Chiến lược phát triển nhân lực quốc gia trong kỷ nguyên chuyển đổi số và tăng trưởng xanh

Bối cảnh toàn cầu với những biến động địa chính trị, xu hướng đa phương và sự trỗi dậy của chủ nghĩa bảo hộ đang định hình lại nền kinh tế thế giới. Trong bối cảnh đó, Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế là trung tâm sản xuất hàng đầu ASEAN, đặt nguồn nhân lực vào vị trí then chốt quyết định năng lực cạnh tranh quốc gia. Bài viết này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng chiến lược phát triển nhân lực gắn liền với chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, nhằm tận dụng lợi thế dân số trẻ và tiềm năng để đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên số, đồng thời thúc đẩy phát triển bền vững. Mục tiêu là định hình một lực lượng lao động có kỹ năng, sẵn sàng thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của thị trường lao động.

Các nhà hoạch định chính sách, quản lý cấp cao trong lĩnh vực lao động, chuyên gia nhân sự, nhà nghiên cứu về kinh tế và xã hội, và các tổ chức quốc tế quan tâm đến sự phát triển bền vững và chuyển đổi kinh tế của Việt Nam.

Bài viết này phân tích sâu sắc tầm quan trọng của chiến lược phát triển nhân lực quốc gia trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với những thách thức và cơ hội kép từ chuyển đổi số và tăng trưởng xanh. Tác giả trình bày bức tranh tổng thể về các biến động địa chính trị, thương mại toàn cầu và áp lực mà tự động hóa, trí tuệ nhân tạo (AI) cùng các cam kết môi trường đặt ra cho thị trường lao động. Đặc biệt, nghiên cứu chỉ ra rằng một lượng lớn lao động sẽ cần được đào tạo lại hoặc nâng cấp kỹ năng để tránh nguy cơ bị bỏ lại phía sau, đồng thời nhấn mạnh tiềm năng tạo ra hàng triệu việc làm xanh nếu có chính sách phù hợp. Về phương pháp, bài viết đề xuất một cách tiếp cận toàn diện với các giải pháp chính. Đầu tiên là ban hành chiến lược quốc gia thống nhất, lồng ghép mục tiêu phát triển nhân lực vào các quy hoạch tổng thể và xác định rõ các ngành ưu tiên như công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao, và logistics carbon thấp. Tiếp theo là đẩy mạnh đào tạo lại và nâng cấp kỹ năng, đặc biệt tập trung vào kỹ năng số và kỹ năng xanh, thông qua các chương trình đào tạo quốc gia và sự hợp tác ba bên giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo. Bên cạnh đó, việc xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về nhân lực, ứng dụng big data và AI, cùng với việc xây dựng chiến lược nhân lực địa phương dựa trên lợi thế so sánh riêng biệt, là những yếu tố then chốt. Những hàm ý và giá trị ứng dụng của nghiên cứu này rất lớn, bao gồm việc nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy việc làm bền vững và góp phần vào quá trình phát triển kinh tế xanh, toàn diện của Việt Nam trong kỷ nguyên mới.