CÔNG AN TỈNH NAM ĐỊNH
PHÒNG AN NINH MẠNG VÀ PHÒNG CHỐNG TỘI PHẠM
SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ CAO
CẨM NANG
NHẬN BIẾT, PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM VÀ
VI PHẠM PHÁP LUẬT TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG
Nam Định, tháng 01/2025
MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
I. MỘT SỐ HÌNH THỨC LỪA ĐẢO TRỰC TUYẾN
5
1. Thủ đoạn giả danh cơ quan công an để lừa đảo chiếm đoạt tài sản
5
2. Thủ đoạn lừa đảo bằng hình thức kêu gọi đầu tư tài chính, chứng khoán trên không
gian mạng
8
3. Hình thức lừa đảo gọi video nhạy cảm để tống tiền, cưỡng đoạt tài sản
10
4. Hình thức lừa đảo tuyển cộng tác viên online
12
5. Hình thức lừa đảo chuẩn hóa thông tin cá nhân để yêu cầu truy cập hoặc cài đặt ứng
dụng độc hại
13
6. Hình thức giả mạo danh nghĩa cơ quan, tổ chức phát tán tin nhắn SMS Brandname
chứa đường dẫn truy cập vào các website giả mạo yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân
hoặc tải về ứng dụng độc hại
14
7. Thủ đoạn chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội sau đó giả mạo người thân, quen nhắn
tin, gọi điện yêu cầu chuyển tiền
15
8. Lợi dụng công nghệ Deepfake làm giả cuộc gọi video nhằm chiếm đoạt tài sản
16
9. Thủ đoạn thông qua các ứng dụng ngân hàng giả mạo nhằm chiếm quyền điều khiển
thiết bị
17
10. Thủ đoạn quảng cáo bán thuốc online, dẫn dụ mua liệu trình, gói bảo hiểm nhằm
chiếm đoạt tài sản
17
11. Thủ đoạn mạo danh bán vé xe khách, vé máy bay để lừa đảo chiếm đoạt tài sản
18
12. Thủ đoạn lừa đảo khi mua sắm trực tuyến dịp cuối năm
20
II. CÁCH XỬ LÝ TÌNH HUỐNG KHI BỊ LỪA ĐẢO TRỰC TUYẾN
21
III. CẢNH BÁO HOẠT ĐỘNG THU THẬP, MUA, BÁN, THUÊ, MƯỢN
THÔNG TIN VỀ TÀI KHOẢN NGÂN HÀNG
22
IV. CẢNH BÁO HOẠT ĐỘNG CÁC ỨNG DỤNG (APP) CHO VAY TÀI CHÍNH
23
V. CẢNH BÁO HOẠT ĐỘNG QUẢNG CÁO TRÁ HÌNH, LÔI KÉO THAM
GIA HOẠT ĐỘNG CỜ BẠC TRỰC TUYẾN
24
VI. CẢNH BÁO HOẠT ĐỘNG KINH DOANH, MUA BÁN VŨ KHÍ, CÔNG
CỤ HỖ TRỢ, VẬT LIỆU NỔ TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG
26
VII. KỸ NĂNG BẢO ĐẢM AN TOÀN THÔNG TIN CÁ NHÂN
27
5
I. MỘT SỐ HÌNH THỨC LỪA ĐẢO TRỰC TUYẾN
1. Thủ đoạn giả danh cơ quan công an để lừa đảo chiếm đoạt tài sản
* Nhận diện về phương thức, thủ đoạn
- Đối tượng gọi điện thoại giả danh là cán bộ ở Cơ quan Cảnh sát Điều tra
thông báo cho người dân có liên quan đến vụ án mà đối tượng đang thụ lý giải quyết;
hướng dẫn người dân mở tài khoản ngân hàng, yêu cầu nộp tiền vào tài khoản và
cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản, mật khẩu đăng nhập… cho đối tượng.
- Đối tượng gọi điện thoại giả danh cán bộ công an thuộc lực lượng Cảnh
sát QLHC, Cảnh sát Giao thông hoặc Cảnh sát khu vực lấy lý do hướng dẫn cài
đặt, kích hoạt tài khoản ứng dụng định danh điện tử VneID, hướng dẫn thực hiện
“dịch vụ công trực tuyến”, “thủ tục hành chính”, “định danh biển số xe” của
Ngành Công an, sau đó yêu cầu kết bạn, “chat” trực tuyến qua các ứng dụng như
Zalo, Facebook, Messenger… và đề nghị cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản
ngân hàng, số điện thoại, số chứng minh nhân dân, căn cước công dân; hướng dẫn
người dân truy cập, cài đặt ứng dụng, đăng nhập đường “link lạ”… do đối tượng
cung cấp. Sau khi người dân cung cấp thông tin cá nhân, số chứng minh nhân dân,
căn cước công dân, số điện thoại, số tài khoản, mật khẩu đăng nhập, hoặc truy cập
đường “link lạ”, cài đặt ứng dụng giả mạo do đối tượng cung cấp, ứng dụng giả
mạo được cấp quyền truy cập ở mức cao (bao gồm cả đọc dữ liệu cá nhân và đọc
tin nhắn chứa mã OTP…) các đối tượng kiểm soát, chiếm quyền điều khiển tài
khoản ngân hàng của người dân, sau đó thực hiện lệnh chuyển tiền và chiếm đoạt
tiền có trong tài khoản của người dân.
- Các đối tượng lừa đảo gọi điện đến các đơn vị cơ sở, doanh nghiệp, người
dân nhất là các cơ sở kinh doanh mới hoạt động và giới thiệu mình là cán bộ Cảnh
sát PCCC và CNCH hoặc Cảnh sát môi trường để hỏi một số giấy tờ liên quan
đến công tác PCCC, hướng dẫn thủ tục cấp hồ sơ, chứng chỉ PCCC, công tác bảo
vệ môi trường của cơ quan, cơ sở và thông tin sắp có đoàn đến kiểm tra tại cơ
quan, cơ sở, đồng thời gợi ý để cơ quan, cơ sở mua các loại tài liệu, phương tiện
không rõ nguồn gốc xuất xứ với số tiền lớn hoặc yêu cầu nộp phí hồ sơ, nếu không
làm theo hướng dẫn của đối tượng thì cơ sở sẽ bị xử phạt nặng, thu hồi giấy phép
đăng ký kinh doanh.
- Đối tượng thông qua mạng xã hội hoặc số điện thoại lạ (Sim đăng ký
thông tin thuê bao không chính chủ) để giả danh lãnh đạo Công an tỉnh và gọi
điện đến một số lãnh đạo, cán bộ các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và người dân
trên địa bàn tỉnh nhằm thông báo nội dung: Người nghe điện thoại đang bị kiện vì
nợ tiền hoặc có liên quan đến các chuyên án, vụ việc vi phạm pháp luật hoặc có
hành vi đăng tải bài viết, thông tin chống Đảng, Nhà nước; tuyên truyền đạo trái
phép,... mà cơ quan Công an đang điều tra, xác minh để uy hiếp, đe dọa, gây hoang
mang, lo sợ. Nếu muốn được xem xét, tạo điều kiện giúp đỡ thì phải làm theo
hướng dẫn của các đối tượng, như yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân; kê khai tài