L I NÓI Đ U
Ban thanh tra c a n c ta xu t hi n t nh ng năm 1945 khi đ t n c m i b t ướ ướ
đ u xây d ng ch đ dân ch . S c n thi t c a vi c thành l p đoàn thanh tra đã ế ế
đ c ch ng minh qua các th i phát tri n c a đ t n c cho đ n t n bây giượ ướ ế .
Cùng v i vi c phát hi n x lý các vi ph m pháp lu t, công tác thanh tra còn
đóng vai trò nh m t bi n pháp phòng ng a h u hi u các vi ph m pháp lu t.ư
Thanh tra cùng v i các ph ng th c ki m tra, giám sát luôn hi n thân c a k ươ
c ng pháp lu t; công tác thanh tra, ki m tra, giám sát đ c th c hi n d iươ ượ ướ
b t c hình th c nào, cũng luôn tác d ng h n ch , răn đe nh ng hành vi vi ế
ph m pháp lu t c a các đ i t ng qu n lý. M t khác, các gi i pháp đ c đ a ra ượ ượ ư
t ho t đ ng thanh tra, ki m tra, giám sát không ch h ng vào vi c x các ướ
hành vi vi ph m pháp lu t, còn tác d ng kh c ph c các k h c a chính
sách, pháp lu t, ngăn ng a t n g c m m m ng phát sinh nh ng vi ph m pháp
lu t. Xu t phát t nh ng vai trò quan tr ng c a công tác thanh tra mong mu n
đ c hi u bi t h n v ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ng, v y emượ ế ơ
quy t đ nh l a ch n đ tài: ế Th c tr ng công tác thanh tra vi c th c hi n
pháp lu t lao đ ng t i các doanh nghi p trên đ a bàn t nh H i D ng” ươ làm
đ tài nghiên c u chuyên đ Thanh tra lao đ ng.
Ch ng I: T ng quan v thanh tra lao đ ngươ
I. C s pháp lýơ
-Lu t lao đ ng;
-Lu t thanh tra;
1
-Ngh đ nh s : 39/2013/NĐ-CP ban hành ngày 24 tháng 04 năm 2013 quy đ nh
v t ch c và ho t đ ng c a Thanh tra ngành Lao đ ng – th ng binh và xã h i; ươ
-Ngh đ nh s : 614/2013/NĐ-LĐTBXH Ngày 16 tháng 04 năm 2013 quy đ nh
v ch c năng, nhi m v , quy n h n Thanh Tra B );
2. M t s quy đ nh v công tác thanh tra lao đ ng
2.1 M c đích c a ho t đ ng thanh tra lao đ ng
M c đích c a ho t đ ng thanh tra lao đ ng nh m phát hi n nh ng s h trong ơ
c ch qu n trong lao đ ng, chính sách, pháp lu t v lao đ ng đ ki n nghơ ế ế
v i các c quan Nhà n c th m quy n các bi n pháp kh c ph c, phòng ng a, ơ ướ
phát hi n và x lý hành vi vi ph m pháp lu t trong lao đ ng, giúp các c quan, t ơ
ch c, nhân th c hi n đúng quy đ nh c a pháp lu t v lao đ ng, phát huy các
nhân t tích c c, góp ph n nâng cao hi u qu c a ho t đ ng qu n Nhà n c, ướ
b o v l i ích c a Nhà n c, quy n l i ích h p pháp c a các c quan, t ướ ơ
ch c, cá nhân.
(Theo Đi u 2, Ch ng I, Lu t Thanh tra) ươ
2.2. Ch c năng c a thanh tra lao đ ng
Thanh tra B Lao đ ng, Th ng binh và Xã h i (g i t t là Thanh tra B ) là c ươ ơ
quan thu c B Lao đ ng - Th ng binh h i, ch c năng giúp B tr ng ươ ưở
th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v công tác thanh tra; ti n hành thanh tra ế
hành chính đ i v i c quan, t ch c nhân thu c ph m vi qu n c a B ; ơ
ti n hành thanh tra chuyên ngành đ i v i c quan,ế ơ t ch c , nhân ho t đ ng
trong ngành, lĩnh v c thu c ph m vi qu n nhà n c c a B ; phòng, ch ng ướ
tham nhũng; ti p công dân, x đ n, th , gi i quy t khi u n i, t cáo theo quyế ơ ư ế ế
đ nh c a pháp lu t.
(Theo Đi u 1, Ngh đ nh s : 614/2013/NĐ-LĐTBXH ngày 16 tháng 04 năm
2013 quy đ nh nhi m v , ch c năng, quy n h n và c c u t ch c Thanh tra B ). ơ
2.3. Nhi m v c a thanh tra lao đ ng
Nhi m v ch y u c a thanh tra lao đ ng đ c quy đ nh t i Đi u 237, 238 ế ượ
ch ng XVI. Lu t lao đ ng:ươ
Đi u 237. Nhi m v thanh tra nhà n c v lao đ ng ướ
Thanh tra B Lao đ ng - Th ng binh h i, Thanh tra S Lao đ ng - ươ
Th ng binh và Xã h i có các nhi m v ch y u sau đây:ươ ế
1. Thanh tra vi c ch p hành các quy đ nh pháp lu t v lao đ ng;
2. Đi u tra tai n n lao đ ng nh ng vi ph m an toàn lao đ ng, v sinh lao
đ ng;
3. Tham gia h ng d n áp d ng h th ng tiêu chu n, quy chu n k thu t vướ
đi u ki n lao đ ng, an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng;
4. Gi i quy t khi u n i, t cáo v lao đ ng theo quy đ nh c a pháp lu t; ế ế
5. X theo th m quy n ki n ngh các c quan th m quy n x các ế ơ
vi ph m pháp lu t v lao đ ng.
Đi u 238. Thanh tra lao đ ng
1. Thanh tra B Lao đ ng - Th ng binh h i, Thanh tra S Lao đ ng - ươ
Th ng binh và Xã h i th c hi n ch c năng thanh tra chuyên ngành v lao đ ng.ươ
2. Vi c thanh tra an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng trong các lĩnh v c: phóng
x , thăm dò, khai thác d u khí, các ph ng ti n v n t i đ ng s t, đ ng thu , ươ ườ ườ
2
đ ng b , đ ng hàng không các đ n v thu c l c l ng trang do các cườ ườ ơ ượ ơ
quan qu n nhà n c v lĩnh v c đó th c hi n v i s ph i h p c a thanh tra ướ
chuyên ngành v lao đ ng.
2.3. Nhi m v , quy n h n Thanh tra S
Theo đi u 10, đi u 11, Ngh đ nh s 39/2013/NĐ-CP ban hành ngày 24 tháng 4
năm 2013 quy đ nh v t ch c ho t đ ng thanh tra ngành lao đ ng- th ng ươ
binh và xã h i nh sau: ư
Đi u 10. Nhi m v , quy n h n c a Thanh tra S Lao đ ng - Th ng ươ
binh và Xã h i
Thanh tra S Lao đ ng - Th ng binh h i th c hi n nhi m v , quy n ươ
h n quy đ nh t i Đi u 24 Lu t thanh tra và các nhi m v , quy n h n sau:
1. Tuyên truy n, h ng d n, ki m tra, đôn đ c c quan, đ n v thu c quy n ướ ơ ơ
qu n c a S Lao đ ng - Th ng binh h i trong vi c th c hi n pháp ươ
lu t v thanh tra.
2. T ch c t p hu n nghi p v thanh tra chuyên ngành cho thanh tra viên,
công ch c làm công tác thanh tra thu c Thanh tra S Lao đ ng - Th ng binh ươ
Xã h i.
3. T ng k t, rút kinh nghi m v công tác thanh tra trong ph m vi qu n c a ế
S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i. ươ
4. T ng h p, báo cáo k t qu công tác thanh tra, gi i quy t khi u n i, t cáo, ế ế ế
phòng, ch ng tham nhũng trong ph m vi qu nc a S Lao đ ng - Th ng binh ươ
và Xã h i theo quy đ nh c a pháp lu t.
5. Các nhi m v , quy n h n khác theo quy đ nh c a pháp lu t.
Đi u 11. Nhi m v , quy n h n c a Chánh Thanh tra S Lao đ ng -
Th ng binh và Xã h iươ
Chánh Thanh tra S Lao đ ng - Th ng binh h i th c hi n nhi m v , ươ
quy n h n quy đ nh t i Đi u 25 Lu t thanh tra và các nhi m v , quy n h n sau:
1. Báo cáo Giám đ c S Lao đ ng - Th ng binh h i, Chánh Thanh tra ươ
B Lao đ ng - Th ng binh Xã h i Chánh thanh tra t nh, thành ph tr c ươ
thu c Trung ng v công tác thanh tra, gi i quy t khi u n i, t cáo, phòng, ươ ế ế
ch ng tham nhũng trong ph m vi trách nhi m c a mình.
2. Thanh tra trách nhi m c a Th tr ng c quan, đ n v thu c quy n qu n ưở ơ ơ
c a Giám đ c S Lao đ ng - Th ng binh h i trong vi c th c hi n pháp ươ
lu t v thanh tra.
3. Tr ng t p công ch c, viên ch c c a c quan, đ n v liên quan tham giaư ơ ơ
đoàn thanh tra.
4. Các nhi m v , quy n h n khác theo quy đ nh c a pháp lu t.
2.4. Nguyên t c ho t đ ng c a thanh tra lao đ ng
Theo đi u 4, ch ng I Ngh đ nh s : 39/2013/NĐ-CP quy đ nh v t ch c ươ
ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ng.
a) Ho t đ ng c a thanh tra ngành Lao đ ng - Th ng binh h i ph i ươ
tuân theo pháp lu t, b o đ m chính xác, trung th c, khách quan, công khai, dân
ch và k p th i.
3
b) Ho t đ ng thanh tra hành chính đ c ti n hành theo Đoàn thanh tra; ho t ượ ế
đ ng thanh tra chuyên ngành đ c ti n hành theo Đoàn thanh tra ho c do Thanh ượ ế
tra viên, công ch c thanh tra chuyên ngành ti n hành đ c l p. ế
2.5. Hình th c thanh tra
Đi u 37, Lu t Thanh tra có nêu hình th c thanh tra
1. Ho t đ ng thanh tra đ c th c hi n theo k ho ch, thanh tra th ng xuyên ượ ế ườ
ho c thanh tra đ t xu t.
2. Thanh tra theo k ho ch đ c ti n hành theo k ho ch đã đ c phê duy t.ế ượ ế ế ượ
3. Thanh tra th ng xuyên đ c ti n hành trên c s ch c năng, nhi m v c aườ ượ ế ơ
c quan đ c giao th c hi n ch c năng thanh tra chuyên ngành.ơ ượ
4. Thanh tra đ t xu t đ c ti n hành khi phát hi n c quan, t ch c, cá nhân có ượ ế ơ
d u hi u vi ph m pháp lu t, theo yêu c u c a vi c gi i quy t khi u n i, t cáo, ế ế
phòng, ch ng tham nhũng ho c do Th tr ng c quan qu n nhà n c ưở ơ ướ
th m quy n giao.
2.6. Ph ng th c thanh traươ
Thanh tra lao đ ng ph trách vùng.
2.7. N i dung ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ng
N i dung ho t đ ng thanh tra chuyên ngành lao đ ng đ c quy đ nh c th t i ư
Đi u 20, 21, 22 ch ng 4, Ngh đ nh s : 39/2013/NĐ-CP quyđ nh t ch c và ho t ươ
đ ng thanh tra chuyên ngành Lao đ ng- th ng binh h i bao g m các n i ươ
dung sau:
Đi u 20: Ho t đ ng thanh tra lao đ ng
Thanh tra hành chính:
a) Thanh tra vi c th c hi n chính sách, pháp lu t và nhi m v , quy n h n c a
c quan, t ch c, nhân thu c ph m vi qu n c a B Lao đ ng - Th ngơ ươ
binh và Xã h i, S Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i ươ
b) Ho t đ ng thanh tra hành chính ph i tuân theo các quy đ nh c a pháp lu t
v thanh tra hành chính và các quy đ nh c a pháp lu t có liên quan.
Thanh tra chuyên ngành:
a) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t lao đ ng: Vi c th c hi n các lo i
báo cáo đ nh kỳ; tuy n d ng đào t o lao đ ng; h p đ ng lao đ ng; th a c ướ
lao đ ng t p th ; th i gi làm vi c ngh ng i; ti n công tr công lao đ ng; ơ
an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng; vi c th c hi n các quy đ nh đ i v i lao đ ng
n , lao đ ng ng i cao tu i, lao đ ng ng i tàn t t, lao đ ng ch a thành ườ ườ ư
niên; vi c th c hi n các quy đ nh đ i v i lao đ ng ng i n c ngoài; k lu t ườ ướ
lao đ ng, trách nhi m v t ch t; vi c th c hi n các quy đ nh khác c a pháp lu t
lao đ ng;
b) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t v b o hi m h i (b o hi m
h i b t bu c, b o hi m h i t nguy n, b o hi m th t nghi p): Vi c th c
4
hi n pháp lu t v b o hi mh i c a t ch c b o hi m h i; vi c th c hi n
pháp lu t v b o hi m xã h i c a ng i s d ng lao đ ng và ng i lao đ ng; ườ ườ
c) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t v đ a ng i lao đ ng Vi t Nam đi ư ườ
làm vi c n c ngoài theo h p đ ng: Vi c t ch c b máy chuyên trách c a ướ
doanh nghi p, đ n v s nghi p đ a ng i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c ơ ư ườ
n c ngoài theo h p đ ng; vi c k t các h p đ ng liên quan đ n vi c ng iướ ế ế ườ
lao đ ng đi làm vi c n c ngoài; tuy n ch n lao đ ng; d y ngh , ngo i ng ướ
cho ng i lao đ ng; t ch c b i d ng ki n th c c n thi t cho ng i lao đ ngườ ưỡ ế ế ườ
tr c khi đi làm vi c n c ngoài; th c hi n H p đ ng đ a ng i lao đ ng điướ ướ ư ườ
làm vi c n c ngoài…… ướ
d) Vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t v d y ngh ; chính sách, ch đ d y ế
ngh h c ngh : Đi u ki n thành l p, tiêu chu n c s v t ch t thi t b ơ ế
d y ngh , ho t đ ng c a các c s d y ngh ; vi c th c hi n quy ch tuy n ơ ế
sinh, thi, ki m tra, công nh n t t nghi p…
đ) Vi c th c hi n chính sách, pháp lu t v u đãi đ i v i ng i công v i ư ườ
cách m ng: Vi c th c hi n các quy đ nh v đ i t ng, đi u ki n, tiêu chu n, các ượ
ch đ u đãi ng i công v i cách m ng thân nhân c a h ; trách nhi mế ư ườ
c a c quan, t ch c và cá nhân trong vi c th c hi n chính sách…. ơ
e) Vi c th c hi n chính sách, pháp lu t v gi m nghèo tr giúp h i;
vi c th c hi n ch ng trình m c tiêu qu c gia gi m nghèo các ch ng trình ươ ươ
tr giúp h i thu c lĩnh v c qu n c a ngành Lao đ ng - Th ng binh Xã ươ
h i;
g) Vi c th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v chính sách b o v , chăm sóc
tr em trong ph m vi quy n h n, trách nhi m c a ngành Lao đ ng - Th ng binh ươ
h i: Vi c th c hi n ch ng trình hành đ ng qu c gia tr em; ch ng ươ ươ
trình b o v tr em, chăm sóc, giáo d c tr em hoàn c nh đ c bi t các
ch ng trình, k ho ch khác v b o v , chăm sóc, giáo d c tr em;ươ ế
h) Vi c th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v bình đ ng gi i; vi c th c
hi n ch ng trình m c tiêu qu c gia v bình đ ng gi i, các bi n pháp b o đ m ươ
bình đ ng gi i;
i) Vi c th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v chính sách, gi i pháp phòng
ng a t n n m i dâm; cai nghi n ma túy; qu n sau cai nghi n; h tr n n
nhân b mua bán; t ch c ho t đ ng c a các Trung tâm Ch a b nh - Giáo d c
- Lao đ ng xã h i, c s qu n lý sau cai nghi n; ơ
k) Các n i dung khác liên quan đ n lĩnh v c lao đ ng, th ng binh và xã h i. ế ươ
Ho t đ ng thanh tra chuyên ngành ph i tuân theo các quy đ nh c a pháp lu t
v thanh tra chuyên ngành và các quy đ nh c a pháp lu t có liên quan.
Đi u 21: Ho t đ ng gi i quy t khi u n i, t cáo ế ế .
Đi u 22. Ho t đ ng phòng, ch ng tham nhũng .
5