệ ươ ườ ng b nh nhân hay có viêm tr t th c ự ạ ườ đo n n i tâm v - th c qu n. M c đích đi u tr là: làm gi m tri u ch ng, c i thi n ch t ấ ứ ố ả ng s ng; làm li n s o các t n th ươ ề ẹ ự ổ ơ ế ề ả ứ ế
c h t, b nh nhân c n thay đ i cách s ng: thay đ i t ổ ệ ướ ế ố ầ ả ố ử ằ ả ệ ổ ư ế ằ th cúi lâu, tránh n m ng a ngay sau b a ăn và trong kho ng 3 gi ữ ỏ ữ ự ụ ề ả ằ ậ ấ u, bia, gia v cay, cà-ri. Đ ị ặ i, m , r ỡ ượ ứ ư ượ ể ộ ỏ ố th n m (g i đ u cao kho ng 15cm ho c ặ Tr ầ ; Gi m kê vai cao 25cm); tránh t ả ư ế ờ ầ chênh l ch áp l c b ng - th c qu n b ng cách ăn nhi u b a nh , tránh ăn quá no, không m c qu n ặ ự ồ áo ch t, tránh béo phì...; ăn gi m ch t béo, tránh ăn sôcôla, t ả ỏ u ng có đ pH th p nh r u vang đ có th làm tăng tri u ch ng, thu c lá làm n ng thêm trào ệ ố ng ượ ấ ư c và có nguy c gây ung th . ơ
Dùng thu c ố
ng đi u tr ngay t ế ơ ướ ệ ị ằ ng đáp ng t ớ ề ệ ằ ầ ề ườ ứ ố đ u b ng các thu c ừ ầ ứ t, gi m tri u ch ng ệ ố ả Dùng các thu c c ch b m proton (PPI): Hi n nay, xu h này v i li u chu n h ng ngày, trong 2-4 ngày đ u. B nh nhân th nhanh, đa s n đ nh lâu, li n s o loét. ố ứ ẩ ị ề ẹ ố ổ
ng h p, nh t là nh ng tr ấ ườ ợ ể ặ ợ ị ả ề ề ừ ng h p viêm th c qu n n ng: Có th dùng ả ự ứ ầ Có th liên t c kéo dài h ng năm. Có nghiên c u ằ i 11 năm, b nh nhân v n ch u đ ng t Đi u tr dài h n: Tùy theo tr ạ ữ li u gi m m t n a h ng ngày, t ng đ t 2-4 tu n. ộ ử ằ theo dõi đi u tr dài h n t ẫ ạ ớ ườ ể ị ự ợ ệ ề ị ụ t. ố
ự ậ ạ ộ d dày. Tr ự ố ắ ả ố ườ ơ ộ ệ ố đ làm tăng Dùng các thu c kích thích v n đ ng d dày - th c qu n: metoclopramid, domperidon... ể ng h p có nhi m áp l c c th t, tăng nhu đ ng th c qu n, tăng t ng đ y ễ ả ự ợ Helicobacter pylori (HP): có thể di ị ớ t HP v i phác đ 3 thu c ng n ngày, sau đó ti p t c đi u tr v i ề ế ụ ớ thu c c ch b m proton dài ngày, tùy s đáp ng c a ng ẩ ở ạ ắ i b nh... ườ ệ ế ơ ố ứ ồ ủ ự ứ
ư ả ẹ ố ố ẫ ố ế ứ ố i nh : theophylline, thu c ch n bêta, ch n ẹ ầ t cholin, ch ng parkinson, thu c an th n. ế ố ố Không nên u ng các thu c làm gi m áp l c c th t d ự ơ ắ ướ alpha, c ch calci, các d n ch t nitré, các thu c ch ng ti ố ấ ng làm n ng thêm viêm th c qu n. Tránh dùng aspirin, NSAIDs vì th ườ ự ặ ả
ng h p đi u tr n i khoa ợ ề ị ộ ể ẫ ầ ẫ ả ả ươ i 30% s ng ị ph u thu t, làm m t cái van ộ ng pháp "Nissen ượ c ố ệ i sau m có tri u ổ đi u trề ậ ư ở ạ ớ ệ ố Nh ng tr ườ ế ữ ậ quanh ph n th c qu n th p. Hi n nhi u nhà ph u thu t a dùng ph d dày ệ ươ ở ạ ng t m m" qua soi ả ự ề 80-90%. Song ph u thu t cũng có nguy c t ườ ơ ử ch ng n ng n nh ch ng h i, nu t khó, không không k t qu , có th xét ả ề ấ b ng. K t qu cũng t nh ph u thu t m , đ t hi u qu ch ng trào ng ẫ ậ ư ổ ụ vong và cũng có t ẫ c. đ ợ ượ ự ế ậ ề ư ướ ứ ặ ơ ố
(Theo S c kh e & Đ i s ng) ỏ ờ ố ứ
ể ể ể ạ ể c s t ể ạ ấ ỉ ầ ử Đ tìm hi u thêm các b n có th vào trang ạ chuy n, tâm s và nh n đ ự ệ yên tâm khi đ ượ d ng thu c. Các b nh nhân ụ v n tr c ti p c a L ậ ượ ự ư ấ ươ ng y Thanh Tu n b t b nh và ch a tr kh i b nh ch kho ng 4-7 tu n s ấ ữ xa s đ ố ế ậ ẽ ượ www.nhathuocgiatruyen.vn. T i đây b n có th nói ự ế ủ ắ ệ ụ ể c chuy n thu c đ n t n n i, theo đ a ch b nh nhân c th . ng y Thanh Tu n. B n có th hoàn toàn ạ ả ị ỉ ệ c L ươ ệ ỏ ệ ơ ể ố ở ị
Th.S – L ng y Nguy n Thanh Tu n ươ ễ ấ http:// nhathuocgiatruyen.vn
- 2 -
N n t ng n đ nh – Phát tri n đ a ph ể ị ươ ng ề ả ổ ị
ỏ ủ ể ạ www.nhathuocgiatruyen.vn kể v n c a L ng y. N u b n có th c m c v s c kh e c a mình, b n có th vào trang ạ ắ ế b nh đ nh n đ ể ệ ắ ề ứ c s t ậ ượ ự ư ấ ủ ươ
Ố Ế Ỹ Ề ị ấ Ấ ỹ - Hotline: 0938 68 47 68 ( L ng y.Thanh Tu n) ụ ở ệ ị ươ ạ Vui lòng liên h :ệ ĐÔNG Y GIA TRUY N THANH TU N - PHÚ M QU C T Tr s : 72 Đ ng 81, Th Tr n Phú M , Tân Thành, Bà R a - Vũng Tàu ườ Đi n tho i: 0643. 921 527 ấ Email: tuan.nt1@phumyquocte.com - Website: www.nhathuocgiatruyen.vn
Th.S – L ng y Nguy n Thanh Tu n ươ ễ ấ http:// nhathuocgiatruyen.vn
