Mô hình chính quyền địa phương 02 cấp và những yêu cầu về năng lực đối với cán bộ cấp xã

Kỷ nguyên phát triển và hội nhập quốc tế đặt ra yêu cầu ngày càng cao về năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ để thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chiến lược. Mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, với vai trò quyết định trong công cuộc tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt ở cấp xã. Cán bộ cấp xã, người trực tiếp tiếp xúc và giải quyết các vấn đề thực tế của người dân, đang chịu áp lực công việc gia tăng. Vì vậy, việc nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ này là vấn đề cấp thiết, then chốt để đáp ứng yêu cầu lãnh đạo, quản lý trong bối cảnh phát triển mới.

Các nhà hoạch định chính sách, cán bộ quản lý nhà nước ở các cấp, đặc biệt là cán bộ cấp xã và các đơn vị nghiên cứu về cải cách hành chính, quản lý công.

Bài viết tập trung phân tích toàn diện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp và những yêu cầu về năng lực đối với cán bộ cấp xã, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Tác giả đã làm rõ bối cảnh hình thành và đặc điểm hoạt động của mô hình này, trong đó nêu bật sự chuyển đổi từ mô hình 03 cấp truyền thống sang 02 cấp linh hoạt hơn, phù hợp với xu thế phát triển, hội nhập quốc tế và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Sự chuyển đổi này đòi hỏi chính quyền phải dịch chuyển từ mô hình quản lý hành chính truyền thống sang chính quyền điện tử, chính quyền số để phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.Nội dung chính của nghiên cứu nhấn mạnh bốn nhóm năng lực cốt lõi mà cán bộ cấp xã cần có: năng lực tổ chức hành động thực tiễn (gắn liền với thực tế địa phương, tầm nhìn chiến lược), năng lực chuyên môn (kiến thức lý luận chính trị, quản lý nhà nước, công nghệ thông tin và kỹ năng ra quyết định, giao tiếp), năng lực ứng xử và thuyết phục (xây dựng lòng tin, xử lý tình huống linh hoạt), và năng lực trí tuệ (quan sát, dự báo, xử lý thông tin, chịu áp lực). Các phương pháp được đề xuất bao gồm đổi mới công tác đào tạo, phân loại cán bộ để quy hoạch chiến lược, cũng như xây dựng thể chế và chính sách hỗ trợ thiết thực.Giá trị ứng dụng của nghiên cứu này là cung cấp cái nhìn sâu sắc về thực trạng và định hướng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã. Hàm ý chính là việc xây dựng đội ngũ cán bộ có năng lực toàn diện sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thực thi nhiệm vụ hiệu quả, đảm bảo sự phát triển bền vững của chính quyền địa phương 02 cấp, góp phần củng cố niềm tin và sự đồng thuận trong xã hội, hướng tới một nền hành chính phục vụ, hiện đại và gần dân hơn.