Cái bẫy của ước mơ về sự an toàn
trong công việc
GK. Chesterton – Nhà thơ, tiểu thuyết gia, kịch tác gia, nhà báo người Anh, nổi
tiếng với những chuyện kỳ ảo - đã có một câu nói như thế này: “Nhiều người đã dùng
phép ẩn dụ chết người khi nói về sự tiến bộ như sau: Chúng ta đã để lại mọi thứ ở sau
lưng để tiến lên phía trước. Họ không hề biết rằng cách nói này đã che đậy hoàn toàn
bản chất thực của sự phát triển, đó là mọi thứ không phải được để lại sau lưng mà là
được để lại ở ngay bên trong suy nghĩ của chúng ta”.
Cuộc sống luôn cần có một chút gì đó để yêu thích, một chút gì đó để ngưỡng
mộ, một chút gì đó để say mê, một chút gì đó để lo lắng… và tất nhiên không thể thiếu
một chút gì đó để ước mơ. Cuộc sống luôn là thực tại, còn ước mơ là vươn tới tương
lai, và ai cũng có quyền ước mơ. Ước mơ của những con người bình thường là gì? Bạn
thử nghe một câu chuyện như sau:
Một buổi sáng, như thường lệ Marti đang lái xe qua nhà hàng xóm để đến nơi
làm việc, thì bỗng nhiên một vị thần linh xuất hiện ở chiếc ghế bên cạnh và hỏi: “Điều
ước thứ ba của bạn là gì?”.
Marti giật mình hoảng hốt, cô ta gần như suýt nữa thì đâm sầm vào chiếc cột
đèn. Sự cố gắng và mơ ước của cô lúc này là làm sao tránh bị xảy ra tai nạn. Sau khi
thoát khỏi con đường vòng, nơi tai nạn chết người có thể xảy ra trong chốc lát, cô
dừng xe lại và liếc sang vị thần bằng một cái nhìn giận giữ và gần như thét lên: “Tôi
làm sao có được điều ước thứ ba khi mà chỉ suýt nữa thôi tôi cũng chẳng còn cơ hội để
có được điều ước thứ nhất và thứ hai?”.
“Bạn đã bỏ lỡ hai điều ước đầu tiên rồi”. Vị thần bình tĩnh trả lời. “Chắc chắn
những điều bạn mong ước nhất sẽ nằm ở điều ước đầu tiên, nhưng khi bạn chưa kịp
nói ra điều ước này, thì tôi đã giúp bạn thực hiện điều ước thứ hai là đưa chiếc xe và
chính bạn thoát khỏi lưỡi hái của tử thần và quay trở về đúng con đường mà bạn đã đi.
Và mọi thứ đã trở về đúng như trật tự vốn có của nó, như trước khi bạn có bất cứ một
điều ước nào cả và do đó, bạn chỉ còn lại duy nhất điều ước thứ ba thôi”.
Đã bị muộn mất giờ đi làm, Marti nghĩ về cuộc sống thường ngày sôi động và
thốt lên: “Được rồi, mặc dù tôi không tin lắm, nhưng tại sao lại không thử ước mơ. Tôi
“Thật buồn cười”, vị thần linh nói sau khi tập hợp mơ ước của Marti và trong
khoảnh khắc đã biến mất, và để lại lời nói: “Đó cũng chính là mơ ước đầu tiên của bạn
đấy”.
Bạn cần phải suy nghĩ kỹ trước khi ước mơ về một điều gì đó, bởi vì rất có thể
nó sẽ trở thành hiện thực. Những mơ ước về sự an toàn, ổn định và có thể dự đoán
được trong cuộc sống là những mơ ước chết người. Nếu bạn càng đến gần những ước
mơ nguy hiểm này, sự tăng trưởng sẽ bị kìm hãm và quá trình học hỏi của bạn sẽ bị
giảm sút. Trong một thế giới đầy rẫy những biến động không ngừng như hiện nay, nếu
như bạn thất bại trong việc thay đổi một điều gì đó, có nghĩa là bạn sẽ bị thay đổi.
“An toàn trong công việc” là một ví dụ mà mọi người hay mơ ước, nhưng chính
điều này sẽ khiến bạn rơi vào đầm lầy mà không thể thoát ra được. Càng được an toàn
trong công việc của mình, bạn càng dễ biến thành một người trì trệ, uể oải và bị mắc
kẹt vào sự lạc hậu và lỗi thời. Tính an toàn trong công việc cao có nghĩa là bạn cảm
thấy ít bị thúc bách về việc tăng trưởng, phát triển và xây dựng các kỹ năng mới cần
thiết cho công việc của mình. Nó cũng dễ biến bạn trở thành nạn nhân của những thay
đổi chắc chắn sẽ xảy ra trong công việc của mình, và sẽ dẫn đến việc bạn bị mất việc
làm. Thật trớ trêu thay, sự an toàn trong công việc nhìn chung lại đưa bạn tuột xuống
dốc một cách ít an toàn nhất.
Sự an toàn thật sự và bền vững chỉ đến từ sự tăng trưởng và phát triển không
ngừng. Bạn không thể kiểm soát sự thay đổi, nhưng bạn có thể trở thành người tận
dụng được cơ hội đến từ sự thay đổi. Nếu như bạn càng có ý thức cao về việc rèn
luyện và phát triển bản thân, thì bạn càng dễ làm chủ những thay đổi không mong
muốn bỗng chốc xuất hiện trước mặt bạn. Để làm chủ sự thay đổi và xây dựng cuộc
sống có sự tăng trưởng và bền vững, bạn cần phải học cách để sống, chứ không phải
chấp nhận sự ổn định trong từng giai đoạn của cuộc sống.
Các nhà lãnh đạo thường tập trung không ngừng vào sự tăng trưởng. Giống như
nguyên tắc chi trả đầu tiên trong kế hoạch tài chính của bản thân bạn là dành một phần
ngân quỹ để mua sắm những đồ dùng cá nhân, họ dành ít nhất 10% quỹ thời gian của
họ cho sự tăng trưởng và phát triển cá nhân. Bước đầu tiên để tăng trưởng và phát triển
chính là phải có ước mơ và khao khát vươn tới sự tăng trưởng và phát triển. Rất nhiều
người và cả các tổ chức muốn thu hoạch được lợi ích đến từ sự tăng trưởng và phát
triển nhưng lại quên gieo mầm cho những kế hoạch tăng trưởng cá nhân, và vun xới
những thói quen tích cực của các nhân viên trong công việc.
Vấn đề cơ bản trong việc lãnh đạo nhân viên là phải biết cách dẫn dắt và giúp
họ phát triển bản thân. Điều này có ý nghĩa trên cả hai phương diện, đó là phát triển kỹ
năng (cách làm việc) và khuyến khích các giá trị vốn có ở từng cá nhân (cách tồn tại).
Bạn càng đánh giá cao người khác, hay nói một cách khác nếu bạn có tình yêu dành
cho mọi người, bạn sẽ càng quan tâm đến sự phát triển của họ. Bạn không thể bắt ai
làm một điều gì đó nếu như họ không muốn. Những ông bố, bà mẹ bị hạn chế trong
phát triển bản thân sẽ tốn rất nhiều thời gian và rất khó khăn trong việc dạy dỗ và rèn
luyện kỹ năng cho các đứa trẻ. Các nhà quản lý hoặc lãnh đạo một đội ngũ nhân viên
Nhà toán học Hy lạp, Euclid, một lần được thuê để dạy mô hình học cho người
thừa kế ngai vàng Ai cập. Đó là một vị hoàng tử trẻ và có tính thiếu kiên nhẫn. Vị
hoàng tử này không thích vận động. Ông ta đặc biệt chống đối lại cách học các công
thức và lý thuyết trước khi vận dụng nó vào thực tiễn. Ông ta luôn đặt ra câu hỏi với
nhà toán học: “Liệu có cách nào đơn giản hơn để tôi nắm bắt được vấn đề này
không?”. Euclid đã đáp trả: “Khi nào chiếc vương miện có quá nhiều họa tiết mà
hoàng tử sắp đội trên đầu trở nên chẳng có giá trị gì cả!”. Và câu nói tiếp theo của ông:
“Không có con đường hoàng gia đối với việc học hành” đã trở thành câu nói nổi tiếng
của nhiều thầy giáo từ thời đại này qua thời đại khác.
Việc học tập và rèn luyện kỹ năng sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều nếu như nó
không xuất phát từ một mục đích nào đó mà là cả một quá trình diễn ra liên tục. Một
khi bạn đạt được bằng cấp, chứng chỉ hay công việc nào đó xuất phát từ niềm say mê,
thì nó sẽ trở nên rất tự nhiên như khi bạn thư giãn, nghỉ ngơi hay là cảm thấy thích thú
được ăn một loại hoa quả ưa thích nào đó. Do đó vấn đề nằm ở chỗ, bạn nên xem xét
việc học hành hay thay đổi như là một giai đoạn hay một pha của chu kỳ sống.
Việc làm thế nào để tăng trưởng, phát triển không ngừng và khả năng thích nghi
để thay đổi chỉ có được nếu bạn biết cách rèn luyện trong suốt cả cuộc đời. Nhà văn,
nhà thần học nổi tiếng người Anh, John Henry Newman đã từng nói: “Sự phát triển là
bằng chứng duy nhất của sự sống”. Nếu như bạn ngừng phát triển, bạn sẽ giống như