Chứng khoán Việt Nam giảm
lành mạnh
Chỉ số chứng khoán VN-Index giảm chừng 20% trong vòng ba tuần qua,
khiến một số nhà đầu tư tỏ ra lo lắng và bán ra hàng loạt cổ phiếu.
Một vài nhà quan sát dự kiến giá cổ phiếu sẽ nhiều khả năng còn giảm tiếp
bởi vốn bị đẩy lên ở mức cao được cho là vô lý hồi cuối năm ngoái và đầu
năm nay.
Nguyễn Hoàng đã phỏng vấn ông Ayumi Konishi, Giám đốc Quốc gia văn
phòng Việt Nam của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB).
Ayumi Konishi: Trước hết phải nói rằng thị trường chứng khoán tại Việt
Nam còn ở mức rất sơ khởi.
Các qui định và luật về chứng khoán mới của Việt Nam mới chỉ có hiệu lực
vào đầu tháng Một năm nay. Do đó quá trình áp dụng luật mới cũng mới
chỉ ở giai đoạn đầu. Cơ chế giám sát các hoạt động mua bán chứng khoán
cần phải có những hệ thống máy tính đủ để đáp ứng việc theo dõi các hoạt
động mua bán và quá trình thiết lập bộ máy này cần phải có đầu tư và hiện
cũng trong giai đoạn đang hình thành.
Các công ty niêm yết cần phải công bố số liệu tài chính một cách minh
bạch và đầy đủ hơn để người mua cổ phiếu hiểu giá trị thực của công ty đó
là thế nào. Thế nhưng cũng cần phải nói về hành vi mua bán của nhà đầu tư
nữa bởi kể cả khi công ty có đưa ra báo cáo tài chính thì sẽ có bao nhiêu
người có thể đọc và hiểu các con số phản ánh thực trạng tài chính và hoạt
động kinh doanh của công ty niêm yết là như thế nào.
Do đó cho tới khi thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển được cả về
chất và lượng xét theo ba tiêu chí là tính hiệu quả của các cơ quan điều tiết,
tính minh bạch trong việc công bố số liệu liên quan tới công ty và kiến thức
của nhà đầu tư thì chúng ta sẽ vẫn tiếp tục chứng kiến những biến động
không nhỏ. Do đó chỉ số chứng khoán của Việt Nam là Vnindex giảm
khoảng 20% trong vòng ba tuần đầu của tháng Tư theo tôi là một quá trình
khá lành mạnh.
Chúng ta biết là khoảng 40% các nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán tại
Việt Nam là các cá nhân. Có những người quyết định lấy toàn bộ tiền tiết
kiệm hoặc thế chấp nhà đi vay tiền ngân hàng để đầu tư vào chứng khoán
nhằm thu lời. Sự điều chỉnh mà ông đề cập là lành mạnh có ý nghĩa thế nào
đối với những nhà đầu tư hiện đang bán tống bán tháo cổ phiếu vì họ đang
thua lỗ?
Ayumi Konishi: Những nhà đầu tư có hành vi lành mạnh là những người
nhìn vào sự phát triển có tính dài hạn của công ty niêm yết. Điều không
lành mạnh hay có thể nói là nguy hiểm là hành vi của các nhà đầu tư không
hiểu một chút nào về thị trường chứng khoán mà lại đầu tư vào chứng
khoán và họ tỏ ra hốt hoảng khi thấy thị trường điều chỉnh giá chứng
khoán.
Những người bỏ tiền vào đầu tư chứng khoán trong một tháng với hy vọng
là sẽ thu lời gấp đôi khoản mình bỏ ra là những người có hành vi đầy rủi ro.
Thật là không may cho những người đó bởi họ có thể đã và đang cháy túi.
Do đó nếu các công ty môi giới chứng khoán và các công ty niêm yết nói
được cho những nhà đầu tư muốn đầu cơ ngắn hạn nhằm thu lợi chớp
nhoáng về thị trường chứng khoán là gì thì chắc là họ cũng sẽ cẩn trọng
hơn trong các hành vi của mình.
Ngân hàng Phát triển châu Á hiện đang hỗ trợ Ngân hàng Nhà nước Việt
Nam trong nỗ lực đối phó với nạn rửa tiền mà người ta tin là có chỉ dấu này
trong hoạt động buôn bán chứng khoán ở Việt Nam. Xét về thời gian biểu
thì bao lâu nữa Việt Nam mới có một hệ thống giám sát nạn rửa tiền?
Ayumi Konishi: Ngân hàng Phát triển Châu Á đã hỗ trợ các nước khác như
Indonesia hay Philipines trong việc soạn thảo các luật đối phó với nạn rửa
tiền. Tại Việt Nam thì chính phủ Việt Nam ban hành một nghị định hướng
dẫn các cơ quan chức năng theo dõi và xử lý hoạt động liên quan tới rửa
tiền. Tuy nhiên ở Việt Nam hiện chưa có luật khống chế rửa tiền.
Tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ có một văn phòng khá nhỏ theo dõi
các hoạt động mà họ nghi là có dấu hiệu rửa tiền. Tuy nhiên tại các nước
khác thì một cơ quan có chức năng như vậy có qui mô lớn hơn nhiều. Cơ
quan này có liên hệ trực tiếp với hệ thống các ngân hàng và làm việc với
các cơ quan giám sát và điều tra khác. Nỗ lực chống rửa tiền theo tôi phải
là một quá trình liên tục và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan.
Điểm nên lưu ý là các vụ rửa tiền đã và đang bị phát hiện cho thấy hoạt
động này ngày càng tinh vi hơn. Tức là nếu một vụ rửa tiền nào đó bị phát
hiện và đưa ra pháp luật thì các đối tượng đang đi theo hướng đó hoặc là
dừng lại hoặc chuyển sang một hướng khác để thực hiện mục đích của họ.