L I NÓI Đ UỜ Ầ
Ban thanh tra c a n c ta xu t hi n t nh ng năm 1945 khi đ t n c m i b tủ ướ ấ ệ ừ ữ ấ ướ ớ ắ
đ u xây d ng ch đ dân ch . S c n thi t c a vi c thành l p đoàn thanh tra đãầ ự ế ộ ủ ự ầ ế ủ ệ ậ
đ c ch ng minh qua các th i kì phát tri n c a đ t n c cho đ n t n bây giượ ứ ờ ể ủ ấ ướ ế ậ ờ.
Cùng v i vi c phát hi n và x lý các vi ph m pháp lu t, công tác thanh tra cònớ ệ ệ ử ạ ậ
đóng vai trò nh m t bi n pháp phòng ng a h u hi u các vi ph m pháp lu t.ư ộ ệ ừ ữ ệ ạ ậ
Thanh tra cùng v i các ph ng th c ki m tra, giám sát luôn là hi n thân c a kớ ươ ứ ể ệ ủ ỷ
c ng pháp lu t; công tác thanh tra, ki m tra, giám sát dù đ c th c hi n d iươ ậ ể ượ ự ệ ướ
b t c hình th c nào, cũng luôn có tác d ng h n ch , răn đe nh ng hành vi viấ ứ ứ ụ ạ ế ữ
ph m pháp lu t c a các đ i t ng qu n lý. M t khác, các gi i pháp đ c đ a raạ ậ ủ ố ượ ả ặ ả ượ ư
t ho t đ ng thanh tra, ki m tra, giám sát không ch h ng vào vi c x lý cácừ ạ ộ ể ỉ ướ ệ ử
hành vi vi ph m pháp lu t, mà còn có tác d ng kh c ph c các k h c a chínhạ ậ ụ ắ ụ ẽ ở ủ
sách, pháp lu t, ngăn ng a t n g c m m m ng phát sinh nh ng vi ph m phápậ ừ ậ ố ầ ố ữ ạ
lu t. Xu t phát t nh ng vai trò quan tr ng c a công tác thanh tra và mong mu nậ ấ ừ ữ ọ ủ ố
đ c hi u bi t h n v ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ng, vì v y emượ ể ế ơ ề ạ ộ ộ ậ
quy t đ nh l a ch n đ tài: “ế ị ự ọ ề Th c tr ng công tác thanh tra vi c th c hi nự ạ ệ ự ệ
pháp lu t lao đ ng t i các doanh nghi p trên đ a bàn t nh H i D ng” ậ ộ ạ ệ ị ỉ ả ươ làm
đ tài nghiên c u chuyên đ Thanh tra lao đ ng.ề ứ ề ộ
Ch ng I: T ng quan v thanh tra lao đ ngươ ổ ề ộ
I. C s pháp lýơ ở
-Lu t lao đ ng;ậ ộ
-Lu t thanh tra;ậ
1
-Ngh đ nh s : 39/2013/NĐ-CP ban hành ngày 24 tháng 04 năm 2013 quy đ nhị ị ố ị
v t ch c và ho t đ ng c a Thanh tra ngành Lao đ ng – th ng binh và xã h i;ề ổ ứ ạ ộ ủ ộ ươ ộ
-Ngh đ nh s : 614/2013/NĐ-LĐTBXH Ngày 16 tháng 04 năm 2013 quy đ nhị ị ố ị
v ch c năng, nhi m v , quy n h n Thanh Tra B );ề ứ ệ ụ ề ạ ộ
2. M t s quy đ nh v công tác thanh tra lao đ ngộ ố ị ề ộ
2.1 M c đích c a ho t đ ng thanh tra lao đ ngụ ủ ạ ộ ộ
M c đích c a ho t đ ng thanh tra lao đ ng nh m phát hi n nh ng s h trongụ ủ ạ ộ ộ ằ ệ ữ ơ ở
c ch qu n lý trong lao đ ng, chính sách, pháp lu t v lao đ ng đ ki n nghơ ế ả ộ ậ ề ộ ể ế ị
v i các c quan Nhà n c có th m quy n các bi n pháp kh c ph c, phòng ng a,ớ ơ ướ ẩ ề ệ ắ ụ ừ
phát hi n và x lý hành vi vi ph m pháp lu t trong lao đ ng, giúp các c quan, tệ ử ạ ậ ộ ơ ổ
ch c, cá nhân th c hi n đúng quy đ nh c a pháp lu t v lao đ ng, phát huy cácứ ự ệ ị ủ ậ ề ộ
nhân t tích c c, góp ph n nâng cao hi u qu c a ho t đ ng qu n lý Nhà n c,ố ự ầ ệ ả ủ ạ ộ ả ướ
b o v l i ích c a Nhà n c, quy n và l i ích h p pháp c a các c quan, tả ệ ợ ủ ướ ề ợ ợ ủ ơ ổ
ch c, cá nhân.ứ
(Theo Đi u 2, Ch ng I, Lu t Thanh tra)ề ươ ậ
2.2. Ch c năng c a thanh tra lao đ ngứ ủ ộ
Thanh tra B Lao đ ng, Th ng binh và Xã h i (g i t t là Thanh tra B ) là cộ ộ ươ ộ ọ ắ ộ ơ
quan thu c B Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i, có ch c năng giúp B tr ngộ ộ ộ ươ ộ ứ ộ ưở
th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v công tác thanh tra; ti n hành thanh traự ệ ị ủ ậ ề ế
hành chính đ i v i c quan, t ch c và cá nhân thu c ph m vi qu n lý c a B ;ố ớ ơ ổ ứ ộ ạ ả ủ ộ
ti n hành thanh tra chuyên ngành đ i v i c quan,ế ố ớ ơ t ch cổ ứ , cá nhân ho t đ ngạ ộ
trong ngành, lĩnh v c thu c ph m vi qu n lý nhà n c c a B ; phòng, ch ngự ộ ạ ả ướ ủ ộ ố
tham nhũng; ti p công dân, x lý đ n, th , gi i quy t khi u n i, t cáo theo quyế ử ơ ư ả ế ế ạ ố
đ nh c a pháp lu t.ị ủ ậ
(Theo Đi u 1, Ngh đ nh s : 614/2013/NĐ-LĐTBXH ngày 16 tháng 04 nămề ị ị ố
2013 quy đ nh nhi m v , ch c năng, quy n h n và c c u t ch c Thanh tra B ).ị ệ ụ ứ ề ạ ơ ấ ổ ứ ộ
2.3. Nhi m v c a thanh tra lao đ ngệ ụ ủ ộ
Nhi m v ch y u c a thanh tra lao đ ng đ c quy đ nh t i Đi u 237, 238ệ ụ ủ ế ủ ộ ượ ị ạ ề
ch ng XVI. Lu t lao đ ng:ươ ậ ộ
Đi u 237. Nhi m v thanh tra nhà n c v lao đ ngề ệ ụ ướ ề ộ
Thanh tra B Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i, Thanh tra S Lao đ ng -ộ ộ ươ ộ ở ộ
Th ng binh và Xã h i có các nhi m v ch y u sau đây:ươ ộ ệ ụ ủ ế
1. Thanh tra vi c ch p hành các quy đ nh pháp lu t v lao đ ng;ệ ấ ị ậ ề ộ
2. Đi u tra tai n n lao đ ng và nh ng vi ph m an toàn lao đ ng, v sinh laoề ạ ộ ữ ạ ộ ệ
đ ng;ộ
3. Tham gia h ng d n áp d ng h th ng tiêu chu n, quy chu n k thu t vướ ẫ ụ ệ ố ẩ ẩ ỹ ậ ề
đi u ki n lao đ ng, an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng;ề ệ ộ ộ ệ ộ
4. Gi i quy t khi u n i, t cáo v lao đ ng theo quy đ nh c a pháp lu t;ả ế ế ạ ố ề ộ ị ủ ậ
5. X lý theo th m quy n và ki n ngh các c quan có th m quy n x lý cácử ẩ ề ế ị ơ ẩ ề ử
vi ph m pháp lu t v lao đ ng.ạ ậ ề ộ
Đi u 238. Thanh tra lao đ ngề ộ
1. Thanh tra B Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i, Thanh tra S Lao đ ng -ộ ộ ươ ộ ở ộ
Th ng binh và Xã h i th c hi n ch c năng thanh tra chuyên ngành v lao đ ng.ươ ộ ự ệ ứ ề ộ
2. Vi c thanh tra an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng trong các lĩnh v c: phóngệ ộ ệ ộ ự
x , thăm dò, khai thác d u khí, các ph ng ti n v n t i đ ng s t, đ ng thu ,ạ ầ ươ ệ ậ ả ườ ắ ườ ỷ
2
đ ng b , đ ng hàng không và các đ n v thu c l c l ng vũ trang do các cườ ộ ườ ơ ị ộ ự ượ ơ
quan qu n lý nhà n c v lĩnh v c đó th c hi n v i s ph i h p c a thanh traả ướ ề ự ự ệ ớ ự ố ợ ủ
chuyên ngành v lao đ ng.ề ộ
2.3. Nhi m v , quy n h n Thanh tra Sệ ụ ề ạ ở
Theo đi u 10, đi u 11, Ngh đ nh s 39/2013/NĐ-CP ban hành ngày 24 tháng 4ề ề ị ị ố
năm 2013 quy đ nh v t ch c và ho t đ ng thanh tra ngành lao đ ng- th ngị ề ổ ứ ạ ộ ộ ươ
binh và xã h i nh sau:ộ ư
Đi u 10. Nhi m v , quy n h n c a Thanh tra S Lao đ ng - Th ngề ệ ụ ề ạ ủ ở ộ ươ
binh và Xã h iộ
Thanh tra S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i th c hi n nhi m v , quy nở ộ ươ ộ ự ệ ệ ụ ề
h n quy đ nh t i Đi u 24 Lu t thanh tra và các nhi m v , quy n h n sau:ạ ị ạ ề ậ ệ ụ ề ạ
1. Tuyên truy n, h ng d n, ki m tra, đôn đ c c quan, đ n v thu c quy nề ướ ẫ ể ố ơ ơ ị ộ ề
qu n lý c a S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i trong vi c th c hi n phápả ủ ở ộ ươ ộ ệ ự ệ
lu t v thanh tra.ậ ề
2. T ch c t p hu n nghi p v thanh tra chuyên ngành cho thanh tra viên,ổ ứ ậ ấ ệ ụ
công ch c làm công tác thanh tra thu c Thanh tra S Lao đ ng - Th ng binh vàứ ộ ở ộ ươ
Xã h i.ộ
3. T ng k t, rút kinh nghi m v công tác thanh tra trong ph m vi qu n lý c aổ ế ệ ề ạ ả ủ
S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i.ở ộ ươ ộ
4. T ng h p, báo cáo k t qu công tác thanh tra, gi i quy t khi u n i, t cáo,ổ ợ ế ả ả ế ế ạ ố
phòng, ch ng tham nhũng trong ph m vi qu n lý c a S Lao đ ng - Th ng binhố ạ ả ủ ở ộ ươ
và Xã h i theo quy đ nh c a pháp lu t.ộ ị ủ ậ
5. Các nhi m v , quy n h n khác theo quy đ nh c a pháp lu t.ệ ụ ề ạ ị ủ ậ
Đi u 11. Nhi m v , quy n h n c a Chánh Thanh tra S Lao đ ng -ề ệ ụ ề ạ ủ ở ộ
Th ng binh và Xã h iươ ộ
Chánh Thanh tra S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i th c hi n nhi m v ,ở ộ ươ ộ ự ệ ệ ụ
quy n h n quy đ nh t i Đi u 25 Lu t thanh tra và các nhi m v , quy n h n sau:ề ạ ị ạ ề ậ ệ ụ ề ạ
1. Báo cáo Giám đ c S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i, Chánh Thanh traố ở ộ ươ ộ
B Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i và Chánh thanh tra t nh, thành ph tr cộ ộ ươ ộ ỉ ố ự
thu c Trung ng v công tác thanh tra, gi i quy t khi u n i, t cáo, phòng,ộ ươ ề ả ế ế ạ ố
ch ng tham nhũng trong ph m vi trách nhi m c a mình.ố ạ ệ ủ
2. Thanh tra trách nhi m c a Th tr ng c quan, đ n v thu c quy n qu n lýệ ủ ủ ưở ơ ơ ị ộ ề ả
c a Giám đ c S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i trong vi c th c hi n phápủ ố ở ộ ươ ộ ệ ự ệ
lu t v thanh tra.ậ ề
3. Tr ng t p công ch c, viên ch c c a c quan, đ n v có liên quan tham giaư ậ ứ ứ ủ ơ ơ ị
đoàn thanh tra.
4. Các nhi m v , quy n h n khác theo quy đ nh c a pháp lu t.ệ ụ ề ạ ị ủ ậ
2.4. Nguyên t c ho t đ ng c a thanh tra lao đ ngắ ạ ộ ủ ộ
Theo đi u 4, ch ng I Ngh đ nh s : 39/2013/NĐ-CP quy đ nh v t ch c vàề ươ ị ị ố ị ề ổ ứ
ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ng.ạ ộ ộ
a) Ho t đ ng c a thanh tra ngành Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i ph iạ ộ ủ ộ ươ ộ ả
tuân theo pháp lu t, b o đ m chính xác, trung th c, khách quan, công khai, dânậ ả ả ự
ch và k p th i.ủ ị ờ
3
b) Ho t đ ng thanh tra hành chính đ c ti n hành theo Đoàn thanh tra; ho tạ ộ ượ ế ạ
đ ng thanh tra chuyên ngành đ c ti n hành theo Đoàn thanh tra ho c do Thanhộ ượ ế ặ
tra viên, công ch c thanh tra chuyên ngành ti n hành đ c l p.ứ ế ộ ậ
2.5. Hình th c thanh traứ
Đi u 37, Lu t Thanh tra có nêu hình th c thanh traề ậ ứ
1. Ho t đ ng thanh tra đ c th c hi n theo k ho ch, thanh tra th ng xuyênạ ộ ượ ự ệ ế ạ ườ
ho c thanh tra đ t xu t.ặ ộ ấ
2. Thanh tra theo k ho ch đ c ti n hành theo k ho ch đã đ c phê duy t.ế ạ ượ ế ế ạ ượ ệ
3. Thanh tra th ng xuyên đ c ti n hành trên c s ch c năng, nhi m v c aườ ượ ế ơ ở ứ ệ ụ ủ
c quan đ c giao th c hi n ch c năng thanh tra chuyên ngành.ơ ượ ự ệ ứ
4. Thanh tra đ t xu t đ c ti n hành khi phát hi n c quan, t ch c, cá nhân cóộ ấ ượ ế ệ ơ ổ ứ
d u hi u vi ph m pháp lu t, theo yêu c u c a vi c gi i quy t khi u n i, t cáo,ấ ệ ạ ậ ầ ủ ệ ả ế ế ạ ố
phòng, ch ng tham nhũng ho c do Th tr ng c quan qu n lý nhà n c cóố ặ ủ ưở ơ ả ướ
th m quy n giao.ẩ ề
2.6. Ph ng th c thanh traươ ứ
Thanh tra lao đ ng ph trách vùng.ộ ụ
2.7. N i dung ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ngộ ạ ộ ộ
N i dung ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ng đ c quy đ nh c th t iộ ạ ộ ộ ượ ị ụ ể ạ
Đi u 20, 21, 22 ch ng 4, Ngh đ nh s : 39/2013/NĐ-CP quyđ nh t ch c và ho tề ươ ị ị ố ị ổ ứ ạ
đ ng thanh tra chuyên ngành Lao đ ng- th ng binh và xã h i bao g m các n iộ ộ ươ ộ ồ ộ
dung sau:
Đi u 20: Ho t đ ng thanh tra lao đ ngề ạ ộ ộ
Thanh tra hành chính:
a) Thanh tra vi c th c hi n chính sách, pháp lu t và nhi m v , quy n h n c aệ ự ệ ậ ệ ụ ề ạ ủ
c quan, t ch c, cá nhân thu c ph m vi qu n lý c a B Lao đ ng - Th ngơ ổ ứ ộ ạ ả ủ ộ ộ ươ
binh và Xã h i, S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h iộ ở ộ ươ ộ
b) Ho t đ ng thanh tra hành chính ph i tuân theo các quy đ nh c a pháp lu tạ ộ ả ị ủ ậ
v thanh tra hành chính và các quy đ nh c a pháp lu t có liên quan.ề ị ủ ậ
Thanh tra chuyên ngành:
a) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t lao đ ng: Vi c th c hi n các lo iệ ự ệ ị ậ ộ ệ ự ệ ạ
báo cáo đ nh kỳ; tuy n d ng và đào t o lao đ ng; h p đ ng lao đ ng; th a cị ể ụ ạ ộ ợ ồ ộ ỏ ướ
lao đ ng t p th ; th i gi làm vi c và ngh ng i; ti n công và tr công lao đ ng;ộ ậ ể ờ ờ ệ ỉ ơ ề ả ộ
an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng; vi c th c hi n các quy đ nh đ i v i lao đ ngộ ệ ộ ệ ự ệ ị ố ớ ộ
n , lao đ ng là ng i cao tu i, lao đ ng là ng i tàn t t, lao đ ng ch a thànhữ ộ ườ ổ ộ ườ ậ ộ ư
niên; vi c th c hi n các quy đ nh đ i v i lao đ ng là ng i n c ngoài; k lu tệ ự ệ ị ố ớ ộ ườ ướ ỷ ậ
lao đ ng, trách nhi m v t ch t; vi c th c hi n các quy đ nh khác c a pháp lu tộ ệ ậ ấ ệ ự ệ ị ủ ậ
lao đ ng;ộ
b) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t v b o hi m xã h i (b o hi m xãệ ự ệ ị ậ ề ả ể ộ ả ể
h i b t bu c, b o hi m xã h i t nguy n, b o hi m th t nghi p): Vi c th cộ ắ ộ ả ể ộ ự ệ ả ể ấ ệ ệ ự
4
hi n pháp lu t v b o hi m xã h i c a t ch c b o hi m xã h i; vi c th c hi nệ ậ ề ả ể ộ ủ ổ ứ ả ể ộ ệ ự ệ
pháp lu t v b o hi m xã h i c a ng i s d ng lao đ ng và ng i lao đ ng;ậ ề ả ể ộ ủ ườ ử ụ ộ ườ ộ
c) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t v đ a ng i lao đ ng Vi t Nam điệ ự ệ ị ậ ề ư ườ ộ ệ
làm vi c n c ngoài theo h p đ ng: Vi c t ch c b máy chuyên trách c aệ ở ướ ợ ồ ệ ổ ứ ộ ủ
doanh nghi p, đ n v s nghi p đ a ng i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c ệ ơ ị ự ệ ư ườ ộ ệ ệ ở
n c ngoài theo h p đ ng; vi c ký k t các h p đ ng liên quan đ n vi c ng iướ ợ ồ ệ ế ợ ồ ế ệ ườ
lao đ ng đi làm vi c n c ngoài; tuy n ch n lao đ ng; d y ngh , ngo i ngộ ệ ở ướ ể ọ ộ ạ ề ạ ữ
cho ng i lao đ ng; t ch c b i d ng ki n th c c n thi t cho ng i lao đ ngườ ộ ổ ứ ồ ưỡ ế ứ ầ ế ườ ộ
tr c khi đi làm vi c n c ngoài; th c hi n H p đ ng đ a ng i lao đ ng điướ ệ ở ướ ự ệ ợ ồ ư ườ ộ
làm vi c n c ngoài……ệ ở ướ
d) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t v d y ngh ; chính sách, ch đ d yệ ự ệ ị ậ ề ạ ề ế ộ ạ
ngh và h c ngh : Đi u ki n thành l p, tiêu chu n c s v t ch t và thi t bề ọ ề ề ệ ậ ẩ ơ ở ậ ấ ế ị
d y ngh , ho t đ ng c a các c s d y ngh ; vi c th c hi n quy ch tuy nạ ề ạ ộ ủ ơ ở ạ ề ệ ự ệ ế ể
sinh, thi, ki m tra, công nh n t t nghi p…ể ậ ố ệ
đ) Vi c th c hi n chính sách, pháp lu t v u đãi đ i v i ng i có công v iệ ự ệ ậ ề ư ố ớ ườ ớ
cách m ng: Vi c th c hi n các quy đ nh v đ i t ng, đi u ki n, tiêu chu n, cácạ ệ ự ệ ị ề ố ượ ề ệ ẩ
ch đ u đãi ng i có công v i cách m ng và thân nhân c a h ; trách nhi mế ộ ư ườ ớ ạ ủ ọ ệ
c a c quan, t ch c và cá nhân trong vi c th c hi n chính sách….ủ ơ ổ ứ ệ ự ệ
e) Vi c th c hi n chính sách, pháp lu t v gi m nghèo và tr giúp xã h i;ệ ự ệ ậ ề ả ợ ộ
vi c th c hi n ch ng trình m c tiêu qu c gia gi m nghèo và các ch ng trìnhệ ự ệ ươ ụ ố ả ươ
tr giúp xã h i thu c lĩnh v c qu n lý c a ngành Lao đ ng - Th ng binh và Xãợ ộ ộ ự ả ủ ộ ươ
h i;ộ
g) Vi c th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v chính sách b o v , chăm sócệ ự ệ ị ủ ậ ề ả ệ
tr em trong ph m vi quy n h n, trách nhi m c a ngành Lao đ ng - Th ng binhẻ ạ ề ạ ệ ủ ộ ươ
và Xã h i: Vi c th c hi n ch ng trình hành đ ng qu c gia vì tr em; ch ngộ ệ ự ệ ươ ộ ố ẻ ươ
trình b o v tr em, chăm sóc, giáo d c tr em có hoàn c nh đ c bi t và cácả ệ ẻ ụ ẻ ả ặ ệ
ch ng trình, k ho ch khác v b o v , chăm sóc, giáo d c tr em;ươ ế ạ ề ả ệ ụ ẻ
h) Vi c th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v bình đ ng gi i; vi c th cệ ự ệ ị ủ ậ ề ẳ ớ ệ ự
hi n ch ng trình m c tiêu qu c gia v bình đ ng gi i, các bi n pháp b o đ mệ ươ ụ ố ề ẳ ớ ệ ả ả
bình đ ng gi i;ẳ ớ
i) Vi c th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v chính sách, gi i pháp phòngệ ự ệ ị ủ ậ ề ả
ng a t n n m i dâm; cai nghi n ma túy; qu n lý sau cai nghi n; h tr n nừ ệ ạ ạ ệ ả ệ ỗ ợ ạ
nhân b mua bán; t ch c và ho t đ ng c a các Trung tâm Ch a b nh - Giáo d cị ổ ứ ạ ộ ủ ữ ệ ụ
- Lao đ ng xã h i, c s qu n lý sau cai nghi n;ộ ộ ơ ở ả ệ
k) Các n i dung khác liên quan đ n lĩnh v c lao đ ng, th ng binh và xã h i.ộ ế ự ộ ươ ộ
Ho t đ ng thanh tra chuyên ngành ph i tuân theo các quy đ nh c a pháp lu tạ ộ ả ị ủ ậ
v thanh tra chuyên ngành và các quy đ nh c a pháp lu t có liên quan.ề ị ủ ậ
Đi u 21: Ho t đ ng gi i quy t khi u n i, t cáoề ạ ộ ả ế ế ạ ố .
Đi u 22. Ho t đ ng phòng, ch ng tham nhũngề ạ ộ ố .
5