Biến chứng nguy hiểm do
tự chữa đau khớp
Mỗi tháng, chỉ tính riêng Khoa Cơ-Xương-Khớp, Bệnh viện
(BV) Nhân Dân 115 TPHCM đã phải điều trị khoảng 30 ca bị
biến chứng và tử vong do tự ý sử dụng thuốc loãng xương,
tăng huyết áp, mỡ trong máu, tiểu đường… có chứa
corticoid.
Chữa bệnh này, mắc nhiều bệnh khác
Ngày 3/11, Khoa Cơ-Xương-Khớp,
BV Nhân Dân 115 đã tiếp nhận 5
bệnh nhân (BN) bị biến chứng do tự
uống thuốc chứa corticoid.
Ngồi bên cạnh giường bệnh của anh
Bệnh nhân Th. rất mệt
H.M., 43 tuổi, chị P. - vợ anh rầu rĩ:
nhọc mỗi khi phải ngồi
“Anh M. từng bị sưng đau khớp bàn
dậy
chân. Anh uống đủ loại: từ thuốc Bắc,
thuốc Nam cho đến các loại thuốc Tây tự mua. Sau 2 năm uống
thuốc, dù chỉ khi nào đau mới uống, nhưng khuôn mặt anh dần
mập ra, bụng to lên, tay trái trở nên yếu hẳn, hai chân bị teo lại,
không thể đi đứng được nữa, khớp mỗi ngày đau nặng hơn”.
Phòng cạnh bên, bà Đ.T.Th., 59 tuổi (ngụ Ninh Bình) cũng bị liệt
giường khi mới nhập viện vì yếu cơ và sưng đau khớp gối.. Bà
kể, trước đây khi còn là y tá, bà thấy bác sĩ (BS) hay chích thuốc
chứa corticoid để điều trị cho BN đau khớp. Đến khi mắc bệnh
thoái hóa khớp gối, bà đã tự chích thuốc cho mình. Thấy cơn đau
mau giảm, cứ mỗi tuần bà lại tự chích một mũi, đến lúc không thể
bỏ được thuốc. Sau 3 năm sử dụng, bà đã cân nặng đến 68kg,
tăng 15kg so với lúc chưa dùng thuốc. BS Hồ Phạm Thục Lan -
Trưởng khoa Cơ – Xương - Khớp BV Nhân Dân 115 cho biết, do
sử dụng quá lâu loại thuốc chứa corticoid, bà đã mắc thêm một
số bệnh mới như: hội chứng Cushing (rối loạn chuyển hóa toàn
thân), tăng huyếp áp, tiểu đường, tăng mỡ máu, viêm dạ dày,
viêm phổi, loãng xương.
Mỗi ngày một viên cũng đủ liệt giường
BS Lê Anh Thư - Trưởng khoa Nội Cơ – Xương - Khớp, BV Chợ
Rẫy TPHCM, bức xúc: “Hầu như ngày nào cũng gặp BN đến
khám cơ xương khớp có triệu chứng bệnh do sử dụng thuốc
corticoid như: mập mặt nhưng teo cơ. Đây là loại thuốc phải có
sự chỉ định của BS, nhưng hiện nay người bệnh quá lạm dụng.
Các cơ sở bán thuốc chứa corticoid cũng tràn lan, hiện không thể
quản lý nổi”.
Đến các tiệm thuốc Tây, người bệnh dễ dàng mua được các loại
thuốc chữa đau nhức khớp như thuốc Dexamethasone, có chứa
chất corticoid. Gần đây, Thanh tra Sở Y tế TPHCM cũng phát
hiện một số loại thuốc Đông dược có trộn tân dược, trong đó có
chứa corticoid.
Thuốc chứa corticoid có công dụng hạ sốt, kích thích ăn ngon
miệng, giảm nhanh triệu chứng đau nhức nên người bệnh
thường tự ý sử dụng. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian, bệnh sẽ
tái phát nặng hơn khiến người bệnh phải sử dụng lại thuốc cũ có
chứa corticoid, dần dần đưa đến “ghiền” thuốc. Nếu không uống
đúng loại thuốc này, người bệnh sẽ đau nhức, mệt mỏi không
chịu nổi.
Chỉ cần mỗi ngày uống một viên Dexa 0,5mg (chứa chất
corticoid) trong hai tuần cũng đủ gây ra hàng loạt các tác dụng
phụ như: viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, tăng huyết áp,
tăng đường huyết, tăng mỡ máu, rối loạn nước - điện giải, nứt
da, rậm lông, phân bố mỡ bất thường trong cơ thể ở vùng mặt -
cổ - vai - bụng, nhưng phần cơ ở tứ chi bị teo, yếu cơ. Ngoài ra,
BN còn có thể bị những biến chứng nguy hiểm khác như: nhiễm
trùng nặng, suy thượng thận cấp, nếu điều trị không kịp thời và
đúng mức, có thể đưa đến tử vong.
Theo BS Thục Lan, bên cạnh các biến chứng trên, BN thường có
tình trạng lo lắng, mệt mỏi, trầm cảm, giảm trí nhớ, kém tập trung.
Về lâu dài, người bệnh còn bị loãng xương, giảm sức đề kháng,
khó điều trị hơn.
Nguyên nhân trực tiếp của tình trạng trên là sự thiếu hiểu biết của
BN về bệnh, cũng như việc lạm dụng thuốc chứa corticoid. Bên
cạnh đó, sự quản lý không đúng mức việc sản xuất, buôn bán các
loại thuốc Đông y, Tây y đã tạo điều kiện cho BN mua và sử dụng
thuốc tùy tiện, bừa bãi, dẫn đến BN bị biến chứng bởi thuốc
corticoid ngày càng tăng.
