MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU – HÌNH VẼ
Mở Đầu
Bể trầm tích bắc Ustyurt phân bố trên địa phân hai quốc gia là CH. Uzbekistan
và Ch. Kazaxtan là một trong những bể trầm tích có quy mô lớn ở khu vực Trung Á.
Bể được hình thành trong bối cảnh kiến tạo phức tạp xảy ra trong Paleozoic-Mesozoic
và kéo dài sang tận Kainozoi. Sự đa dạng về điều kiện địa chất, cơ chế hình thành bể
và thời gian tiến hóa lâu dài đã dẫn đến một thực tế là các thành tạo trầm tích tham gia
vào cấu trúc của bể rất đa dạng và phức tạp. Các kết quả nghiên cứu địa chất, địa vật
lý bước đầu cho thấy bể này có triển vọng dầu khí rất khả quan. Tuy nhiên, do mức độ
nghiên cứu còn sơ sài và do đặc điểm địa chất – kiến tạo phức tạp nên những hiểu biết
về cấu trúc địa chất, đặc điểm địa tầng, lịch sử tiến hóa cũng như tiềm năng dầu khí
còn rất hạn chế. Để có thể định hướng cho việc tìm kiếm và thăm dò dầu khí trong
thời gian tới một cách hiệu quả thì cần phải có những nghiên cứu địa chất, địa vật lý
chi tiết hơn.
Một vấn đề cấp thiết khác trong cuộc sống sản xuất hàng ngày là cùng với sự
phát triển của sản xuất công nghiệp thì nhu cầu sử dụng năng lượng ngày càng gia
tăng. Trong khi các nguồn năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, năng lượng
gió,… còn rất hạn chế về khả năng cung cấp và hiệu quả kinh tế thì nguồn năng lượng
từ dầu khí vẫn đóng một vai trò chủ đạo trên thị trường. Trong những năm vừa qua,
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tổng công ty Thăm dò và Khai thác dầu khí
(PVEP) đã đẩy manh công tác đầu tư trong tìm kiếm – thăm dò và khai thác ở trong
nước và ngoài nước. Một trong những đối tượng mà PVEP đang đầu tư tìm kiếm –
thăm dò là phần diện tích thuộc bể Bắc Ustyurt, nước CH. Uzbekistan.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, học viên đã lựa chọn đề tài làm luận văn
thạc sỹ với tiêu đề “Cấu trúc địa chất và triển vọng dầu khí phần đông nam bể trầm
tích bắc Ustyurt, cộng hòa Uzbekistan” nhằm góp phần làm sáng tỏ những vấn đề về
cấu trúc địa chất, địa tầng cũng như triển vọng dầu khí ở khu vực nghiên cứu.
Chương 1 Tổng quan về khu vực nghiên cứu
1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và kinh tế-xã hội khu vực nghiên cứu
1.1.1. Vị trí địa lý, đặc điểm địa hình và điều kiện giao thông
Bể trầm tích bắc Ustyurt nằm ở phía tây tây bắc cộng hòa Uzbekistan, tây nam
cộng hòa Kazakhstan, ở giữa hồ Aral và biển Caspian. Bể trầm tích có dạng hình tam
giác, với diện tích khoảng 240000-250000 km2 trong đó 70% thuộc lãnh thổ
Kazakhstan và 30% là của Uzbekistan (Hình 1).
Hình 1. Vị trí địa lý và địa hình khu vực nghiên cứu
Địa hình của khu vực có sự chuyển tiếp từ miền đất thấp Turan (lowland Turan),
đồng bằng sang cao nguyên Ustyurt theo hướng từ đông sang tây với độ cao địa hình
từ vài mét đến hơn 200m.
Giao thông ở khu vực này cũng tương đối thuận tiện với sự hoàn thiện cơ sở hạ
tầng đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường hàng không. Hệ thống đường bộ
tương đối dày chính là điều kiện thuận lợi giúp liên kết các tỉnh và khu vực tự trị của
Uzbekistan với nhau. Tuyến đường sắt chính đi qua trung tâm của vùng nối với
Kazakhstan cũng là tuyến đường huyết mạch giúp phát triển kinh tế của khu vực này.
Ngoài ra khu vực này cũng khá nổi tiếng với các sản phẩm từ ngư nghiệp và du lịch
do hệ thống đường thủy phát triển tương đối mạnh.
Nhìn chung khu vực có các điều kiện về địa hình, giao thông rất thuận lợi cho
công tác khảo sát địa chất, địa chấn phục vụ cho việc thu nổ địa chấn 2D của phase 1.
1.1.2. Đặc điểm khí hậu
Hình 2. Sơ đồ phân bố lượng mưa trung bình hàng năm khu vực Trung Á
Hình 3. Sơ đồ phân bố nhiệt độ trung bình khu vực Trung Á