SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP MỚI

ĐỂ TỔ CHỨC CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI CHƠI

TRÕ CHƠI ĐÓNG KỊCH

ĐẠT KẾT QUẢ CAO

1

A/ ĐẶT VẤN ĐỀ

I . Lời mở đầu

Nghệ thuật là một phƣơng tiện toàn diện và vô tận để giáo dục thẩm mỹ

cho trẻ. Cùng với các loại hình nghệ thuật khác nhƣ hội hoạ, âm nhạc …đóng

kịch cũng là một hoạt động nghệ thuật ở trƣờng mầm non đƣợc trẻ em rất yêu

thích. Nó có ý nghĩa giáo dục toàn diện nhân cách trẻ

Trò chơi đóng kịch theo tác phẩm văn học là một nội dung của hoạt động

vui chơi trong trƣờng mầm non . Nó không chỉ đơn thuần là trò chơi mà còn là

hoạt động mang tính chất nghệ thuật và ngƣợc lại nó không chỉ là hoạt động

nghệ thuật mà còn là trò chơi . Hai yếu tố này đƣợc kết hợp chặt chẽ trong nội

dung cũng nhƣ trong quá trình tổ chức vui chơi.

Trong trò chơi đóng kịch theo tác phẩm văn học trẻ không chỉ biến mình

thành ngƣời lớn mà còn phải “ hoá thân” thành các nhân vật với nội tâm phong

phú, phức tạp với những cá tính khác biệt, với những hành động vừa thực tế, vừa

kỳ ảo … Để đóng đƣợc vai này trẻ phải trải qua một quá trình lao động nghệ

thuật gần giống nhƣ ngƣời nghệ sĩ . Kết quả của trò chơi đóng kịch có một ý

nghĩa rất quan trọng nó giúp trẻ tích luỹ đƣợc kinh nghiệm sống qua trải nghiệm

các nhân vật trong tác phẩm, nó ảnh hƣởng trực tiếp đến sự phát triển ngôn ngữ

và sự phát triển xúc cảm, tình cảm thẩm mỹ ở trẻ. Qua trò chơi đóng kịch trẻ

lĩnh hội đƣợc ngôn ngữ giàu hình ảnh, học đƣợc giọng nói diễn cảm rõ ràng và

trẻ hoàn thiện mình hơn về đạo đức, trẻ sẽ học ở đó lòng dũng cảm, tính trung

thực, tình yêu quê hƣơng đất nƣớc, yêu những điều thiện, bênh vực những ngƣời

yếu đuối, lên án những cái xấu, cái ác …Đặc biệt trò chơi đóng kịch đã phát

triển ở trẻ tính tích cực cá nhân, tính độc lập sáng tạo

Ở trƣờng mầm non nhiệm vụ làm cho trẻ yêu kịch, ham thích tham gia

đóng kịch là rất quan trọng . Khi đóng kịch trẻ vừa nhận thức đƣợc mối liên hệ

giữa con ngƣời với tự nhiên, xã hội vừa đƣợc thể hiện nghệ thuật. Quá trình đó

làm cho tâm hồn trẻ trở nên nhạy cảm, phong phú và sâu sắc … trò chơi đem lại

cho trẻ thơ niềm hạnh phúc đƣợc vui chơi .

2

Trên thực tế hiện nay ở các trƣờng mầm non giáo viên cũng đã tổ chức

cho trẻ chơi trò chơi đóng kịch nhƣng cách tổ chức trò chơi còn rất nghèo nàn

thụ động, cô chƣa có những biện pháp tạo đƣợc hứng thú cho trẻ trong khi chơi

nên chƣa phát huy đƣợc khả năng sáng tạo của trẻ trong khi chơi, trẻ chƣa thể

hiện đƣợc vai chơi đúng theo tính cách của nhân vật.

Là một hiệu phó phụ trách chuyên môn nhà trƣờng trong quá trình kiểm

tra đánh giá giờ dạy của giáo viên nhất là kiểm tra các hoạt động tổ chức cho trẻ

chơi trò chơi đóng kịch dựạ theo tác phẩm văn học của lớp mẫu giáo Lớn 5 – 6

tuổi tôi đã tham khảo, nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến các hoạt động tổ

chức cho trẻ chơi trò chơi đóng kịch và tìm ra đƣợc một số biện pháp mới để tổ

chức cho trẻ 5 – 6 tuổi chơi trò chơi đóng kịch đạt kết quả cao

II. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu:

1.Thực trạng.

a. Thuận lợi:

Nhà trƣờng có đội ngũ cán bộ giáo viên năng động, sáng tạo, có trình độ

chuyên môn vững vàng và có tinh thần trách nhiệm cao trong mọi công việc.

Trình độ cán bộ, giáo viên trong nhà trƣờng đạt chuẩn và trên chuẩn

100% trong đó: Đại học: 1 Đ/c

Trung cấp : 21 Đ/c. ( có 12 Đ/c đang theo học Đại học)

Tổng số trẻ đến trƣờng là 310 cháu và đƣợc chia làm 13 nhóm, lớp. ( Nhà

trẻ 2 nhóm; Mẫu giáo 11 lớp )

Về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi trong nhà trƣờng tƣơng

đối đầy đủ . Đồ dùng học tập luôn đƣợc trang bị đến từng nhóm lớp . Nhà

trƣờng đã làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục nên đã có sự chỉ đạo, giúp đỡ của

lãnh đạo các cấp, sự phối kết hợp chặt chẽ của các bậc phụ huynh trong nhà

trƣờng về công tác chăm sóc giáo dục trẻ.

b. Khó khăn:

Nhà trƣờng đã có khu trung tâm nhƣng vẫn còn các lớp học khu lẻ nên

còn khó khăn trong việc chỉ đạo chuyên môn

Một số giáo viên mới ra trƣờng nên chƣa có kinh nghiệm trong giảng dạy

3

Đồ dùng, đồ chơi tuy đã đƣợc trang bị nhƣng chƣa đáp ứng đƣợc nhu cầu

chơi của trẻ nhất là các đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho trò chơi đóng kịch nên

chƣa tạo đƣợc hứng thú cho trẻ và chƣa phát huy đƣợc tính tích cực độc lập,

sáng tạo của trẻ.

Trẻ đi học không đều, nhiều trẻ đến 5 – 6 tuổi mới ra lớp nên còn nhút

nhát, chƣa mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp

2. Kết quả khảo sát kỹ năng đóng kịch của trẻ mẫu giáo lớn

Số trẻ Nội dung và kết quả khảo sát

được Trẻ hiểu nội dung tác phẩm Biết nhập vai chơi và thể hiện khảo và hiểu tính cách của các sáng tạo trong khi chơi sát nhân vật trong tác phẩm

Giỏi Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu

15 22 57 26 5 15 57 43 120

13% 18% 47% 22% 4% 13% 47% 36% %

Từ thực trạng trên và qua kết quả khảo sát kỹ năng đóng kịch của trẻ mẫu

giáo lớn trƣờng mầm non Thạch Cẩm để công việc đạt hiệu quả tốt hơn tôi đã

mạnh dạn chọn đề tài : “ Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lƣợng tổ chức

trò chơi đóng kịch dựạ theo tác phẩm văn học cho trẻ mẫu giáo lớn ” để nghiên

cứu nhằm tìm ra những biện pháp mới trong tổ chức cho trẻ chơi trò chơi đóng

kịch

B/ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. CÁC GIẢI PHÁP CẢI TIẾN:

1. Lựa chọn tác phẩm văn học phù hợp với lứa tuổi

2. Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học sẽ đóng kịch

3. Xem tranh minh hoạ kết hợp đàm thoại với trẻ về tác phẩm văn học sẽ đóng

kịch

4. Chuyển thể tác phẩm văn học sang kịch bản

5. Tổ chức cho trẻ tập luyện

4

II/ Các biện pháp để tổ chức thực hiện

1. Lựa chọn tác phẩm văn học phù hợp với lứa tuổi

Để tổ chức có hiệu quả trò chơi đóng kịch cho trẻ mẫu giáo lớn thì công

việc lựa chọn tác phẩm văn học phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, hứng thú của

trẻ là rất quan trọng

Kết quả của trò chơi đóng kịch phụ thuộc vào việc lựa chọn tác phẩm văn

học . Tác phẩm văn học lựa chọn để tổ chức trò chơi đóng kịch phải là tác phẩm

có ý nghĩa giáo dục nhân cách trẻ, có nhiều tình tiết hấp dẫn đối với trẻ và hình

thức đối thoại là chủ yếu.

Để tổ chức cho trẻ đóng kịch giáo viên nên chọn những câu truyện dân

gian đặc biệt là truyện cổ tích nhƣ câu truyện : Tấm Cám, Cây Khế, Ba cô gái,

Tích chu, Cáo, thỏ và gà trống …. những câu truyện cổ tích này mang đầy đủ

phẩm chất của kịch bản. Trong truyện có mâu thuẫn kịch tính, có sự cọ sát tính

cách, có những tình huống gai góc và chứa đầy xúc cảm; hội thoại ngắn gọn

diễn cảm, ngôn ngữ đơn giản, giàu hình ảnh cũng nhƣ các sự kiện diễn ra nhanh

chóng. Tất cả những đặc điểm trên của truyện cổ tích đã giúp cho trẻ dễ nhập vai

chơi trong đóng kịch

2. Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học sẽ đóng kịch :

Muốn cho trẻ nhập vai tốt trong khi đóng kịch, sau khi đã lựa chọn tác

phẩm văn học phù hợp với trẻ giáo viên phải tổ chức cho trẻ làm quen với tác

phẩm văn học mà trẻ sẽ đóng kịch bằng cách đọc kể tác phẩm văn học cho trẻ

nghe để giúp trẻ cảm nhận, và hiểu nội dung tƣ tƣởng của tác phẩm, hiểu phẩm

chất, tính cách của của các nhân vật. Trẻ càng hiểu và trải nghiệm sâu sắc tác

phẩm thì càng phản ánh đúng đắn chính xác vào trong trò chơi của mình. Cảm

nhận sâu sắc tác phẩm văn học là một trong những điều kiện để diễn kịch thành

công. Trong khi lắng nghe tác phẩm văn học, trẻ đã có những cảm xúc, tình

cảm, trạng thái nhất định và thể hiện chúng một cách công khai . Những xúc

cảm tình này sẽ là cơ sở để trẻ hiểu tác phẩm và thể hiện thái độ đối với những

sự kiện và nhân vật trong tác phẩm. Trong khi nghe truyện sẽ đóng kịch, trẻ sẽ

đánh giá đúng đắn nhân vật trong truyện và trẻ sẽ hình dung cần phải làm gì

5

trong tình huống ấy

Ví dụ : Khi nghe truyện “ Cáo, thỏ và gà trống” trẻ có thể hình dung đƣợc:

Gà trống khi đi lại nhấc cao chân, khi hát thì nhƣ tiếng chuông kêu và tự tin và

trẻ sẽ nhận xét đúng một số tính cách của gà trống : dũng cảm, hiền từ, dễ mến

còn Thỏ thì thật thà, yếu đuối …

3 . Xem tranh minh hoạ kết hợp đàm thoại với trẻ về tác phẩm văn học sẽ

đóng kịch :

Kết hợp với đọc kể diễn cảm tác phẩm văn học cho trẻ nghe, giáo viên

nên kết hợp cho trẻ xem tranh minh hoạ và trò chuyện với trẻ về nội dung tƣ

tƣởng, hành động phản ánh phẩm chất, tính cách của các nhân vật trong tác

phẩm. Để hình thành và khắc sâu những biểu tƣợng của trẻ giáo viên nên cho trẻ

xem tranh minh hoạ và cho trẻ mô tả lại các nhân vật của tác phẩm, nhận xét

những đặc trƣng, tính cách của nhân vật nhƣ màu sắc, quần áo … và tƣ thế của

từng nhân

Đối với việc tổ chức đóng kịch theo tác phẩm văn học thì việc xem chi

tiết tranh minh hoạ và đàm thoại về tác phẩm văn học sau khi nghe đọc kể có

một ý nghĩa đặc biệt . Nếu việc xem tranh minh hoạ trƣớc khi đọc và kể có tính

chất tổng quát ( là quen với hình thức các nhân vật) thì việc xem minh hoạ sau

khi đọc có những nhiệm vụ sâu sắc hơn. Lúc này việc xem tranh là một trong

những biện pháp làm hình thành ở trẻ những biểu tƣợng chính xác hơn về các

nhân vật trong truyện. Hình dáng, tính cách quan hệ của các nhân vật đƣợc phản

ánh trong tƣ thế, nét mặt, hành động trong từng hoàn cảnh cụ thể

Ví dụ : Khi cho trẻ xem tranh minh hoạ câu truyện sẽ đóng kịch “ Chú dê

Đen” giáo viên cần chuẩn bị một bộ tranh minh hoạ gồm có 3 tranh :

Tranh 1: Chú dê trắng đang ăn lá non trên một cánh rừng có dòng suối

chảy qua và một con chó sói nấp sau bụi cây

Tranh 2 : Chú dê Đen đang ăn lá non trên một cánh rừng có dòng suối

chảy qua và một con chó sói nấp sau bụi cây

Tranh 3 : Cảnh núi rừng, có suối chảy, cây cối tƣơi tối và có các chú dê

đang ăn lá non

6

Lần lƣợt cho trẻ xem tranh và đàm thoại theo nội dung trong tranh minh

hoạ, nhấn mạnh các chi tiết cần cho việc đóng kịch nhƣ : Bản chất của dê trắng

là yếu đuối nhút nhát nên khi lên núi ăn lá non chƣa gặp chó sói thì nhí nhảnh

hồn nhiên nhƣng khi gặp chó sói thì run rẩy sợ hãi, giọng nói, nét mặt, tƣ thế

đều thể hiện vẻ sợ hãi . Còn bản chất của dê đen là mạnh mẽ dũng cảm nên khi

lên núi tìm lá non những bƣớc đi mạnh mẽ nên khi gặp chó sói dê đen vẫn bình

tĩnh đối đáp với chó sói : Giọng nói rắn rỏi, rất khoát, bƣớc đi mạnh mẽ ….

Trong khi cho trẻ xem tranh minh hoạ giáo viên đặt ra những câu hỏi để

giúp trẻ hiểu thấu đáo những cá tính và sự kiện và tác giả dựng nên, tạo điều

kiện cho trẻ hình dung đƣợc bối cảnh phát triển tình tiết

Ví dụ : Trong khi xem tranh minh hoạ câu truyện “ Chú dê đen” nên đặt

các câu hỏi : Bức tranh vẽ về ai ? Các chú dê trắng và dê Đen đang làm gì ? Bản

chất của dê trắng và dê Đen nhƣ thế nào ? Vì sao ? Tƣ thế của dê trắng và dê

Đen nhƣ thế nào ? Vì sao ? Chú dê đen và dê trắng đã gặp chó sói ở đâu ? Thái

độ của chó sói khi gặp dê trắng thì thế nào ? vì sao ? Thái độ của chó sói khi gặp

dê Đen thì thế nào ? vì sao ? Hệ thống câu hỏi này sẽ giúp trẻ hiểu chính xác và

đúng đắn tính cách của các nhân vật trong tác phẩm và tạo ra đƣợc mối quan hệ

giữa biểu tƣợng và nội dung

Tóm lại việc đọc một tác phẩm văn học kèm theo việc xem chi tiết các

bức tranh minh hoạ cần đóng kịch sẽ giúp trẻ hình thành đƣợc những biểu tƣợng

cụ thể về tính cách nhân vật, về hành động và quan hệ giữa chúng để khi đóng

kịch trẻ sẽ tự xây dựng đƣợc hình tƣợng phù hợp với nội dung văn học.

Việc trẻ bắt trƣớc máy móc cách đọc của cô giáo sẽ không đem lại những

kết quả mong muốn. Việc giúp đỡ hƣớng dẫn trẻ làm quen với nội dung tác

phẩm sẽ gây đƣợc ở trẻ những xúc cảm tƣơng ứng, làm cho việc biểu diễn của

trẻ đƣợc chân thực, giọng nói có sức diễn cảm, hấp dẫn và những tình cảm ấy sẽ

giúp trẻ biểu lộ trong những động tác khéo léo khi lên sân khấu

4. Chuyển thể tác phẩm văn học sang kịch bản

Đây là một trong những yếu tố có tính chất quyết định đến thành công

của trò chơi đóng kịch. Khi đã tổ chức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học

7

cần dựng kịch tôi chỉ đạo giáo viên tiến hành chuyển thể tác phẩm văn học thành

những kịch bản trò chơi đóng vai ngắn gọn, có cốt truyện phát triển mạch lạc.

Với những tác phẩm dài tôi lƣợc bỏ những gì không cần thiết hoặc chỉ chọn

những trích đoạn có ý nghĩa nhất để chuyển thành kịch bản cho trẻ nhập vai còn

lại giáo viên nên sử dụng ngƣời dẫn truyện để thể hiện đƣợc đúng theo nội dung

cốt truyện đã có trong tác phẩm.

Khác với nghệ thuật kịch, trong trò chơi đóng kịch của trẻ mẫu giáo,

ngoài các nhân vật đƣợc chuyển từ tác phẩm văn học sang còn có thêm nhân vật

ngƣời dẫn truyện. Ngƣời dẫn truyện có chức năng sâu chuỗi các sự kiện trong

câu truyện kịch làm cho câu truyện có kịch vốn có thể bị lƣợc bớt các chi tiết

phụ vẫn có đầu, có cuối, diễn biến mạch lạc và trở nên dễ hiểu đối với trẻ. Ngôn

ngữ của nhân vật ngƣời dẫn truyện vừa dẫn dắt nhân vật xuất hiện vừa có tác

dụng định hƣớng quá trình tiếp xúc và cảm thụ tác phẩm của trẻ

Ví dụ : Với câu truyện : Tích chu giáo viên nên chuyển thể sang kịch bản

nhƣ sau :

Từ đầu câu truyện đến đoạn bà bị ốm phải nằm ở trên giƣờng, sử dụng

nhân vật là ngƣời dẫn truyện sau đó mới cho trẻ nhập các vai Tích chu, con

chim, bà tiên để thể hiện nửa phần sau của câu truyện “ Tích chu về nhà không

thấy bà, bà đã hoá thành chim, tích chu ân hận …. Hai bà cháu sống vui vẻ bên

nhau”

5. Tổ chức luyện tập ( cho trẻ nhập vai chơi )

Khi nói về trò chơi đóng kịch thì không thể không nói tới việc nhập vai

chơi. Nhập vai chơi trong trò chơi đóng kịch là gia đoạn trẻ bƣớc vào thực hành,

biến nội dung kịch bản thành những hành động kịch, ngôn ngữ kịch. Khi nhập

vai trẻ đƣợc tiếp xúc trực tiếp đƣợc hoà mình vào hoàn cảnh tình huống của vở

kịch. Trẻ hoá thân vào nhân vật, biến nhân vật từ một hình tƣợng đƣợc nhà văn

xây dựng bằng chất liệu ngôn từ trở thành một sinh thể sống động, có tính cách

đƣợc thể hiện qua lời nói, hành động, điệu bộ của diễn viên

Để hƣớng dẫn trẻ bƣớc vào nhập vai chơi giáo viên phải đọc kịch bản cho

trẻ nghe và trò chuyện với trẻ về các nhân vật có trong kịch bản để trẻ đƣa ra

8

những ý kiến nhận xét của mình, gây dựng mối liên hệ giữa các nhân vật với các

tình huống tƣơng tự trong cuộc sống mà trẻ đã gặp, những cuộc trao đổi trò

chuyện này một lần nữa đã giúp trẻ có những biểu tƣợng đúng đắn hơn về hình

tƣợng các nhân vật có trong tác phẩm, hiểu đƣợc những tính cách các nhân vật

và xác định đƣợc thái độ của mình đối với các nhân vật . Gắn với việc trẻ có

những biểu tƣợng đúng đắn về hình tƣợng các nhân vật trẻ còn phải khám phá ra

những nguyên nhân nảy sinh các tƣ tƣởng và hành động của các nhân vật

Ví dụ : Trong câu truyện “ Chú Dê đen” cô phải trò chuyện để trẻ hiểu

đƣợc nguyên nhân nảy sinh các hành động của các nhân vật trong vở kịch nhƣ :

Tại sao mà chó sói lại có thể to tiếng, quát nạt với dê trắng nhƣ thế ? Thái độ của

dê đen trƣớc con sói hung ác ấy có giống dê trắng khôg ? Tại sao ? …Vở kịch

này đã gợi nên cho chúng ta điều gì ?

Trong khi phân tích các hành động của kịch cô phải phân tích cho trẻ hiểu

đƣợc ngôn ngữ của các nhân vật trong kịch vì ngôn ngữ nhân vật là một phƣơng

tiện quan trọng để phát triển hình thành ở trong kịch

Ví dụ : Trong câu truyện : Chú dê đen

Chú dê trắng nói với ai ? Giọng nói nhƣ thế nào ?

Chú dê đen nói với ai ? Giọng nói của chú dê đen nhƣ thế nào ?

Giọng con sói nói với chú dê trắng nhƣ thế nào ? Vì sao con sói lại nói

với giọng nhƣ thế ?

Giọng con sói với chú dê đen thì nhƣ thế nào ? Vì sao con sói lại nói với

chú dê đen giọng nhƣ thế ? …..

Sau khi đã đọc và cùng phân tích nội dung kịch bản cô cho trẻ tự nhận vai

diễn . Thông thƣờng thì trẻ chỉ thích nhận những vai diễn giàu cảm xúc, hấp dẫn

những vai tốt bụng, xinh đẹp …trẻ thƣờng chối những vai phản diện. Giáo viên

phải phân tích để trẻ hiểu đƣợc ý nghĩa của tất cả các vai trong vở kịch và định

hƣớng gợi ý để trẻ nhận vai diễn cho phù hợp nhƣng phải để trẻ thật sự thoải

mái khi nhận vai diễn có nhƣ vậy trẻ mới hứng thú tích cực luyện tập và có

nhiều cảm xúc để diễn thật tốt, có sáng tạo trong vai diễn của mình

Khi trẻ đã nhận vai cô giáo phải giúp trẻ tìm hiểu sâu hơn nhân vật mình

9

sẽ đóng vai, sau đó cho trẻ học thuộc vai diễn bằng cách đọc đồng thanh theo cô

đúng ngữ điệu giọng, thể hiện tính cách nhân vật theo kịch bản một vài lần.

Bằng biện pháp truyền khẩu cô nhập vai ngƣời dẫn truyện và cho cả lớp đọc

theo lời thoại các nhân vật một vài lần, sau đó cho nhóm trẻ nhắc lại rồi cá nhân

trẻ nhắc lại hoặc có thể cho trẻ học thuộc lòng bằng hình thức thoại nối tiếp giữa

các nhóm Trong quá trình học lời thoại không nhất thiết phải bắt trẻ học thuộc

từng câu, từng chữ giống cô. Trẻ có thể sáng tạo thêm, bớt từ; có thể nhấn giọng,

chuyển giọng tuỳ vào cảm xúc riêng mà trẻ có đƣợc trƣớc hoàn cảnh đó, miễn

sao không làm sai lệch nội dung cơ bản của tác phẩm

Ví dụ : Trong kịch bản là : Ôi ! Nóng quá ! Trẻ A có thể nói “ Ôi chà !

Nóng quá đi mất” với giọng nhanh, mạnh . Trẻ B có thể nói “ Ôi …ôi ! Nóng

quá !” với giọng hơi kéo dài

Để hỗ trợ cho việc nhập vai chơi đƣợc tốt cô giáo có thể cho một lần nữa

cho trẻ xem tranh minh hoạ thể hiện nét ặmt, dáng vẻ của nhân vật trong tác

phẩm và phân tích nội dung tranh

Ví dụ : Trong vở kịch : “ Cáo, Thỏ và Gà trống” Bức tranh thể hiện đoạn

Gà trống đuổi cáo ra khỏi nhà của Thỏ cô giáo giúp trẻ thấy đƣợc rằng trong tình

huống đó, Cáo ta rất sợ hãi, nó lao mình qua cửa sổ nhanh đến nỗi áo chƣa kịp

mặc hết, đuôi nó bay tung trong gió, hai tai cụp sát vào đầu. Nó còn lo bị gà

trống đuổi theo nên mắt vẫn nhìn đầy vẻ hoảng hốt

Trong quá trình trẻ tập kịch, sự tham gia của cô giáo là rất cần thiết. Cô

giáo có thể làm mẫu cho trẻ bắt trƣớc, mô phỏng, hoặc cô có thể mời một vài trẻ

khá lên thể hiện trƣớc. Sau mỗi lần trẻ diễn cô giáo và cả lớp cùng nhận xét cô

chú ý hƣớng trẻ cách phối hợp giữa hành động với lời nói khi thể hiện vai. Khi

trẻ có sáng tạo trong cách diễn cô giáo cần khen ngợi kịp thời những sáng tạo

riêng của trẻ đồng thì cũng chỉ rõ những những chỗ chƣa đạt và gợi ý cho trẻ

cách sửa

Ví dụ: Bạn Nam đi nhƣ thế trông đã giống dáng đi lặc lè của bác gấu chƣa ?

Cô nghĩ nếu con đi chậm hơn, lắc ngƣời và dậm chân mạnh hơn chút nữa thì sẽ

giống lắm đấy. Bạn Nam có muốn làm lại không ?” hoặc “Ai có thể thể hiện tốt

10

vai này” ?

Ở những trẻ yếu hơn và có vẻ nhút nhát thì cô giáo cần khuyến khích,

động viên trẻ tham gia tích cực, trực tiếp và có thể diễn mẫu cho trẻ xem ngay từ

đầu để trẻ có thể thể hiện vai diễn

Sự thành công của vở kịch không chỉ quyết định ở khả năng nhập vai của

mỗi trẻ mà còn quyết định bởi sự phối hợp hài hoà, nhịp nhàng giữa các vai. Cô

giáo dạy trẻ phối hợp giữa các vở diễn, cách xắp xếp đội hình, chuyển cảnh ….

để vở kịch đƣợc tiếp nối liền mạch

Để việc nhập vai ngày càng tốt hơn, cô giáo cần tổ chức cho trẻ luyện tập

vào các thời gian thích hợp nhƣ giờ làm quen với tác phẩm văn học , giờ sinh

hoạt chiều, giờ hoạt động góc ….

6. Tổ chức cho trẻ biểu diễn

Kết quả của trò chơi đóng kịch là tổ chức cho trẻ biểu diễn cô giáo cần

chuẩn bị cho buổi diễn thật long trọng để thu hút và tạo hứng thú cho trẻ nhập

vai và thể hiện tốt vai chơi của mình. Vai trò của cô giáo trong suốt buổi diễn là

rất quan trọng, cô là ngƣời tổ chức toàn bộ cuộc chơi, là ngƣời nhắc vở và có thể

là ngƣời dẫn truyện

Để buổi biểu diễn thành công cần có sân khấu và hoá trang. Thiếu nó cuộc

chơi sẽ kém phần sinh động, hấp dẫn, sẽ mất đi những xúc cảm ban đầu để trẻ

bƣớc vào cuộc chơi. Vì vậy, cần phải chuẩn bị một cách chu đáo

+ Chuẩn bị sân khấu :

Tôi chỉ đạo giáo viên dùng vải làm thành một màn kéo và căng trên một

đoạn dây, màn kéo có chiều cao 1,5m, chiều ngang 2,5m độ dài này chính là mặt

của sân khấu, cho giáo viên tạo cảnh trên sân khấu bằng cách dùng một số cây,

hoa để tạo rừng, cây, hoa, cắt những tấm xốp quét màu để tạo núi …tuỳ theo nội

dung của từng vở kịch để trang trí cảnh

+ Hoá trang : Đây cũng là một khâu rất cần đƣợc chú ý, nếu thiếu nó trẻ

sẽ mất đi những cảm xúc, hứng thú bƣớc vào cuộc chơi. Hoá trang làm cho

chúng rộn ràng, vui vẻ và cố diễn cho tốt . Tuỳ vào từng tính cách của nhân vật

để hoá trang cho phù hợp. Khi hoá trang điểm chú ý thứ nhất là lông mày: cô có

11

thể dùng bút tô đậm lông mày rậm, thanh, ngắn, dài cho hợp với vai đóng, nhất

là phù hợp với tính cách nhân vật. Điểm chú ý thứ hai là xung quanh miệng : Cô

có thể vẽ thêm ria mép, nốt ruồi, nếp nhăn. Đối với nhân vật thiện chỉ cần đánh

hồng hai má, đối với nhân vật ác chỉ cần đánh phấn trắng pha một chút đen ở

đuôi mắt và gò má

Hoá trang trên đầu: Cô chuẩn bị một số mũ hoá trang cho các nhân vật là

ngƣời nhƣ : Công chúa, hoàng tử …. Nhân vật là loài vật nhƣ : dê, thỏ, cáo …

Hoá trang quần áo : Ngoài quần áo, váy trẻ em mặc thông thƣờng cô có

thể chuẩn bị thêm áo choàng, dây lƣng( bằng vải mềm các màu ). Các vai đóng

hoàng tử, dũng sĩ, ông bụt có thể có áo choàng khoác bên ngoài, còn các vai

khác có thể chỉ cần mũ và dây lƣng, hoặc có thể chỉ cần dây lƣng …

Ngoài những yêu cầu về sân khấu và hoá trang cô giáo cần căn cứ vào nội

dung tác phẩm văn học và kịch bản để bổ xung thêm vật liệu trang trí sân khấu

và chuẩn bị thêm mũ. áo hoá trang cho trẻ

Sau khi đã chuẩn bị xong sân khấu và các bƣớc hoá trang cho trẻ, giáo

viên tiến hành cho trẻ biểu diễn theo đúng nhƣ đã luyện tập

Từ những biện pháp trên ta thấy rằng muốn tổ chức trò chơi đóng kịch

cho trẻ mẫu giáo đạt kết quả cao thì giáo viên cần phải có sự quan tâm đúng

mức và biết cách tổ chức hợp lý, khoa học thì trò chơi đóng kịch sẽ trở thành

một hình thức giải trí và là một phƣơng tiện giáo dục thực sự hiệu quả ở trong

trƣờng mầm non, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục nghệ thuật và phát triển ngôn

ngữ cho trẻ

12

C/ KẾT LUẬN

1. Kết quả nghiên cứu

Khi áp dụng các biện pháp tổ chức trò chơi đóng kịch dựa theo tác phẩm

văn học mà tôi đã nghiên cứu vào thực hiện tại các lớp mẫu giáo Lớn trƣờng

mầm non Thạch Cẩm, tôi nhận thấy chất lƣợng tăng lên rõ rệt. Trẻ mạnh dạn tự

tin và rất có hứng thú tham gia các trò chơi khi cô tổ chức

Kết quả khảo sát các kỹ năng đóng kịch của trẻ mẫu giáo lớn khi sử dụng

các biện pháp trên

Nội dung và kết quả khảo sát Số trẻ

được Trẻ hiểu nội dung tác phẩm và Trẻ biết nhập vai chơi và thể khảo hiểu được tính cách của các hiện sáng tạo trong khi chơi sát nhân vật trong tác phẩm

Giỏi Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu

30 40 50 0 25 35 60 0 120

0 0 25% 33% 42% 21% 29% 50% %

Qua quá trình tổ chức cho trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi đống kịch theo các

biện pháp mới, bản thân tôi đã rút ra bài học kinh nghiệm nhƣ sau:

Trò chơi đóng kịch là một hoạt động mang tính chất nghệ thuật thể hiện ở

lứa tuổi mầm non, trẻ rất hiếu động ham học, ham chơi dƣới mọi hình thức.

Muốn cho trẻ có hứng thú trong trò chơi cô giáo cần phải đƣa ra những biện

pháp hiệu quả nhất để thu hút trẻ vào hoạt động chơi

Mỗi giáo viên cần lựa chọn áp dụng các nguyên tắc dạy học để tổ chức

cho trẻ hoạt động đảm bảo tính vừa sức, tính phát triển, tính hệ thống liên tục,

nhằm hình thành ở trẻ khả năng ghi nhớ và vận động đối với trẻ.

II . Kiến nghị đề xuất:

Để thực hiện tốt công tác giáo dục mần non trong trƣờng, tôi có một số ý

kiến nhƣ sau:

Đối với phòng giáo dục cần quan tâm hơn nữa về cơ sở vật chất, thƣờng

13

xuyên tổ chức các chuyên đề mới để các trƣờng đƣợc tiếp cận với chƣơng trình

mới để nâng cao trình độ chuyên môn của mình.

Trên đây là những biện pháp mà qua quá trình nghiên cứu tôi đã đúc kết

nên và đƣa vào áp dụng tại trƣờng mầm non Thạch Cẩm. Những biện pháp tôi

đƣa ra sẽ không tránh khỏi những thiếu sót rất mong đƣợc sự góp ý của Hội

đồng khoa học các cấp để đề tài của tôi ngày càng hoàn thiện hơn và áp dụng có

hiệu quả ở các trƣờng mầm non

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thạch Cẩm, ngày15 tháng 3 năm 2011 NGƢỜI VIẾT SKKN Bùi Thị Trang

14