Chứng khoán: Né “cú tát”
của con gấu
Mặc dù từ đầu tháng 9 đến nay
VN-Index trong tình trạng đi
ngang tích lũy đi ngang, nhưng
thực tế rất nhiều cổ phiếu lại rơi
thảm như trong một thị trường
giá xuống - thị trường con gấu
(bear market).
Lựa chọn sai danh mục có thể khiến nhà đầu tư lâm vào tình trạng oái
oăm: VN-Index đi ngang nhưng giá trị danh mục lại ngày càng giảm. Có
lẽ đây là tình trạng phổ biến khi sự bức xúc của nhà đầu tư ngày càng
cao, dù thị trường nhìn theo chỉ số vẫn đang trong giai đoạn tích lũy
“đẹp”.
Nếu tính từ thời điểm 1/9/2010, VN-Index trong tháng qua mới giảm
1,68%, không phải là một diễn biến quá tồi với danh mục “đánh” theo
chỉ số. Hoạt động giao dịch mạnh với blue-chip của khối ngoại gần đây
rất có thể có mục đích bảo toàn danh mục trong mối quan hệ với VN-
Index. Tuy nhiên, không khó để sàng lọc ra hàng trăm mã trên cả hai sàn
có biến động giá tồi tệ hơn chỉ số rất nhiều.
Sơ bộ sàn HOSE từ đầu tháng 9 đến nay có 47 mã đã giảm trên 20%,
trong đó 16 mã giảm trên 30%. Số giảm hơn 10% cũng có tới hàng trăm.
HNX có 250 mã giảm từ 10% trở lên với 165 mã giảm trên 20% và 55
mã giảm trên 30% (tính theo giá đã điều chỉnh).
Cắt lỗ có muộn?
Điều khiến đa số nhà đầu tư bị kẹp hàng lúc này đau đầu là có nên cắt lỗ
nữa hay không khi mức lỗ đã vài chục phần trăm và thị trường đang đi
ngang chưa phá vỡ mức hỗ trợ quan trọng. Nhìn giá trị danh mục giảm
quá mạnh, suy nghĩ dễ nảy sinh là “cắt tức là ôm lỗ thật, để lại biết đâu
còn có cơ phục hồi”; “giá đã giảm quá mạnh, khó có thể giảm sâu hơn
nữa”, “bán đi rồi lỡ lại bán đúng đáy”; “chấp nhận để lại, thị trường kiểu
gì cũng có sóng cuối năm”…
Chiến lược tốt nhất dĩ nhiên là không để lỗ mà phải cắt hoặc, cắt sớm
theo kỷ luật khi giá mới giảm chút ít. Đa số nhà đầu tư lỗ lớn đến thời
điểm này đều là do không thực hiện đúng kỷ luật cắt lỗ. Việc bán ra hàm
ý sẽ mua lại và phần lớn mong muốn mua được rẻ hơn giá đã bán. Hoạt
động cắt lỗ lúc này mang một ý nghĩa khác: Cân đối lại danh mục để
giảm bớt rủi ro.
Nắm giữ một tỉ trọng tiền mặt hợp lý không chỉ tạo cơ hội mua nếu giá
giảm mạnh hơn mà còn giảm bớt rủi ro cho danh mục. Ngay cả khi mất
phương hướng nhà đầu tư cũng có thể tạm thời đứng ngoài thị trường.
Nếu nhìn nhận việc cắt lỗ nhằm mục đích giảm rủi ro hơn là bán đi để
mong mua lại giá tốt thì dù cắt đúng đáy, tâm lý cũng dễ chấp nhận. Khi
xu hướng phục hồi là rõ ràng, nhà đầu tư thậm chí có thể mua lại cao
hơn giá đã bán. Cắt lỗ không chỉ là bán đi chấp nhận lỗ, mà còn thu về
một lượng tiền mặt nhất định vì điều quan trọng nhất là xác lập được vị
thế chủ động trong thị trường giá xuống.
Kiềm chế lòng tham
Rất nhiều nhà đầu tư mong còn được “tham” trong bối cảnh thị trường
này khi hàng loạt cổ phiếu giảm giá rất mạnh. Đơn giản vì họ đang có tỉ
trọng tiền mặt thấp. Tuy nhiên với những nhà đầu tư ôm nhiều tiền mặt,
khả năng kiềm chế lòng tham cũng có thể đem lại nhiều cơ hội hơn đồng
thời giảm bớt rủi ro.
Thực tế thị trường đã chứng minh nhà đầu tư thua lỗ khi bắt đáy cũng
lớn như dò đỉnh. Đơn giản vì nhìn cổ phiếu giảm giá vài chục phần trăm