Đánh giá mức độ sẵn sàng về chính phủ số 91
Kế hoạch hành động
Khuyến nghị về kế hoạch hành động được đề xuất trên cơ sở kết quả đánh giá theo bẩy lĩnh vực
của Chương trình Đánh giá Mức độ Sẵn sàng về Chính phủ số nêu trên, bao gồm các hành động
ngắn hạn đến các hành động dài hạn nhằm hướng tới chính phủ số trong tương lai.
Lãnh đạo và quản trị
Tiếp tục tăng cường năng lực và vai trò tham mưu về chuyên môn và điều phối của Tổ công
tác giúp việc cho Uỷ ban Quốc gia về CPĐT tại Văn phòng Chính phủ/Cục Kiểm soát Thủ tục
Hành chính: Việc tăng cường năng lực sẽ giúp cải thiện vấn đề phối hợp giữa các cơ quan liên
quan và thúc đẩy triển khai thực hiện nhanh chóng và hiệu quả; người đứng đầu đơn vị này cần
có phạm vi trách nhiệm bao quát và báo cáo trực tiếp với Thủ tướng Chính phủ (tương đương
với thực hiện nhiệm vụ “Giám đốc CNTT” của Chính phủ). Hội đồng Giám đốc Thông tin hiện
nay nên là một phần của đơn vị hoặc Tổ công tác này. Nhiệm vụ chính sẽ bao gồm cả việc xây
dựng khung giám sát và đánh giá (M&E) cũng như bảo đảm ngân sách để triển khai các chương
trình liên ngành và tăng cường chia sẻ thông tin.
• Cơ quan chịu trách nhiệm: Văn phòng Chính phủ.
• Thời gian cần thiết: 3-6 tháng.
• Chi phí: không áp dụng.
• Tham khảo:
º Cơ quan chính phủ điện tử Ba-ranh173
º Văn phòng Chính phủ số và Quốc gia thông minh Singapore174
Xây dựng chính sách kiểm soát chi tiêu: Thiếu ngân sách thường là một rào cản chính khi hướng
tới xây dựng chính phủ số. Đây là vấn đề nhiều quốc gia phải đối mặt; tuy nhiên, những quốc
gia dẫn đầu đã xây dựng được các chính sách để tối đa hóa hiệu quả nguồn lực sẵn có nhằm tận
dụng được các lợi ích theo quy mô và tránh đầu tư trùng lặp. Chính sách kiểm soát chi tiêu được
điều phối tập trung sẽ góp phần cải thiện hiệu quả sử dụng nguồn lực sẵn có.
173 https://www.bahrain.bh/wps/portal/!ut/p/a1/rZLLbsIwEEV_BRZZBk9i8uouRZQW8aigtMQb5CQmSUnsEMyjf-
18HVKmVoFCp3nl07vjeGSOC5ohwussSKjPBaV7fib14HINtmK7Zd_EMgz-2OxOvC0YPLAUE3wHAuFsDzr-
Pz6pm2C7fpwRx2jKe20g-HAL57Pxm8PHQAevia_g0RRCIuS5migCViV4pK0nzBuAapKJgG620WrRp5xlcbD-
WgotrJRc6ziBePyTKnuWEZZjIKlFzkGMKwzA6jetlisU2q6um2HsRdboQHY-0pw4fhXJzBl_JTiyhyPwG-DOg-
GXfQTKqHPRieow_WPy_g3Lzd7Xa-KrFQku2UGi-T_tSL2d5CI8ftHA5yF2E0QqtmQVq1rbSpVTKcvNnQYa7P-
f7ViJEkrNWJAoNzklSsVHmfpKoLGazwsUfer-7HI10Elr5buA3m5_UaeP8/dl5/d5/L2dBISEvZ0FBIS9nQSEh/
174 https://www.smartnation.sg/about/sndgg
Đánh giá Mức độ sẵn sàng về Chính phủ Số và Dữ liệu Mở cho Việt Nam
92
• Trách nhiệm: Văn phòng Chính phủ và Bộ Tài chính
• Thời gian cần thiết: 4-8 tháng
• Chi phí: Không áp dụng
• Tham khảo:
º Dịch vụ Chính phủ số Vương quốc Anh175
Lấy người dùng làm trung tâm
Xây dựng cổng tham gia điện tử: Hiện tại, một số cơ quan đã thiết lập cơ chế thu thập ý kiến
phản hồi của người dân. Trang web của Chính phủ cũng có Hệ thống tiếp nhận kiến nghị của
người dân và doanh nghiệp nhưng hiệu quả hoạt động còn hạn chế. Cần quảng bá hơn nữa hệ
thống này để khuyến khích ý kiến đóng góp chung. Việc chính phủ có kế hoạch xây dựng cổng
dịch vụ công điện tử quốc gia (e-services portal) là dịp tốt để đồng thời xây dựng cổng tham
gia điện tử (e-participation portal) nhằm tăng mức độ tương tác với người dân, tập trung hóa
các phản hồi. Việc người dân tiếp cận được một cổng thông tin tập trung sẽ giúp gia tăng lòng
tin vào Chính phủ và tăng cường công khai, minh bạch, vốn là một trong những mục tiêu Thủ
tướng Chính phủ đã tuyên bố khi xây dựng chính phủ điện tử.
• Cơ quan trách nhiệm: Bộ Thông tin và Truyền thông hoặc Văn phòng Chính phủ.
• Thời gian cần thiết: 6-12 tháng.
• Chi phí: không áp dụng.
• Tham khảo:
º Các tư vấn từ Vương quốc Anh176
º Cổng Công dân điện tử của Hàn Quốc177
Ban hành chính sách mặc định số: Nhìn chung từng cơ quan nhà nước đều nỗ lực hướng tới
cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4; tuy nhiên, hiện nay chưa có chính sách yêu cầu các
dịch vụ cần được mặc định số, nghĩa là các dịch vụ đầu tiên luôn ở dạng điện tử và sau đó được
hỗ trợ bởi các kênh ngoại tuyến. Việc yêu cầu tất cả các dịch vụ được mặc định số sẽ giúp tiết
kiệm chi phí và tạo thuận lợi cho người dân sử dụng dịch vụ công. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy
việc chuyển đổi các giao dịch ngoại tuyến sang trực tuyến giúp chính phủ Anh tiết kiệm từ 3,3
đến 12 bảng Anh cho mỗi giao dịch. Do đó, tổng lợi ích kinh tế đạt ít nhất 22 tỷ bảng Anh khi
mọi người dân Anh sử dụng dịch vụ trực tuyến.
• Trách nhiệm: Đơn vị chịu trách nhiệm về chính phủ số hoặc Tổ công tác
• Thời gian cần thiết: 12-24 tháng
175 https://gds.blog.gov.uk/2018/05/02/were-improving-the-digital-and-it-spend-controls-process/
176 https://www.gov.uk/government/publications?publication_filter_option=consultations
177 https://www.epeople.go.kr/jsp/user/on/eng/intro01.jsp
Đánh giá mức độ sẵn sàng về chính phủ số 93
• Chi phí: N/A
• Tham khảo:
º Dịch vụ Chính phủ số Vương quốc Anh178
Thay đổi quy trình công việc
Xác định các ưu tiên trong danh mục phát triển 6 cơ sở dữ liệu quốc gia quan trọng: Chính phủ
đã ban hành danh mục cơ sở dữ liệu quốc gia cần ưu tiên triển khai nền tảng phát triển Chính
phủ điện tử nhưng hiện tại chưa bộ dữ liệu nào được hoàn chỉnh do nguồn ngân sách còn hạn
chế và không được phân bổ đồng đều. Do đó danh mục này cần được sắp xếp theo thứ tự ưu
tiên cho phép một số cơ sở dữ liệu được hoàn thành sớm hơn, qua đó lợi ích từ dữ liệu tham
chiếu có thể được sử dụng để thúc đẩy chuyển đổi Chính phủ số và cung cấp nền tảng để cải
thiện quy trình quản lý thay đổi.
• Cơ quan chịu trách nhiệm: Bộ Thông tin và Truyền thông
• Thời gian cần thiết: 4-8 tháng
• Chi phí: không áp dụng
• Tham khảo:
º Estonia X-road179
Xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật phát triển phần mềm linh hoạt: Hiện tại, quy
trình đầu tư xây dựng CPĐT, từ khâu đấu thầu đến tổ chức thực hiện, còn cứng nhắc. Các nhà
thầu của Chính phủ thể hiện quan ngại về một số quy định cụ thể liên quan đến quy trình đấu
thầu và triển khai. Vì vậy cần có chính sách cho phép sự linh hoạt cao hơn trong khi vẫn đạt
mục tiêu đề ra. Kinh nghiệm cần tham khảo của các nước thành công trên thế giới trong xử lý
vấn đề này là ban hành các tiêu chuẩn phát triển phần mềm linh hoạt.
• Cơ quan chịu trách nhiệm: VPCP và Bộ Thông tin và Truyền thông
• Thời gian cần thiết: 6-12 tháng
• Chi phí: không áp dụng
• Tham khảo:
º Dịch vụ Chính phủ số Vương quốc Anh180
Năng lực, tập quán văn hóa và kỹ năng
Tạo động lực thu hút người tài làm việc trong khu vực công: Sau vấn đề thiếu nguồn lực tài
chính, thách thức lớn nhất để phát triển chính phủ số Việt Nam phải đối mặt là thiếu nhân lực
178 https://gds.blog.gov.uk/2014/04/01/a-year-in-the-making-the-digital-by-default-service-standard/
179 https://e-estonia.com/solutions/interoperability-services/x-road/
180 https://www.gov.uk/service-manual/service-standard/use-agile-methods
Đánh giá Mức độ sẵn sàng về Chính phủ Số và Dữ liệu Mở cho Việt Nam
94
(có kỹ năng số) do những người có trình độ cao trong lĩnh vực này thường chọn làm việc trong
khu vực tư nhân. Tổ công tác giúp việc về chính phủ điện tử/số (được khuyến nghị ở phần Lãnh
đạo và Quản trị) cũng như các đơn vị sẽ triển khai CPĐT/Chính phủ số ở các Bộ, ngành, địa
phương nên khuyến khích tuyển dụng thông qua cơ chế trả lương cao hơn, gắn với kết quả công
việc. Ngoài ra, có thể đưa ra những cơ chế khuyến khích khác, chẳng hạn như lộ trình phát triển
sự nghiệp rõ ràng hơn và những lợi ích phi kinh tế như môi trường làm việc linh hoạt.
• Cơ quan chịu trách nhiệm: Tổ công tác giúp việc CPĐT và các bộ, ngành, địa phương.
• Thời gian cần thiết: 12-24 tháng
• Chi phí: không áp dụng
• Tham khảo:
º Lương Chính phủ Singapore181
º Chính quyền Nam Úc linh hoạt vì tương lai182
Cơ quan chủ trì về Chính phủ số xây dựng thêm nhiều chương trình đào tạo cho nhân sự CNTT
trong các bộ và cơ quan chính phủ: Hiện chỉ có một vài chương trình đạo tạo nội bộ để nâng
cao chuyên môn cho nhân sự CNTT trong các Bộ và cơ quan Chính phủ. Các quốc gia đi đầu
như Vương quốc Anh có những chương trình để đảm bảo tất cả các phòng ban sẵn có năng lực
số phù hợp, bao gồm cả những kĩ năng chuyên sâu.
• Cơ quan chịu trách nhiệm: Tổ công tác Chính phủ số.
• Thời gian cần thiết: 12-24 tháng
• Chi phí: không áp dụng
• Tham khảo:
º Chiến lược chính phủ số của Vương quốc Anh183
Xây dựng lộ trình chuyển đổi số, bao gồm việc rút ngắn khoảng cách số và cải thiện kỹ năng
số: Hiện nay chưa có kế hoạch tổng thể để thích ứng với tiến trình chuyển đổi số và các kết quả
kéo theo của quy trình này. Đã có những nỗ lực đơn lẻ nhằm tăng cường các cấp độ kỹ năng số
và rút ngắn khoảng cách số, chủ yếu là khoảng cách giữa thành thị và nông thôn về kết cấu hạ
tầng. Tuy nhiên những nỗ lực như vậy chưa được đặt trong một kế hoạch tổng thể chung có thể
dẫn tới rủi ro là một bộ phận cộng đồng dễ tổn thương sẽ không có đủ kỹ năng để sử dụng các
dịch vụ công trực tuyến.
• Cơ quan chịu trách nhiệm: VPCP và Bộ TTTT
• Thời gian cần thiết: 12-24 tháng
• Chi phí: không áp dụng
181 https://www.careers.gov.sg/build-your-career/career-toolkit/salary-and-benefits
182 https://publicsector.sa.gov.au/people/flexibility-for-the-future/
183 https://www.gov.uk/government/publications/government-digital-strategy-action-3
Đánh giá mức độ sẵn sàng về chính phủ số 95
• Tham khảo:
º Chuyển đổi số ở Thụy Điển184
Cơ sở hạ tầng dùng chung
Ban hành các quy định về điện toán đám mây, bao gồm việc xây dựng đám mây Chính phủ:
Trong số các công nghệ mới, điện toán đám mây nổi bật như một lĩnh vực cần sự quan
tâm đặc biệt vì một số cơ quan nhà nước đã bắt đầu áp dụng công nghệ này, đồng nghĩa
với việc trong tương lai sẽ có những thách thức về chuẩn hóa với chi phí cao do không tận
dụng được lợi thế kinh tế theo quy mô. Do đó, cần gấp rút ban hành quy định về lĩnh vực
này. Ngoài ra, cần xây dựng chính sách phát triển nền tảng điện toán đám mây cho toàn bộ
Chính phủ.
o Cơ quan chịu trách nhiệm: Văn phòng Chính phủ và Bộ Thông tin và Truyền thông
• Thời gian cần thiết: 4-8 tháng
• Chi phí: Không áp dụng
• Tham khảo:
º Đám mây chính phủ Philippines185
º Chiến lược đám mây của đặc khu hành chính Hồng Kông186
Ban hành chính sách cho phép sử dụng các tiêu chuẩn mở và nền tảng dùng chung: Hiện
nay một số tiêu chuẩn kỹ thuật đã được Bộ TTTT ban hành, tuy nhiên hướng dẫn hiện hành
còn đi sau các tiến bộ kỹ thuật (ví dụ về điện toán đám mây đề cập ở trên). Cần chú trọng
hơn tới việc sử dụng các tiêu chuẩn mở và nền tảng dùng chung để tiết kiệm thời gian, chi
phí, công sức ìa tăng cường hiệu quả. Ngoài ra, việc sử dụng những mẫu sẵn có phổ biến
cũng góp phần gia tăng sự tin tưởng của người dùng như đã thấy từ kinh nghiệm của các
quốc gia khác.
• Cơ quan chịu trách nhiệm: Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông và Đơn
vị Chính phủ Số.
• Thời gian cần thiết: 6-12 tháng
• Chi phí: Không áp dụng
• Tham khảo:
º Dịch vụ Chính phủ số Vương quốc Anh187
184 https://www.government.se/press-releases/2017/06/action-on-digital-transformation/
185 http://i.gov.ph/govcloud/
186 https://www.ogcio.gov.hk/en/our_work/strategies/government/cloud_strategy/develop_gov_cloud.html
187 https://www.gov.uk/service-manual/service-standard/use-open-standards-and-common-platforms