Các biện pháp IPM trong quản lý
sâu hại chính trên cây cà chua
Cà chua (Lycopersicon esculentum Mill) quả được tiêu thụ trên
khắp thế giới như là một loại rau đơn độc hoặc cùng với xà lách, nước
chấm và trong nhiều dạng khác. Cà chua thường bị hại bởi các dịch hại
chích hút như ruồi trắng (whitefly – Bemisia tabaci) và bù lạch (Thrips
– Thrips tabaci) cũng như sâu đục quả (Helicoverpa armigera và
Spodoptera litura). Một s2ố loại thuốc hóa học BVTH được áp dụng vào
các giai đoạn khác nhau của cà chua để bảo vệ cây trồng chống lại dịch
hại và chống thất thoát. Tuy nhiên dư chất hóa học của các loại thuốc
này có thể tác hại đến người tiêu dùng.
Với mục đích nghiên cứu các biện pháp BVTV trên cây cà chua tránh
dư lượng hóa chất tồn lưu trong quả và các biện pháp không phải hóa học
khác, Bộ môn Hóa chất nông nghiệp thuộc Viện Nghiên cứu Nông nghiệp
Ấn Độ, New Delhi đã nghiên cứu các biện pháp phòng trừ tổng hợp IPM
trên các loại sâu hại chính trên cây cà chua với mục tiêu chủ yếu là phát triển
trọn gói phòng trừ tổng hợp IPM với những thông tin sẵn có về các lạoi sâu
chính và các biện pháp quản lý sâu hại cho việc sản xuất quả cà chua không
tồn lưu hóa chất độc hại.
Các loại sâu hại chính trên cây cà chua:
1. Ruồi trắng (Bermisia tabaci Gennadius)
Sức sống của cây cà chua bị giảm do bị loại ruồi này hút nhựa trong tế
bào cây cà chua. Sự phát triển của một loại mốc bồ hóng trên các dịch ngọt
tiết ra bởi côn trùng đã gây cản trở quang hợp của cây. Loại ruồi này đã
được biết là tác nhân truyền một số bệnh virus bao gồm vàng xoăn lá cà
chua.
2. Sâu đục quả cà chua (Helicoverpa armigera Hub.)
Ấu trùng thích đục quả nhưng cũng gây hại trên cây làm trụi lá nữa.
Một con sâu đục quả đơn độc có thể phá hoại 20 – 25 quả và chúng có thể
làm giảm năng suất nghiêm trọng.
3. Sâu bướm thuốc lá (Tobacco caterpillar – Spodoptera litura Fab)
Sâu bướm ăn trên lá và những chồi non. Dần dần từ những vết hại đầu
tiên phá hoại cây trồng do sự ăn thành đàn và về sau phát triển sang những
cây lân cận và c ứ tiếp tục phá hoại bằng việc n trụi lá cà chua.
4. Sâu ăn lá nhỏ (Liriomyza trifoli):
Tập quán tương tự sâu bướm thuốc lá và áp dụng phòng trừ tương tự
loại sâu này. Triệu chứng là một số lớn lá bị phá hoại bởi ấu trùng sâu này
làm ảnh hưởng quá trình quang hợp và sinh trưởng bình thường của cây cà
chua.
Các biện pháp quản lý sâu hại:
- Luân canh cà chua với những cây trồng không phải là ký chủ của
các loại sâu này.
- Vệ sinh đồng ruộng trồng cà chua.
- Phơi đất trong tháng mùa khô để diệt nhộng.
- Bao phủ vườn ươm bằng lưới nilon.
- Gieo trồng cây cúc vạn thọ (Marigold – Tagetes patula) như một
loại bẩy cây trồng.
- Thiết lập bẩy pheromone (5 bẩy/ha) để kiểm soát S. litura).
- Phun NPV@ 250 LE/ha.
- Có thể phun endosulfan @ 500 g.a.i./ha.
- Phun có hệ thống thuốc trừ sâu, ví du imidacloprid hoặc dimethroat
nếu bị tấn công nghiêm trọng.
Kết quả phân tích dư chất thuốc trừ sâu trong quả cho thấy
Endosulfan, Beta-cyfluthrin và dimethate đều an toàn cho việc phun lên lá.
Riêng đối với thuốc Triazophos là không an toàn cho việc phun lên lá vì nó
tồn lưu trên mức cho phép.
Những vấn đề nên và không nên thực hiện trong IPM trên cây cà
chua:
Nên:
- Gieo Gieo trồng đúng thời vụ.
- Vệ sinh đồng ruộng.
- Chỉ sử dụng thuốc hóa học khi thật cần thiết.