Đề tài nghiên cứu khoa học: Đánh giá năng lực làm việc của lao động giúp việc gia đình trên địa bàn thành phố Hà Nội - Ngụ ý cho đào tạo nghề

Ụ Ụ M C L C

Ả Ụ DANH M C B NG

Ể Ồ Ụ DANH M C BI U Đ

Ụ Ắ Ế DANH M C VI T T T

Exploratory Factor Analysis EFA:

International Labour Organization ILO:

Kaiser­Meyer­Olkin KMO:

ứ ọ Nghiên C u Khoa H c Sinh Viên NCKH SV:

ị ị ủ Ngh  Đ nh Chính Ph NĐ­CP:

ế ỹ ư Phó Giáo S  – Ti n S PGS.TS:

Probability value P­value:

Statistical Package for the Social Sciences SPSS:

ữ ạ ệ Trách Nhi m H u H n TNHH:

World Trade Organization WTO:

5

Ớ Ệ GI I THI U CHUNG

ấ ế ủ ề 1. Tính c p thi t c a đ  tài

ệ ứ ổ ươ ế ạ ớ Năm 2007, Vi ậ t Nam gia nh p T  Ch c Th ng M i Th  Gi ớ   i (WTO) v i

ừ ế ướ ộ ề ự ế ể ổ ị quy t tâm t ng b c xây d ng m t n n kinh t ề    ngày càng  n đ nh và phát tri n b n

ữ ừ ặ ả ố ặ ớ ề ữ v ng.M c dù nh ng năm v a qua kinh t ế ướ  n c ta ph i đ i m t v i nhi u thách

ủ ạ ứ ớ ủ ả ờ ố ủ ườ th c l n c a l m phát và kh ng ho ng kinh t ế ế ớ  th  gi i, đ i s ng c a ng i dân

ượ ả ệ ề ọ ứ ố ủ ệ ầ ườ ẫ v n đ ặ c c i thi n rõ r t v  m i m t.M c s ng d n đi lên c a ng i dân cũng t ỉ

ố ả ủ ộ ố ự ầ ệ ậ ớ ị ế ủ ụ ệ l thu n v i nh p đi u h i h  c a cu c s ng và s  c n thi ộ   ị t c a các d ch v  xã h i

ệ ố ộ ị ữ   ụ dành cho các gia đình.Trong s  các d ch v  đó, giúp vi c gia đình là m t trong nh ng

ụ ượ ơ ả ở ề ấ ị d ch v  đ c quan tâm h n c  b i nó giúp ích r t nhi u cho các gia đình b n r n ậ ộ ở

ư ộ ố ớ các thành ph  l n nh  Hà N i.

ể ệ ở ị ớ ư ộ ở Có th  nói, giúp vi c gia đình ộ    các đô th  l n nh  Hà N i đã tr  thành m t

ố ớ ụ ữ ữ ệ ề ệ ấ ẫ ộ vi c làm h p d n đ i v i nhi u ph  n  nông thôn. Đây là m t trong nh ng h  qu ả

ệ ể ế ở ặ ệ ủ c a vi c phát tri n kinh t ị  và quá trình đô th  hóa nhanh chóng ộ  Hà N i, đ c bi t là

ậ ỉ ấ ượ ử ổ ệ ế ề ộ vi c sát nh p t nh Hà Tây vào Hà N i, khi n cho nhi u vùng đ t đ ụ   c s a đ i m c

ừ ấ ự ệ ệ ặ ử ụ đích s  d ng t đ t canh tác nông nghi p thành công nghi p ho c xây d ng các khu

ư ớ ộ ộ ề ế ậ ỏ ườ dân c  m i. Đi u này khi n cho m t b  ph n không nh  ng ả   i nông dân ph i

ể ề ề ổ ặ ọ chuy n đ i ngh  ho c h c thêm ngh  khác.

ư ậ ệ ầ ộ ượ ế ậ ộ Nh  v y, quan h  cung – c u trong xã h i đã đ c thi t l p. Các h  gia đình

ư ộ ệ ầ ộ ị ế ế thành th  ngày nay coi lao đ ng giúp vi c gia đình nh  m t nhu c u thi t y u, giúp

ườ ợ ườ ẹ ề ả ặ ớ ờ cho ng i v , ng ơ   i m  trong gia đình gi m b t gánh n ng, có nhi u th i gian h n

ụ ệ ệ ộ ồ ờ ả ị cho công vi c xã h i. Đ ng th i, d ch v  giúp vi c gia đình cũng giúp gi ế   i quy t

ộ ộ ủ ế ệ ậ ặ ạ ộ ệ ữ ở tình tr ng thi u vi c làm c a m t b  ph n lao đ ng, đ c bi ộ t là lao đ ng n nông

thôn.

ự ụ ệ ấ ầ ồ ị ế   Tuy nhiên, ngu n cung c p nhân l c cho d ch v  giúp vi c gia đình h u h t

ẻ ộ ọ ư ấ ớ ỹ ụ ữ là ph  n  và tr em nghèo nông thôn v i trình đ  h c v n và k  năng ch a cao.

ủ ử ụ ế ọ ệ ầ ộ ộ Theo các ch  s  d ng lao đ ng, h u h t h  tìm lao đ ng giúp vi c gia đình qua

ư ệ ở ặ ạ ớ ộ ố ấ ệ ỉ

6 quan h  cá nhân, nh  bà con

quê ho c b n bè gi i thi u. Ch  có m t s  r t ít tìm

ớ ệ ệ ệ ế ồ ộ ự qua các Trung tâm gi i thi u vi c làm. Vi c tìm ki m ngu n lao đ ng t phát này

ằ ầ ộ ượ ệ ạ ỹ ế cũng nói lên r ng h u h t các lao đ ng không đ ề   c đào t o k  năng giúp vi c. Đi u

ề ấ ả ờ ườ ử ụ ộ này đã gây nhi u khó khăn và làm m t th i gian cho c  ng i s  d ng lao đ ng và

ườ ứ ệ ệ ầ ạ ộ ộ ng ủ   i lao đ ng. Bên c nh đó, tinh th n, thái đ  làm vi c và ý th c trách nhi m c a

ườ ủ ử ụ ầ ủ ư ứ ệ ộ không ít ng i giúp vi c cũng ch a đáp  ng yêu c u c a các ch  s  d ng lao đ ng.

ự ữ ứ ử ề ế ậ ố Các tiêu chí v  tính trung th c, th t thà, nh ng hành vi  ng x  và n p s ng văn

ầ ủ ị ư ứ ủ ộ ở minh đô th  ch a đáp  ng yêu c u c a các ch  thuê lao đ ng ố  thành ph .

ệ ầ ở ề ộ Ở ệ  Vi t Nam, giúp vi c gia đình đang d n tr ứ    thành m t ngh  chính th c.

ủ ủ ị ị ị ố Ngày 25 tháng 5 năm 2014, Ngh  đ nh s  27­NĐCP c a Chính ph  quy đ nh chi ti ế   t

ộ ố ề ủ ề ậ ộ ộ ộ ườ thi hành m t s  đi u c a B  Lu t Lao đ ng v  lao đ ng là ng ệ i giúp vi c gia đình

ệ ự ề ớ ủ đã có hi u l c. Theo bà Nelien Haspels ­ chuyên gia v  gi i c a ILO châu Á ­ Thái

ươ ử ộ ị ị ệ   ẽ g i đi m t thông đi p ộ ự ủ Bình D ng, tác đ ng tích c c c a Ngh  đ nh này là nó s  “

ẽ ằ ề ệ ả ả ầ ạ ị ộ   m nh m  r ng ngh  giúp vi c gia đình, khi b o đ m các yêu c u quy đ nh, là m t

ề ệ ạ ợ ể ề ế ngh  chuyên nghi p, mang l ữ i nh ng l i ích đáng k  v  kinh t ộ  và xã h i cho các

ườ ệ ả ườ ệ ả ộ gia đình thuê ng i giúp vi c, cho b n thân ng i giúp vi c và c  xã h i Vi ệ   t

ể ệ ự ậ ủ ủ ằ ề ề ệ Nam”. Đi u đó th  hi n s  ghi nh n c a Chính ph  r ng ngh  giúp vi c gia đình

ị ườ ể ọ ể ậ ệ ộ mang ý nghĩa quan tr ng, đ  các th  tr ả ằ   ng lao đ ng có th  v n hành hi u qu  b ng

ể ụ ữ ề ệ ệ ấ ạ ộ cách t o đi u ki n đ  ph  n  làm vi c và duy trì năng su t lao đ ng ngoài gia đình.

ư ậ ở ệ ộ ộ Nh  v y, Vi ầ   t Nam nói chung và Hà N i nói riêng đang có m t nhu c u

ế ề ự ể ệ ả ạ ộ ấ c p thi t v  đào t o m t cách bài b n đ  nâng cao năng l c làm vi c cho l c l ự ượ   ng

ệ ộ ạ ố ồ ế lao đ ng giúp vi c gia đình. Trong khi t i Thành ph  H  Chí Minh, tính đ n nay đã

ả ơ ớ ủ ệ ệ ướ có kho ng h n 10 trung tâm Gi i thi u vi c làm c a nhà n c và công ty TNHH có

ứ ứ ườ ệ ở ư ộ ạ ch c năng đào t o, cung  ng ng i giúp vi c gia đình; trong khi Hà N i, ch a có

ứ ự ề ề ặ ệ ữ nhi u quan tâm nghiên c u thích đáng v  lĩnh v c này, đ c bi t là nh ng nghiên

ụ ể ề ệ ạ ủ ự ệ ộ ộ ứ c u đánh giá c  th  v  trình đ  năng l c hi n t i c a lao đ ng giúp vi c gia đình

ữ ệ ầ ạ ằ ấ ườ ạ ặ ề nh m cung c p các d  li u v  nhu c u đào t o cho các tr ề ng d y ngh  ho c trung

ớ ệ ệ ố ộ ị tâm gi i thi u vi c làm trên đ a bàn Thành ph  Hà N i.

7

ỏ ấ ộ ố ư ậ ế ượ ặ ự ế Nh  v y, m t s  câu h i c p thi c đ t ra có liên quan đ n lĩnh v c này t đ

ộ ầ ữ ứ ế ế ủ ệ ộ t c a lao đ ng giúp vi c gia đình ỹ là: Nh ng ki n th c, k  năng và thái đ  c n thi

ệ ở ệ ủ ự ự ạ ộ ộ ộ hi n nay Hà N i là gì? Th c tr ng năng l c làm vi c c a đ i ngũ lao đ ng này

ở ứ ộ ể ề ấ ữ ự ệ ợ đang m c đ  nào? Có nh ng g i ý gì có th  đ  xu t trong vi c xây d ng ch ươ   ng

ề ệ ệ ạ ằ ộ trình đào t o ngh  nh m nâng cao tính chuyên nghi p cho lao đ ng giúp vi c gia

ể ả ờ ứ ự ề ỏ ọ đình? Đ  tr  l i các câu h i trên, nhóm nghiên c u đã l a ch n đ  tài “ Đánh giá

ệ ủ ự ố ộ ị ệ năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn Thành ph  Hà

ụ ạ ề” trong công tình NCKH SV năm 2014. Nghiên c uứ N i ­ ộ Ng  ý cho đào t o ngh

ữ ự ẽ ệ ạ ầ ộ ệ   này s  đóng góp m t ph n h u ích trong vi c đào t o nâng cao năng l c làm vi c

ệ ể ề ẩ ộ ệ   cho lao đ ng giúp vi c gia đình, thúc đ y hình thành và phát tri n ngh  giúp vi c,

ị ườ ệ ậ ộ ể phát tri n th  tr ộ   ng lao đ ng giúp vi c gia đình, nâng cao thu nh p cho lao đ ng

ể ế ộ ủ ủ ộ nông thôn và phát tri n kinh t xã h i c a Th  đô Hà N i.

ứ ổ 2. T ng quan nghiên c u

ệ ệ ạ ấ ộ ộ ộ Lao đ ng giúp vi c gia đình là m t lo i hình lao đ ng đã xu t hi n trên t ừ

ế ớ ả ở ệ ự ượ ộ ấ r t lâu trên th  gi i và c Vi t Nam. L c l ng lao đ ng này đã và đang đóng góp

ộ ủ ấ ướ ự ể ể ế ệ đáng k  vào s  phát tri n kinh t ­ xã h i c a đ t n ặ c, đ c bi t là trong th i k ờ ỳ

ế ổ ệ ề ạ ớ ế kinh t đ i m i. Trong giai đo n hi n nay, khi mà n n kinh t ể    ngày càng phát tri n

ầ ủ ở ấ ớ ố ề ệ ộ ở thì nhu c u c a các gia đình thành ph  v  lao đ ng giúp vi c  là r t l n b i ph ụ

ậ ộ ệ ầ ơ ớ ộ ườ ệ ỡ ữ ầ n  d n b n r n h n v i các công vi c xã h i và c n có ng i giúp đ  công vi c gia

ủ ạ ộ ệ ậ ườ ệ ệ đình. Tuy nhiên, trong  quan ni m c a đ i b  ph n ng i dân Vi t Nam hi n nay,

ư ệ ẫ ộ ượ ữ ề ộ ườ lao đ ng giúp vi c gia đình v n ch a đ c coi là m t ngh  và nh ng ng i làm

ệ ượ ư ữ ề ọ công vi c này không đ c tôn tr ng nh  nh ng ngành ngh  khác. Ở ệ  Vi t Nam,

ề ồ ạ ạ ộ ệ ẫ ư ứ ượ ho t đ ng giúp vi c gia đình v n còn nhi u t n t i và ch a đáp  ng đ ầ   c nhu c u

ữ ẫ ộ ườ ề ặ ộ ử ụ ủ ả ữ c a c  nh ng gia đình s  d ng lao đ ng l n nh ng ng ề i lao đ ng v  nhi u m t.

ả ặ ủ ự ứ ề Năm 2001, tác gi ệ ố   ệ  Đ ng Bích Th y đã th c hi n nghiên c u “Đi u ki n s ng

ệ ủ ẻ ề ệ ộ và làm vi c c a tr  em gái nông thôn ra Hà N i làm ngh  giúp vi c gia đinh” thông

ự ế ữ ế ấ ỏ ướ ổ qua ph ng v n tr c ti p 17 n  thi u niên nông thôn d ệ   i 17 tu i đang làm giúp vi c

ạ ủ ế ẫ ộ ộ gia đình t i Hà N i. Qua đó, lý do ch  y u d n các em gái nông thôn ra Hà N i làm

ề ệ ề ệ ề ế ộ ố ngh  giúp vi c gia đình là do đi u ki n gia đình khó khăn v  kinh t , m t s  em do

ộ ố ọ ọ ố ở ộ chán h c, h c kém hay tò mò mu n xem cu c s ng ề   ư ế  Hà N i nh  th  nào. Đi u

ệ ủ ư ẻ ệ ệ ấ ầ ả

8 ki n làm vi c c a tr  em gái giúp vi c gia đình là r t khó khăn, h u nh  ph i làm

ả ề ể ệ ẫ ầ ả ạ ẳ ớ vi c trong tình tr ng căng th ng c  v  th  xác l n tinh th n v i kho ng 12 – 14

ế ề ậ ượ ỗ ti ng lao đông/ngày. Ti n công nh n đ ọ   ệ ủ c tùy theo công vi c c a m i em và m i

ủ ế ỉ ượ ề ữ ủ ệ ậ ằ ỏ ử ụ ộ đi u kiên lao đ ng ch  y u ch  đ c th a thu n b ng mi ng gi a ch  s d ng lao

ớ ườ ủ ế ả ả ộ ố đ ngộ   v i ng ấ i lao đ ng. Các em luôn c m th y thi u th n tình c m c a ng ườ   i

ẹ ể ẻ ặ ạ ơ ả ố   ứ thân, cha m  và không có b n bè cùng l a đ  chia s  ho c vui ch i do ph i s ng

ườ ộ ệ ố ớ ấ ớ trong môi tr ng khép kín. Đây là m t thi t thòi r t l n đ i v i các em và nó cũng là

ấ ợ ố ớ ự ủ ộ ể m t đi m b t l ự   ể i đ i v i s  hình thành và phát tri n tâm lý c a các em sau này. D a

ự ả ư ữ ế ằ ậ ạ vào th c tr ng đó, tác gi ị  đã đ a ra nh ng ki n ngh  nh m nâng cao nh n th c v ứ ề

ẻ ể ả ề ề ậ ộ ề quy n tr ả    em và tuyên truy n sâu r ng các đi u lu t có liên quan đ  đ m b o

ề ẻ ờ ướ ỗ ợ ệ ầ ồ quy n tr  em, đ ng th i Nhà n c cũng c n h  tr  vi c làm cho các gia đình có

ả ặ ệ ứ ớ hoàn c nh đ c bi t khó khăn. Tuy nhiên, nghiên c u m ỉ ừ i ch  d ng l ạ ở ự ượ    l c l ng i

ư ề ậ ố ượ ẻ ế ệ ộ lao đ ng giúp vi c là tr  em mà ch a đ  c p đ n nh ng ữ  đ i t ng và đ  tu i ộ ổ  lao

ườ ộ ở ộ ổ ư ụ ữ ộ đ ng khác nh  ph  n  và trung niên. ữ  Nh ng ng i lao đ ng ầ    đ  tu i này cũng c n

ậ ượ ự ắ ả ờ ị ph i nh n đ c s  quan tam đúng đ n, k p th i.

ứ ủ ộ ả ệ ủ ề ộ ị M t nghiên c u khác là c a tác gi Lê Vi t Nga v  “Tác đ ng c a d ch v ụ

ệ ớ ượ ự ệ ớ ứ ạ giúp vi c t i gia đình” đ c th c hi n năm 2006 v i ph m vi nghiên c u là ph ngườ

ậ ố ộ ả ậ ừ ả Kim Liên, qu n Đ ng Đa, Hà N i. Tác gi đã thu th p thông tin t c  ba đ i t ố ượ   ng

ự ế ế ệ ườ ạ ộ có liên quan tr c ti p đ n ho t đ ng giúp vi c gia đình là: Ng ộ i lao đ ng, ng ườ   i

ộ ườ ớ ạ ộ ử ụ s  d ng lao đ ng và ng ề i làm ngh  môi gi ệ i ho t đ ng giúp vi c gia đinh. Nghiên

ướ ư ầ ầ ằ ỉ ườ ệ ệ ở ứ c u trên b c đ u đã ch  ra r ng nh  c u thuê ng i giúp vi c hi n nay ộ    Hà N i

ấ ớ ỏ ủ ữ ệ ồ ớ ộ ườ là r t l n, đ ng nghĩa v i nh ng tác đ ng không nh  c a vi c thuê ng ệ   i giúp vi c

ộ ố ử ụ ủ ụ ứ ồ ờ ị ớ t i cu c s ng c a gia đình s  d ng d ch v . Đ ng th i, nghiên c u cũng nêu lên

ạ ủ ộ ố ệ ủ ườ ở m t s  khó khăn, tr  ng i c a các bên nh ư ấ ượ  ch t l ng làm vi c c a ng ộ   i lao đ ng

ư ư ứ ượ ầ ủ ườ ử ụ ch a cao, ch a đáp ng đ c yêu c u c a ng i s  d ng lao đ ng ộ . Tuy nhiên, nghiên

ả ệ ỉ ự ứ ẫ ỏ ộ ứ ủ c u c a tác gi Lê Vi t Nga ch  d a trên m t quy mô m u nghiên c u khá nh  bao

ườ ườ ử ụ ộ ớ ệ ệ ồ g m 20 ng i làm thuê, 20 ng ộ i s  d ng lao đ ng và 5 cán b  gi i thi u vi c làm

ườ ứ ượ ạ trong ph m vi ph ng Kim Liên. Bài nghiên c ỉ u cũng ch  khai thác đ ộ ố c m t s  khía

ạ ộ ủ ứ ệ ạ ạ c nh c a ho t đ ng giúp vi c gia đình do ph m vi nghiên c u ch a r ng ư ộ  và cũng ch aư

ượ ả ế ự ắ ạ ề đ  ra đ ề c nhi u gi i pháp thi ụ t th c kh c ph c tình tr ng này.

9

ờ ố ứ ủ ữ ư ệ ệ ậ ạ Nghiên c u “Hi n tr ng công vi c và đ i s ng c a n  nh p c  làm giúp

ệ ạ ố ồ ủ ả vi c nhà t i thành ph  H  Chí Minh” (2009) c a tác gi Đào Bích Hà có đ i t ố ượ   ng

ữ ứ ườ ư ừ ộ ổ nghiên c u là nh ng ng i lao đ ng trên 18 tu i di c  t nông thôn ra thành ph  H ố ồ

ệ ệ ả ươ Chí Minh làm công vi c giúp vi c gia đình. Tác gi ử ụ  đã s  d ng ph ng pháp nghiên

ể ấ ậ ằ ả ớ ộ ỏ ị ự   ứ c u đ nh tính v i 15 cu c ph ng v n sâu đ  thu th p thông tin nh m ph n ánh th c

ệ ệ ạ ộ ở ố ồ tr ng lao đ ng giúp vi c gia đình hi n nay thành ph  H  Chí Minh. Theo nghiên

ố ườ ề ờ ề ệ ệ ứ c u này, đa s  ng ặ   i giúp vi c đ u không hài lòng v  th i gian làm vi c n ng

ế ự ả ọ ị ị ự ể ủ ủ nh c, c m giác b  gò bó, thi u t do và ch u s  ki m soát c a gia ch . Ngoài ra

ườ ữ ậ ự ư ể ả ấ ng i n  di c  còn ph i ch p nh n s  xa cách gia đình, không th  chăm sóc con cái

ộ ớ ạ ệ ườ ứ ạ ượ và liên h  xã h i v i b n bè, ng i thân. Tuy ph m vi nghiên c u đã đ ở ộ   c m  r ng

ứ ủ ớ ả ệ ươ ề ậ ở ơ h n so v i nghiên c u c a tác gi Lê Vi t Nga đã đ c đ  c p ứ    trên, nghiên c u

ư ẫ ượ ả ế ự ằ ả ư này v n ch a đ a ra đ ữ c nh ng gi i pháp thi ụ ể t th c, c  th  nh m gi ế   i quy t

ữ ồ ọ nh ng t n đ ng trên.

ụ ữ ứ ệ ị Trong nghiên c u “Làn sóng ph  n  nông thôn ra thành th  làm giúp vi c gia

ả ươ ầ ả ồ ượ đinh” (2007), tác gi D ng Kim H ng đã ph n nào ph n ánh đ ộ ố c m t s  khía

ạ ộ ủ ệ ở ố ớ ộ ạ c nh c a ho t đ ng giúp vi c gia đình hai thành ph  l n là Hà N i và thành ph ố

ồ ườ ộ ở ủ ườ H  Chí Minh. Theo đó, ng i lao đ ng ủ  ngay trong nhà c a gia ch  và ng i lao

ọ ở ứ ơ ả ủ ạ ộ ộ đ ng thuê nhà tr ệ    ngoài là hai hình th c c  b n c a lo i hình lao đ ng giúp vi c.

ế ủ ế ủ ỉ ấ ứ ữ ạ ườ Tuy nhiên, h n ch  c a nghiên c u này là ch  l y ý ki n c a nh ng ng i là ch  h ủ ộ

ườ ệ ệ ấ ỏ ườ gia đình có thuê ng ự i giúp vi c mà không th c hi n ph ng v n sâu ng ộ   i lao đ ng

ự ế ệ ể ư ạ ả ả ư giúp vi c đ  ph n ánh tr c ti p tâm tr ng, hoàn c nh cũng nh  tâm t ọ   ệ  nguy n v ng

ủ ọ c a h .

ộ ố ạ ứ ự ấ ớ M i đây nh t, bài nghiên c u ạ ứ “Nghiên c u th c tr ng m t s  lo i hình giúp

ệ ở ệ ề ấ ộ ả ả vi c gia đình Hà N i hi n nay và đ  xu t gi i pháp qu n lý ” do tác gi ả Ngô Thị

ọ ự ự ệ ấ ạ Ng c Anh th c hi n năm 2009 đã cho chúng ta th y th c tr ng c a ộ ủ lao đ ng giúp

ệ ở ệ ề ấ ộ ả ả ợ vi c gia đình Hà N i hi n nay và đ  xu t các gi ầ   i pháp qu n lý phù h p và c n

ế ể ấ ượ ệ ộ ồ thi t đ  nâng cao ch t l ng lao đ ng giúp vi c gia đình ờ ả ệ , đ ng th i b o v  quy n l ề ợ   i

ủ ườ ườ ử ụ ộ ố ượ ứ ợ h p pháp c a ng ộ i lao đ ng và ng i s  d ng lao đ ng. Đ i t ng nghiên c u là

ườ ử ụ ữ ụ ệ ộ ộ ị ị ng i lao đ ng giúp vi c và nh ng h  gia đình đang s  d ng d ch v  này trên đ a bàn

ậ ủ ấ ả ư ầ ấ ố ộ ố ữ   các qu n c a thành ph  Hà N i nh  Ba Đình, C u Gi y, Đ ng Đa… T t c  nh ng

ề ượ ề ự ể ạ ấ ỏ ơ

10 ố ượ đ i t

ng này đ u đ c ph ng v n sâu đ  có cái nhìn sâu h n v  th c tr ng lao

ệ ả ớ ấ ả ề ấ ề ả ộ đ ng giúp vi c. Tuy nhiên, tác gi ỉ ề  m i ch  đ  xu t gi ự   i pháp v  v n đ  qu n lý l c

ự ự ệ ộ ả ạ ượ l ứ ư ng lao đ ng giúp vi c ch  ch a th c s  đi sâu vào các gi ằ   i pháp đào t o nh m

ệ ủ ọ ề nâng cao tay ngh  làm vi c c a h .

ớ ự ể ế ộ ấ ướ ầ ộ Cùng v i s  phát tri n kinh t ­ xã h i đ t n ề c, nhu c u v  lao đ ng giúp

ư ộ ế ấ ế ủ ệ ể ộ ị vi c đang ngày m t tăng lên nh  m t xu th  t t y u c a quá trình phát tri n. D ch

ể ệ ạ ề ợ ộ ớ ụ v  giúp vi c gia đình phát tri n đã mang l i nhi u l ư   i ích to l n cho xã h i nh ng

ồ ạ ề ướ ắ ầ ả ả ế ế cũng còn khá nhi u  t n t i, v ng m c c n ph i gi ứ   i quy t xung quanh ki n th c,

ủ ườ ệ ủ ộ ố ườ ư ệ ỹ k  năng c a ng i lao đ ng, m i quan h  ch  nhà­ ng i giúp vi c cũng nh  các

ề ợ ệ ườ ộ ấ ề ộ ả chính sách b o v  quy n l i cho ng i lao đ ng,vv.. . Đây đang là m t v n đ  nóng

ỏ ự ứ ơ ủ ổ h i, đòi h i s  quan tâm thích đáng c a  các  c  quan ch c năng.Tuy nhiên, các

ứ ướ ụ ể ỉ ậ ư ạ ớ nghiên c u tr ộ ố c đây m i ch  t p trung vào m t s  khía c nh c  th  nh  tìm gi ả   i

ự ượ ậ ồ ẻ ệ ặ ộ pháp tái hòa nh p c ng đ ng cho l c l ạ   ng giúp vi c là tr  em ho c các khía c nh

ư ư ủ ứ ầ ầ ả ậ pháp lu t và qu n lý. Các nghiên c u này h u nh  ch a đánh giá đ y đ  và h ệ

ề ự ệ ạ ộ ố ố ộ ư   th ng v  th c tr ng lao đ ng giúp vi c gia đình trên toàn thành ph  Hà N i, ch a

ượ ả ụ ể ế ự ề ạ ư đ a ra đ ữ c nh ng gi i pháp c  th , thi ự   ằ t th c v  đào t o nh m nâng cao năng l c

ệ ủ ệ ộ ướ ự ễ làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình   Tr ứ   ề c th c ti n đó, đ  tài nghiên c u

ệ ị ệ ủ lao đ ngộ  giúp vi c gia đình trên đ a bàn thành ự “Đánh giá năng l c làm vi c c a

ụ ạ ố ẽ ậ ố ấ    c u ph  Hà N i ộ  ­ Ng  ý cho đào t o ngh ề” s  t p trung vào phân tích các yêu t

ự ữ ự ệ ệ ợ   ả thành nên năng l c làm vi c, tìm ra kho ng cách gi a năng l c làm vi c mong đ i

ườ ử ụ ự ế ủ ự ệ ộ ườ ộ ừ t phía ng i s  d ng lao đ ng và năng l c làm vi c th c t c a ng i lao đ ng.

ứ ề ặ ứ ữ ự ẽ ễ ấ ọ ệ   Nghiên c u này s  cung c p nh ng căn c  v  m t khoa h c và th c ti n cho vi c

ề ủ ế ệ ấ ạ ộ ị ề đ  xu t các ki n ngh  đào t o nâng cao tay ngh  c a lao đ ng giúp vi c gia đình, t ừ

ự ệ ể ề ệ ẩ ự đó đóng góp tích c c vào vi c thúc đ y s  phát tri n ngh  giúp vi c và th  tr ị ườ   ng

ệ ộ ở ộ ệ lao đ ng giúp vi c gia đình Hà N i nói riêng và Vi t Nam nói chung.

ụ ứ 3. M c tiêu nghiên c u

ơ ả ứ ụ ề ằ Đ  tài nghiên c u nh m vào các m c tiêu c  b n sau đây:

(cid:0) ệ ầ ự ự ề ệ ầ ị Xác đ nh các yêu c u v  năng l c làm vi c (năng l c làm vi c c n thi ế   t)

ệ ộ ố ộ ị ủ c a lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn thành ph  Hà N i

11

(cid:0) ự ế ệ ủ ệ ệ ộ ự Phân tích năng l c làm vi c th c t hi n nay c a lao đ ng giúp vi c  gia

ộ ừ ố ị ữ ự ả đình trên đ a bàn thành ph  Hà N i, t đó tìm ra kho ng cách gi a năng l c hi n t ệ ạ   i

ự ầ ế ố ớ ệ ộ và năng l c c n thi t đ i v i lao đ ng giúp vi c gia đình.

(cid:0) ư ề ế ề ạ ấ ộ ệ   Đ a ra các đ  xu t có liên quan đ n đào t o ngh  cho lao đ ng giúp vi c

ố ộ ị gia đình trên đ a bànThành ph  Hà N i.

ứ ỏ 4. Câu h i nghiên c u

ể ạ ượ ụ ứ ứ ỏ Đ  đ t đ c các m c tiêu nghiên c u trên đây, các câu h i nghiên c u

ả ả ờ ồ ầ c n ph i tr  l i bao g m:

(cid:0) ệ ầ ự ế ủ ộ ị Năng l c làm vi c c n thi ệ t c a lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn

ộ ồ ữ ố ộ Thành ph  Hà N i g m nh ng n i dung gì?

(cid:0) ự ế ủ ự ệ ộ ị Năng l c làm vi c th c t ệ  c a lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn

ệ ầ ư ế ữ ự ệ ố ộ ớ ế thành ph  Hà N i hi n nay nh  th  nào so v i nh ng năng l c làm vi c c n thi t?

(cid:0) ữ ế ề ề ạ ằ ị ệ Có nh ng ki n ngh  gì v  đào t o ngh  giúp vi c gia đình nh m nâng cao

ự ự ệ ệ ệ ộ năng l c và s  chuyên nghi p trong công vi c cho lao đ ng giúp vi c gia đình t ạ   i

ộ ố thành ph  Hà N i.

ươ ứ 5. Ph ng pháp nghiên c u

5.1 Quy trình nghiên c uứ

12

ể ồ ứ Bi u đ  1: Quy trình nghiên c u

ứ ồ (Ngu n: Phân tích nhóm nghiên c u)

13

ồ ướ ứ Quá trình nghiên c u bao g m các b c sau:

(cid:0) ứ ấ ướ ứ ề ệ ệ ề B c 1: Nghiên c u các tài li u th  c p v  ngh  giúp vi c gia đình và

ệ ủ ự ộ ệ năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình (trong đó có khung lý thuy t v ế ề

ự ủ ườ năng l c làm viêc c a ng ộ i lao đ ng).

(cid:0) ử ụ ướ ấ ỏ ộ ộ B c 2: Ph ng v n các h  gia đình s  d ng lao đ ng

(cid:0) ướ ế ế ả ỏ ự ứ ấ ệ ấ ỏ B c 3: Thi t k  b ng h i d a trên tài li u th  c p và ph ng v n

(cid:0) ướ ử ể ả ạ ủ ả B c 4: Kh o sát th  và ki m tra l ỏ i tính chính xác c a b ng h i

(cid:0) ướ ự ứ ệ ấ ả ủ ử ụ   ỏ B c 5: Th c hi n kh o sát và ph ng v n sâu chính th c ch   s  d ng

ệ ộ ộ lao đ ng và lao đ ng giúp vi c gia đình

(cid:0) ố ệ ậ ượ ướ ấ ề B c 6: Phân tích s  li u đã thu th p đ c, rút ra v n đ  và nguyên nhân

(cid:0) ướ ế ề ị ấ B c 7: Đ  xu t các ki n ngh

ậ ố ệ 5.2 Thu th p s  li u

(cid:0) ứ ấ ố ệ ứ ấ ượ ậ ừ ồ S  li u th  c p: Ngu n thông tin th c c p đ c thu th p t ệ    các tài li u

ữ ệ ệ ề ộ ượ ể sách, báo cáo, d  li u v  lao đ ng giúp vi c gia đình đã đ ứ c nghiên c u đ  xác

ự ế ủ ự ự ề ệ ệ ầ đinh yêu c u v  năng l c làm vi c và đánh giá năng l c làm vi c th c t c a lao

ệ ở ặ ộ ệ ự ộ đ ng giúp vi c Hà N i. Đ c bi ệ ủ   ế ề t, các mô hình lý thuy t v  năng l c làm vi c c a

ườ ượ ự ứ ự ệ ọ ng ộ i lao đ ng đ c xem xét và l a ch n làm căn c  cho vi c xây d ng mô hình

ự ủ ệ ộ khung năng l c c a lao đ ng giúp vi c gia đình.

(cid:0) ố ệ ơ ấ ượ ậ S  li u s  c p: Đ c thu th p theo 2 cách sau đây:

ề ả ­ Đi u tra kh o sát:

ố ượ ử ụ ệ ở ộ ộ ả ng kh o sát: + Đ i t Các h  gia đình s  d ng lao đ ng giúp vi c ộ  Hà N i

ả ẫ ấ ổ ế ả ổ ố + M u kh o sát: ế  B ng 1 cho th y t ng s  phi u phát ra là 170 phi u, t ng s ố

ế ượ ế ề ủ ậ ổ ộ ố phi u thu v  là 143 phi u đ ộ   c phân b  trên 8 qu n n i thành c a Thành ph  Hà N i,

ư ế ế ề ề ế ấ ố trong đó Hoàn Ki m và Hai Bà Tr ng có s  phi u thu v  nhi u nh t (25 phi u), Tây

ố ượ ầ ấ ồ ẫ ự ế ấ ặ H  và C u Gi y có s  l ể   ứ ọ ng ít nh t (10 phi u). Căn c  ch n m u d a vào đ c đi m

ệ ố ư ủ ư ể ề ộ ế ộ ủ và đi u ki n s ng c a dân c  cũng nh  trình đ  phát tri n kinh t ậ    xã h i c a các qu n

ủ ố ộ ộ n i thành c a Thành ph  Hà N i.

14

ề ẫ ả ấ B ng 1: Quy mô và c u trúc m u đi u tra

ố ề ố

ầ ấ

Qu nậ Hoàn Ki mế Hai Bà Tr ngư Tây Hồ ố Đ ng Đa Ba Đình Thanh Xuân C u Gi y Hoàng Mai T ngổ ế S  phi u phát ra 30 25 15 20 15 20 15 30 170 ế S phi u thu v 26 25 10 20 10 20 10 22 143

ứ ả ồ ủ  (Ngu n: Kh o sát c a nhóm nghiên c u)

ả ượ ế ế ự ệ ả ả + B ng h i ỏ đã đ c thi ỏ   t k  d a trên tài li u tham kh o, kh o sát và ph ng

ẫ ỏ ườ ử ụ ỏ ượ ệ ả ộ ấ v n m u nh  ng i s  d ng lao đ ng giúp vi c. B ng h i đ ự c xây d ng trên

ể ả ầ ầ ộ ồ ỏ thang đo likert 5 đi m. N i dung b ng h i bao g m 2 ph n: Ph n thông tin chung

ự ế ầ ả ỏ ề v  ng ườ ượ i đ ệ   c kh o sát và ph n câu h i liên quan đ n đánh giá năng l c làm vi c

ườ ự ứ ộ ộ ỹ ủ c a ng ế i lao đ ng d a trên 3 tiêu chí: Ki n th c, k  năng và thái đ . Ng ườ ượ   c i đ

ả ượ ả ờ ằ ứ ộ ừ ự ọ ế kh o sát đ ầ c yêu c u tr  l i b ng cách l a ch n m c đ  t 1 đ n 5. Quá trình xây

ỏ ượ ế ướ ướ ự ả ự d ng b ng h i đ c ti n hành qua 3 b ứ   c: B c 1, nghiên c u khung năng l c làm

ườ ướ ự ứ ể ả ộ ỏ ệ ủ vi c c a ng ệ   i lao đ ng đ  xây d ng khung b ng h i; B c 2, nghiên c u tài li u

ể ự ả ấ ố ượ ứ ấ ướ ả ỏ ỏ th  c p đ  d  th o các tiêu chí trong b ng h i; B c 3, ph ng v n s  l ng nh ỏ

ủ ử ụ ể ệ ả ộ ỏ các ch  s  d ng lao đ ng đ  hoàn thi n các tiêu chí trong b ng h i.

ả ượ ế ướ ướ + Quá trình kh o sát đ c ti n hành qua 2 b ử ể ể   ả c: B c 1, kh o th  đ  ki m

ứ ể ủ ả ướ ả ậ ỏ ộ tra đ  chính xác c a b ng h i; B c 2, kh o sát chính th c đ  thu th p thông tin v ề

ự ệ ầ ế ự ế ủ ườ ư ộ năng l c làm vi c c n thi t và th c t c a ng i lao đ ng cũng nh  các mong

ấ ủ ề ố mu n đ  xu t c a các bên liên quan.

ỏ ấ ­ Ph ng v n sâu:

ủ ử ụ ứ ế ấ ỏ ộ Nhóm nghiên c u đã ti n hành ph ng v n sâu 10 ch  s  d ng lao đ ng và 15

ủ ử ụ ụ ệ ấ ộ ộ ể ắ   ỏ lao đ ng giúp vi c gia đình. M c đích ph ng v n sâu ch  s  d ng lao đ ng đ  n m

ế ố ệ ầ ự ả ộ ế ủ ộ ượ đ c các y u t ph n ánh n i dung năng l c làm vi c c n thi t c a lao đ ng giúp

ự ự ệ ạ ự ế ủ ườ ệ ộ

15 ệ vi c gia đình, th c tr ng năng l c làm vi c th c t

c a ng i lao đ ng hi n nay và

ệ ề ượ ủ ấ ơ ệ ặ đ c bi ộ t là giúp làm rõ h n n i hàm c a các v n đ  đ ự   c phát hi n trong th c

ệ ằ ậ ấ ỏ ế ự ệ ộ trang.Ph ng v n sâu  lao đ ng giúp vi c nh m nh n bi t năng l c làm vi c th c t ự ế

ứ ộ ạ ượ ụ ể ề ế ứ ệ ệ ộ ỹ ủ c a lao đ ng giúp vi c hi n nay, m c đ  đ t đ c c  th  v  ki n th c, k  năng và

ộ ố ả ưở ứ ấ ế ạ ỗ thái đ , và các nhân t nh h ọ   ng đ n m i lo i. Nhóm nghiên c u r t chú tr ng

ố ượ ấ ả ở ỉ ừ ủ ế đ n đ i t ớ ng này b i vì kh o sát m i ch  cung c p thông tin t góc nhìn c a ch ủ

ế ầ ả ấ ộ ỏ ườ ề ộ ử ụ s  d ng lao đ ng, vì th  c n ph i có thêm ph ng v n sâu ng i lao đ ng đ  cung

ầ ủ ừ ệ ủ ố ượ ể ấ c p cái nhìn toàn di n và đ y đ  t quan đi m c a đ i t ng này.

ố ệ ử 5.3 Phân tích và x  lý s  li u

ữ ệ ứ ậ ượ ử Các d  li u nghiên c u sau khi thu th p xong đ ằ   c phân tích và x  lý b ng

ươ ị ượ ế ợ ị ị ượ ph ng pháp phân tích đ nh l ng k t h p đ nh tính. Phân tích đ nh l ử ụ   ng s  d ng

ớ ự ỗ ợ ủ ụ ề ế ầ ố ớ công c  phân tích th ng kê đa bi n v i s  h  tr c a ph n m m SPSS, v i các

ư ố ả ẫ ậ ủ ể ộ ị ướ ụ ể b c c  th  nh  là th ng kê mô t m u, ki m đ nh đ  tin c y c a thang đo, phân

ố ị ượ ử ụ ể tích nhân t , phân tích means. Phân tích đ nh tính đ ế ợ c s  d ng k t h p đ  phân tích

ấ ỏ ớ ươ ổ thông tin thu đ ượ ừ c t ph ng v n sâu,cùng v i các ph ợ   ng pháp phân tích, t ng h p,

ứ ể ế ề ấ ậ ậ so sánh… đ  rút ra các nh n xét và k t lu n cho v n đ  nghiên c u.

ố ượ ứ ạ 6. Đ i t ng và ph m vi nghiên c u

ố ượ ứ 6.1 Đ i t ng nghiên c u

ệ ủ ự ệ ồ ộ Năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình bao g m 3 y u t ế ố ấ    c u

ự ứ ế ỹ ộ ệ thành trong khung năng l c làm vi c là: ki n th c, k  năng, và thái đ .

ứ ạ 6.2 Ph m vi nghiên c u

(cid:0) ề ặ V  m t không gian:

ử ụ ộ ố ị ệ Các gia đình s  d ng lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn thành ph  Hà

ộ ậ ạ ế ậ ậ ậ ồ N i, t p trung t i các qu n trung tâm (bao g m qu n Hoàn Ki m, qu n Hai Bà

ư ậ ậ ậ ậ ố ồ ầ   ậ Tr ng, qu n Tây H , qu n Đ ng Đa, qu n Ba Đình, qu n Thanh Xuân, qu n C u

ấ ậ Gi y, qu n Hoàng Mai)

(cid:0) ề ặ ờ ố ệ ượ ậ ừ ế V  m t th i gian: S  li u đ c thu th p t tháng 1 đ n tháng 3 năm 2014

ấ

16 7. C u trúc báo cáo

ớ ệ Gi i thi u chung

ươ ế ề ơ ở ự ự ệ C  s  lý thuy t v  năng l c làm vi c và khung năng l c làm Ch ng 1:

ườ ộ ệ ủ vi c c a ng i lao đ ng

ươ ệ ủ ự ề ệ ộ Ngh  giúp vi c gia đình và năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp Ch ng 2:

ệ ở vi c gia đình ộ  Hà N i

ươ ệ ủ ự ệ ạ ộ : Phân  tích năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình t i Hà Ch ng 3

N iộ

ươ ộ ố ề ấ ề ự ạ ệ   ằ   M t s  đ  xu t v  đào t o nh m nâng cao năng l c làm vi c Ch ng 4:

ệ ộ ạ ủ c a lao đ ng giúp vi c gia đình t ộ i Hà N i

17

ƯƠ CH NG 1

Ơ Ở Ự Ệ Ế Ề C  S  LÝ THUY T V  NĂNG L C LÀM VI C VÀ

Ự Ủ Ệ ƯỜ Ộ KHUNG NĂNG L C LÀM VI C C A NG I LAO Đ NG

ự ề ị ệ 1.1 Đ nh nghĩa v  năng l c làm vi c

ấ ở ể ệ ề ặ ộ ệ ề ự M c dù n i dung v  năng l c làm vi c có th  tìm th y nhi u tài li u sách,

ế ớ ậ ộ ị ư ư ệ ẫ báo áo, lu n văn trên th  gi i nh ng hi n nay v n ch a có m t đ nh nghĩa chung nào

ế ậ ụ ự ứ ề ề ấ v  v n đ  này. D a trên các cách ti p c n và m c tiêu nghiên c u khác nhau, các nhà

ứ ẽ ị ướ ự ộ   ệ nghiên c u s  đ nh nghĩa năng l c làm vi c theo các cách khác nhau. D i đây là m t

ự ệ ể ề ố ị s  đ nh nghĩa tiêu bi u v  năng l c làm vi c:

ị Spencer, L.M., McClelland, D.C., & Spencer, S.M (1990) đ nh nghĩa “… năng

ự ự ự ữ ể ặ ộ ứ ứ ế ể ậ nh n th c, ki n th c, quan đi m và các giá l cự  là nh ng đ ng l c, đ c đi m, s  t

ậ ỹ ị ế ấ ỳ ộ ặ ể tr , các k  năng nh n bi t và hành vi ­ b t k  m t đ c đi m cá nhân nào mà có th ể

ườ ấ ự ữ ể ể ậ ộ đo l ặ ng m t cách đáng tin c y mà nh ng đ c đi m này có th  cho th y s  khác

ệ ể ữ ữ ườ ệ ố ự ườ ự ệ bi t đáng k  gi a nh ng ng i th c hi n t ữ t và nh ng ng i th c hi n trung bình,

ữ ườ ữ ự ệ ệ ả ườ ự ệ ệ ả nh ng ng i th c hi n hi u qu  và nh ng ng i th c hi n không hi u qu . Năng

ể ế ả ả ồ ộ ị ự l c có th  bao g m c  ý đ nh, hành đ ng và k t qu ”.

ế ậ ạ ẩ Theo Bernard Wynne và David Stringer trong tác ph m “Ti p c n Đào t o và

ể ướ ộ ỹ Phát tri n d ự i góc đ  Năng l c” năm 1997 thì “ ế   Năng l cự  bao g m k  năng, ki n ồ

ỹ ượ ủ ể ạ ượ ử ụ ứ ộ ộ th c, hành vi và thái đ  tích lu  đ c c a m t cá nhân s  d ng đ  đ t đ c các

ệ ủ ọ ả ỏ ế k t qu  mà công vi c c a h  đòi h i”.

ự ượ ể ệ ứ ế ỹ Nói cách khác thì năng l c đ c th  hi n qua k  năng, ki n th c, hành vi và

ộ ườ ỹ ượ ể ạ ượ ụ ế ả thái đ  mà con ng i tích lu  đ c và áp d ng đ  đ t đ c k t qu  trong công

ệ ủ ư ậ ự ượ ắ ớ ế ả ầ ủ ệ vi c c a mình. Nh  v y, năng l c đ c g n v i k t qu  đ u ra c a công vi c, ch ứ

ả ế ố ầ không ph i y u t đ u vào.

ể ượ ứ ủ ứ ự ệ ạ Căn c  vào ph m vi c a bài nghiên c u, năng l c làm vi c có th  đ ị c đ nh

ự ứ ế ợ ổ ộ ỹ ệ  là t ng h p các ki n th c, k  năng, thái đ  và ư nghĩa nh  sau: “ Năng l c làm vi c

ể ự ủ ả ằ ộ ệ ượ

18 ả hành vi c a m t cá nhân nh m đ m b o cho cá nhân đó có th  th c hi n đ

c công

ạ ế ả ố ệ vi c và đ t k t qu  t t”.

ự ệ 1.2 Mô hình khung năng l c làm vi c

ế ố ự ự ồ ị D a vào các đ nh nghĩa trên, mô hình khung năng l c bao g m 3 y u t chính:

ứ ế ỹ ộ Ki n th c, k  năng và thái đ .

ể ồ ự ệ Bi u đ  1.1: Mô hình khung năng l c làm vi c

ợ ủ ứ ổ ồ (Ngu n:T ng h p c a nhóm nghiên c u)

ụ ể C  th :

ế ượ ỹ ị ượ c đ nh nghĩa là (i) chuyên môn và k  năng đã đ c cá nhân ứ đ Ki n th c

ế ượ ệ ể ặ ạ ế ề ế ti p thu đ c thông qua kinh nghi m ho c đào t o, hi u bi ự   t v  lý thuy t và th c

ủ ể ộ ố ế ấ ị ự ộ ự ụ ể hành c a m t lĩnh v c c  th , (ii) là v n hi u bi t trong m t lĩnh v c nh t đ nh

ể ặ ế ự ự ễ ặ ồ ho c hi u bi t chung, bao g m th c ti n và thông tin, (iii) s  quan tâm ho c am

ể ặ ự ế ề ộ ấ ị ệ ố hi u có đ ượ ừ c t kinh nghi m v  m t tình hu ng ho c s  ki n nh t đ nh. Tóm l ạ   i,

ề ể ứ ế ế ả ự ệ ế ể ế ệ ế ki n th c quy v  hi u bi t liên quan đ n k t qu  th c hi n công vi c. Hi u bi t là

ườ ầ ả ế ể ệ ượ ệ ộ ộ cái mà con ng i c n ph i bi ể ự t đ  có th  th c hi n đ c m t công vi c m t cách

ợ h p lý.

ỹ ể ự ể ế ệ ả ượ ộ ế ả là kh  năng ti p thu đ  có th  th c hi n đ ấ   c m t k t qu  nh t K  năng

ứ ể ấ ả ờ ỏ ỹ ạ   ị đ nh trong kho ng th i gian và công s c b  ra ít nh t. K  năng có th  phân lo i

ụ ể ấ ị ự ộ ỹ ỹ ỹ thành k  năng chung và k  năng c  th  trong m t lĩnh v c nh t đ nh. K  năng

ườ ố ả ấ ị ữ ặ ỏ ừ ườ ể th ng đòi h i nh ng b i c nh ho c kích thích nh t đ nh t môi tr ng đ  đánh giá

ứ ộ ỹ ụ m c đ  k  năng đ ượ ộ ộ c b  l và áp d ng.

ướ ạ ố ượ ả ứ ng ph n  ng l i các đ i t ố ng, tình hu ng theo h ướ   ng Thái đ  ộ là khuynh h

ể ả ự ự ặ ộ ưở ế ự ự ộ tích c c ho c tiêu c c. Thái đ  có th   nh h ả   ọ ề ng đ n s  l a ch n v  hành đ ng, ph n

ứ ạ ứ ơ ưở ủ ng l ộ i các thách th c, đ ng c  và khen th ỗ ng c a m i cá nhân.

ố ả ưở ớ ệ ủ ự ườ ộ

19 1.3 Các nhân t

nh h ng t i năng l c làm vi c c a ng i lao đ ng

ứ ườ ứ ươ ộ ộ ế ố ể ạ ậ   Ng i lao đ ng coi m c l ng là m t y u t ộ    đ  t o đ ng M c thu nh p:

ệ ủ ọ ế ị ạ ụ ề ộ ự l c cho công vi c c a h . Quy t đ nh này l i ph  thu c vào nhi u y u t ế ố trong đó ,

ộ ế ố ứ ậ ọ ộ ườ ố ộ m t y u t quan tr ng là m c thu nh p mà m t ng ứ   i mu n đi làm, hay là m t m c

ậ ố ể ườ ể ủ ấ ậ ờ thu nh p t i thi u đ  ng ệ   i đó ch p nh n hy sinh th i gian c a mình cho công vi c.

ứ ươ ụ ệ ộ ủ ọ ở ứ ộ ề Ph  thu c vào vi c m c l ng c a h ọ ố ắ    m c đ  nào (ít hay nhi u) mà h  c  g ng

ố ố ằ làm t t hay không t ệ ủ ọ t b ng công vi c c a h .

ủ ộ ặ ủ ộ ộ Tùy thu c vào quy mô c a h  gia đình, gi ớ   i Các đ c tính c a h  gia đình:

ườ ạ ả ộ ế ủ ủ tính c a ng i lao đ ng, tình tr ng hôn nhân và kh  năng kinh t c a gia đình mà

ườ ư ộ ữ ự ụ ệ ộ ỗ m i ng i lao đ ng có nh ng năng l c làm vi c khác nhau. Ví d  nh  m t ng ườ   i

ể ể ớ ộ ọ lao đ ng có quy mô gia đình l n, và còn gia đình đ  chăm sóc thì h  không th  dành

ề ờ ượ ủ ự ệ ệ ậ nhi u th i gian hy sinh  đ c cho công vi c,  vì v y năng l c  làm vi c  c a h ọ

ườ ượ ằ ữ ườ ố th ng không đ c b ng nh ng ng i có ít m i quan tâm cho gia đình.

ế ố ề ả ự ủ ườ ộ Năng l c c a ng ầ ớ   ế ị i lao đ ng quy t đ nh ph n l n Các y u t v  kh  năng:

ệ ệ ườ ế ố ữ ấ ủ ọ ơ ộ c  h i có vi c làm c a h . Tuy nhiên, vi c đo l ng nh ng y u t ế    này r t khó, n u

ộ ọ ư ề ấ ấ   có thì cũng không chính xác vì có r t nhi u nghuyên nhân nh : trình đ  h c v n

ể ả ậ ượ ả ả ệ ố ph n ánh không chính xác kh  năng có th  đ m nh n đ c công vi c t t hay không

ườ ư ề ậ ớ ứ ạ ả ộ ỉ ủ c a ng i lao đ ng, nó ch  ph n ánh hình th c đào t o mà ch a đ  c p t ữ   i nh ng

ư ạ ạ ấ ượ ệ ề ạ ắ ạ ạ lo i hình khác nh  đ o t o trong công vi c, đào t o ng n h n; v  ch t l ng giáo

ạ ở ườ ữ ụ d c đào t o, ề  các vùng mi n và các tr ế   ng khác nhau là khác nhau; nh ng ki n

ứ ố ớ ư ệ ắ ợ th c h c đ ọ ượ ở ườ c tr ự   ng cũng ch a ch c đã phù h p đ i v i công vi c trong th c

.ế t

ự ộ ữ ự ế ộ ộ ườ ẽ ệ : Nh ng  đ ng l c s  khuy n khích m t ng i  đi làm Đ ng l c làm vi c

ị ườ ẽ ủ ộ ọ ả cũng s  làm tăng kh  năng tham gia th  tr ậ ả   ng lao đ ng c a h  và do v y  nh

ớ ệ ủ ả ườ ữ ộ ố ư ưở h ng t i kh  năng làm vi c c a ng i lao đ ng. Nh ng nhân t ộ ủ    nh : thái đ  c a

ố ớ ủ ệ ộ ườ ỗ ợ ủ ệ gia đình đ i v i vi c đi làm c a m t cá nhân, môi tr ng làm vi c, h  tr  c a các

ứ ự ệ ả ả ườ ơ c  quan ch c năng và s  đào t o bài b n cho công vi c. Tuy nhiên, ng i nghèo s ẽ

ơ ộ ượ ọ ậ ề ọ ế ạ ít có c  h i đ c h c t p, đào t o ngh , h  thi u thông tin.

ườ ộ ở ề ế ẽ i lao đ ng các vùng mi n kinh t khác nhau s  có Vùng kinh tế: Ng

ữ ụ ư ả ặ ườ ừ ể nh ng kh  năng và đ c đi m khác nhau. Ví d  nh  ng ộ i lao đ ng t nông thôn s ẽ

ơ ỉ ườ ộ ở ố ườ ộ

20 ầ chăm ch  và c n cù h n ng

i lao đ ng thành ph . Tuy nhiên, ng i lao đ ng ở

ữ ườ ơ ộ ượ ạ ỹ ề nh ng vùng mi n nghèo khó th ng không có c  h i đ c đào t o k  năng thi ế   t

ệ ế y u cho công vi c.

21

ƯƠ CH NG 2

Ự Ủ Ệ Ề Ệ Ộ   NGH  GIÚP VI C GIA ĐÌNH VÀ NĂNG L C LÀM VI C C A LAO Đ NG

Ạ Ệ Ộ GIÚP VI C GIA ĐÌNH T I HÀ N I

ơ ả ệ 2.1 Các khái ni m c  b n

ề ệ 2.1.1 Ngh  giúp vi c gia đình

ệ ở ệ ư ề ậ ị Hi n nay Vi t Nam ch a có quy đ nh hay đi u lu t nào nêu chính xác, rõ

ệ ề ệ ề ứ ự ràng v  khái ni m c a ể . Căn c  s  tìm hi u qua các nghiên ủ ngh  giúp vi c gia đình

ướ ệ ứ c u tr ứ ư c đó, nhóm nghiên c u đ a ra khái ni m sau:

ệ ề ụ ữ ạ ộ ị ộ    là m t lo i hình d ch v , trong đó nh ng lao đ ng “ Ngh  giúp vi c gia đình

ứ ủ ế ệ ẽ ằ ỹ giúp vi c gia đình b ng ki n th c và k  năng c a mình s  tham gia vào các công

ệ ệ ệ ệ ố ượ ị vi c gia đình trong m i quan h  vi c làm. Công vi c gia đình đ c đ nh nghĩa là

ệ ượ ộ ộ ự ệ ề ặ ặ ộ "công vi c đ c th c hi n trong ho c cho m t h  gia đình ho c nhi u h  gia đình ".

(cid:0) ấ ặ ự ệ ệ Tính ch t đ c thù : Th c hi n các công vi c gia đình và chăm sóc gia đình, bao

ẹ ệ ấ ặ ủ ầ ư ọ ồ g m các công vi c nh  d n d p nhà, n u ăn, gi t và i qu n áo, chăm sóc

ẻ ặ ườ ặ ườ ố ườ tr  em, ho c ng ổ i cao tu i ho c ng i  m trong gia đình, làm v ả   n, b o

ả ệ ậ ệ v  ngôi nhà, lái xe cho gia đình, và c  vi c chăm sóc v t nuôi trong nhà.

(cid:0) Đ i t

ố ượ ầ ử ụ ộ ộ ng khách hàng: Các h  gia đình có nhu c u s  d ng lao đ ng giúp

ệ vi c gia đình.

ộ ệ 2.1.2 Lao đ ng giúp vi c gia đình

ữ ệ ưở ớ ế Theo PGS.TS Nguy n H u Minh, Vi n tr ệ ng Vi n Gi i và Gia đình cho

ụ ể ộ ị ư ệ ề ẫ ườ ằ r ng: Hi n nay v n ch a có m t đ nh nghĩa c  th  nào v  ng ệ i giúp vi c gia đình

ế ớ ỗ ướ ề ự ụ ữ ị trên th  gi i. M i nhà n c đ u đang t áp d ng nh ng đ nh nghĩa khác nhau và thi

ử ụ ữ ề ệ ậ ậ hành chính sách pháp lu t khác nhau v  khái ni m này và s  d ng thu t ng  “lao

ể ệ ỉ ườ ệ ộ ộ đ ng giúp vi c gia đình” đ  ch  ng i lao đ ng làm các công vi c khác nhau trong

ệ ả ồ gia đình bao g m c  công vi c gia đình và chăm sóc gia đình. Ở ệ  Vi t Nam, theo D ự

ử ổ ề ả ậ ộ ộ ườ là ng iườ th o B  Lu t lao đ ng s a đ i Đi u 191 nêu: “ Ng ệ i giúp vi c gia đình

ượ ườ ử ụ ể ườ ệ ộ lao đ ng đ c ng i s  d ng thuê đ  làm th ng xuyên các công vi c trong gia

ủ ề ệ ặ ộ ộ

22 ệ   đình c a m t ho c nhi u h  gia đình. Các công vi c trong gia đình là: Công vi c

ẻ ả ợ ườ ệ ườ ộ n i tr , qu n gia, chăm sóc tr , chăm sóc ng i b nh, chăm sóc ng i già, lái xe,

ườ ư ế ệ ộ làm v ạ   n và các công vi c khác cho h  gia đình nh ng không liên quan đ n ho t

ươ ộ đ ng th ng m i ạ ”.

ộ ậ ề ệ ộ ộ ượ ị Theo Đi u 179 B  lu t Lao đ ng 2012, lao đ ng giúp vi c gia đình đ c đ nh

ộ ệ ườ ộ ườ là ng i lao đ ng làm th ng xuyên các ằ nghĩa r ng: “ Lao đ ng giúp vi c gia đình

ủ ề ệ ệ ặ ộ ộ công vi c trong gia đình c a m t ho c nhi u h  gia đình. Các công vi c trong gia

ẻ ệ ả ộ ồ ợ ườ ệ đình bao g m công vi c n i tr , qu n gia, chăm sóc tr , chăm sóc ng i b nh,

ườ ườ ệ ộ chăm sóc ng i già, lái xe, làm v ư   n và các công vi c khác cho h  gia đình nh ng

ạ ộ ế ươ ườ ệ không liên quan đ n ho t đ ng th ạ ng m i. Ng ệ i làm các công vi c giúp vi c gia

ố ượ ứ ệ ộ ụ ủ đình theo hình th c khoán vi c thì không thu c đ i t ộ ậ   ng áp d ng c a B  lu t

này”.

ự ứ ế ả ạ ệ ệ D a theo k t qu  nghiên c u và tình hình t i Vi t Nam hi n nay, nhóm

ứ ằ ộ ệ ườ ữ  là nh ng ng ộ i lao đ ng đ ượ   c nghiên c u cho r ng :” Lao đ ng giúp vi c gia đình

ơ ở ỏ ả ề ự ậ ớ ườ ử ụ ộ tr  ti n d a trên c  s  th a thu n v i ng ệ   i s  d ng lao đ ng làm các công vi c

ế ể ề ặ ộ liên quan đ n gia đình, có th  làm cho m t ho c nhi u gia đình khác nhau làm t ừ

ợ ấ ử ư ẹ ệ ọ ặ ệ công vi c nhà nh  đi ch , n u ăn, v  sinh, nhà c a, lau chùi, d n d p, gi ế   t giũ đ n

ư ệ ườ ụ ữ ẻ vi c chăm sóc thành viên trong gia đình, nh  ng i già, tr  em, ph  n , mang

ườ ế ậ ệ ạ ữ ặ ợ ậ thai/sau khi sinh, ng i khuy t t t ho c nh ng công vi c t o ra l i nhu n cho gia

ể ễ ệ ặ ộ đình có th  di n ra trong ho c ngoài gia đình. lao đ ng giúp vi c gia đình đ ượ   c

ể ố ố ượ ừ ặ thuê có th  s ng cùng gia đình ho c không tùy theo t ng đ i t ng ng ườ ử ụ   i s  d ng

ư ể ố ộ ờ ờ lao đ ng mu n, và có th  làm toàn th i gian cũng nh  bán th i gian ”.

ừ ữ ệ ệ ấ ộ ị T  nh ng đ nh nghĩa nêu trên cho th y, khái ni m lao đ ng giúp vi c gia đình

ậ ộ ộ ệ ứ ư ể ủ c a B  Lu t lao đ ng Vi t Nam và nhóm nghiên c u có đi m chung nh  sau:” Lao

ệ ườ ệ ộ ữ  là nh ng ng i lao đ ng làm các công vi c trong gia đình ộ đ ng giúp vi c gia đình

ự ữ ề ậ ộ ộ ỏ ườ ử ụ ộ cho m t hay nhi u h  gia đình d a trên th a thu n gi a ng i s  d ng lao đ ng và

ở ộ ủ ứ ộ ị lao đ ng giúp vi c ơ   ệ ”. Tuy nhiên, đ nh nghĩa c a nhóm nghiên c u đã m  r ng h n,

ữ ồ ườ ệ ạ ự ệ ộ ả bao g m c  nh ng ng i lao đ ng tham gia th c hi n các công vi c t o ra l ợ   i

ậ nhu n cho gia đình.

ị ườ ộ ệ

23 2.1.3 Th  tr

ng lao đ ng giúp vi c gia đình

ứ ằ ỉ ị ườ ơ ậ ữ ườ Th  tr ng là ợ  là n i t p h p nh ng ng i mua và Nghiên c u ch  ra r ng: “

ộ ạ ẫ ề ở ữ ả ể ẩ ị bán có tác đ ng qua l i l n nhau và là chuy n giao quy n s  h u s n ph m, d ch

ề ệ ầ ủ ằ ỏ ề ộ ặ ụ v  ho c ti n t , nh m th a mãn nhu c u c a hai bên ạ ả    cung và c uầ  v  m t lo i s n

ấ ị ẩ ặ ph m ho c hàng hóa nh t đ nh ”.

ị ườ ự ữ ễ ộ ơ ổ ườ ử ụ ng lao đ ng là n i di n ra s  trao đ i gi a ng ộ   i s  d ng lao đ ng “Th  tr

ườ ị ườ ộ ộ ậ ề ộ ờ và ng i lao đông. Th  tr ng lao đ ng là m t b  ph n khó tách r i trong n n kinh t ế

ị ườ ị ự ả ưở ủ ề ườ th  tr ng và ch u s   nh h ng c a n n kinh t ế ị ườ  th  tr ộ ng. M t thi tr ộ   ng lao đ ng

ị ườ ượ ượ ố t t là th  tr ng có l ầ ng c u và l ng cung t ươ ứ ” ng  ng

ị ườ ị ườ ộ ở ệ ng lao đ ng giúp vi c gia đình là th  tr ộ ng lao đ ng mà đó có s ự “Th  tr

ủ ở ữ ệ ợ ữ ộ ổ ộ ệ trao đ i gi a ch  s  h u lao đ ng giúp vi c gia đình và lao đ ng giúp vi c h p tác,

ậ ớ ữ ệ ể ỏ ế   th a thu n v i nhau làm nh ng công vi c gia đình và chăm sóc gia đình đ  đem đ n

ị ườ ệ ể ặ ộ ớ ợ l ả i ích cho c  hai bên ”. Th  tr ữ   ng lao đ ng giúp vi c có đ c đi m khác v i nh ng

ị ườ ộ ườ ộ th  tr ng lao đ ng khác. Thông th ệ ng lao đ ng giúp vi c gia đình đa s  th ố ườ   ng

ấ ừ ườ ườ ề ả xu t phát t nông thôn, ng ộ i lao đ ng th ệ   ng có hoàn c nh gia đình và đi u ki n

ế ệ ở ệ ị ườ ệ ộ kinh t khó khăn. Hi n nay, Vi t Nam th  tr ng lao đ ng giúp vi c đang đ ượ   c

ố ượ ị ườ ầ ộ đánh giá cao và có s  l ớ ng c u khá l n trên th  tr ng lao đ ng.

ệ ủ ự ộ 2.1.4 Năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp viêc gia đình

ệ ủ ự ứ ế ộ ỹ ệ Năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình là ki n th c, k  năng và thái

ủ ườ ệ ệ ộ ầ đ  c n có c a ng i giúp vi c khi tham gia vào các công vi c gia đình và chăm sóc

ệ ộ ợ ư ẻ ườ ệ ả gia đình nh  công vi c n i tr , qu n gia, chăm sóc tr , chăm sóc ng i b nh, chăm

ườ ườ ư ệ ộ sóc ng i già, lái xe, làm v n và các công vi c khác cho h  gia đình nh ng không

ạ ộ ế ươ ả ượ ạ ỏ ữ ị liên quan đ n ho t đ ng th ng m i. Nó đòi h i ph i đ ế   c trang b  nh ng ki n

ứ ầ ế ơ ả ủ ệ ộ ộ ỹ th c c n thi t, k  năng c  b n, thái đ  và hành vi c a lao đ ng giúp vi c gia đình

ằ ả ả ườ ệ ượ ệ ủ ọ nh m đ m b o cho ng ể ự i đó có th  th c hi n đ ạ ế   c công vi c c a h  và đ t k t

ả ố qu  t t.

ề ị ườ ổ ộ ệ ở 2.2 T ng quan v  th  tr ng lao đ ng giúp vi c gia đình ộ  Hà N i

ể ả ầ ớ ệ ạ ượ ổ Tr i qua g n 30 năm đ i m i và phát tri n, Vi t Nam đã đ t đ ữ   c nh ng

ấ ị ự ớ ấ ả ự ị ế thành t u to l n nh t đ nh trên t t c  các lĩnh v c chính tr , kinh t , văn hóa và xã

ể ị ướ

24 ộ h i. Kinh t

ế ị ườ  th  tr ổ ng phát tri n khá nhanh,  n đ nh và đang có xu h ng tăng

ờ ố ạ ượ ả ệ ở ọ ầ ấ ở m nh, đ i s ng nhân dân đ ệ c c i thi n rõ r t ớ  m i t ng l p, nh t là ị    các đô th .

ố ượ ậ ổ ứ ị ả S  l ng các gia đình có m c thu nh p  n đ nh và khá gi ngày càng tăng nhanh, do

ộ ủ ử ụ ạ ị ụ ế ậ ầ ở đó nhu c u ti p c n và s  d ng các lo i d ch v  xã h i c a các gia đình đô th ị

ổ ế ế ệ ầ ầ ở ộ ngày càng tr  nên ph  bi n. Vì th , nhu c u c n có lao đ ng giúp vi c gia đình đ ể

ấ ượ ệ ậ ơ ờ ộ ố có th i gian t p trung h n cho công vi c và nâng cao ch t l ng cu c s ng đang tr ở

ự ế ủ ề ệ ầ ướ ơ thành nhu c u th c t c a nhi u gia đình. Hi n nay, n c ta có h n 200.000 lao

ữ ệ ệ ế ộ ộ đ ng giúp vi c gia đình, trong đó lao đ ng giúp vi c gia đình là n  chi m t ớ ơ   i h n

Ở ề ự ượ ố ớ ầ ộ ộ 90%. các thành ph  l n, nhu c u v  l c l ng lao đ ng này đang ngày m t tăng.

ủ ế ứ ề ấ ộ ồ ở Ngu n cung  ng lao đ ng ch  y u đ u xu t phát nông thôn.

ộ ượ ở ộ ộ Năm 2011, 46% các h  gia đình đ ả c kh o sát Hà N i có lao đ ng giúp

ệ ấ ạ ơ ớ ướ vi c gia đình và t ỷ ệ  l này tăng h n g p đôi so v i giai đo n tr c năm 2000. N ữ

ớ ớ ậ ư ừ ầ ớ ệ ố ộ gi ế i chi m t i 90,7% s  giúp vi c gia đình và ph n l n là lao đ ng nh p c  t nông

ứ ạ ả ộ ấ ộ ổ ố ộ thôn. M t kh o sát nghiên c u t i Hà N i cho th y, trong t ng s  lao đ ng giúp

ữ ơ ệ ơ ở ộ ổ ở ộ ổ vi c gia đình h n 80% là n ; h n 60% đ  tu i 30­50; 19% đ  tu i 20­30; 80%

ở ướ ề ớ ố ườ là nông thôn ra, 74% tr c đây làm ngh  nông v i đa s  ng ệ i giúp vi c gia đình

ọ ơ ở ệ ỉ ệ ẳ ầ ố t t nghi p trung h c c  s  (ch  có 1 ng ườ ố i t t nghi p cao đ ng) và g n 60% qua h ọ

ớ ệ ế ườ ử ụ ộ hàng gi i thi u đ n ng i s  d ng lao đ ng.

ườ ử ụ ộ ườ ử ụ ộ ườ Theo ng i s  d ng lao đ ng, 85% ng i s  d ng lao đ ng tìm ng i giúp

ệ ọ ườ ả ỉ vi c thông qua h  hàng và ng i quen, ch  có kho ng 14% tìm qua các trung tâm

ớ ố ượ ệ ệ ườ ể ở gi i thi u vi c làm. Tùy đ i t ng gia đình mà ng ệ i giúp vi c có th cùng ch ủ

ộ ố ặ ặ ờ ờ ườ ho c không, làm bán th i gian ho c toàn th i gian. M t s  ít ng i giúp vi c đ ệ ượ   c

ể ệ ệ ằ ượ ạ ướ ư ỹ thuê đ  chăm sóc b nh nhân n m vi n là đ c đào t o tr c các k  năng nh ng s ố

ộ ố ượ ề ườ ượ l ng đó không nhi u. Ngoài ra, m t s  l ỏ ủ ng không nh  ch  nhà thuê ng i giúp

ể ạ ệ ợ ư ậ ẩ ỹ vi c kinh doanh đ  t o ra l ặ   ố i nhu n nh  bán hàng ăn u ng, hàng m  ph m, ho c

ấ ọ ừ ả ườ ế ơ ườ ệ ả s n xu t gia công. H  thuê t kho ng 2 ng i cho đ n h n 10 ng i giúp vi c.

ứ ủ ấ ậ ả ỏ ủ Theo kh o sát và ph ng v n sâu c a nhóm nghiên c u, thu nh p c a ng ườ   i

ệ ệ ả ộ ộ ồ ị lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn Hà N i là kho ng 3 tri u đ ng/tháng, không

ồ ở ứ ươ ủ ệ ộ ượ bao g m chi phí ăn, . M c l ng c a lao đ ng giúp vi c gia đình đang đ c th ả

ủ ầ ị ườ ủ ầ ộ ườ ử ụ

25 ổ n i theo nhu c u c a th  tr

ng lao đ ng. Nhu c u c a ng ộ   i s  d ng lao đ ng

ứ ươ ệ ệ ả ộ giúp vi c gia đình ngày càng cao thì m c l ng tr  cho lao đ ng giúp vi c gia đình

ướ ư ờ ủ ể ế ả ị càng có xu h ng tăng, nh  th i đi m giáp T t âm l ch, gia ch  ph i tr ả ươ   ng l

ệ ả ồ ộ kho ng 4­5 tri u đ ng m t tháng.

ứ ứ ủ ớ Báo cáo nghiên c u c a Trung tâm nghiên c u Gi ể   i, Gia đình và Phát tri n

ủ ệ ệ ồ ộ ả ộ c ng đ ng đã nêu rõ vai trò c a lao đ ng giúp vi c gia đình trong vi c gi ế   i quy t

ệ ả ụ ữ ị ế ố vi c làm, gi i phóng ph  n  và đóng góp giá tr  kinh t cho các qu c gia.Cũng nh ư

ở ệ ầ ố ộ các qu c gia châu Á khác, nhu c u giúp vi c gia đình đang ngày m t tăng lên ở

ệ ặ ệ ớ ự ở ộ ủ ầ ư ự ằ ớ Vi t Nam. Đ c bi t, cùng v i s  m  r ng c a t ng l p trung l u d  báo r ng s ố

ẽ ệ ả ộ ớ ượ l ng lao đ ng giúp vi c gia đình trong năm 2015 s  tăng kho ng 63% so v i năm

ừ ữ ớ ộ ớ ộ 2008 (t 157.000 lên 246.000 lao đ ng) v i 98,7% lao đ ng là n  gi i. Tuy nhiên,

ự ệ ạ ộ ạ ệ ấ ẫ ị th c tr ng lao đ ng giúp vi c gia đình t i Vi t Nam v n b  đánh giá th p và ít đ ượ   c

ế ậ ề ậ pháp lu t đ  c p đ n.

26

ƯƠ CH NG 3

Ự Ệ PHÂN TÍCH NĂNG L C LÀM VI C

Ộ Ủ Ạ Ộ Ệ C A LAO Đ NG GIÚP VI C GIA ĐÌNH T I HÀ N I

ớ ệ ề ẫ ề 3.1 Gi i thi u v  m u đi u tra

ề ẫ 3.1.1 Thông tin chung v  m u

ứ ượ ề ượ ế ế ề ẫ ả ớ Nghiên c u đ c ti n hành v i 170 m u đi u tra, k t qu  thu v  đ c 143

ạ ỏ ế ế ạ ợ ệ phi u. Sau khi lo i b  23 phi u không chính xác, còn l ế i 120 phi u h p l cho phân

tích.

ề ẫ ả ặ ể B ng 3.1: Đ c đi m m u đi u tra

Nhóm mẫu

Tần suất

Giới tính

Vị trí trong gia đình

Nghề nghiệp

Thu nhập

Nữ Nam Người ra quyết định Thành viên Kinh doanh tự do Công chức Nhà nước Nội trợ <10triệu đồng/tháng 10-20 triệu/tháng 20-30 triệu/tháng >30 triệu /tháng

Tỷ lệ 75 45 55 65 53 35 32 14 45 41 20

62,5% 37,5% 45,8% 54,2% 44,2% 29,2% 26,6% 11,7% 37,5% 34,2% 16,6%

(Nguồn: Thu thập của nhóm nghiên cứu)

ạ ố ượ ế ả ả ứ Theo b ng 3.1, k t qu  phân lo i đ i t ng tham gia nghiên c u cho th y s ấ ố

ữ ề ườ ế ớ ườ ố ượ đ i t ng đi u tra là n  là 75 ng i, chi m 62,5%%, so v i nam là 45 ng ế   i, chi m

ố ố ượ ạ ị ủ ộ ườ 37,5%.Phân lo i theo v  trí trong gia đình, s  đ i t ng là ch  h  (ng ế   i ra quy t

ườ ớ ố ố ượ ế ị đ nh) là 55 ng i, chi m 45,8% so v i s  đ i t ng là thành viên gia đình 65 ng ườ   i,

ệ ầ ượ ề ế ạ ự chi m 54,2%. Phân lo i theo ngh  nghi p l n l t là Kinh doanh t do (44,2%);

ướ ộ ợ ậ ạ ồ ứ Công ch c Nhà n c (29,2%); N i tr  (26,6%). Phân lo i theo thu nh p bao g m 4

ậ ướ ệ ồ ừ ừ nhóm:Thu nh p d i10 tri u đ ng/tháng (11,7%); t ệ  10 – 20 tri u (37,5%); t 20 –

ệ ệ 30 tri u (34,2%); trên 30 tri u (16,6%).

ử ụ ủ ố ượ ụ ộ

27 3.1.2 M c đích s  d ng lao đ ng c a đ i t

ề ng đi u tra

ử ụ ố ượ ụ ủ ể ồ ộ ề Theo bi u đ  3.1, m c đích s  d ng lao đ ng c a đ i t ng đi u tra cho ta

ố ỷ ệ ấ ộ th y con s  t l lao đ ng giúp vi c ộ . Theo k t quế ả ạ ệ phân theo lo i hình lao đ ng

ộ ử ụ ề ệ ộ ố ộ   ị đi u tra, hi n nay các h  gia đình trên đ a bàn thành ph  Hà N i s  d ng lao đ ng

ệ ớ ụ ẻ ồ giúp vi c v i các m c đích khác nhau, bao g m: Trông tr  em; Chăm sóc ng ườ ố   i  m

ườ ử ệ ấ ổ ọ và hăm nom ng i cao tu i; Lau d n, làm v  sinh nhà c a; N u ăn; Giúp bán hàng,

ố ệ ướ ậ ượ ề ỷ ệ ạ ầ quán ăn. D i đây là s  li u thu th p đ c v  t l ủ ừ  ph n trăm c a t ng lo i hình

ư ể ồ ộ ệ lao đ ng giúp vi c nh  bi u đ  3.1:

ể ồ ộ ệ ạ Bi u đ  3.1: Các lo i hình lao đ ng giúp vi c gia đình

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

ự ể ồ ộ ườ ủ ế ệ D a vào bi u đ  trên, các h  gia đình thuê ng ớ   i giúp vi c ch  y u v i

ụ ể ơ ụ ệ ề ầ ỡ ọ m c đích giúp đ  công vi c gia đình; c  th  h n là nhu c u v  lau d n, làm v ệ

ế ề ỷ ệ ứ ế ấ ầ ử sinh nhà c a chi m t ỷ ệ  l cao nh t là 35%. X p th  hai v  t l ph n trăm là lao

ụ ệ ế ế ấ ớ ộ ộ ệ   ả đ ng giúp vi c v i m c đích n u ăn, kho ng 23%. Ti p đ n là lao đ ng giúp vi c

ụ ớ ườ ổ ẻ v i m c đích chăm nom tr  em là 20%; chăm nom ng i cao tu i, chăm sóc ng ườ   i

ố ớ ỷ ệ ụ ầ ả ừ m và ph  giúp bán hàng, v i t l ph n trăm trong kho ng t 8 – 14%.

ươ ứ ộ 3.1.3 Kênh thuê và ph ng th c thuê lao đ ng

ể ướ ử ụ ủ ộ ữ ấ ồ Bi u đ  3.2 d i đây cho ta th y các ch  h  gia đình s  d ng nh ng kênh

ữ ệ thuê giúp vi c theo nh ng t ỷ ệ  l sau đây:

ể ồ ộ ệ Bi u đ  3.2: Kênh thông tin thuê lao đ ng giúp vi c

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

ể ồ ườ ượ ủ ử ụ ấ Bi u đ  trên cho th y, kênh thông tin th ng đ ộ   c ch  s  d ng lao đ ng

ủ ế ệ ạ ế ọ ườ giúp vi c ch  y u là thông qua b n bè, quen bi t và h  hàng, ng i than v i t ớ ỷ ệ l

ộ ố ủ ử ụ ữ ầ ượ l n l t gi a hai nhóm là 42% và 43%. Ngoài ra, cũng có m t s  ch  s  d ng lao

ử ụ ư ớ ệ ệ

28 ộ đ ng s  d ng kênh thông tin khác nh  qua trung tâm gi

i thi u vi c làm là 9%; qua

ạ ườ ệ trung tâm đào t o ng i giúp vi c là 5% và khác là 1%.

ươ ứ ộ ộ ườ ề V  ph ệ ng th c thuê lao đ ng, hi n nay, các h  gia đình th ng thuê lao

ằ ươ ứ ệ ờ ệ ộ đ ng giúp vi c b ng hai ph ng th c chính đó là: Thuê giúp vi c theo gi và giúp

ệ ở ả ượ ế ố ộ ề vi c ụ ể  cùng gia đình. C  th  theo k t qu  đ c đi u tra, s  h  gia đình thuê giúp

ệ ờ ệ ở vi c theo gi là 53% và thuê giúp vi c cùng gia đình là 47%.

ợ ồ ộ 3.1.4 H p đ ng lao đ ng

ữ ộ ợ ồ ườ ử ụ ệ ộ ộ H p đ ng lao đ ng gi a ng i s  d ng lao đ ng và lao đ ng giúp vi c gia

ấ ầ ế ẽ ầ ợ ồ ả ế ấ ề đình là r t c n thi t. Các h p đ ng này s  ph n nào giúp gi i quy t v n đ  khi có

ề ợ ấ ữ ế ả ả ự s  tranh ch p v  l i ích gi a hai bên. Tuy nhiên, theo k t qu  kh o sát các ch  s ủ ử

ầ ớ ế ợ ể ỏ ệ ộ ồ ậ   ọ ụ d ng lao đ ng hi n nay, ph n l n (64%) h  không giao k t h p đ ng đ  th a thu n

ườ ớ v i ng ệ i giúp vi c gia đình.

ể ồ ỷ ệ ủ ử ụ ế ợ ồ ớ ộ Bi u đ  3.3: T  l ch  s  d ng lao đ ng giao k t h p đ ng v i

ườ ộ ng i lao đ ng

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

ộ ủ ứ ộ ể ệ 3.1.5 Cách th c ki m tra trình đ  c a lao đ ng giúp vi c

ộ ủ ệ ể ườ ệ ướ ế ị Vi c ki m tra trình đ  c a ng i giúp vi c tr c khi quy t đ nh thuê đóng

ấ ượ ế ả ự ệ ệ ệ ọ vai trò quan tr ng đ n ch t l ng và hi u qu  th c hi n công vi c sau này. Theo

ả ề ả ườ ử ụ ộ ườ ể ộ ế k t qu  đi u tra kh o sát, ng i s  d ng lao đ ng th ng ki m tra trình đ  theo

ể ồ các cách sau (Bi u đ  3.4).

ể ồ ứ ộ ộ ể ệ Bi u đ  3.4: Cách th c ki m tra trình đ  lao đ ng giúp vi c

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

ủ ử ụ ể ấ ứ ể ồ ố ộ ể   Căn c  vào bi u đ  trên, có th  th y đa s  các ch  s  d ng lao đ ng ki m

ộ ườ ử ệ ệ ế ờ tra trình đ  ng ế ầ   ộ i giúp vi c thông qua th  vi c m t th i gian (45%). Ti p đ n l n

ỏ ề ệ ệ ấ ỏ ượ l t là h i v  kinh nghi m làm vi c (34%) và quan sát, ph ng v n (16%). Cũng có

ộ ố ườ ử ụ ấ ỳ ể ự ệ ộ

29 m t s  ít ng

i s  d ng lao đ ng không th c hi n b t k  ki m tra nào vì đã tin

ườ ệ ọ ưở t ng vào ng i giúp vi c mình ch n (16%).

ố ủ ế ề 3.2 Phân tích nhân t (EFA) c a các bi n đi u tra

ả ợ ệ ừ ứ ử ụ ề ầ ế T  120 k t qu  h p l , nhóm nghiên c u s  d ng ph n m m SPSS 16.0, áp

ươ ố ớ ụ d ng ph ng pháp phân tích nhân t Principal Components v i phép xoay Varimax.

ệ ố ề ệ ỏ ệ ố ể   Đi u ki n phân tích th a mãn các tiêu chí (1) H  s  Eigenvalue >1 ; (2) H  s  ki m

ể ẩ ị ị đ nh KMO > 0,5 ; (3) Ki m  đ nh Bartlett có Sig. ≤ 0,05 ; (4) Tiêu chu n Factor

ươ ế ả ượ Loading  > 0,5 ; (5) Ph ng sai trích > 50%. K t qu  phân tích đ ể ệ c th  hi n qua

ướ ả b ng 3.3 d i đây:

ế ả ị ố ể ủ ề ị ả ể B ng 3.2: K t qu  ki m đ nh các nhân t ệ    xác đ nh các bi n đ  đi u ki n

phân tích

EFA

P-value

Số biến

Kết luận

Các hệ số KMO

Phương sai trích

Factor loading

0,902

0,000

65,548

17

Kiến thức

Đủ điều kiện phân tích

Lần 1

Kỹ năng

0,902

0,000

75,158

20

Loại 1 biến

Thái độ

0,918

0,000

64,803

11

Lần 2

Kỹ năng

0,899

0,000

75,898

19

Tất cả >0,5 1 biến <0,5 Tất cả >0,5 Tất cả >0,5

Đủ điều kiện phân tích Đủ điều kiện phân tích

(Nguồn: Kết quả phân tích dữ liệu của nhóm nghiên cứu)

ể ế ế ấ ả ớ ị ứ   ­ Xem xét b ng KMO và ki m đ nh Bartlett cho th y, v i 17 bi n ki n th c,

ả ể ứ ề ệ ầ ố ị ế k t qu  ki m đ nh Bartlett sau EFA l n 1 có s  KMO là 0,902 đáp  ng đi u ki n; p­

ấ ố ươ ấ value (sig. = 0,000) cho th y ý nghĩa th ng kê. Ph ng sai trích 65,548% cho th y các

ế ả bi n này gi i thích 65,548% quan sát.

­ V i 20 bi n k  năng, k t qu  EFA l n 1 cho th y 1 bi n có h  s  t

ệ ố ả ế ế ế ả ầ ấ ớ ỹ i nh ỏ

ủ ề ệ ế ế ả ầ   ơ h n 0.5 nên không đ  đi u ki n phân tích. Sau khi rút trích 1 bi n, k t qu  EFA l n

ế ấ ạ ủ ề ệ ố ả ớ ệ ơ 2 cho th y 19 bi n còn l i đ  đi u ki n phân tích vì h  s  t i l n h n 0,5 và KMO

ề ệ ể ỏ ị là 75,898 th a mãn đi u ki n. Ki m đ nh Bartlett cho p­value (sig. = 0,000) có ý

ươ ế ấ ả ố nghĩa th ng kê. Ph ng sai trích 75,898% cho th y các bi n này gi i thích 75,898%

quan sát.

30

ấ ố ộ ế ứ ế ả ớ ề   ­ V i 11 bi n thái đ , k t qu  EFA cho th y s  KMO là 0,918 đáp  ng đi u

ệ ấ ố ươ ki n; p­value (sig. = 0,000) cho th y ý nghĩa th ng kê. Ph ng sai trích 64,803% cho

ế ấ ả th y các bi n này gi i thích 64,803% quan sát.

ư ậ ế ố ệ ố ế ấ ả Nh  v y, k t qu  phân tích nhân t ế    qua h  s  KMO cho th y 17 bi n ki n

ộ ủ ề ứ ế ệ ế ế ầ ỹ th c, 19 bi n k  năng   và 11 bi n thái đ  đ  đi u ki n phân tích. Ph n ti p theo

ế ừ ế ạ ứ ẽ nhóm nghiên c u s  phân tích chi ti t t ng khía c nh theo các bi n này.

ố ệ ộ ề ể ị ậ ủ 3.3 Ki m đ nh đ  tin c y c a các s  li u đi u tra

ố ứ ế ế ế ọ ỹ Sau khi phân tích nhân t và ch n ra 17 bi n ki n th c, 19 bi n k  năng và 11

ủ ứ ế ế ể ậ ộ ị ộ bi n thái đ  phù h p, ợ  nhóm nghiên c u đã ti n hành ki m đ nh đ  tin c y c a tài

ậ ủ ữ ệ ệ ố ệ ộ ị li u. Theo Staler (1995) và Peterson (1994) thì h  s  đo đ  tin c y c a d  li u đ nh

ả ộ ượ l ng trong cu c kh o sát Cronbach’s Alpha ( ).α

­ N u h  s  Cronbach’s Alpha ( ) có giá tr  t

α ệ ố ị ừ ế ế ầ 0,8 đ n g n 1 thì thang đo

ấ ố ườ l ng là r t t t;

­ N u h  s  Cronbach’s Alpha ( ) có giá tr  t

α ệ ố ị ừ ế ố ệ ế 0,7 đ n 0,8 thì s  li u có

ố ố ể ử ụ th  s  d ng đ ượ ươ c t ng đ i t t;

­ N u h  s  Cronbach’s Alpha ( ) có giá tr  t

α ệ ố ị ừ ế ở ể ử ụ    0,6 tr  lên là có th  s  d ng

ườ ệ ợ ườ ặ ươ ố ượ đ c trong tr ng h p các khái ni m đo l ớ ng là m i ho c t ớ ố ớ   ng đ i m i đ i v i

ng ườ ả ờ i tr  l i.

ậ ủ ữ ệ ả ể ệ ố ế ằ ộ ị K t qu  ki m đ nh đ  tin c y c a d  li u b ng h  s  Cronbach’s Alpha ( )α

ể ệ ả ướ ượ đ c th  hi n qua b ng 3.2 d i đây:

α ả ể ộ ế ả ậ ị B ng 3.3: K t qu  ki m đ nh đ  tin c y Cronbach’s Alpha ( ủ ) c a

ữ ệ d  li u phân tích

Kiến thức

Kỹ năng

Thái độ

Mong đợi 17

Thực tế 17

Mong đợi Thực tế 19

19

Mong đợi 11

Thực tế 11

0,974

0,947

0,98

0,907

0,961

0,945

Số biến Cronbach’s Alpha

(Nguồn: Kết quả phân tích của nhóm nghiên cứu)

­ Nhân t

ố ớ ệ ố ứ ế ế ợ ồ “ki n th c mong đ i” g m 17 bi n v i h  s  Cronbach’s Alpha

α ằ ( ) b ng (0,974)

­ Nhân t

ố ự ế ồ ớ ệ ố ứ ế ế “ki n th c th c t ” g m 17 bi n v i h  s  Cronbach’s Alpha ( )α

ằ b ng (0,947)

31

­ Nhân t

ố ỹ ớ ệ ố ợ ồ ế  “k  năng mong đ i” g m 19 bi n v i h  s  Cronbach’s Alpha

α ằ ( ) b ng (0,98)

­ Nhân t

ố ỹ ự ế ồ ớ ệ ố ế “k  năng th c t ” g m 19 bi n v i h  s  Cronbach’s Alpha ( ) α

ằ b ng (0,931)

­ Nhân t

ố ớ ệ ố ế ộ ợ ồ “thái đ  mong đ i” g m 11 bi n v i h  s  Cronbach’s Alpha ( )α

ằ b ng (0,961)

­ Nhân t

ố ộ ự ế ồ ớ ệ ố ế “thái đ  th c t ” g m 11 bi n v i h  s  Cronbach’s Alpha ( ) α

ằ b ng (0,945)

α ấ ố ệ ả ể ệ ố ế ề ậ ị K t qu  ki m đ nh h  s  ( ) cho th y s  li u đi u tra là đáng tin c y và phù

ể ợ h p đ  phân tích.

ự ộ ệ ở ệ ủ 3.4 Phân tích năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình ộ  Hà N i

ế ế ứ 3.4.1 Phân tích các bi n ki n th c

ứ ủ ử ế ọ 3.4.1.1 Ki n th c c a nhóm lau d n nhà c a

ứ ủ ề ế ả ề ử ọ ế ả B ng 3.4: K t qu  đi u tra v  ki n th c c a nhóm lau d n nhà c a

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ế ử ụ Bi ồ t   s   d ng   đ   dùng   đi n   t ệ ử ủ ạ   (t l nh, 0,71 3,98 3,27 ặ máy gi ụ t, máy hút b i, bàn là…)

ứ ề ế ữ ả ả Có ki n th c v  cách gi gìn, b o qu n các 4,15 3,23 0,92 ử ụ ồ đ  dùng gia đình sau khi s  d ng

ế ủ ề ậ ể Hi u   bi t   v   khí   h u,   phong   th y   trong 3,41 2,52 0,89 ắ ặ vùng và cách trang trí s p đ t

ế ề ậ ể Hi u bi t v  t p quán, văn hóa, thói quen 3,74 3,08 0,66 ủ ị ươ ố và phong cách s ng c a đ a ph ng

ể Đi m trung bình 3,82 3,025 0,795

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

(cid:0) ế ử ụ ặ ụ ồ t s  d ng đ  dùng đi n t ệ ử ủ ạ  (t l nh, máy gi t, máy hút b i, Tiêu chí “Bi

bàn là…)”

32

Ở ườ ử ụ ệ ủ ự ộ tiêu chí này, ng i s  d ng lao đ ng đánh giá năng l c làm vi c c a lao

ệ ạ ọ ớ ứ ủ ể ộ đ ng giúp vi c t ứ   i gia đình h  v i m c trên trung bình là 3,27 đi m. Lý do c a m c

ế ừ ữ ể ề ệ ộ đi m này là do nh ng lao đ ng giúp vi c này đ u đ n t các vùng nông thôn, hoàn

ư ượ ế ậ ề ồ ả c nh gia đình còn khó khăn, ch a đ ế c ti p c n nhi u đ n các đ  dùng đi n t ệ ử ệ    hi n

ố ệ ạ ượ ử ụ đ i đ c s  d ng trong các gia đình thành ph  hi n nay .

ố ớ ướ ấ ộ ộ ỏ ườ ệ ộ D i đây là m t cu c ph ng v n sau đ i v i ng i lao đ ng giúp vi c v ề

ủ ọ ử ụ ơ ả ụ ồ ủ khó khăn c a h  khi s  d ng các đ  gia d ng c  b n trong nhà ch :

ệ ở ộ ườ ừ “Bác giúp vi c ệ  gia đình tôi hi n nay là m t ng i bà con xa t quê lên. Do

ạ ườ ể gia đình bác khó khăn, nhà l i đông ng ầ   i nên tôi thuê bác đ  giúp bác ph n

ả ượ ệ nào trang tr i đ c cho gia đình. Vì ở ướ  d ự i quê, bác toàn th c hi n các công

ặ ế ủ ằ ấ ằ ấ ớ ệ vi c gi t giũ b ng tay, n u ăn thì n u b ng b p c i nên lúc m i lên bác còn

ặ ồ ơ ế ệ ầ ạ ậ ạ ẫ l ớ  l m v i máy gi t, n i c m đi n và b p ga. Vì v y mà giai đo n đ u, tôi

ả ướ ụ ể ề ử ụ ẫ ế ị ph i h ng d n bác c  th  v  cách s  d ng các thi t b  này.”

ị ẩ ễ ậ ổ (Nguy n Th  C m Khê, 46 tu i, qu n Thanh Xuân)

(cid:0) ứ ề ế ữ ồ ả ả Tiêu chí “Có ki n th c v  cách gi gìn, b o qu n các đ  dùng gia đình

ử ụ sau khi s  d ng”

Ở ủ ể ườ ử ụ ệ ộ tiêu chí này, đi m đánh giá c a ng i s  d ng lao đ ng giúp vi c dành

ườ ở ứ ể ấ ỏ cho ng ộ i lao đ ng cũng m c trên trung bình là 3,23 đi m. Qua ph ng v n sâu

ườ ố ọ ề ệ ộ ế ề ộ ố m t s  ng i lao đ ng giúp vi c, đa s  h  đ u cho bi ế   t mình không có nhi u ki n

ứ ệ ệ ả ả ữ ồ th c và kinh nghi m trong vi c b o qu n và gi gìn đ  dùng gia đình sau khi s ử

ề ơ ộ ượ ở ọ ử ụ ế ồ ụ d ng b i h  không có nhi u c  h i đ c ti p xúc và s  d ng các đ  dùng gia đình

ể ọ ỏ ượ ứ ữ ệ ế ạ ố hi n đ i trên thành ph . Tuy nhiên nh ng ki n th c này có th  h c h i đ c và

ầ ớ ọ ề ộ ờ ế ph n l n h  đ u ti n b  theo th i gian.

(cid:0) ể ế ề ủ ậ Tiêu chí “Hi u bi t v  khí h u, phong th y trong vùng và cách trang trí

ắ ặ ” s p đ t

33

ườ ử ụ ườ ư ề ế ộ Ng ộ i s  d ng lao đ ng đánh giá ng i lao đ ng ch a có nhi u ki n th c v ứ ề

ớ ố ể ấ ứ ố ể ể ấ ấ   ơ ứ s  c u và c p c u nói chung v i s  đi m khá th p là 2,52 đi m. S  đi m này khá th p

ớ ứ ợ ủ ườ ử ụ ể so v i m c mong đ i c a ng ộ i s  d ng lao đ ng là 3.41 đi m.

(cid:0) ể ế ề ậ Tiêu chí “Hi u bi ố   t v  t p quán, văn hóa, thói quen và phong cách s ng

ủ ị c a đ a ph ươ ” ng

Ở ườ ử ụ ứ ộ ể ộ tiêu chí này, ng i s  d ng lao đ ng đã đánh giá m c đ  hi u bi ế ề ậ   t v  t p

ủ ị ố ươ ườ quán, văn hóa, thói quen và phong cách s ng c a đ a ph ủ ng c a ng ộ i lao đ ng cao

ể ớ ả ộ ố ề ơ h n so v i tiêu chí trên (3,08 đi m). Lý gi i cho đi u này, m t s  ng ườ ử ụ   i s  d ng

ọ ườ ằ ộ ườ ộ ở ầ ỉ ị ị lao đ ng cho r ng h  th ng thuê ng i lao đ ng các t nh có v  trí đ a lí g n Hà

ụ ậ ề ộ ườ ộ N i nên phong t c t p quán cũng không khác nhau nhi u và ng i lao đ ng cũng có

ể ự ề ỉ ố ố ớ ố ố ủ ợ th  t đi u ch nh l i s ng c a mình cho phù h p v i l ủ ủ i s ng c a gia ch .

ế ấ ứ ủ 3.4.1.2 Ki n th c c a nhóm n u ăn

ứ ủ ả ề ề ế ế ả ấ B ng 3.5: K t qu  đi u tra v  ki n th c c a nhóm n u ăn

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ế ế ộ ưỡ ợ Bi t ch  đ  dinh d ữ   ng h p lí cho các b a 3,9 3,03 0,87

ứ ế ế ế ề ăn gia đình ế Có ki n th c và bi t ch  bi n nhi u món 3,94 2,97 0,97

ả ế ợ ăn ngon,  cho gia đình ạ Thông th o giá c  và bi t cách đi ch  mua 3,82 3,13 0,69 ạ ẻ ồ đ  ăn ngon, s ch, r .

ể Đi m trung bình 3,89 3,04 0,85

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

(cid:0) ế ế ộ ưỡ ữ ợ Tiêu chí “Bi t ch  đ  dinh d ng h p lý cho các b a ăn gia đình”

ố ớ ọ ườ ộ ở ả Tiêu chí này này khá quan tr ng đ i v i ng i lao đ ng ệ    m ng giúp vi c

ậ ọ ượ ứ ể ỏ gia đình. H  nh n đ c m c đánh giá là 3,08 đi m. ữ   ấ Theo ph ng v n sâu, nh ng

ế ượ ệ ộ ế ế ệ ả ứ ki n th c này đ c lao đ ng giúp vi c bi t đ n thông qua kinh nghi m b n thân,

ỏ ừ ọ ữ ườ ặ ừ ệ ộ

34 báo chí, h c h i t

nh ng ng i lao đ ng giúp vi c khác ho c t chính ng ườ ử  i s

ứ ộ ượ ế ậ ệ ớ ọ ụ d ng lao đ ng ch  không đ c ti p c n v i các tài li u khoa h c.

(cid:0) ứ ế ế ế ế ề ” Tiêu chí “Có ki n th c và bi t ch  bi n nhi u món ăn ngon cho gia đình

Ở ườ ậ ộ ượ ứ ể tiêu chí này, ng i lao đ ng nh n đ ấ   c m c đánh giá là 2,97 đi m, th p

ớ ừ ứ ớ ộ ợ ớ ơ h n m t chút so v i tiêu chí trên. So v i m c mong đ i khá l n t phía ng ườ ử  i s

ể ộ ườ ề ả ầ ồ ộ ụ d ng lao đ ng (3,94 đi m) ng i lao đ ng c n ph i trau d i nhi u h n n a v ơ ữ ề th cứ

ế ế ổ ưỡ ề và cách ch  bi n nhi u món ăn ngon, b  d ng cho gia đình.

(cid:0) ả ạ ế ồ ợ ạ ẻ” Tiêu chí “Thông th o giá c  và bi t cách đi ch  mua đ  ăn ngon, s ch, r

Ở ườ ử ụ ườ ộ ớ tiêu chí này, ng ộ i s  d ng lao đ ng đánh giá ng ứ   i lao đ ng v i m c

ươ ộ ố ườ ể ấ ố ỏ ể đi m t ng đ i cao là 3,13 đi m. Thông qua ph ng v n sâu, m t s  ng ộ   i lao đ ng

ệ ậ ọ ượ ể ở ằ giúp vi c cho r ng h  nh n  đ c  đi m đánh giá cao tiêu chí này là do kinh

ẩ ở ự ệ ố ồ nghi m s ng, mua đ  dùng gia đình và th c ph m quê nhà nên bi ế ượ t đ c đâu là

ạ ẻ ồ đ  ăn ngon, s ch, r .

ố ớ ướ ấ ộ ộ ỏ ườ ệ ộ D i đây là m t cu c ph ng v n sâu đ i v i ng i lao đ ng giúp vi c v ề

ẻ ằ ạ ả ợ ồ giá c  và cách đi ch  mua đ  ăn ngon, s ch, r  h ng ngày:

Ở ơ ở ự ạ ẩ ề quê tôi th c ph m ngon và s ch h n ệ    đây nên tôi có nhi u kinh nghi m “

ậ ế ẩ ươ ề ạ ệ trong vi c nh n bi ự t đâu là th c ph m t i, ngon, s ch. Đi u này giúp ích

ủ ề ệ ấ ợ cho tôi r t nhi u trong vi c đi ch  cho gia đình ch  nhà ”

ủ ễ ậ ổ ọ (Nguy n Ng c Th y, 42 tu i, qu n Ba Đình)

ứ ủ ẻ ế 3.4.1.3 Ki n th c c a nhóm chăm sóc tr  em

ứ ủ ề ế ả ề ẻ ế ả B ng 3.6: K t qu  đi u tra v  ki n th c c a nhóm chăm sóc tr  em

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ể ẻ ỏ Hi u tâm sinh lý tr  nh 4,04 3,06 0,98

ế ộ ể Hi u cách chăm sóc và ch  đ  dinh d ưỡ   ng 3,91 2,83 1,08 ẻ ọ cho tr  em đúng khoa h c

35

ế ề ơ ả ệ Hiêu bi t v  các b nh lý c  b n th ườ   ng 3,86 2,9 0,96 ố ặ ở ẻ g p tr  em và cách phòng ch ng

ể Đi m trung bình 3,94 2,93 1,01

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

(cid:0) ể ẻ ỏ” Tiêu chí “Hi u tâm sinh lý tr  nh

ộ ể ứ ả ẻ ườ Theo kh o sát, m c đ  hi u tâm sinh lý tr ỏ ủ  nh  c a ng ộ i lao đ ng giúp

ỉ ượ ệ ở ứ ứ ể ớ vi c ch  đ c đánh giá m c trung bình là 3,06 đi m. Tuy nhiên so v i m c mong

ừ ườ ử ụ ể ộ ườ ầ ộ ợ đ i khá cao t ng i s  d ng lao đ ng (4,04 đi m) thì ng ả   i lao đ ng c n ph i

ề ạ ượ đ ề c đào t o thêm nhi u v  tiêu chí này.

(cid:0) ế ộ ể ưỡ ẻ Tiêu chí “Hi u cách chăm sóc và ch  đ  dinh d ng cho tr  em đúng khoa

h c”ọ

ế ộ ưỡ ẻ ề Cách chăm sóc và ch  đ  dinh d ng cho tr em là đi u gây tranh cãi khá

ữ ề ườ ườ ử ụ ệ ở ộ nhi u gi a ng ộ i lao đ ng và ng i s  d ng lao đ ng giúp vi c gia đình b i ng ườ   i

ệ ộ ườ ừ ượ ế ậ lao đ ng giúp vi c th ấ ng xu t thân t vùng nông thôn, không đ ề   c ti p c n nhi u

ọ ườ ẻ ớ v i các thông tin khoa h c nên th ng chăm sóc tr  em theo cách dân gian, trong đó

ươ ứ ủ ậ ề có nhi u ph ng pháp không chính xác và an toàn. Vì v y m c đánh giá c a ng ườ   i

ộ ở ể ử ụ s  d ng lao đ ng ỉ  tiêu chí này ch  là 2,83 đi m.

(cid:0) ế ề ơ ả ệ ườ ặ ở ẻ Tiêu chí “Hiêu bi t v  các b nh lý c  b n th ng g p tr  em và cách

phòng ch ngố ”

ề ệ ơ ả ứ ế ườ ặ ở ẻ Ki n th c v  b nh lý c  b n th ng g p tr ố    em và cách phòng ch ng

ấ ừ ữ ộ ị ườ ử ụ cũng là m t trong nh ng tiêu chí b  đánh giá th p t phía ng ộ   i s  d ng lao đ ng

ư ể ở ườ ệ ấ ộ ừ ớ v i 2,9 đi m. Nh  đã nói trên, ng i lao đ ng giúp vi c xu t thân t nông thôn

ườ ể ữ ệ ử ụ ẻ ệ th ả   ng s  d ng các bi n pháp dân gian đ  ch a b nh cho tr , tuy nhiên không ph i

ề ệ ấ ả t t c  các bi n pháp đó đ u đúng.

ứ ủ ế ườ ố ườ 3.4.1.4 Ki n th c c a nhóm chăm sóc ng i  m và ng ổ i cao tu i

36

ứ ủ ả ề ế ả ườ ố ề ế B ng 3.7: K t qu  đi u tra v  ki n th c c a nhóm chăm sóc ng i  m và

ườ ng ổ i cao tu i

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ế ề ơ ứ ữ ứ ế ả Bi t nh ng ki n th c căn b n v  s  c u và 1,01 2,82 3,83 ấ ứ c p c u nói chung

ể ườ 0,88 2,86 Hi u tâm sinh lý ng ổ i cao tu i 3,74

ế ơ ả ệ Hiêu  bi t  vè   các   b nh  lý   c   b n   th ườ   ng 1,01 2,59 3,6 ố i già và cách phòng ch ng

ề ỉ ặ ở ườ g p   ng ể Hi u cách chăm sóc và đi u ch nh ch  đ ế ộ 0,84 2,91 3,75 ưỡ ợ ọ ườ ố dinh d ng h p lý, khoa h c cho ng i  m

ể 3,73 Đi m trung bình 2,795 0,935

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

(cid:0) ế ấ ứ ữ ứ ế Tiêu chí “Bi ả ề ơ ứ ” t nh ng ki n th c căn b n v  s  c u và c p c u nói chung

ữ ộ ị ườ ử ụ Đây là m t trong nh ng tiêu chí b  ng ấ   ộ i s  d ng lao đ ng đánh giá th p

ớ ừ ứ ể ấ ợ ỉ ườ ử ụ ớ nh t, ch  2,82 đi m. So v i m c mong đ i khá l n t phía ng ộ   i s  d ng lao đ ng

ứ ơ ứ ề ế ố ể ụ ớ ể ế ấ ấ ự (3,83 đi m), s  đi m th p này cho th y s  thi u h t l n v  ki n th c s  c u và

ả ủ ườ ấ ứ c p c u căn b n c a ng ộ i lao đ ng.

ố ớ ướ ấ ộ ộ ỏ ườ ệ ộ D i đây là m t cu c ph ng v n sâu đ i v i ng i lao đ ng giúp vi c v ề

ệ ơ ứ ủ ọ ấ ứ ố khó khăn c a h  trong vi c s  c u và c p c u trong tình hu ng gia đình:

ệ ở ỗ ầ ẽ ậ ị ỏ ế ỏ quê tôi, m i l n b  b ng là s  đ y chi c khăn m ng lên “Theo kinh nghi m

ố ồ ư ữ ể ắ ỏ ỏ và nhai lá b ng đ p vào đ  ch a b ng.Nh ng ra thành ph  r i tôi không tìm

ượ ả ướ ủ ữ ỏ ẫ ạ ừ ầ đ ậ c lá b ng n a. Vì v y bác ch  nhà ph i h ng d n cho tôi l đ u cách i t

ữ ỏ ệ ọ ch a b ng đúng khoa h c và hi u qu ả”

ư ễ ậ ị ổ ( Nguy n Th  Liên, 35 tu i, qu n Hai Bà Tr ng)

37

(cid:0) ể ườ Tiêu chí “Hi u tâm sinh lý ng ổ ” i cao tu i

Ở ườ ử ụ ườ ộ ớ tiêu chí này, ng ộ i s  d ng lao đ ng đánh giá ng ứ   i lao đ ng v i m c

ợ ớ ừ ứ ể ể ớ ườ ườ ử ụ đi m là 2,86 đi m. So v i m c mong đ i l n t phía ng i ng ộ   i s  d ng lao đ ng

ố ể ự ế ể ươ ế ấ ố (3,74 đi m) thì s  đi m th c t này t ụ ề ế   ấ ự ng đ i th p, cho th y s  thi u h t v  ki n

ứ ườ ổ th c tâm sinh lý ng i cao tu i.

(cid:0) ế ề ơ ả ệ ườ Tiêu chí “Hiêu bi t v  các b nh lý c  b n th ng g p ặ ở ườ  ng i già và

cách phòng ch ngố ”

ư ậ ượ ố ể Cũng nh  tiêu chí trên, tiêu chí này nh n đ c s  đi m đánh giá khá th p t ấ ừ

ườ ử ụ ứ ề ế ể ấ ộ phía ng i s  d ng lao đ ng (2,59 đi m), đi u này cho th y tiêu chí ki n th c này

ứ ư ệ ộ ượ ợ ủ ọ ứ ợ ủ c a lao đ ng giúp vi c ch a đáp  ng đ c mong đ i c a h  (m c mong đ i là 3,6

đi m)ể

(cid:0) ế ộ ề ể ỉ ưỡ Tiêu chí “Hi u cách chăm sóc và đi u ch nh ch  đ  dinh d ợ ng h p lý,

ườ ố ọ khoa h c cho ng i  m”

ặ ệ ữ ớ ọ ườ ộ ở ả Tiêu chí này đ c bi t quan tr ng v i nh ng ng i lao đ ng m ng chăm sóc

ố ể ủ ườ ể ộ ng ườ ố Ở i  m. tiêu chí này, s  đi m đánh giá c a ng ư   i lao đ ng là 2,91 đi m, ch a

ượ ự ợ ủ ườ ử ụ ể ộ ả ứ đáp  ng đ c s  mong đ i c a ng i s  d ng lao đ ng (3,75 đi m). Lý gi i cho

ộ ố ề ườ ử ụ ằ ườ ệ ộ đi u này, m t s  ng ộ i s  d ng lao đ ng cho r ng ng ấ   i lao đ ng giúp vi c xu t

ừ ế ậ ả ượ ớ thân t nông thôn nên khó có kh  năng ti p c n đ ọ   c v i các thông tin khoa h c

ế ộ ề ề ỉ ưỡ ợ ọ chính xác v  cách chăm sóc và đi u ch nh ch  đ  dinh d ng h p lý, khoa h c cho

ườ ố ườ ạ ở ệ ệ ệ ng i  m trong môi tr ng b nh vi n và gia đình hi n đ i ố  thành ph .

ứ ủ ụ ế 3.4.1.5 Ki n th c c a nhóm ph  giúp bán hàng

ứ ủ ề ế ả ề ụ ế ả B ng 3.8: K t qu  đi u tra v  ki n th c c a nhóm ph  giúp bán hàng

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ề ả ứ ế ẩ Có ki n th c v  s n ph m mà mình đang 3,48 2,81 0,67

ế ụ ụ ả ả bán cho ch  nhàủ Bi ẩ   t cách ph c v  và qu ng cáo s n ph m 3,38 2,6 0,78 ớ t i khách hàng

38

ể Hi u tâm lý và hành vi khách hàng 3,44 2,81 0,63

ể Đi m trung bình 3,43 2,74 0,69

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u))

(cid:0) ứ ề ả ủ ế ” ẩ Tiêu chí “Có ki n th c v  s n ph m mà mình đang bán cho ch  nhà

Ở ườ ử ụ ườ ộ ở ứ tiêu chí này, ng ộ i s  d ng lao đ ng đánh giá ng i lao đ ng ể    m c đi m

ợ ủ ứ ể ấ ớ ườ ử ụ ộ khá th p là 2,81 đi m. So v i m c mong đ i c a ng i s  d ng lao đ ng là 3,48

ể ấ ằ ể ườ ả ượ ầ ộ ề ế ạ đi m, có th  th y r ng ng i lao đ ng c n ph i đ ứ   c đào t o them v  ki n th c

ủ ẩ ủ ả c a s n ph m mà mình đang bán cho ch  nhà.

(cid:0) ế ụ ụ ẩ ớ ả Tiêu chí “Bi ả t cách ph c v  và qu ng cáo s n ph m t ” i khách hàng

ớ ố ể ể ấ ườ ộ V i s  đi m đánh giá th p là 2,6 đi m, ng ư   ệ i lao đ ng giúp vi c gia đình ch a

ượ ự ợ ủ ườ ử ụ ộ ứ đáp  ng đ c s  mong đ i c a ng i s  d ng lao đ ng. Lý do là do h  ch a đ ọ ư ượ   c

ề ớ ử ứ ế ở ư ư ố ti p xúc nhi u v i cách  ng x  và văn hóa bán hàng thành ph  nên ch a đ a ra đ ượ   c

ụ ụ ữ ệ ả ẩ ả ả nh ng cách ph c v  và qu ng cáo s n ph m hi u qu .

(cid:0) ể ” Tiêu chí “Hi u tâm lý và hành vi khách hàng

ố ớ ữ ộ ọ ườ ộ Đây là m t trong nh ng tiêu chí quan tr ng đ i v i ng ệ   i lao đ ng giúp vi c

ở ả ủ Ở ừ m ng giúp bán hàng cho gia ch . ố ể  tiêu chí này, s  đi m đánh giá t phía ng ườ   i

ứ ể ề ấ ộ ơ ớ ợ ủ ọ   ử ụ s  d ng lao đ ng là 2,81 đi m, th p h n nhi u so v i m c mong đ i cao c a h  là

ụ ề ế ứ ắ ấ ự ể ề ế ắ 3,44 đi m. Đi u này cho th y s  thi u h t v  ki n th c n m b t tâm lý và hành vi

ủ ủ ứ ế ể ệ ả ả ả ẩ ỏ   khách hàng đ  bán s n ph m c a ch  nhà cho hi u qu . Căn c  vào k t qu  ph ng

ọ ủ ế ử ụ ổ ừ ụ ệ ớ ộ ấ v n sâu, v i m c đích s  d ng này, h  ch  y u thuê lao đ ng giúp vi c tu i t 15 –

ỉ ố ữ ặ ộ ớ ệ ấ ỏ ọ ừ ữ ặ 30. Nh ng lao đ ng này ho c m i ch  t t nghi p c p 2 ho c đã b  h c gi a ch ng.

ể ắ ộ ọ ữ ấ ậ ấ ớ ọ ượ ữ ế Vì v y, v i trình đ  h c v n th p, h  không th  n m v ng đ ứ   c nh ng ki n th c

ụ ụ ư ề v  tâm lý khách hàng cũng nh  cách ph c v  khách hàng.

ỉ ượ ụ ụ ệ ớ Tuy nhiên, tiêu chí này ch  đ ộ c áp d ng v i các lao đ ng giúp vi c ph  giúp

ế ệ ạ ầ ố ộ bán hàng, chi m s  ph n trăm ít trong các lo i hình lao đ ng giúp vi c. Tuy nhiên,

ệ ề ẫ ấ ườ ử ụ ử ộ hi n nay v n có r t nhi u ng i s  d ng lao đ ng có các c a hàng kinh doanh nh ỏ

ự ượ ữ ầ ệ ậ ộ ẻ l và có nhu c u thuê nh ng l c l ữ   ng lao đ ng giúp vi c này. Do v y mà nh ng

ẫ ầ ụ ệ ả ạ ộ ộ

39 ể ả   lao đ ng giúp vi c thu c lo i hình ph  giúp bán hàng v n c n ph i quan tâm đ  c i

ứ ủ ề ấ ệ ề ế thi n ki n th c c a mình v  v n đ  này.

ế ỹ 3.4.2 Phân tích các bi n k  năng

ủ ọ ỹ ử 3.4.2.1 K  năng c a nhóm lau d n nhà c a

ả ề ề ỹ ủ ử ọ ế ả B ng 3.9: K t qu  đi u tra v  k  năng c a nhóm lau d n nhà c a

Tiêu chí

Mong đợi

Thực tế

Khoảng cách

3,86

3,01

0,85

4,06

3,42

0,64

Thành thạo trong các thao tác khi sử dụng các đồ điện tử và thiết bị hiện đại trong gia đình để có thể làm việc nhanh chóng, hiệu quả Biết cách lau nhà, lau cửa kính, cọ rửa toilet, làm việc nhà thuần thục và sạch sẽ

3,9

3,37

0,53

Có kỹ năng tổ chức, bố trí công việc và các thao tác theo quy trình hợp lý để làm việc nhanh chóng, có chất lượng

Điểm trung bình

3,94

3,27

0,67

(Nguồn: Kết quả phân tích của nhóm nghiên cứu)

(cid:0) ồ ệ ử ử ụ ạ và Tiêu chí  “Thành th o trong các thao tác khi   s  d ng các đ  đi n t

ế ị ệ ể ể ệ ạ thi ệ   t b  hi n đ i trong gia đình đ  có th  làm vi c nhanh chóng, hi u

qu ”ả

ử ụ ệ ệ ộ ố ộ ạ Đa s  các h  gia đình có s  d ng lao đ ng giúp vi c hi n nay t ộ ề   i Hà N i đ u

ử ồ ế ị ỗ ợ ệ ằ ế ệ ị ắ s m s a trang b  các đ  dùng, thi t b  h  tr  các công vi c nhà nh m ti ờ   t ki m th i

ứ ệ ệ ồ ế ị ẽ ả ủ gian, công s c và tăng hi u qu  c a công vi c. Các đ  dùng, thi t b  này s  giúp

ể ả ứ ệ ể ộ ớ ệ   ứ ấ ớ s c r t l n đ  giúp lao đ ng giúp vi c có th  gi m b t công s c khi làm công vi c

ự ế ư ệ ạ ộ ứ ượ nhà. Nh ng trên th c t , lao đ ng giúp vi c l i không đáp  ng đ ầ c yêu c u v  k ề ỹ

ự ế ữ ả ợ ể năng khi kho ng cách gi a mong đ i và th c t là 0,85 đi m. Nguyên nhân cũng do

ướ ệ ề ệ ủ ủ ả ộ ườ tr c đây, các công vi c c a lao đ ng giúp vi c đ u là th  công, b n thân ng i lao

ệ ổ ố ộ đ ng cũng không mu n thay đ i thói quen làm vi c đó.

40

(cid:0) ế ọ ử ử ệ t cách lau nhà, lau c a kính,  c  r a toilet, làm vi c nhà Tiêu chí  “Bi

ụ ầ ạ ẽ thu n th c và s ch s ”

ấ ơ ả ố ớ ụ ệ ộ ỹ ệ   Đây là k  năng r t c  b n đ i v i lao đ ng giúp vi c ph  giúp các công vi c

ườ ử ụ ỹ ở ệ ệ ộ nhà. Theo ng ộ i s  d ng lao đ ng, k  năng này lao đ ng giúp vi c hi n nay ch ỉ

ư ố ứ ư ệ ệ ả ạ đ t 3,42. Tuy m c chênh l ch không cao nh ng hi u qu  cũng ch a t t.

ườ ệ ở ề ệ ọ ỹ “Ng i giúp vi c gia đình tôi có k  năng v  lau d n và làm vi c nhà.Tuy

ư ệ ượ ắ ế ộ ọ nhiên, các công vi c này ch a đ ệ   c s p x p m t cách khoa h c nên hi u

ư ượ ệ ả qu  công vi c ch a đ c cao.”

ầ ấ ậ ổ ộ (Vũ Đình Giáp, 55 tu i, qu n C u Gi y, Hà N i)

(cid:0) ỹ ổ ứ ố ệ ch c, b  trí công vi c và các thao tác theo quy Tiêu chí  “Có k  năng t

ấ ượ ợ ệ ể trình h p lý đ  làm vi c nhanh chóng, có ch t l ng”

ể ạ ượ ệ ệ ả ế ệ ườ Đ  đ t đ c công vi c hi u qu  và ti ờ t ki m th i gian, ng ệ ầ   i giúp vi c c n

ế ệ ế ề ắ ố bi t cách b  trí cách s p x p công vi c sao cho logic, tránh gây phi n hà và l ỡ ở   d

ộ ố ủ ệ ủ ủ ườ ệ công vi c c a nhà ch . Theo m t s  ch  nhà, ng ệ ủ ọ ự i giúp vi c c a h  th c hi n khá

ự ế ứ ủ ữ ệ ệ ợ ố t t công vi c này c a mình khi m c chênh l ch gi a mong đ i và th c t không

ể ỉ ả cao, ch  kho ng 0,53 đi m.

ủ ấ ỹ 3.4.2.2 K  năng c a nhóm n u ăn

ả ề ề ỹ ủ ế ả ấ B ng 3.10: K t qu  đi u tra v  k  năng c a nhóm n u ăn

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ấ ạ ấ ỹ Có k  năng n u ăn thành th o, n u đ ượ   c 3,99 3,25 0,74 ề

ế ắ ỹ nhi u  món ăn ngon cho gia đình  ươ Có k  năng th ng thuy t và mua s m đ ể

ượ ự ồ ể có th  mua đ ẩ   c các đ  ăn và th c ph m 3,83 3,06 0,77

ổ ả ợ ngon, b , giá c  h p lý cho gia đình

ể Đi m trung bình 3,91 3,16 0,75

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

41

(cid:0) ấ ượ ạ ỹ ề ấ Tiêu chí “Có k  năng n u ăn thành th o, n u đ c nhi u  món ăn ngon

cho gia đình”

ậ ỹ ượ ứ ể ừ ủ ử ụ ộ K  năng này nh n đ c m c đi m đánh giá t ch  s  d ng lao đ ng là 3,25

ợ ừ ể ủ ữ ề ế ầ đi m. Trong khi mong đ i t ơ  phía ch  gia đình nhi u h n th  vì các b a ăn đ y đ ủ

ưỡ ấ ầ ế ể ả ả ứ dinh d ệ ng và ngon mi ng r t c n thi ỏ t đ  đ m b o s c kh e cho các thành viên

ủ ử ụ ộ ố ả ộ ễ Nguy n Sinh cho gia đình. Theo kh o sát sâu m t s  ch  s  d ng lao đ ng, ông “

ổ ạ ậ Thành, 40 tu i, t i qu n Hoàn Ki m ế ” cho r ng:ằ

ưở ậ ứ ế ỗ “Vì tôi là con tr ng trong gia đình, vì v y c  đ n các ngày l ễ ế  t t, gi , ngày

ườ ả ấ ướ ủ ữ ằ r m, gia đình tôi th ng xuyên ph i n u n ng nh ng món ngon và đ  yêu

ưỡ ể ấ ệ ặ ộ ầ c u dinh d ng. M c dù lao đ ng giúp vi c nhà tôi có th  n u nhanh chóng

ỉ ừ ữ ở ứ ả ấ ượ ư các b a ăn nh ng ch  d ng ơ  m c các món đ n gi n, dù n u đ c m t s ộ ố

ứ ạ ư ượ ẹ ắ món ph c t p tuy nhiên ch a đ c đ p m t.”

ủ ư ế ế ệ ầ ả ộ ứ   Theo k t qu  phân tích c a nhóm, h u h t lao đ ng giúp vi c ch a đáp  ng

ầ ừ ủ ủ ọ ứ ể ượ đ c yêu c u t ệ  ch  c a h , m c chênh l ch khá cao (0,74 đi m).

(cid:0) ỹ ươ ế ể ể Tiêu chí  “Có k  năng th ắ ng thuy t và mua s m đ  có th  mua đ ượ   c

ả ợ ự ồ ổ ẩ các đ  ăn và th c ph m ngon, b , giá c  h p lý cho gia đình”

ủ ử ụ ề ỹ ư ầ ộ Ch  s  d ng lao đ ng yêu c u không quá cao v  k  năng này, nh ng đa s ố

ệ ạ ộ ứ ượ ầ ả ấ lao đ ng giúp vi c l i không đáp  ng đ ế c yêu c u này. K t qu  cho th y đ ộ

ệ ở ứ ể ề ấ ộ chênh l ch ệ ầ    m c 0,77 đi m, khá cao. Đi u này cho th y lao đ ng giúp vi c c n

ư ự ụ ể ế ạ ả ượ đ ế c đào t o đ  tăng kh  năng giao ti p và thuy t ph c, cũng nh  s  tinh t ườ   ng

ể ế ể ượ ắ khi đi mua s m đ  có th  ti ệ t ki m đ ủ c kinh phí cho gia đình ch .

ủ ẻ ỹ 3.4.2.3 K  năng c a nhóm chăm sóc tr  em

ả ề ề ỹ ủ ẻ ế ả B ng 3.11: K t qu  đi u tra v  k  năng c a nhóm chăm sóc tr  em

Tiêu chí

Mong đợi

Thực tế

Khoảng cách

3,88

3,17

0,71

3,9

3,27

0,63

3,86

3,18

0,68

Thành thạo và khéo léo khi chăm sóc em bé (thay tã, tắm, vệ sinh trẻ nhỏ, cho ăn…) Thành thạo và khéo léo khi bồng bế và dỗ dành trẻ nhỏ Có kỹ năng xử lý các tình huống ốm đau căn bản đối với trẻ như sốt, ho, sổ mũi, mọc răng..

3,81

2,96

0,85

42 Có kỹ năng sơ cứu vết thương tại chỗ nhanh chóng, đúng cách, hiệu quả

Điểm trung bình

3,86

3,15

0.71

(Nguồn: Kết quả phân tích của nhóm nghiên cứu)

(cid:0) ắ ạ Tiêu chí  “Thành th o và khéo léo khi chăm sóc em bé (thay tã, t m, v ệ

ẻ ỏ sinh tr  nh , cho ăn…)”

ệ ậ ộ ề ể ệ ấ Vì lý do công vi c b n r n, nên r t nhi u gia đình thuê giúp vi c đ  giúp h ọ

ủ ử ụ ề ộ ấ chăm sóc con cái cho mình. Tuy nhiên, r t nhi u ch  s  d ng lao đ ng không yên

ệ ủ ọ ề ỹ ự ế ố tâm v  k  năng mà giúp vi c c a h  làm. Trên th c t ệ   ộ , 90% s  lao đ ng giúp vi c

ữ ớ ỹ ạ ị ế ụ ầ ộ ọ là n  gi ư i đã có gia đình nh ng k  năng này l i b  thi u h t m t cách tr m tr ng khi

ợ ủ ủ ớ ữ ệ ể ả ộ kho ng cách gi a mong đ i c a ch  v i lao đ ng giúp vi c khá cao (0.71 đi m)

(cid:0) ồ ỗ ế ạ ẻ ỏ Tiêu chí “Thành th o và khéo léo khi b ng b  và d  dành tr  nh ”

ườ ử ụ ệ ạ ủ ộ ộ ỹ Ng i s  d ng lao đ ng đánh giá k  năng này c a lao đ ng giúp vi c t i gia

ể ệ ả ọ ố ộ ỹ ố đình h  là 3,27 đi m. Theo kh o sát, đa s  lao đ ng giúp vi c có k  năng này t t có

ữ ườ ở ộ ổ ố ề ậ ộ ổ ừ đ  tu i t 30 – 50. Nh ng ng đ  tu i này đa s  đ u đã l p gia đình, có con nên i

ề ệ ệ ẻ ỏ có nhi u kinh nghi m trong vi c chăm sóc tr  nh .

(cid:0) ử ố ố ả ỹ Tiêu chí “Có k  năng x  lý các tình hu ng  m đau căn b n đ i v i tr ố ớ ẻ

ư ố ổ ọ nh  s t, ho, s  mũi, m c răng”

ệ ề ư ỹ ả ố ố ộ ệ   Gi ng nh  k  năng bên trên, đa s  lao đ ng giúp vi c đ u tr i qua công vi c

ệ ọ ườ ượ nuôi con trong gia đình chính h  nên trong công vi c này, ng ộ i lao đ ng đ c đánh

ố ư ượ ợ ủ ấ ắ ự ữ ắ ộ giá khá t t tuy ch a đ c xu t s c cho l m khi s  dao đ ng gi a mong đ i c a ch ủ

ự ế ẫ ớ ở ơ ể ể ơ và th c t v n l n h n 0,5 đi m và nh  h n 0,7 đi m.

(cid:0) ơ ứ ế ươ ỹ ạ ỗ Tiêu chí “Có k  năng s  c u v t th ng t i ch  nhanh chóng, đúng

ả ệ cách, hi u qu ”

ế ứ ầ ỹ ế ặ ệ ố ớ ệ ộ K  năng này h t s c c n thi t đ c bi t đ i v i lao đ ng làm công vi c chăm

ự ế ẻ ỏ ườ ẻ ạ ệ ế nom tr  nh . Tuy nhiên trên th c t ng i giúp vi c trông tr  l ụ ầ   i thi u h t tr m

ơ ứ ế ọ ỹ ươ ề ế ứ ỹ tr ng các k  năng s  c u v t th ớ   ệ ng này khi m c chênh l ch v  bi n k  năng l n

ệ ầ ượ ừ ể ấ ấ ộ ạ ả nh t (0,85 đi m). T  đó cho th y, lao đ ng giúp vi c c n đ ơ   c đào t o bài b n h n

ọ ỹ ượ ể ầ

43 ế ứ vì k  năng này h t s c quan tr ng và đ

ụ   c đánh giá cao trong yêu c u tuy n d ng

ườ ệ ng i giúp vi c.

ủ ỹ ườ ố ườ 3.4.2.4 K  năng c a nhóm chăm sóc ng i  m và ng ổ i cao tu i

ả ề ủ ế ả ườ ố ề ỹ B ng 3.12: K t qu  đi u tra v  k  năng c a nhóm chăm sóc ng i  m và

ườ ng ổ i cao tu i

Mong Th cự Kho ngả Tiêu chí đ iợ tế cách

ạ Thành th o   trong thao tác khi   chăm sóc, v ệ 3,76 3,09 0,67 ỡ ườ

ệ ế ỹ ổ sinh, giúp đ  ng i cao tu i ờ ố   Có k  năng nói chuy n, quan tâm đ n đ i s ng 3,63 3,12 0,51 ườ

ụ ụ ổ ầ i cao tu i tinh th n ng ử ụ ả Có kh  năng s  d ng các d ng c  y t ế ơ ả    c  b n 3,68 2,98 0,7 ườ ố ể đ  chăm sóc ng

i  m ể Đi m trung bình 3,69 3,06 0.63

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

(cid:0) ệ ạ Tiêu chí “Thành th o trong thao tác khi  chăm sóc, v  sinh, giúp đ  ng ỡ ườ   i

cao tu i”ổ

ỹ ượ ứ ể ớ ươ ồ K  năng này đ c đánh giá v i m c đi m khá t ng đ ng qua mong đ i t ợ ừ

ườ ử ụ ự ế ầ ượ ộ ể phía ng i s  d ng lao đ ng và th c t (l n l t là 3,76 và 3,09 đi m). Tuy s ự

ệ ở ạ ư ữ ệ ệ ộ chênh l ch không quá cao, nh ng nh ng lao đ ng giúp vi c làm vi c lo i hình

ủ ệ ể ả ả ầ ả ỹ ứ   ệ giúp vi c này c n ph i chú ý và c i thi n k  năng này c a b n thân đ  đáp  ng

ầ ủ ườ ử ụ ộ ượ đ c nhu c u c a ng i s  d ng lao đ ng.

(cid:0) ờ ố ế ệ ỹ ầ   Tiêu   chí  “Có  k   năng   nói   chuy n,   quan   tâm  đ n   đ i   s ng   tinh   th n

ườ ổ ng i cao tu i”

ẽ ệ ả ộ ừ ộ ổ ế ổ Có l do lao đ ng giúp vi c qua kh o sát t đ  tu i 30 – 50 tu i chi m t ỷ ệ   l

ữ ớ ườ ộ ổ ươ ề khá l n (44%) nên không h  khó khăn gì khi nh ng ng i có đ  tu i t ng đ ươ   ng

ể ể ể ễ ệ ậ ớ ề   nhau có th  hi u rõ tâm lý và có th  d  dàng nói chuy n v i nhau. Vì v y mà nhi u

ủ ượ ề ự ế ả ệ ộ ch  gia đình đ c kh o sát khá hài lòng v  th c t mà lao đ ng giúp vi c trong

ệ ượ công vi c này làm đ c.

44

(cid:0) ử ụ ụ ế ơ ả ể ụ ả Tiêu chí “Có kh  năng s  d ng các d ng c  y t c  b n đ  chăm sóc

ườ ố ng i  m”

ệ ặ ố ớ ườ ượ ầ ố Đ i v i công vi c đ c thù này th ng đ c yêu c u khá cao, cũng gi ng nh ư

ự ế ủ ệ ộ ỹ ỹ k  năng ngay trên, k  năng th c t c a lao đ ng giúp vi c không đ ượ ố c t ế   t và thi u

ọ ẽ ừ ứ ọ ế ả ả ượ ụ ầ h t tr m tr ng. Có l ngay t trong khâu ki n th c h  đã không đ m b o đ c vì

ế ụ ế ự ử ụ ẫ ỹ ế ị ế ậ v y mà d n đ n s u thi u h t trong k  năng s  d ng thi t b  y t chăm nom ng ườ   i

ố ự ế ứ ệ ợ ươ ể ố ữ m. M c chênh l ch gi a mong đ i và th c t là t ng đ i cao 0,7 đi m.

ụ ủ ỹ 3.4.2.5 K  năng c a nhóm ph  giúp bán hàng

ả ề ề ỹ ủ ụ ế ả B ng 3.13: K t qu  đi u tra v  k  năng c a nhóm ph  giúp bán hàng

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ự ệ ượ ế Th c hi n đ c các kĩ năng giao ti p bán 3,62 2,83 0,79 ả

ả ạ ơ hàng đ n gi n ỹ Thành   th o   các   k   năng   qu ng   cáo   gi ớ   i 3,57 2,86 0,71 ệ ẩ ả

ề ạ ủ thi u các s n ph m đang bán cho nhà ch ỹ Thành th o   các  k   năng  v  ghi  chép  s ổ 3,57 2,85 0,72 sách bán hàng

ể Đi m trung bình 3,59 2,85 0,74

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

(cid:0) ệ ượ ự ơ ế ả Tiêu chí “Th c hi n đ c các kĩ năng giao ti p bán hàng đ n gi n”

ượ ệ ạ ầ ộ ể Không đ c yêu c u quá cao, tuy nhiên lao đ ng giúp vi c l i không th  đáp

ứ ượ ấ ớ ứ ệ ệ ả ầ ộ ng đ c nhu c u này m t cách hi u qu  khi m c chênh l ch là r t l n (0,79

ấ ằ ệ ệ ể ề ầ ộ đi m). Đi u này cho th y r ng lao đ ng giúp vi c trong công vi c này c n đ ượ   c

ấ ặ ạ ả ơ ế ế ệ đào t o bài b n h n vì công vi c mang tính ch t đ c thù kinh t , n u không đáp

ứ ả ưở ế ớ ng đ ượ ố ấ c t ể t r t có th  gây  nh h ủ ng l n đ n gia đình ch .

(cid:0) ạ ả ỹ ớ ệ ả Tiêu chí  “Thành th o các k  năng qu ng cáo gi ẩ   i thi u các s n ph m

đang bán cho nhà ch ”ủ

45

ế ố ỹ ừ ữ ơ ỹ Cũng gi ng các k  năng bán hàng n u trên, ngay t ả    nh ng k  năng đ n gi n

ứ ệ ệ ấ ộ ượ nh t mà lao đ ng giúp vi c trong công vi c này không đáp  ng đ ỹ c thì k  năng

ứ ạ ể ơ ượ ứ ể ệ ph c t p h n cũng khó có th  có đ ấ   c. M c chênh l ch cao (0,79 đi m) cho th y

ệ ầ ả ượ ộ ụ ệ ể lao đ ng giúp vi c c n ph i đ ả   c nâng cao nghi p v  bán hàng đ  tránh gây  nh

ả ậ ế ủ ử ụ ộ ưở h ng h u qu  kinh t cho ch  s  d ng lao đ ng.

(cid:0) ổ ề ạ ỹ Tiêu chí “Thành th o các k  năng v  ghi chép s  sách bán hang”

ỹ ượ ụ ệ ớ ộ ượ ụ ớ K  năng này đ c áp d ng v i lao đ ng giúp vi c đ c thuê v i m c đích

ụ ề ệ ầ ầ ườ ệ ph  giúp bán hang. V  công vi c này c n yêu c u ng ầ   ả i giúp vi c ph i có tính c n

ứ ệ ể ẫ ậ ươ ố ớ ể ầ th n đ  tránh sai sót và nh m l n. M c chênh l ch t ng đ i l n (0,72 đi m) yêu

ườ ượ ả ượ ể ề ệ ơ ỹ ầ c u ng ộ i lao đ ng đ ọ c tuy n ch n ph i đ ẩ   c rèn luy n k  càng h n v  tính c n

ế ậ ắ ộ th n và cách s p x p ghi ché m t cách lôgic.

ủ ố ộ ỹ ệ 3.4.2.6 K  năng s ng c a lao đ ng giúp vi c

ả ề ề ỹ ủ ộ ố ế ả ệ B ng 3.14: K t qu  đi u tra v  k  năng s ng c a lao đ ng giúp vi c

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ế ố ớ ỹ Có k  năng giao ti p t t v i các thành viên

ặ trong gia  đình,  ho c  khách  hàng  mà  mình 3,95 3,28 0,67

ph c vụ ụ

ể ỹ ườ ể Có k  năng hi u mình, hi u ng i và t ự

ể ề ả ớ ợ ỉ đi u ch nh b n thân đ  phù h p v i môi 3,78 3,09 0,69

ườ tr ị ng đô th

ử ố ỹ ả Có k  năng x  lý tình hu ng và gi ế   i quy t 3,94 3,23 0,71 ệ ớ ủ ố ố t t các m i quan h  v i ch  nhà

ị ượ ự Ch u đ ệ c áp l c cao trong công vi c 3,96 3,27 0,69

ể Đi m trung bình 3,91 3,22 0,69

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

(cid:0) ế ố ớ ỹ Tiêu chí “Có k  năng giao ti p t ặ   t v i các thành viên trong gia đình, ho c

ụ ụ khách hàng mà mình ph c v ”

46

ỹ ượ ủ ử ụ ợ ở ứ K  năng này đ ộ c ch  s  d ng lao đ ng mong đ i khá cao m c 3.95. Ch ủ

ầ ằ ộ ế ể ử ụ s  d ng lao đ ng cho r ng khá c n thi t đ  các thành viên trong gia đình vào lao

ế ố ể ệ ư ạ ằ ệ ệ ả ơ ộ đ ng giúp vi c có th  giao ti p t t nh m đ a l i hi u qu  công vi c cao h n. Trên

ự ế ệ ủ ủ ứ ư ộ ộ ọ th c t , ch  lao đ ng đánh giá lao đ ng giúp vi c c a h  ch a đáp  ng đ ượ ố   t c t

ầ ủ ọ ề ỹ ữ ữ ả ấ ợ ự   nh t nh ng yêu c u c a h  v  k  năng này vì kho ng cách gi a mong đ i và th c

ệ ể ỏ ế t chênh l ch không nh  (0,67 đi m)

(cid:0) ể ể ỹ ườ ự ề ả ỉ Tiêu chí “Có k  năng hi u mình, hi u ng i và t đi u ch nh b n thân

ườ ị ợ ớ ể đ  phù h p v i môi tr ng đô th ”

ứ ử ủ ụ ế ả ộ Theo k t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u, dù ch u d ng lao đ ng yêu

ề ỹ ự ế ệ ộ ầ c u không cao v  k  năng này tuy nhiên lao đ ng giúp vi c trên th c t ứ    đáp  ng

ứ ữ ề ầ ắ ợ ộ không đ ượ ố c t ự   t cho l m v  yêu c u này khi m c giao đ ng gi a mong đ i và th c

ể ế ở ứ ầ t m c g n 0,7 đi m

(cid:0) ử ố ỹ ả ế ố Tiêu chí “Có k  năng x  lý tình hu ng và gi i quy t t ố t các m i quan h ệ

ủ ớ v i ch  nhà”

ủ ử ụ ư ỹ ằ ầ ố ộ ộ   Cũng gi ng nh  k  năng đ u tiên, ch  s  d ng lao đ ng cho r ng đây là m t

ầ ế ể ủ ử ụ ộ ố ữ ả ơ ơ ị ỹ k  năng c n thi ễ t đ  có cu c s ng đ n gi n và d  ch u h n gi a ch  s  d ng lao

ữ ệ ả ộ ộ ợ ộ đ ng và lao đ ng giúp vi c. Kho ng cách dao đ ng gi a mong đ i và th c t ự ế ươ   ng  t

ừ ể ấ ọ ộ ỹ ệ   ố đ i cao: 0,71 đi m. T  đó cho th y đây là k  năng quan tr ng mà lao đ ng giúp vi c

ệ ố ơ ả ố ể ệ ệ ầ ả c n c i thi n t t h n đ  có hi u qu  t t trong công vi c.

(cid:0) ị ượ ự ệ Tiêu chí “Ch u đ c áp l c cao trong công vi c”

ế ằ ấ ả ệ ệ ệ ộ ượ Đ c bi t r ng, công vi c giúp vi c gia đình là m t công vi c khá v t v  và

ườ ệ ả ườ ị ượ ự ớ ỏ đòi h i ng i giúp vi c ph i là ng ể i có th  ch u đ c áp l c cao thì m i có th ể

ố ệ ủ ự ế ọ ệ ề ố ộ hoàn thành t t công vi c c a h . Trên th c t ấ   , đa s  lao đ ng giúp vi c đ u xu t

ừ ứ ở ọ ượ ố ỹ phát t ế  nông thôn b i th  nên h  đáp  ng đ c khá t ệ   t k  năng này trong công vi c

ư ượ ợ ừ ủ ử ụ ư ộ tuy nhiên ch a đ c cao nh  mong đ i t ch  s  d ng lao đ ng.

ế ộ

47 3.4.3 Phân tích các bi n thái đ

ự ế ộ ệ ữ ạ ộ Các bi n thái đ  không có s  khác bi ệ   t gi a các lo i hình lao đ ng giúp vi c,

ẽ ượ ả ướ do đó s  đ c phân tích chung theo b ng 3.15 d i đây:

ả ề ộ ủ ộ ế ả ệ ề B ng 3.15: K t qu  đi u tra v  thái đ  c a lao đ ng giúp vi c

Kho ngả Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế cách

ậ ự Th t thà, trung th c 4,11 0,5 3,61

ễ L  phép 4,08 0,41 3,67

ỷ ậ ườ Nghiêm túc, k  lu t, không có hành vi c i đùa 4,06 0,56 3,5 quá tr nớ

ủ ủ ệ Không tham gia vào vi c gia đình c a ch  nhà 4,02 0,53 3,49

ừ Không phát ngôn b a bãi 4,1 0,69 3,41

ứ ế ủ ệ Có ý th c ti t ki m cho ch  nhà 4,08 0,77 3,31

ộ ế ủ Có thái đ  ti p thu khi ch  nhà góp ý 4,08 0,7 3,38

ứ ệ ậ ớ T n tâm v i công vi c, không “đ ng núi này 4,04 3,52 0,52 trông núi n ”ọ

ệ ị Dám ch u trách nghi m 4,03 0,77 3,26

ứ ở ạ Có ý th c ăn ẽ ọ  s ch s , g n gàng 4,02 0,53 3,49

ồ ớ ố S ng hòa đ ng v i hàng xóm, không gây xích 4,01 3,73 0,28 mích, cãi cọ

ể Đi m trung bình 4,06 3,49 0,57

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

48

(cid:0) ự ậ Tiêu chí “Th t thà, trung th c”

ượ ườ ử ụ ữ ộ ộ Đây là tiêu chí đ c ng i s  d ng lao đ ng đánh là m t trong nh ng tiêu

ế ụ ử ụ ử ụ ể ọ ế ị ệ ộ ặ chí chính đ  h  quy t đ nh có s  d ng ho c ti p t c s  d ng lao đ ng giúp vi c đó

ự ế ề ứ ể ừ ủ hay không. Theo th c t đi u tra, m c đi m đánh giá t phía ch  nhà là 3,61, không

ể ấ ợ ớ quá th p so v i mong đ i là 4,11 đi m.

(cid:0) Tiêu chí “L  phép”

ễ

ủ ử ụ ộ ễ ề ề ầ ủ ộ Đa ph n ch  s  d ng lao đ ng đ u hài lòng v  thái đ  l ộ    phép c a lao đ ng

ề ớ ứ ệ ệ ể giúp vi c khi m c chênh l ch không h  l n (0,41 đi m).

(cid:0) Tiêu chí “Nghiêm túc, k  lu t, không có hành vi c

ỷ ậ ườ ớ i đùa quá tr n”

ườ ế ớ ủ ệ ộ Thông th ng vì không quá quen bi t v i gia đình ch  nên vi c lao đ ng giúp

ủ ử ụ ủ ệ ả ớ ộ vi c có hành vi quá tr n là ít x y ra theo đánh giá c a ch  s  d ng lao đ ng. Có th ể

ấ ở ể ẫ ườ ợ th y đây cũng không quá cao (0,56 đi m) tuy nhiên v n có tr ả ng h p x y ra, làm

ả ưở ố ế ờ ố ủ nh h ng không t t đ n đ i s ng c a thành viên trong gia đình.

(cid:0) Tiêu chí “Không tham gia vào vi c gia đình c a ch  nhà”

ủ ủ ệ

ầ ọ ệ ộ Tiêu chí này cũng khá quan tr ng và c n thi ế ở t ậ    lao đ ng giúp vi c. Vì v y,

ợ ở ứ ự ế ấ ằ ứ ể m c mong đ i tiêu chí này khá cao (4,02 đi m). Th c t ộ    th y r ng, m c dao đ ng

ể ộ ơ ở ưỡ ề ả ầ ộ ớ l n h n 0,5 đi m m t chút, cũng ng ệ   ỉ ng c n ph i đi u ch nh lao đ ng giúp vi c

ủ ử ụ ề ả ấ ả ộ ưở ế ể đ  tránh ch  s  d ng lao đ ng c m th y phi n hà, gây  nh h ờ ố   ng đ n đ i s ng

ủ ọ c a h .

(cid:0) Tiêu chí “Không phát ngôn b a bãi”

ừ

ượ ợ ở ườ ử ụ ể ộ Tiêu chí này đ c mong đ i b i ng i s  d ng lao đ ng là 4,1 đi m; trong

ệ ượ ự ế ớ ứ ộ khi đó, lao đ ng giúp vi c đ c đánh giá trên th c t ệ   ể  v i m c đi m chênh l ch

ể ố ươ t ng đ i (0,69 đi m).

49

ườ ệ ở ệ ủ ớ ồ “Ng i giúp vi c gia đình tôi hay ng i lê đôi mách v i giúp vi c c a các

ề ầ ủ ấ ấ ặ ọ gia đình khác, trong đó nhi u l n h  nói x u ho c bêu x u ch  nhà nh ư

chúng tôi.”

ư ễ ế ậ ộ ị ổ (Nguy n Th  Xuân Y n, 46 tu i, qu n Hai Bà Tr ng, Hà N i)

(cid:0) Tiêu chí “Có ý th c ti

ứ ế ệ ủ t ki m cho ch  nhà”

ấ ầ ế ớ ứ ợ Tiêu chí này là r t c n thi ự   t v i m c mong đ i trung bình là 4,08. Trên th c

ư ứ ượ ầ ừ ườ ử ụ ộ ế t , tiêu chí này ch a đáp  ng đ c yêu c u t phía ng i s  d ng lao đ ng. C ụ

ườ ử ụ ỉ ượ ộ ể ề ộ ể th , ng i s  d ng lao đ ng ch  đ c đánh giá tiêu chí v  thái đ  này là 3,31 đi m.

(cid:0) ộ ế ủ Tiêu chí “Có thái đ  ti p thu khi ch  nhà góp ý”

ứ ộ ợ ở ộ ộ M c đ  trông đ i ể  thái đ  này khá cao (4,08 đi m) trong khi lao đ ng giúp

ứ ế ạ ệ ứ ứ ệ ươ vi c th c t l i không đáp  ng đ ượ ố c t t khi m c chênh l ch t ố ớ ng đ i l n (0,7

đi m)ể

(cid:0) ứ ớ ệ ậ ọ Tiêu chí “T n tâm v i công vi c, không “đ ng núi này trông núi n ”

ấ ầ ề ế ố ớ ệ ộ ộ Đi u này r t c n thi ớ   t đ i v i m t lao đ ng giúp vi c vì khi đã quen v i

ẽ ễ ả ơ ệ ệ ệ ọ ố công vi c thì m i công vi c trong nhà s  d  dàng và hi u qu  h n. Đa s  ng ườ   i

ự ế ệ ượ ố ả ợ giúp vi c trên th c t ứ  đáp  ng đ c khá t ấ   t mong đ i này qua kh o sát cho th y

ứ ể ệ ớ m c chênh l ch là không l n (0,52 đi m)

(cid:0) ệ ị Tiêu chí “Dám ch u trách nhi m”

ủ ử ụ ầ ấ ề ờ ộ ộ ọ Ch  s  d ng lao đ ng yêu c u r t cao v  thái đ  này khi h  trông ch  lao

ệ ẽ ạ ượ ự ế ư ứ ể ộ ộ đ ng giúp vi c s  đ t đ c m c 4,03 đi m. Nh ng trên th c t ệ   , lao đ ng giúp vi c

ứ ượ ứ ề ệ ạ ở ứ ấ ạ l i không đáp  ng đ c đi u này khi m c chênh l ch l m c cao nh t (0,77 i

đi m)ể

(cid:0) ứ ở ạ Tiêu chí “Có ý th c ăn ẽ ọ  s ch s , g n gang”

50

ứ ậ ượ ệ ề ấ ọ ộ Nh n th c đ ứ   c v n đ  quan tr ng này nên lao đ ng giúp vi c đáp  ng

ộ ươ ố ố ứ ể ệ ượ đ c thái đ  t ng đ i t t khi m c chênh l ch không cao (0,53 đi m)

(cid:0) ố ồ ớ ọ Tiêu chí “S ng hòa đ ng v i hàng xóm, không gây xích mích, cãi c ”

ượ ư ể ệ ộ Dù đ ự   c trông mong khá cáo (4,01 đi m) nh ng lao đ ng giúp vi c trên th c

ượ ố ề ứ ệ ấ ấ ộ ỉ ế ạ t  l ứ i đáp  ng đ c khá t t v  thái đ  này. M c chênh l ch là th p nh t ch  0,28

đi m.ể

ự ộ ệ ề ạ ệ ủ 3.5 Đánh giá v  năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình t ộ   i Hà N i­

ề ặ ấ các v n đ  đ t ra và nguyên nhân

ệ ủ ự ộ ệ ề 3.5.1 Đánh giá v  năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình

3.5.1.1 Đánh giá chung

ể ệ ự ệ ể ả ồ ợ ự   ữ Bi u đ  3.5 th  hi n kho ng cách gi a năng l c làm vi c mong đ i và th c

ệ ộ ạ ộ ự ể ợ ế ủ t c a lao đ ng giúp vi c gia đình t i Hà N i d a trên đi m trung bình mong đ i và

ự ế ủ ườ ử ụ ể ấ ư ậ ự ộ đánh giá th c t c a ng i s  d ng lao đ ng. Nh  v y, có th  th y năng l c làm

ệ ủ ứ ệ ệ ế ấ ầ ộ ồ ỹ vi c c a lao đ ng giúp vi c hi n nay (bao g m các c u ph n ki n th c, k  năng và

ộ ề ứ ượ ự ỳ ọ ủ ườ ử ụ ộ thái đ ) đ u không đáp  ng đ c s  k  v ng c a ng ụ ể   i s  d ng lao đ ng. C  th ,

ệ ề ế ứ ể ệ ề ỹ ể cách bi t v  ki n th c là ­0,86 đi m, cách bi t v  k  năng là ­0,7 đi m và cách bi ệ   t

ể ộ ề v  thái đ  là ­0,57 đi m.

ể ồ ự ệ ề ả Bi u đ  3.5: Kho ng cách chung v  năng l c làm vi c

ộ ệ ủ c a lao đ ng giúp vi c

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

3.5.1.2 Đánh giá chi ti tế

(cid:0) ề ế ứ V  ki n th c

ể ồ ứ ủ ộ ả ệ ế Bi u đ  3.6: Kho ng cách ki n th c c a lao đ ng giúp vi c

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

51

ả ề ệ ế ấ ườ ệ ộ ị K t qu  đi u tra cho th y hi n nay ng i lao đ ng giúp vi c trên đ a bàn

ứ ể ế ế ộ ố ố ể ồ ủ thành ph  Hà N i đang thi u ki n th c đ  hoàn t t vai trò c a mình. Bi u đ  3.6  cho

ữ ế ấ ượ ầ ứ ề th y nh ng ki n th c v  ba nhóm sau đây đ c yêu c u cao tuy nhiên trên th c t ự ế   ,

ườ ấ ượ ứ ệ ấ ộ ng i lao đ ng giúp vi c đáp  ng r t th p đ ầ c yêu c u đó:

­

ự ế ủ ữ ứ ệ ầ ả Kho ng cách chênh l ch gi a m c yêu c u và th c t ứ   ế  c a ki n th c

ế ộ ưỡ ẻ ọ đúng khoa h c nói v  ề cách chăm sóc và ch  đ  dinh d ng cho tr  em

ể ấ chung là cao nh t (­1,08 đi m)

­

ơ ả ệ ế ườ ứ Ki n th c v và cách ề các b nh lý c  b n th ng g p ặ ở ườ  ng i già

ể ố phòng ch ng (­1,01 đi m)

­

ứ ữ ứ ế ế ề ả ơ ứ Ki n th c v  nh ng ki n th c căn b n v ấ ứ   nói ềs  c u và c p c u

chung (­1,01 đi m)ể

ứ ượ ữ ế ư ầ ộ Ngoài ra, nh ng nhóm ki n th c đ c yêu c u khá cao nh ng lao đ ng giúp

ứ ệ ố ở ữ vi c cũng đáp  ng khá t ả t khi kho ng cách nh ng nhóm này không chênh đáng

k :ể

­

ứ ể ế ể Ki n th c v  tâm lý, hành vi khách hàng (­0,63 đi m)

­

ứ ề ậ ế ố ủ ị   Ki n th c v  t p quán, văn hóa, thói quen và phong cách s ng c a đ a

ươ ể ph ng (­0.66 đi m)

ứ ể ữ ữ ủ ế ấ ố ượ Nh ng nhóm ki n th c k  trên cho th y đa s  nh ng ch  nhà đ ả   c kh o sát

ề ế ủ ứ ầ ằ ộ ồ ứ   ệ ủ ọ ư ề đ u đ ng ý r ng lao đ ng giúp vi c c a h  ch a đáp  ng đ  yêu c u v  ki n th c

ọ ư ặ ệ ữ ứ ế ả ầ ớ ơ ượ mà h  đ a ra; đ c bi t là nh ng ki n th c có kho ng cách l n h n 1 c n đ c đào

ệ ừ ư ấ ộ ả ạ t o và c i thi n. t ệ   ạ  đó cho th y, các trung tâm đào t o cũng nh  lao đ ng giúp vi c

ể ả ứ ế ệ ơ ầ ậ c n t p trung h n đ  c i thi n các ki n th c này.

(cid:0) ề ỹ V  k  năng

ể ồ ả ệ ỹ Bi u đ  3.7: Kho ng cách k  năng c a lao đ ng giúp vi c

ủ ả ứ ủ ế ồ ộ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

52

ấ ả ệ ạ ủ ộ ỹ ể ấ ằ Có th  th y r ng t t c  các k  năng c a lao đ ng giúp vi c t ệ   ộ i Hà N i hi n

ứ ề ượ ợ ừ ầ ườ ử ụ ộ ư nay đ u ch a đáp  ng đ c yêu c u mong đ i t phía ng ộ   i s  d ng lao đ ng m t

ố ấ ồ cách t ể t nh t (bi u đ  3.7).

­ Kho ng cách chênh l ch gi a m c yêu c u và th c t

ự ế ề ỹ ứ ữ ệ ầ ả v  k  năng thành

ạ ồ ệ ử th o trong các thao tác khi ế ị ệ ạ trong gia đình ử ụ s  d ng các đ  đi n t và thi t b  hi n đ i

ệ ệ ể ả ạ ỗ ể đ  có th  làm vi c nhanh chóng, hi u qu  và i ch  nhanh chóng, ơ ứ ế ươ t s  c u v t th ng

ệ ể ả ấ đúng cách, hi u qu  là cao nh t (­0.85 đi m)

ươ ể ể ế ượ ỹ ­ K  năng ắ  đ  có th  mua đ ồ c các đ  ăn và th ng thuy t và mua s m

ả ợ ự ứ ứ ể ẩ ổ th c ph m ngon, b , giá c  h p lý cho gia đình đ ng th  hai (­0,77 đi m)

ượ ủ ử ụ ữ ộ ỹ ỹ Hai nhóm k  năng trên đ c ch  s  d ng lao đ ng đánh giá là nh ng k  năng

ư ứ ọ ượ ủ ự ụ ầ ủ ộ ỹ quan tr ng và ch a đáp  ng đ c nhu c u c a ch  s  d ng lao đ ng vì các k  năng

ớ ừ ả ứ ế ế này có kho ng cách khá l n t ữ  0,77 – 0,85 nên đây là nh ng ki n th c còn y u kém ở

ạ ầ ượ ổ ứ ề ờ ớ m c đáng lo ng i c n đ c b  sung nhi u trong th i gian t i.

ữ ớ ệ ả ể ả ệ ỹ V i nh ng cách bi t này, các gi i pháp đ  c i thi n các k  năng cho lao

ấ ầ ệ ế ệ ớ ữ ọ ỹ ộ đ ng giúp vi c là r t c n thi ặ t, đ c bi ứ   t v i nh ng k  năng quan tr ng có m c

ợ mong đ i cao.

(cid:0) ề ộ V  thái đ

ể ồ ộ ủ ộ ả ệ Bi u đ  3.8: Kho ng cách thái đ  c a lao đ ng giúp vi c

ứ ủ ế ả ồ (Ngu n: K t qu  phân tích c a nhóm nghiên c u)

ư ứ ề ể ấ ồ ộ Bi u đ  3.8 cho th y các tiêu chí v  thái đ  cũng ch a đáp  ng đ ượ ự  c s

ợ ủ ườ ử ụ ụ ể ệ ộ mong đ i c a ng i s  d ng lao đ ng giúp vi c, c  th  là:

­

ự ế ủ ữ ứ ệ ầ ả Kho ng cách chênh l ch gi a m c yêu c u và th c t c a ý th c ứ ti tế

ủ ệ ể ấ ệ  là cao nh t (­0,77 đi m) ki m cho ch  nhà ị  và ý th cứ dám ch u trách nhi m

ể ấ ộ ế ủ ệ ộ ị Có th  th y thái đ  ti ệ   t ki m cho ch  nhà và thái đ  dám ch u trách nhi m

ườ ế ụ ầ ầ ủ ộ ớ ọ ườ ử ụ ủ c a ng i lao đ ng còn thi u h t tr m tr ng so v i yêu c u c a ng i s  d ng lao

ầ ượ ặ ộ ệ ạ ườ đông. Do đó, 2 nhóm thái đ  này c n đ c đ c bi t quan tâm đào t o cho ng i lao

ệ ộ đ ng giúp vi c.

53

ề ặ ữ ệ ộ ộ ộ Ng ượ ạ c l i, v  m t thái đ , cõ nh ng thái đ  mà lao đ ng giúp vi c đã đáp

ứ ố ở ỏ ơ ể ả ớ ng khá t t b i kho ng cách không quá l n, nh  h n 0,5 đi m

­

ồ ố ọ ớ S ng   hòa   đ ng   v i   hàng   xóm,   không   gây   xích   mích,   cãi   c   (­0,28

đi m)ể

­

ộ ễ ể Thái đ  l phép (­0,41 đi m)

ỏ ơ ề ầ ộ ớ ả Các nhóm thái đ  nêu trên đ u có kho ng cách so v i yêu c u nh  h n 0.5

ộ ư ầ ậ ữ ệ ộ ủ   nên đây là nh ng thái đ  ch a c n t p trung chính trong vi c nâng cao thái đ  c a

ệ ộ lao đ ng giúp vi c.

ơ ả ủ ệ ủ ự ữ ế ạ 3.5.2 Nguyên nhân c  b n c a nh ng h n ch  trong năng l c làm vi c c a lao

ở ệ ộ đ ng giúp vi c gia đình ộ  Hà N i

(cid:0) ư ượ ế ậ ề ớ ệ ộ ệ ả ạ Lao đ ng giúp vi c ch a đ c ti p c n nhi u v i vi c đào t o bài b n

ệ ệ ề v  công vi c giúp vi c gia đình

ủ ế ệ ở ự ệ ế ủ Đây là nguyên nhân ch  y u c a vi c thi u năng l c làm vi c ộ    lao đ ng

ệ ế ả ả ượ ệ ơ giúp vi c gia đình. Theo k t qu  kh o sát đ ệ   ộ c, h n 90% lao đ ng giúp vi c hi n

ạ ấ ỳ ộ ư ề ạ ả ả ộ nay t ệ ủ   i Hà N i ch a tr i qua b t k  m t khóa đào t o bài b n v  công vi c c a

ườ ủ ự ữ ệ ả ạ ườ ng i giúp vi c. Nguyên nhân c a th c tr ng này là do b n thân nh ng ng i giúp

ệ ạ ầ ả ấ ế ộ vi c này c m th y các khóa đào t o này là không c n thi ầ   t. Ngoài ra, m t ph n

ữ ủ ả ườ ệ nguyên nhân cũng là do hoàn c nh gia đinh c a nh ng ng i giúp vi c này. Đa s ố

ế ừ ữ ằ ả ọ ọ ề h  đ u đ n t nh ng vùng nông thôn, hoàn c nh khó khăn nên h  nghĩ r ng tham

ư ậ ẽ ấ ắ ỏ ả ượ ể ọ ọ gia các khóa h c nh  v y s  r t đ t đ  và h  không th  chi tr  đ c.

ố ượ ạ ườ ệ Bên c nh đó, s  l ệ ng các trung tâm vi c làm, trung tâm ng i giúp vi c có

ộ ủ ữ ứ ề ế ạ ỹ ườ ệ nh ng khóa đào t o v  các ki n th c, k  năng và thái đ  c a ng i giúp vi c còn

ủ ế ụ ớ ế ệ ệ ệ khá ít. N u có, các trung tâm này ch  y u có nhi m v  gi ế ố   i thi u vi c làm, k t n i

ữ ườ ầ ử ụ ệ ệ ộ ộ trung gian gi a ng i c n s  d ng lao đ ng giúp vi c và lao đ ng giúp vi c, còn

ạ ộ ư ượ ạ ể ẩ ạ ề các ho t đ ng v  đào t o ch a đ c phát tri n và đ y m nh.

54

(cid:0) ợ ủ ữ ự ư ườ ử ụ ứ ậ Ch a có s  giao thoa gi a mong đ i c a ng i s  d ng và nh n th c,

ủ ườ ự ủ ộ ề đánh giá c a ng i lao đ ng v  năng l c c a mình

ủ ử ụ ứ ư ệ ằ ộ ộ ượ Ch  s  d ng lao đ ng cho r ng lao đ ng giúp vi c ch a đáp  ng đ c nhu

ợ ủ ọ ườ ọ ả ấ ấ ậ ầ c u và mong đ i c a h . H  th ng không c m th y hài lòng và nh n th y lao

ầ ượ ệ ỹ ưỡ ể ấ ơ ờ ộ đ ng giúp vi c gia đình c n đ ạ c đào t o k  l ng h n đ  tránh làm m t th i gian,

ứ ề ệ ạ ạ ườ ạ công s c và ti n b c dành cho vi c đào t o ng ộ i lao đ ng t i gia đình. Ng ượ ạ   i, c l

ệ ộ ủ ệ ằ ả ọ ơ lao đ ng giúp vi c   l ạ ự i t nghĩ r ng đây là công vi c đ n gi n, h  có đ  các k ỹ

ơ ả ầ ế ả ố ề ệ năng c  b n và c n thi ạ   ầ t cho công vi c  và không c n ph i  t n ti n cho đào t o.

ườ ề ạ ả ộ ố ợ ọ ề Nhi u ng i lao đ ng  không mu n đi đào t o vì s  ph i chi ti n h c phí trong khi

ư ẽ ắ ượ ư ậ ế ệ ắ ch a ch c ch n là s  tìm đ ạ   c vi c làm. Nh  v y, n u có các trung tâm đào t o

ấ ượ ề ệ ệ ạ ạ ườ ữ ngh  giúp vi c, bên c nh nh ng bi n pháp nâng cao ch t l ng đào t o ng i lao

ủ ử ụ ề ặ ể ế ể ấ ộ ộ đ ng đ  làm hài lòng ch  s  d ng lao đ ng thì v n đ  đ t ra là làm th  nào đ  có

ạ ộ ề ạ ượ ọ đ c h c viên cho các trung tâm đào t o ngh  ho t đ ng.

(cid:0) Quan ni m ch a đúng đ n c a xã h i v  công vi c giúp vi c gia đình

ắ ủ ộ ề ư ệ ệ ệ

ườ ử ụ ệ ề ệ ộ ộ ả C  ng ả i s  d ng lao đ ng giúp vi c và b n thân lao đ ng giúp vi c đ u có

ệ ủ ư ề ệ ườ ệ ắ quan ni m ch a đúng đ n v  công vi c c a ng i giúp vi c.

ườ ử ụ ệ ộ ườ ề Nhi u ng i s  d ng lao đ ng có quan ni m ng ệ i giúp vi c là “ng ườ ở   i  ”,

ố ử ộ ọ ữ ư ắ ấ ấ ộ có trình đ  h c v n th p nên có nh ng thái đ , hành vi đ i x  ch a đúng đ n và

ớ ọ ẽ ự ế ả ữ ợ ưở ự ế ộ ề phù h p v i h . Nh ng đi u này s  tr c ti p  nh h ệ   ng đ n đ ng l c làm vi c

ị ố ử ấ ọ ả ệ ẽ ệ ấ ộ ộ   ủ c a lao đ ng giúp vi c. H  c m th y b  đ i x  b t công nên s  không làm vi c m t

ố ể ầ ấ ả ấ ế ả ả ự ệ cách t t nh t có th  và c m th y không c n thi ệ   t ph i c i thi n năng l c làm vi c

ủ c a mình.

ệ ấ ề ệ ả ằ ộ ọ V  phía lao đ ng giúp vi c, b n thân h  nghĩ r ng đây là công vi c r t bình

ườ ể ượ ầ ế ứ ế ả ỹ th ng, ai cũng có th  làm đ c nên không c n thi t ph i có ki n th c, k  năng gì

ừ ệ ư ậ ậ ị ự ọ ấ ệ ề ả chuyên sâu. T  vi c nh n đ nh nh  v y, t ạ  h th y vi c đào t o bài b n v  năng

ệ ủ ệ ầ ộ ế ị ự l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c là không c n thi t và cũng không có ý đ nh

tham gia.

(cid:0) ế ố ề ề ợ ủ ư ượ ả ộ ệ ả Các y u t v  quy n l i c a lao đ ng giúp vi c ch a đ c đ m b o

55

ố ệ ứ ề ả ỉ ườ ử ụ ộ Căn c  vào s  li u đi u tra, ch  có kho ng 36% ng i s  d ng lao đ ng có

ế ợ ề ợ ữ ồ ộ ụ ụ ể ủ ký k t h p đ ng lao đ ng trình bày nh ng quy n l i và nghĩa v  c  th  c a 2 bên

ầ ộ ạ ề ỉ ơ ầ ộ ệ ớ v i lao đ ng giúp vi c. Ph n trăm còn l i đ u ch  đ n thu n thuê lao đ ng giúp

ế ợ ẽ ấ ệ ệ ệ ậ ằ ỏ ớ ồ ọ ế   vi c v i th a thu n b ng mi ng. Vi c ký k t h p đ ng này s  r t quan tr ng n u

ự ữ ấ ườ ử ụ ệ ệ ộ ộ có s  tranh ch p gi a ng ế   i s  d ng lao đ ng giúp vi c và lao đ ng giúp vi c. N u

ấ ẽ ụ ể ể ả ợ ồ ị không có h p đ ng c  th , khi x y ra tranh ch p s  không th  phân đ nh rõ bên nào

ườ ệ ẽ ị ề ổ ầ ấ ộ đúng bên nào sai, và th ng thì lao đ ng giúp vi c s  ch u ph n nhi u t n th t trong

ườ ữ nh ng tr ợ ng h p này.

ề ươ ườ ư ổ ệ ệ ị Ngoài ra, ti n l ủ ng c a ng ề   i giúp vi c hi n nay cũng ch a  n đ nh. Ti n

ứ ộ ủ ế ủ ệ ề ệ ộ ươ l ng này ch  y u tùy thu c vào m c đ  công vi c và đi u ki n tài chính c a gia

ườ ử ụ ữ ệ ệ ộ ộ đình ng ậ   ậ i s  d ng lao đ ng giúp vi c. Do v y, có nh ng lao đ ng giúp vi c nh n

ứ ư ệ ớ ồ ượ ươ đ c l ng khá cao so v i m c trung bình (4­5 tri u đ ng/tháng) nh ng cũng có

ữ ệ ậ ộ ượ ươ ấ nh ng   lao   đ ng   giúp   vi c   nh n   đ ứ c   m c   l ệ   ng   khá   th p   (2,0   ­   2,5   tri u

ồ đ ng/tháng).

ề ợ ệ ớ ượ ả ả ấ ộ V i vi c các quy n l ư i ch a đ c đ m b o, r t khó cho các lao đ ng giúp

ệ ố ệ ể ớ ủ ả ấ ể vi c có th  làm vi c t t nh t có th  v i kh  năng c a mình.

(cid:0) ự ự ủ ọ ộ ọ ệ ể Ch  nhà khi tuy n ch n lao đ ng giúp vi c không có s  l a ch n, đánh

ỹ giá k  càng

ầ ử ụ ệ ộ ườ Các gia đình có nhu c u s  d ng lao đ ng giúp vi c gia đình th ậ   ng khá b n

ệ ủ ườ ườ ử ụ ệ ộ ớ v i công vi c c a mình. Thông th ng, ng i s  d ng lao đ ng giúp vi c không có

ư ể ể ệ ờ ọ ộ ỹ th i gian đ  đánh giá và tuy n ch n k  lao đ ng giúp vi c cho mình. Nh  đã bi ế   t,

ườ ử ụ ệ ườ ườ ệ ấ ng ộ i s  d ng lao đ ng giúp vi c th ng tìm ng i giúp vi c khi đang r t có nhu

ớ ự ấ ế ư ậ ọ ườ ướ ậ ườ ầ c u, và v i s  c p thi t nh  v y, h  th ng có xu h ng nh n ngay ng i giúp

ệ ề ế ả ườ ủ ệ ầ vi c v  làm n u có. Tuy nhiên, không ph i ng i giúp vi c nào cũng có đ y đ  các

ơ ả ế ế ả ố ủ ệ ọ ỹ k  năng c  b n thi ể ả t y u đ  đ m b o t ế   ệ t công vi c giúp vi c c a h . Vì th ,

ườ ử ụ ệ ườ ướ ườ ng ộ i s  d ng lao đ ng giúp vi c th ng có xu h ậ ng nh n ng ộ i lao đ ng giúp

ướ ể ượ ự ề ấ ề ạ ả ệ vi c tr c còn v n đ  năng l c thì có th  đ c đào t o v  sau. Ngoài ra, kh o sát

ủ ề ấ ố ườ ệ ạ cho th y đa s  các gia đình ch  nhà đ u tìm ng i giúp vi c thông qua b n bè, h ọ

ự ả ể ọ ẽ ữ ả ậ ẫ ườ hàng. Chính vì s  c  n  xen l n tình c m nên h  s  nh n nh ng ng ệ   i giúp vi c

ự ủ ọ ự ấ này mà không bi ế ượ t đ c th c ch t năng l c c a h  ra sao.

56

ƯƠ NG 4

Ộ Ố Ề Ấ Ệ Ề M T S  Đ  XU T V  ĐÀO T O NGH Ị   Ề GIÚP VI C GIA ĐÌNH TRÊN Đ A

CH Ạ BÀN HÀ N IỘ

ướ ệ ể ị 4.1 Đ nh h ề ng phát tri n ngh  giúp vi c gia đình ở ệ  Vi t Nam

ướ ề ị ườ ầ ệ ộ ộ Tr c nhu c u v  th  tr ư ệ   ng lao đ ng giúp vi c ngày m t tăng cao nh  hi n

ị ị ự ủ ộ nay, Chính ph  đã có đ ng thái tích c c khi ban hành Ngh  đ nh 27/2014/NĐ­CP

ẫ ế ộ ố ề ủ ạ ớ ộ ướ h ng d n chi ti ộ ậ t thi hành m t s  đi u c a B  lu t Lao đ ng v i lo i hình lao

ệ ự ừ ắ ầ ệ ị ộ đ ng giúp vi c gia đình và b t đ u có hi u l c t ngày 25/05/2014.Theo quy đ nh

ủ ớ ị ị ườ ử ụ ộ ườ trong Ngh  đ nh m i, ch  nhà (ng i s  d ng lao đ ng) và ng ộ   ệ i giúp vi c bu c

ế ợ ề ươ ứ ằ ả ả ả ồ ộ ph i ký k t h p đ ng lao đ ng b ng văn b n, trong đó ph i ghi rõ m c ti n l ng,

ộ ố ề ệ ệ ề ỉ ị ị ị ố s  ngày ngh , đi u ki n làm vi c,... Ngh  đ nh cũng quy đ nh m t s  quy n, nghĩa

ủ ệ ườ ử ụ ự ệ ộ ợ ụ v , trách nhi m c a ng ồ   ệ i s  d ng lao đ ng trong vi c th c hi n đúng h p đ ng

ả ươ ộ ườ ố ể ệ ả ồ lao đ ng, tr  l ng cho ng ộ i lao đ ng (t ể   i thi u 2,7 tri u đ ng/tháng), b o hi m

ể ộ ế ệ ệ ờ ờ ơ ỉ ả xã h i, b o hi m y t ậ   , th i gian làm vi c, th i gian ngh  ng i, trách nhi m v t

ề ờ ư ậ ữ ấ ơ ị ỉ ch t... Nh  v y, thông qua nh ng quy đ nh v  th i gian ngh  ng i trong ngày, trong

ầ ư ẫ ượ ưở ươ ữ tu n, nh ng ngày l ễ ế , t t nh ng v n đ c h ng l ể ấ ằ ng, có th  th y r ng v  c ề ơ

ề ợ ủ ệ ộ ượ ơ ấ ề ọ ị ị ả b n, quy n l i c a lao đ ng giúp vi c đã đ c chú tr ng h n r t nhi u. Ngh  đ nh

ượ ư ẽ ở ộ ả ẽ ớ này s  s m đ c đ a vào thi hành và s  tr  thành m t gi i pháp t ố ể ả t đ  gi ế   i quy t

ữ ữ ấ ườ ử ụ ệ ộ nh ng tranh ch p không đáng có gi a ng i s  d ng lao đ ng giúp vi c và ng ườ   i

ệ ộ lao đ ng giúp vi c.

ể ủ ớ ự ề ườ ạ V i s  phát tri n c a thông tin đ i chúng, ngày càng có nhi u ng ậ i nh n ra

ủ ề ệ ề ầ ọ ượ ầ đ ỗ ứ   c t m quan tr ng c a ngh  giúp vi c gia đình và ngh  này đã d n có ch  đ ng

ộ ướ ủ ề ầ ộ ơ h n trong xã h i. Tr ệ   c nhu c u ngày càng cao c a các h  gia đình, ngh  giúp vi c

ả ướ ạ ộ ướ gia đình trên c  n c nói chung và t i Hà N i nói riêng đang có xu h ể   ng phát tri n

ề ố ượ ướ ệ ọ ờ khá nhanh v  s  l ng, xu h ng ch n thuê giúp vi c nhà theo gi cũng tăng cao.

ề ố ượ ự ể ệ ạ ộ ồ Tuy nhiên s  phát tri n v  s  l ng lao đ ng giúp vi c l i không đ ng nghĩa v i s ớ ự

ấ ượ ể ề ệ ủ ệ ọ phát tri n v  tính chuyên nghi p và ch t l ậ   ng làm vi c c a h . Chính vì v y,

ề ậ ượ ự ấ ớ ừ ệ ngh  giúp vi c gia đình ở ướ  n c ta đang nh n đ c s  quan tâm r t l n t phía các

ườ ầ ư ớ ả ố ạ ự ứ ơ c  quan ch c năng, ng i dân và c  các nhà đ u t v i mong mu n đem l i s  phát

ị ườ ể ệ ệ ộ tri n cho th  tr ự   ng lao đ ng giúp vi c gia đình thông qua vi c nâng cao năng l c

ệ ủ ư ủ ệ ộ ố

57 ể ả   làm vi c c a lao đ ng giúp vi c cũng nh  c ng c  thêm hành lang pháp lý đ  b o

ủ ả ệ ề ườ ẫ ộ ườ ử ụ ộ ệ v  quy n và trách nhi m c a c  ng i lao đ ng l n ng i s  d ng lao đ ng giúp

vi c. ệ

ề ấ ệ ề ạ ở 4.2 Đ  xu t đào t o ngh  giúp vi c gia đình ộ  Hà N i

ể ị ườ ự ự ề ệ ộ Đ  th  tr ể ng lao đ ng th c s  phát tri n, ngh  giúp vi c gia đình

ự ự ở ủ ề ầ ộ th c s  tr thành m t “ngh ” theo đúng nghĩa c a nó và góp ph n vào s ự

ế ộ ủ ủ ệ ầ ọ ể phát tri n kinh t ­xã h i c a Th  đô, vi c làm quan tr ng đ u tiên c n đ ầ ượ   c

ự ệ ệ ạ ộ chú ý là đào t o nâng cao năng l c làm vi c cho lao đ ng giúp vi c gia đình.

ơ ở ườ ề ạ ớ ạ   nên là các tr ặ ng d y ngh  ho c các trung tâm gi ệ   i thi u C  s  đào t o

ệ ướ ơ ở ứ ạ vi c làm tr c đây. Các c  s  đào t o này có ch c năng chính là đào t oạ

ệ ề ệ ớ ệ ệ ộ cho lao đ ng giúp ngh  giúp vi c chuyên nghi p kiêm gi i thi u vi c làm

ệ ườ ề ạ ớ ệ vi c gia đình. Các tr ng d y ngh  và trung tâm gi ệ i thi u vi c làm tr ướ   c

ạ ể ả ế đây ph i đ c ệ   ạ   đ  c i ti n và hoàn thi n ả ượ rà soát, đánh giá, quy ho ch l i

ặ ậ ấ ơ ườ ẽ ớ .  Các trung tâm này s  là n i cung c p cho ng i lao ho c thành l p m i

ứ ơ ả ủ ề ệ ế ộ ỹ ộ đ ng các k  năng và ki n th c c  b n c a ngh  giúp vi c gia đình m t cách

ứ ệ ề ả ồ ọ ỉ ờ ấ bài b n và chuyên nghi p, đ ng th i c p cho h  ch ng ch  ngh  chuyên

ể ọ ễ ệ ệ ồ ợ nghi p đ  h  d  dàng kí h p đ ng làm vi c.

ự ệ ạ ườ ệ ầ ượ ự Vi c đào t o năng l c cho ng i giúp vi c c n đ ệ c th c hi n theo quy trình

ồ ấ ả ể ụ ự ọ t c  các y u t ế ố ừ ệ  t ọ    vi c tuy n d ng và thu hút h c viên, l a ch n c  thụ ể bao g m t

ự ọ ọ ươ ể ạ ạ sàng l c h c viên, xây d ng ch ng trình đào t o, tri n khai các khóa đào t o, xây

ườ ứ ấ ộ ỉ ẩ ầ ự d ng chu n đ u ra cho ng ọ i lao đ ng và c p ch ng ch  cho h .

ươ ạ ộ 4.2.1 N i dung ch ng trình đào t o

ữ ủ ạ ạ Khi tham gia vào nh ng khóa đào t o c a các Trung tâm đào t o chuyên

ệ ớ ệ ẽ ượ ệ ệ ộ ệ ọ nghi p và gi i thi u vi c làm, lao đ ng giúp vi c s  đ ữ   c h c và rèn luy n nh ng

ứ ế ầ ế ư ượ ừ ệ ạ ỹ ki n th c, k  năng c n thi t cho t ng lo i hình giúp vi c cũng nh  đ ỉ ả   c ch  b o

ể ệ ệ ạ ề ắ ộ ộ thêm v  cách th  hi n thái đ  đúng đ n khi tham gia làm vi c t i các h  gia đình.

ộ ươ ạ ượ ế ế ụ ể ừ N i dung ch ng trình đào t o nên đ c thi t k  c  th  cho t ng nhóm công

ầ ậ ứ ế ệ ả ộ ỹ vi c trên c  3 tiêu chí ki n th c, k  năng và thái đ , trong đó c n t p trung chuyên

ự ủ ỹ ơ ệ ộ ườ

58 sâu và k  h n cho các nhóm công vi c mà trình đ  năng l c c a ng

ệ   i giúp vi c

ư ế còn y u kém nh  sau:

ử ọ

(cid:0) Nhóm công vi c lau d n nhà c a: ệ

ứ ế Ki n th c:

o Ki n th c s  d ng đ  dùng đi n t

ứ ử ụ ệ ử ế ồ ủ ạ trong gia đình (t l nh, máy gi ặ   t,

ụ máy hút b i, …)

o Ph

ươ ử ụ ả ả ồ ng pháp b o qu n đ  dùng gia đình sau khi s  d ng

ự ệ ệ ọ ử o Quy trình th c hi n công vi c lau d n nhà c a

o Môi tr

ườ ủ ệ ề ằ ậ ồ ị ng đ a lý, đi u ki n khí h u, phong th y vùng đ ng b ng Trung

ộ du B c Bắ

o  Ph

ươ ắ ặ ng pháp trang trí và s p đ t trong gia đình

o Văn hóa, hành vi và l

ố ố ườ i s ng ng ộ i Hà N i

ỹ K  năng:

o K  năng s  d ng các đ  đi n t

ồ ệ ử ử ụ ỹ ế ị ệ ạ và thi t b  hi n đ i trong gia đình đ ể

ệ ệ ả làm vi c nhanh chóng, hi u qu

o K  năng làm vi c nhà nhanh chóng, thu n th c và s ch s

ụ ệ ạ ầ ỹ ẽ

ổ ứ ố ệ ợ ỹ o K  năng t ch c b  trí công vi c và các thao tác theo quy trình h p lý

ấ ượ ệ ể đ  làm vi c nhanh chóng, có ch t l ng

(cid:0) Nhóm công vi c n u ăn

ệ ấ

ứ ế Ki n th c :

o Ki n th c v  dinh d

ứ ề ế ưỡ ọ ng h c

o Ki n th c v  th c ph m

ứ ề ự ế ẩ

59

o Ki n th c ch  bi n món ăn ngon cho gia đình

ế ế ứ ế

o Ki n th c căn b n v  th  tr

ề ị ườ ứ ế ả ả ng và giá c

o Ph

ươ ặ ả ng pháp m c c  trong mua hàng

ỹ K  năng:

ế ế ỹ ạ o K  năng ch  bi n thành th o các món ăn ngon cho gia đình

o K  năng th

ỹ ươ ế ắ ộ ợ ng thuy t và mua s m trong n i tr

o K  năng l a ch n và phân lo i th c ph m khi đi ch

ự ự ẩ ạ ọ ỹ ợ

ẻ

(cid:0) Nhóm công vi c chăm sóc tr  em ệ

ứ ế Ki n th c:

o Hi u tâm lý tr  nh

ẻ ể ỏ

o Ph

ươ ẻ ọ ng pháp chăm sóc tr  em khoa h c

o Ki n th c v  ch  đ  dinh d

ứ ề ế ộ ế ưỡ ẻ ọ ng khoa h c cho tr  em

o Các b nh lý c  b n th

ơ ả ệ ườ ặ ở ẻ ố ng g p tr  em và cách phòng ch ng

ỹ K  năng

o Thành th o và khéo léo khi chăm sóc em bé (thay tã, t m, v  sinh tr

ệ ắ ạ ẻ

ỏ nh , cho ăn…)

o Thành th o và khéo léo khi b ng b  và d  dành tr  nh

ế ẻ ạ ỗ ồ ỏ

ử ả ơ ố ố ỹ ố ớ ẻ o K  năng x  lý các tình hu ng  m đau đ n gi n đ i v i tr

o K  năng s  c u v t th

ơ ứ ế ươ ỹ ạ ệ ỗ ả ng t i ch  nhanh chóng, đúng cách, hi u qu

ườ ố ườ

(cid:0) Nhóm công vi c chăm nom ng ệ

i  m và ng ổ i cao tu i

60

ứ ế Ki n th c:

o Hi u tâm lý ng

ể ườ ổ i cao tu i

o Hiêu bi

ế ề ơ ả ệ ườ ặ ở ườ t v  các b nh lý c  b n th ng g p ng i già và cách

phòng ch ngố

o Ph

ươ ườ ng pháp chăm sóc ng ổ i cao tu i

ưỡ ườ ố ế ộ o Ch  đ  dinh d ọ ng khoa h c cho ng i  m

ấ ứ ứ ế ả ề ơ ứ o Ki n th c căn b n v  s  c u và c p c u nói chung

ỹ K  năng:

o Thao tác chăm sóc ng

ườ ố ườ i  m và ng ổ i cao tu i

o K  năng s  d ng các d ng c  y t

ử ụ ụ ụ ỹ ế ơ ả ể ườ ố c  b n đ  chăm sóc ng i  m và

ườ ng ổ i cao tu i

(cid:0) Nhóm công vi c ph  giúp bán hàng

ụ ệ

ứ ế Ki n th c:

o Ki n th c v  th  tr

ứ ề ị ườ ế ẩ ả ng và s n ph m

o Ph

ươ ụ ụ ả ẩ ả ớ ng pháp ph c v  và qu ng cáo s n ph m t i khách hàng

ế ứ ơ ả o Ki n th c c  b n máy tính

o Ki n th c tính toán c  b n

ơ ả ứ ế

o Ph

ươ ổ ng pháp ghi chép s  sách bán hàng

o Hi u tâm lý và hành vi khách hàng

ể

ỹ K  năng:

ả ơ ỹ ế o K  năng giao ti p bán hàng đ n gi n

61

o K  năng qu ng cáo gi

ả ỹ ớ ệ ả ẩ i thi u s n ph m

o K  năng ghi chép s  sách bán hàng

ổ ỹ

o K  năng tính toán nhanh

ỹ

(cid:0) N i dung đào t o v  thái đ  cho lao đ ng giúp vi c

ạ ề ệ : ộ ộ ộ

ự ủ ề ệ ộ ườ Dù lao đ ng trong lĩnh v c nào c a ngh  giúp vi c gia đình, ng i giúp

ứ ữ ề ệ ệ ẩ ầ ả ộ vi c cũng c n ph i đáp  ng nh ng tiêu chu n chung v  thái đ  làm vi c sau

đây:

ậ ự o Th t thà, trung th c

ớ ệ o Nghiêm túc trong công vi c, không có hành vi quá tr n

o Không tham gia vào vi c gia đình c a ch  nhà

ủ ủ ệ

o Không phát ngôn b a bãi

ừ

o Có ý th c ti

ứ ế ủ ệ t ki m cho ch  nhà

o Có thái đ  ti p thu khi ch  nhà góp ý

ộ ế ủ

ứ ệ ậ ớ ọ o T n tâm v i công vi c, không “đ ng núi này trông núi n ”

o Dám ch u trách nghi m

ệ ị

o Có ý th c ăn

ứ ở ạ ẽ ọ  s ch s , g n gàng

o S ng hòa đ ng v i hàng xóm, không gây xích mích, cãi c

ớ ồ ố ọ

ệ ạ ớ ệ ệ Các Trung tâm đào t o chuyên nghi p kiêm gi ộ   i thi u vi c làm cho lao đ ng

ệ ẽ ệ ấ ướ ườ ộ ố giúp vi c gia đình s  có trách nhi m cung c p, h ẫ ng d n ng i lao đ ng s ng và

ọ ử ữ ữ ữ ư ệ ộ làm vi c theo nh ng tiêu chí thái đ  trên cũng nh  giúp h  s a ch a nh ng thái đ ộ

ư ự ch a đúng m c

ố ạ ầ ế ố ớ

(cid:0) Đào t o các k  năng s ng c n thi ỹ

ệ ộ t đ i v i lao đ ng giúp vi c

o K  năng giao ti p v i các thành viên trong gia đình

ế ớ ỹ

ể ỹ ườ ự ề ể ả ỉ ể o K  năng hi u mình, hi u ng i và t ợ    đi u ch nh b n thân đ  phù h p

ườ ớ v i môi tr ị ng đô th

62

o K  năng x  lý tình hu ng và gi

ử ố ỹ ả ế ố ệ ớ ố i quy t t t các m i quan h  v i gia

ch   ủ

ị ự ự ỹ ệ o K  năng ch u đ ng áp l c cao trong công vi c

ự ả ệ ả ị ỹ o K  năng t ạ  b o v  b n thân tránh b  xâm h i

ọ ế ạ ỹ ươ ợ ồ ế

(cid:0) Đào t o ki n th c và k  năng đ c, th ứ

ng thuy t và ký h p đ ng lao

đ ngộ

ố ệ ủ ứ ạ ố ớ Bên c nh đó, theo s  li u th ng kê c a nhóm nghiên c u, có t i 64% ng ườ   i

ấ ứ ộ ả ậ ằ ừ ề ộ ợ ồ ọ ử ụ s  d ng lao đ ng th a nh n r ng h  không h  có b t c  m t b n h p đ ng lao

ị ườ ệ ộ ườ ộ đ ng có giá tr  pháp lý nào khi thuê ng i lao đ ng giúp vi c mà th ỉ ỏ   ng ch  th a

ệ ế ệ ậ ằ ả ữ ế ề thu n b ng mi ng. Đi u này khi n cho vi c gi ấ i quy t tranh ch p gi a 2 bên tr ở

ườ ệ ộ ườ ả ị ệ nên khó khăn và ng i lao đ ng giúp vi c th ng ph i ch u thi ề t thòi v  mình. Đ ể

ế ề ẽ ạ ườ ộ ạ h n ch  đi u này, các Trung tâm đào t o s  cung ấ c p cho ng ữ   i lao đ ng nh ng

ứ ế ầ ế ợ ồ ể ả ọ ả ầ   ộ đ  đ m b o đ y ỹ ki n th c và k  năng c n thi t khi đ c và ký h p đ ng lao đ ng

ề ợ ụ ữ ớ ườ ủ đ  quy n l ủ i và nghĩa v  pháp lý c a mình. V i nh ng tr ợ ng h p ng ườ ử ụ   i s  d ng

ộ ườ ữ ệ ẽ ạ lao đ ng tìm ng i giúp vi c qua các Trung tâm đào t o, nh ng trung tâm này s  có

ư ứ ự ệ ả ẩ ồ ộ ị ợ trách nhi m th m đ nh pháp lý cho b n h p đ ng lao đ ng cũng nh  ch ng th c cho

ả ợ ồ b n h p đ ng đó.

ề ế ữ ứ ộ ữ ỹ Nh ng tiêu chí v  ki n th c, k  năng và thái đ  này cũng là nh ng tiêu chí

ứ ề ấ ỉ ườ ộ ệ ng i lao đ ng sau khi hoàn ể đ  đánh giá c p ch ng ch  ngh  chuyên nghi p

ứ ượ ữ ầ ườ ọ thành khóa h c. Đáp  ng đ c nh ng yêu c u đó có nghĩa là ng ộ i lao đ ng đã có

ạ ộ ệ ế ệ ể ả ộ ỉ ủ đ  kh  năng đ  tham gia ho t đ ng giúp vi c m t cách chuyên nghi p. N u ch  đáp

ứ ượ ầ ặ ộ ườ ẽ ộ ng đ c m t ho c hai trong ba yêu c u trên, ng i lao đ ng s  không đ ượ ấ   c c p

ứ ỉ ch ng ch .

(cid:0) Các lĩnh v c đào t o  u tiên theo lo i hình lao đ ng

ạ ư ự ộ ạ

ự ệ ạ ầ ạ ụ   Các lo i hình giúp vi c gia đình ngày càng đa d ng d a trên nhu c u và m c

ủ ừ ử ụ ạ ộ ỗ ạ ứ ế đích s  d ng khác nhau c a t ng h  gia đình.M i lo i hình l i các ki n th c và k ỹ

ầ ượ ữ ả ạ ọ ệ ủ năng c n đ c chú tr ng đào t o khác nhau. Nh ng kho ng cách khác bi ữ   t c a gi a

ự ự ệ ệ ợ ự ế ủ ệ ộ

63 năng l c làm vi c mong đ i và năng l c làm vi c th c t

c a lao đ ng giúp vi c gia

ấ ằ ườ ệ ầ ộ ượ ạ ọ đình cho th y r ng ng i lao đ ng giúp vi c c n đ ữ   c chú tr ng đào t o nh ng

ư ả ứ ừ ề ệ ế ộ ỹ ki n th c, k  năng và thái đ  theo t ng nhóm  ngh  giúp vi c nh  b ng 4.1:

ự ộ ạ ả ạ ư B ng 4.1: Các lĩnh v c đào t o  u tiên theo lo i hình lao đ ng

Loại hình lao động

Kiến thức

Kỹ năng

Thái độ

Lau dọn nhà cửa

Có kiến thức về cách giữ gìn, bảo quản các đồ dùng gia đình sau khi sử dụng

Thành thạo trong các thao tác khi sử dụng các đồ điện tử và thiết bị hiện đại trong gia đình để có thể làm việc nhanh chóng, hiệu quả

Nấu ăn

Có kiến thức và biết chế biến nhiều món ăn ngon cho gia đình

Có kỹ năng thương thuyết và mua sắm để có thể mua được các đồ ăn và thực phẩm ngon, bổ, giá cả hợp lý cho gia đình

Chăm sóc và trông trẻ em

Hiểu cách chăm sóc và chế độ dinh dưỡng cho trẻ em đúng khoa học

Thành thạo và khéo léo khi chăm sóc em bé (thay tã, tắm, vệ sinh trẻ nhỏ, cho ăn…)

Có ý thức tiết kiệm cho chủ nhà; Dám chịu trách nhiệm.

Chăm sóc người ốm và người cao tuổi

Có khả năng sử dụng các dụng cụ y tế cơ bản để chăm sóc người ốm và người cao tuổi

Biết những kiến thức căn bản về sơ cứu và cấp cứu nói chung; Hiêu biết về các bệnh lý cơ bản thường gặp ở người già và cách phòng chống

Phụ giúp bán hàng

Thực hiện được các kĩ năng giao tiếp bán hàng đơn giản

Biết cách phục vụ và quảng cáo sản phẩm tới khách hàng

(Nguồn: Kết quả phân tích của nhóm nghiên cứu)

ứ ọ ọ ể

64 4.2.2 Cách th c tuy n ch n và thu hút h c viên

ố ượ ủ ệ ạ ớ c a các Trung tâm đào t o chuyên nghi p và gi ệ   i thi u Đ i t ọ ng h c viên

ệ ệ ộ ấ ả ữ ộ vi c làm cho lao đ ng giúp vi c gia đình là t t c  lao đ ng n  nông thôn và thành

ạ ộ ệ ặ ầ ố ị ệ th  có nhu c u mu n tham gia vào ho t đ ng giúp vi c gia đình. Đ c bi t trong s ố

ữ ữ ể ạ ả ả ộ ố này có th  có c  nh ng lao đ ng có kh  năng ngo i ng  mu n tham gia h c h i đ ọ ỏ ể

ữ ệ ướ ữ ộ ượ giúp vi c trong nh ng gia đình n c ngoài. Nh ng lao đ ng này không đ ề   c có ti n

ề ự ặ ớ ệ ạ ư ạ ộ án ti n s , ho c dính líu t i các t n n xã h i nh  ma túy, m i dâm.

ế ạ ố ủ ụ  N u mu n đăng kí tham gia vào các khóa đào t o v ề Quy trình và th  t c:

ề ườ ị ộ ộ ồ ơ ư ồ ơ ầ ẩ ộ ệ ngh  giúp vi c gia đình, ng i lao đ ng c n chu n b  m t b  h  s  nh  h  s  xin

ệ ườ ậ ứ ơ ế ứ ỏ ồ ị vi c thông th ng, trong đó có bao g m s  y u lý l ch, ch ng nh n s c kh e, có

ủ ậ ườ ơ ố ượ xác nh n c a xã, ph ng n i mình đang sinh s ng. Sau khi đ ệ ồ ơ   c xét duy t h  s ,

ườ ẽ ượ ể ể ủ ấ ỏ ớ ng ộ i lao đ ng s  đ c ph ng v n v i các chuyên gia c a trung tâm đ  ki m tra

ứ ơ ả ữ ứ ư ế ế ộ ượ thái đ , hành vi cũng nh  nh ng ki n th c c  b n. N u đáp  ng đ ầ   c các yêu c u

ườ ạ ủ ể ẵ ộ ề đ  ra, ng i lao đ ng có th  s n sàng tham gia vào các khóa đào t o c a trung tâm.

ọ ố ệ ủ ứ ố ỉ Theo s  li u th ng kê c a nhóm nghiên c u, ch  có 5% s ố Thu hút h c viên:

ườ ử ụ ộ ườ ệ ạ ườ ng i s  d ng lao đ ng tìm ng i giúp vi c qua trung tâm đào t o ng ệ   i giúp vi c,

ườ ớ ệ ệ ỉ ở ứ ề ố s  ng i tìm qua trung tâm gi i thi u vi c làm cũng ch m c 9%. Đi u này cho

ườ ử ụ ả ườ ộ ự ự ư ề ộ ưở ấ th y ng i s  d ng lao đ ng và c  ng i lao đ ng đ u ch a th c s  tin t ng vào

ứ ạ ườ ể ả ẻ ớ ộ ế hình th c đào t o ng i lao đ ng còn khá m i m  này. Đ  gi i quy t khó khăn

ủ ố ượ ệ ế ẵ ạ ọ trong vi c không đ  s  l ng h c viên s n sàng và cam k t tham gia đào t o, các

ạ ầ ố ả ữ ệ ầ ố ườ trung tâm đào t o c n làm t ự ự t vai trò là c u n i th c s  và hi u qu  gi a ng i lao

ủ ử ụ ả ạ ủ ệ ộ ượ ự ụ ộ đ ng và ch  s  d ng lao đ ng. M c đích c a vi c này là ph i t o ra đ c s  yên

ề ẽ ạ ọ ượ ệ ố ượ ả tâm cho h c viên sau khi đi đào t o v  s  tìm đ c vi c làm t t, đ c tr công

ượ ề ợ ợ ủ ủ ầ ườ ộ ứ x ng đáng và có đ c đ y đ  các quy n l i h p pháp c a ng ố   i lao đ ng. Mu n

ọ ọ ể ầ ậ v y, các trung tâm khi ể ọ   tuy n ch n h c viên c n kèm theo các thông tin đ  h c

ự ọ ệ ế ạ ị ỉ ụ viên   l a   ch n   liên   quan   đ n   danh   m c   các   vi c   làm,   đ a   ch ,   lo i   hình   lao

ề ệ ế ủ ư ợ ư ủ ệ ồ  cũng nh  các tài li u khác nh  h p đ ng, cam k t c a ch  nhà v  vi c thuê ộ đ ng...

ộ lao đ ng...

ờ ượ ạ

65 4.2.3 Th i l

ng đào t o

ề ệ ọ ườ ố ế Các khóa h c ngh  giúp vi c th ng kéo dài trong vòng ầ   hai đ n b n tu n

ừ ờ ượ ầ ầ ộ ệ , trong đó m t ph n ba th i l ng đ u tiên là dành ạ tùy theo t ng lo i hình giúp vi c

ế ố ờ ượ ạ ự ụ cho lý thuy t, s  th i l ng còn l i là dành cho th c hành. Ví d  khi tham gia khóa

ẫ ườ ẽ ượ ề ạ ầ ề ả ọ h c ngh  b o m u, ng ộ i lao đ ng s  đ ả c đào t o trong kho ng ba tu n v  cách

ủ ắ ứ ệ ấ th c chăm và cho em bé ng , t m và v  sinh cho em bé chu đáo, đúng cách, n u ăn

ủ ấ ầ ưỡ ề ề ưỡ ườ ệ cho em bé đ y đ  ch t dinh d ng. Ngh  đi u d ng viên (chăm sóc ng i b nh)

ứ ề ử ụ ụ ế ầ ạ ả ố ớ ẽ ượ s  đ c đào t o trong kho ng b n tu n v i các ki n th c v  s  d ng các d ng c ụ

ế ỹ ườ ệ ệ ắ ỹ y t và k  năng chăm sóc ng i b nh chu đáo; k  năng t m và v  sinh thân th ể

ườ ệ ỡ ầ ệ ườ ệ ng i b nh đúng cách, làm các công vi c đ  đ n cho thân nhân ng i b nh, giúp

ườ ệ ề ượ ố ờ ặ ủ ề ng ố i b nh u ng thu c theo đúng li u l ng và l ệ   i d n c a bác sĩ. Ngh  giúp vi c

ẽ ượ ả ầ ọ ườ ẽ ượ ự nhà s  đ c h c trong vòng kho ng hai tu n, ng ộ i lao đ ng s  đ c th c hành

ế ị ệ ụ ự ự ệ ạ ả ả ọ ọ trên các thi ẩ   t b  đi n gia d ng hi n đ i, h c cách l a ch n b o qu n th c ph m

ự ơ ủ ề ầ ấ ẩ ớ ị ưỡ đúng cách, n u ăn theo kh u v  ba mi n v i th c đ n đ y đ  dinh d ệ   ng và luy n

ử ạ ọ ỹ ậ t p k  năng lau d n nhà c a nhanh, s ch.

ươ ạ 4.2.4  Ph ng pháp đào t o

ề ươ ệ ạ ộ V  ph ệ   ng pháp, các Trung tâm đào t o chuyên nghi p cho lao đ ng giúp vi c

ạ ườ ả ộ ươ ự ệ nên đào t o ng i lao đ ng trên c  hai ph ế ng di n là lý thuy t và th c hành, tuy

ự ệ ầ ọ ơ ộ ệ ặ   ở nhiên chú tr ng h n vào ph n th c hành b i giúp vi c gia đình là m t công vi c đ c

ề ỹ ụ ễ ầ ỏ ả thù đòi h i nhi u k  năng ph i thành th c và nhu n nhuy n.

ớ ọ ự ả ầ Các trung tâm này cũng c n ph i xây d ng nh ng ữ mô hình l p h c chuyên bi ệ   t

ự ề ượ ữ ệ ạ ồ ị ế riêng v  lý thuy t và th c hành, đ c trang b  nh ng đ  dùng gia đình hi n đ i, phù

ộ ố ụ ệ ệ ạ ớ ả   ự ợ h p v i cu c s ng hi n nay. Ví d  khu th c hành dành cho lo i hình giúp vi c b o

ẫ ượ ế ừ ậ ắ ẻ m u thì nên đ ị ế c trang b  b p ga, b p t , lò vi sóng, nôi, cũi tr  em, ch u t m tr ẻ

ự ệ ạ ạ ầ ả em,... Còn khu th c hành dành cho lo i hình giúp vi c nhà thì l ụ   i c n ph i có các d ng

ử ế ả ọ ồ ụ c  lau d n nhà c a, n i, ch o, bàn gh ,…

ườ ẽ ượ ủ ả ề ế ứ ạ ầ ọ ỹ Ng ộ i lao đ ng s  đ c h c và đào t o đ y đ  c  v  ki n th c, k  năng

ộ ầ ế ạ ộ ệ ố ẫ l n thái đ  c n thi t khi tham gia vào ho t đ ng giúp vi c gia đình. Cu i khóa, h ọ

ể ứ ự ữ ể ả ộ ượ ẽ s  có m t bài ki m tra đ  ch ng th c kh  năng, nh ng ai qua đ ể c bài ki m tra này

ứ ệ ề ỉ ườ ộ ấ

66 ẽ ượ ấ s  đ

c c p ch ng ch  ngh  chuyên nghi p. Sau khi ng i lao đ ng hoàn t t khóa

ẽ ơ ớ ệ ệ ọ ọ ượ ọ h c, các trung tâm này s  là n i gi i thi u vi c làm cho h , giúp h  tìm đ ữ   c nh ng

ủ ử ụ ệ ộ ợ ờ ớ ch  s  d ng lao đ ng uy tín, có trách nhi m và phù h p v i mình trong th i gian

ệ ạ ắ ơ ớ ệ ng n h n. Nói cách khác các Trung tâm đào t o chuyên nghi p và gi ệ   i thi u vi c

ữ ệ ầ ộ ố ườ làm cho lao đ ng giúp vi c gia đình chính là c u n i gi a ng ộ i lao đ ng và ng ườ   i

ự ộ ưở ấ ị ầ ử ụ s  d ng lao đ ng, giúp hai bên có s  tin t ế   ng nh t đ nh khi có nhu c u tìm đ n

nhau.

ổ ứ ạ 4.2.5 T  ch c đào t o

ệ ạ ớ ệ ệ cho lao Các  Trung tâm đào t o chuyên nghi p kiêm gi i thi u vi c làm

ơ ứ ệ ẽ ổ ứ ạ ườ ộ đ ng giúp vi c gia đình s  là n i đ ng ra t ch c các khóa đào t o cho ng i lao

ề ả ế ộ ầ ứ ệ ỹ ạ ộ   ộ đ ng giúp vi c v  c  ki n th c, k  năng và thái đ  c n có khi tham gia ho t đ ng

ẽ ượ ữ ệ ặ ở ề ệ ậ giúp vi c. Nh ng trung tâm này s  đ c đ t ấ    các qu n còn nhi u di n tích đ t

ụ ữ ư ậ ậ ầ ớ ố ộ ủ tr ng và g n gũi v i ph  n  nông thôn c a Hà N i nh  qu n Hoàng Mai, qu n T ừ

ườ ả ộ ườ ử ụ ế ậ ầ ộ ơ Liêm. Ng i lao đ ng và c  ng i s  d ng lao đ ng không c n đ n t n n i mà có

ạ ự ể ế ệ ặ ổ ọ th  lên website, trao đ i qua email ho c g i đi n tho i tr c ti p đ  đ ể ượ ư ấ   c t  v n

ễ mi n phí.

Ủ ủ ẽ ả ạ ộ ộ ị ự Các trung tâm đào t o này s  ch u s  qu n lý c a B  Lao Đ ng,  y Ban

ộ ế ợ ụ ữ ệ ố ọ ộ ớ ộ ạ   Nhân Dân Thành ph  Hà N i k t h p v i H i Liên Hi p Ph  N  Hà N i. M i ho t

ậ ủ ự ủ ề ệ ả ị ộ đ ng c a trung tâm đ u ph i th c hi n đúng theo quy đ nh và pháp lu t c a Nhà

ệ ướ n c Vi t Nam.

ộ ữ ẽ ườ ệ s  là nh ng ng ề i có kinh nghi m v  chuyên môn, có kh ả Đ i ngũ giáo viên

ứ ế ề ạ ệ ọ ẽ ượ ạ ả năng truy n đ t ki n th c và nhi t tình trong công tác gi ng d y. H  s  đ ờ   c m i

ư ệ ệ ứ ặ ạ ườ ư ụ ế ừ ộ ố ệ đ n t m t s  b nh vi n nh  Vi t Đ c, B ch Mai ho c tr ng t ữ  th c N  Công

ườ ữ ạ Tinh Hoa, tr ề ng d y ngh  Hoa S a.

ứ ạ ỉ ấ 4.2.6 Đánh giá và c p ch ng ch  đào t o

ố ệ ứ ố ớ ườ ử ụ ủ Theo s  li u th ng kê c a nhóm nghiên c u, có t i 45% ng i s  d ng lao

ể ộ ườ ử ệ ệ ằ ộ ờ ộ đ ng ki m tra trình đ  ng i giúp vi c b ng cách cho th  vi c m t th i gian.

ế ệ ể ờ ộ ưở ằ Nh m ti t ki m th i gian cho quá trình này và đ  tăng đ  tin t ủ ng c a ng ườ ử  i s

ố ớ ộ ườ ệ ế ọ ộ ụ d ng lao đ ng đ i v i ng i lao đ ng giúp vi c, sau khi k t thúc khóa h c, ng ườ   i

ự ủ ẽ ể ể ả ả ộ ộ

67 ứ lao đ ng s  có m t bài ki m tra đ  ch ng th c kh  năng c a mình trên c  ba

ươ ứ ữ ệ ế ộ ỹ ượ ể ph ng di n ki n th c, k  năng và thái đ . Nh ng ai qua đ c bài ki m tra này s ẽ

ứ ề ấ ẳ ọ ỉ ế   ệ , giúp h  kh ng đ nh mình và tìm ki m ị c ượ c p ch ng ch  ngh  chuyên nghi p đ

ủ ử ụ ự ễ ể ộ ơ ộ ch  s  d ng lao đ ng d  dàng h n. Đ  xây d ng lên m t khung tiêu chí đánh giá c ụ

ệ ầ ệ ấ ứ ể ạ ộ ỉ th  cho vi c c p ch ng ch , các trung đào t o lao đ ng giúp vi c c n ph i t ả ự ề    đ  ra

ộ ầ ự ữ ứ ế ỹ ế các tiêu chí đánh giá d a trên nh ng ki n th c, k  năng và thái đ  c n thi t cho

ư ệ ạ ở ả ả ả ượ ừ t ng lo i hình giúp vi c nh  đã nói trên. Các tiêu chí này ph i đ m b o đ c yêu

ề ệ ệ ạ ẩ ầ ừ ầ c u bám sát chu n đ u ra tay ngh  cho t ng lo i hình giúp vi c. Tuy nhiên hi n nay

ướ ư ế ẩ ạ ẫ ộ ị Nhà n c ta v n ch a ban hành m t quy đ nh nào liên quan đ n chu n đào t o và

ự ề ề ậ ầ ả ẩ ầ ố   ệ chu n đ u ra tay ngh  cho ngh  giúp vi c gia đình. Vì v y, c n ph i có s  ph i

ữ ậ ả ơ ộ ơ ợ h p gi a các c  quan qu n lý lao đ ng và các c  quan ban hành pháp lu t có liên

ụ ể ộ ề ẩ ạ ị ẩ ầ   quan đ  ể ban hành m t quy đ nh c  th , rõ ràng v  chu n đào t o và chu n đ u

ề ườ ệ ộ i lao đ ng giúp vi c gia đình. ra tay ngh  cho ng

ề ấ 4.3 Các đ  xu t có liên quan khác

ậ ộ ộ ứ ầ ơ ả   ứ  Các c  quan ch c năng c n ph i ề V n đ ng tuyên truy n và giác ng  ý th c:

ả ư ậ ộ ề ả ườ ử ụ ẫ ộ ườ có các gi i pháp nh  v n đ ng, tuyên truy n c  ng i s  d ng lao đ ng l n ng i lao

ộ ậ ứ ệ ầ ằ ọ ọ ủ   ộ đ ng giúp vi c gia đình nh m giác ng  nh n th c cho h , nâng cao t m quan tr ng c a

ề ệ ườ ệ ẳ ngh  giúp vi c gia đình. Chính môi tr ầ ấ ớ   ng làm vi c bình đ ng cũng góp ph n r t l n

ọ ự ả ệ ủ ự ệ giúp h  t c i thi n năng l c làm vi c c a mình.

ẩ ệ ự ế ạ ề giúp Khuy n khích và thúc đ y vi c xây d ng các Trung tâm đào t o ngh

ệ ệ ớ ệ ệ ườ ộ vi c chuyên nghi p kiêm gi i thi u vi c làm cho ng ề   i lao đ ng:  Đây cũng là đi u

ạ ự ặ ỡ ữ ề ệ ể ầ ấ ọ ộ ẩ   ki n  r t quan tr ng đ  giúp t o s  g p g  gi a cung và c u v  lao đ ng, thúc đ y

ể ủ ị ườ ệ ộ ở ộ ự s  phát tri n c a th  tr ứ ng lao đ ng gi c vi c gia đình Hà n i. Các trung tâm đào

ả ượ ồ ự ự ệ ề ạ t o ngh  ph i đ ệ   c coi là  ngu n l c chính trong vi c nâng cao năng l c làm vi c

ạ ộ ệ ệ ộ ở ộ ở ủ c a lao đ ng giúp vi c, giúp cho ho t đ ng giúp vi c gia đình Hà N i tr  nên

ả ơ ệ ệ ế ậ ơ ố chuyên nghi p h n, hi u qu  h n. Mu n v y, các chính sách khuy n khích phát

ề ề ặ ủ ụ ể ạ tri n trung tâm đào t o ngh  v  m t th  t c hành chính, tài chính...ph i đ ả ượ ư   c đ a

ự ữ ể ệ ề ầ ạ ỉ ế ự ằ ạ ộ ra đ  bàn b c và th c hi n nh ng đi u ch nh c n thi t nh m t o ra đ ng l c cho s ự

phát tri n.ể

68

ự ộ ề ề ầ ẩ ệ   Xây d ng và ban hành chu n đ u ra v  tay ngh  cho lao đ ng giúp vi c

ớ ả ế ề ấ ị ứ i pháp trên,  nhóm nghiên c u xin đ  xu t ki n ngh  lên gia đình: Cùng v i các gi

ề ộ ư ổ ứ ụ ơ ơ ộ ạ các c  quan ch c năng nh  T ng C c D y Ngh , B  Lao Đ ng và các c  quan ban

ụ ể ố ợ ể ậ ộ ị hành pháp lu t liên quan có xem xét đ  ph i h p ban hành m t quy đ nh c  th , rõ

ề ề ầ ạ ẩ ẩ ườ ệ ộ ràng v  chu n đào t o và chu n đ u ra tay ngh  cho ng i lao đ ng giúp vi c gia

ữ ệ ầ ộ ế ể ể ủ ẩ ự đình. Đây là m t trong nh ng bi n pháp c n thi t đ  thúc đ y s  phát tri n c a th ị

ườ ả ả ề ợ ư ệ ả ẫ ộ ườ tr ng lao đ ng giúp vi c nh ng v n ph i đ m b o quy n l i cho ng ộ   i lao đ ng

ể ọ ể ệ ự ọ ậ ạ ơ giúp vi c, đ  h  có th  yên tâm và t tin h n khi tham gia h c t p t i các Trung tâm

ớ ệ ệ ườ ệ ộ ạ đào t o và gi i thi u vi c làm cho ng i lao đ ng giúp vi c.

ố ứ ơ ộ ể ầ Cu i cùng, ả   các c  quan ch c năng c n xem xét đ  ban hành m t văn b n

ướ ẫ ế ị ị ể ả ữ   ằ 27/2014/NĐ­CP nh m gi m thi u nh ng h ng d n chi ti t thi hành Ngh  đ nh

ậ ắ ố ả r c r i n y sinh trong quá trình thi hành lu t.

69

Ậ Ế K T LU N

ớ ự ừ ủ ể ế ộ ổ Cùng v i s  phát tri n và đ i thay không ng ng c a kinh t ệ    xã h i, giúp vi c

ầ ở ộ ở gia đình đang d n tr ề  thành m t ngh  và ngày càng tr ờ   ọ  nên quan tr ng trong đ i

ỉ ạ ữ ề ệ ệ ề ộ ố s ng xã h i. Ngh  giúp vi c gia đình không ch  t o đi u ki n cho nh ng ng ườ ử  i s

ề ể ộ ộ ế ơ ụ d ng lao đ ng đóng góp nhi u h n vào công cu c phát tri n kinh t ộ ủ ấ    xã h i c a đ t

ệ ợ ữ ườ ộ ướ n ầ ạ c mà còn góp ph n t o vi c làm và l i ích cho nh ng ng ệ   i lao đ ng giúp vi c.

ệ ủ ự ệ ế ể ả ườ Tuy nhiên, làm th  nào đ  nâng cao và c i thi n năng l c làm vi c c a ng i giúp

ệ ạ ỏ ặ ữ ộ ỉ ườ vi c l i là m t câu h i đ t ra cho không ch  cho chính nh ng ng ộ i lao đ ng giúp

ệ ộ vi c mà còn cho toàn xã h i.

ằ ươ ệ ự ự B ng ph ng pháp đánh giá năng l c làm vi c d a trên mô hình khung năng

ệ ủ ứ ự ộ ọ ự l c, báo cáo nghiên c u khoa h c “Đánh giá  năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp

ụ ệ ề ạ ộ ố ị vi c gia đình trên đ a bàn Thành  ph  Hà N i­ Ng  ý cho đào t o ngh ” đã b ướ   c

ự ế ủ ự ệ ệ ẫ ấ ộ ầ đ u cho th y năng l c làm vi c th c t ư   ệ  c a lao đ ng giúp vi c hi n nay v n ch a

ượ ủ ườ ử ụ ứ ừ ộ ứ đáp  ng đ ầ c nhu c u c a ng i s  d ng lao đ ng. T  đó, nhóm nghiên c u đã

ộ ố ế ư ề ị ề ề ấ ạ phân tích nguyên nhân cũng nh  đ  xu t m t s  ki n ngh  v  đào t o ngh  giúp

ự ự ệ ệ ệ ạ ằ ườ vi c,   nh m   nâng   cao   năng   l c   làm   vi c,   t o   s   chuyên   nghi p   cho   ng i   lao

ả ượ ế ầ ị ế ợ ự ệ ở ơ ộ đ ng.Các ki n ngh  này c n ph i đ ứ   c k t h p th c hi n b i các c  quan ch c

ườ ử ụ ặ ộ ệ ườ ệ ộ năng, ng i s  d ng lao đ ng và đ c bi t là ng i lao đ ng giúp vi c.

ữ ấ ả ữ ế ỏ ề Nh ng đ  xu t, gi i pháp trên đây không tránh kh i nh ng thi u sót cũng

ễ ủ ồ ự ư ự ế ệ ạ ị ế ủ   nh  tính th c ti n c a các ki n ngh  do kinh nghi m và ngu n l c còn h n ch  c a

ỡ ừ ứ ứ ế nhóm nghiên c u. Nhóm nghiên c u kính mong ý ki n đóng góp, giúp đ  t ầ    các th y

ượ ệ ơ ể ề cô đ  đ  tài đ c hoàn thi n h n.

ả ơ ọ Xin trân tr ng c m  n!

70

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

1. Bernard   Wynne,   David   Stringer   (1997),  Competency   Based   Approach   to

Training and Development

ệ ủ ệ ố ề ẻ ặ ừ ủ Đi u ki n s ng và làm vi c c a tr  em gái t nông thôn ra

2. Đ ng Bích Th y,

ụ ữ ố ọ ề ạ ề ộ Hà N i làm ngh  giúp vi c ệ  gia đình, T p chí Khoa h c v  Ph  n , s  6/2001

ệ ủ ộ ộ ớ Tác   đ ng  c a  lao   đ ng  gia  đình  t ứ   i  gia  đình   (Nghiên   c u

3. Lê   Vi

t   Nga,

ườ ườ ạ ậ ố tr ợ ng h p ph ng Kim Liên, qu n Đ ng Đa, Hà N i) ộ , T p chí Gia đình và

ớ ố Gi i, s  1/2006

ờ ố ủ ữ ư ệ ệ ậ ạ

4. Đào Bích Hà,  Hi n tr ng công vi c và đ i s ng c a n  nh p c  làm giúp

ệ ạ ộ ọ ạ vi c nhà t ố ồ i thành ph  H  Chí Minh , T p chí Xã h i h c 2/2009

ươ ồ ụ ữ ẻ ừ ư ủ Làn sóng di c  c a ph  n  tr  t nông thôn ra thành th ị

5. D ng Kim H ng,

ữ ề ệ ề ấ ả làm ngh  giúp vi c gia đình: nh ng v n đ  và gi i pháp , Bài trình bày trong

ả ủ ể ộ ệ ớ ề ệ ấ ễ H i th o c a Di n đàn Phát tri n Vi t Nam gi ề i thi u sách v  các v n đ  xã

ố ồ ộ ạ h i t i Thành ph  H  Chí Minh, ngày 6/12/2007

6. http://hanoimoi.com.vn/Tin­tuc/Kinh­te/677552/giup­viec­gia­dinh­duoc­cong­

nhan­la­mot­nghe­chuyen­nghiep

7. http://www.hua.edu.vn/doanthe/congdoan/index.php/news/55­ld­giup­viec­la­ai

8. http://www.moj.gov.vn/ct/tintuc/Pages/nghien­cuu­trao­doi.aspx?ItemID=6027

9. http://gas.hoasen.edu.vn/vi/gas­page/thuc­trang­lao­dong­giup­viec­gia­dinh­o­

viet­nam

10. http://giupviecchuyennghiep.com/view_news.aspx?nid=83

11. http://thanhtra.com.vn/giup­viec­gia­dinh­duoc­cong­nhan­la­mot­nghe­

chuyen­nghiep_t221c7n71382.html

12. http://www.molisa.gov.vn/vi/Pages/chitiettin.aspx?IDNews=14174

13. http://www.qdnd.vn/qdndsite/vi­vn/61/43/van­ban­phap­luat/thuc­hien­nghi­

dinh­huong­dan­ve­lao­dong­giup­viec­doi­ben­cung­co­loi/298185.html

14. http://www.thanhnien.com.vn/pages/20140428/lung­tung­ky­hop­dong­voi­

nguoi­giup­viec­nha.aspx

71

Ụ Ụ PH  L C 1

Ỏ Ấ Ỏ CÂU H I PH NG V N SÂU

Ộ Ủ Ủ Ụ DÀNH CHO CH  S  D NG LAO Đ NG

ệ ủ ự ộ ệ ề (V  năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình)

Xin chào Ông (Bà)!

ệ ộ ươ ử ạ Chúng tôi hi n là nhóm sinh viên thu c Ch ả   ng trình đào t o C  nhân  Qu n

ủ ế ằ ị ườ ạ ọ ế tr  kinh doanh b ng ti ng Anh (E­BBA) c a Tr ng Đ i h c Kinh t ố  Qu c dân.

ứ ế ự ề Chúng tôi đang ti n hành đ  tài nghiên c u khoa h c ệ   ọ : “ Đánh giánăng l c làm vi c

ụ ộ ộ ố ệ ị ủ c a lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bànThành ph  Hà N i­ Ng  ý cho đào

ề ạ t o ngh ”.

ụ ứ ủ ệ ấ ằ M c đích c a nghiên c u nh m cung c p thông tin cho vi c đánh giá trình đ ộ

ệ ạ ự ệ ả ộ ệ ộ ị năng l c làm vi c hi n t i cu  đ i ngũ lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn

ộ ừ ế ề ế ấ ạ ố thành ph  Hà N i, t ị  đó đ  xu t các khuy n ngh  có liên quan đ n đào t o ngh ề

ư ệ ườ ạ ả ộ giúp vi c gia đình cũng nh   tăng c ộ   ng công tác qu n lí, đào t o đ i ngũ lao đ ng

ệ ả ơ giúp vi c gia đình bài b n h n.

I. Thông tin cá nhân

ế Xin ông (bà ) vui lòng cho bi t các thông tin sau đây:

ọ H  và tên:

Tu i:ổ

II.

ị ỉ Đ a ch :

ỏ ấ ầ ỏ Ph n câu h i ph ng v n

1. Theo ông (bà), hi n nay

ệ ở ệ ượ ộ Vi t Nam   GVGĐ có nên đ c coi là m t ngh ề

ạ không? T isao?

2. Ông (bà ) đánh giá nh  th  nào v  năng l c làm vi c (ki n th c, k  năng, thái

ư ế ự ứ ế ệ ề ỹ

ữ ườ ệ ệ ở ộ ộ ủ đ ) c a nh ng ng i giúp vi c gia đình hi n nay Hà N i mà ông bà đ ượ   c

bi t?ế

3. Ông (bà) có g p khó khăn gì khi mu n tìm lao đ ng giúp vi c không?

ệ ặ ộ ố

4. Xin ông (bà) cho bi

ế ử ụ ữ ạ ở t nh ng khó khăn, tr  ng i trong quá trình s  d ng lao

ủ ệ ộ đ ng giúp vi c gia đình c a ông(bà)?

5. Anh ch  có tin t

ị ưở ệ ạ ớ ệ ng thuê giúp vi c t i trung tâm gi ặ   ệ i thi u vi c làm ho c

ệ ạ ạ trung tâm đào t o giúp vi c không? T i sao?

ế ệ ề ộ ạ 6. N u có m t trung tâm chuyên đào t o ngh  giúp vi c gia đình, ông (bà) s ẽ

ứ ữ ứ ế ế ạ ậ ỹ ị ộ   ki n ngh  nên t p trung đào t o nh ng ki n th c, k  năng và ý th c thái đ  gì

ườ ệ cho ng i giúp vi c?

7. Ông (bà) có s n sàng ký h p đ ng v i m t công ty gi

ẵ ồ ợ ớ ộ ớ ệ ệ i thi u vi c làm có đào

ể ệ ề ệ ế ắ ờ ạ t o ngh  giúp vi c gia đình chuyên nghi p đ  rút ng n th i gian tìm ki m và

ề ấ ượ ệ ủ ườ yên tâm v  ch t l ng công vi c c a ng ệ i giúp vi c không?

ể ả ợ ộ ồ ộ ự ự ầ   8. Theo ông (bà), ký h p đ ng lao đ ng và mua b o hi m xã h i có th c s  c n

ế ớ ườ ệ ủ thi t v i ng i giúp vi c c a mình không?

9. Anh ch  nghĩ sao n u t

ế ạ ị ề ể ộ ộ i Hà N i phát tri n nhi u trung tâm lao đ ng giúp

ệ vi c gia đình?

ả ơ Xin c m  n ông (bà)!

Ụ Ụ PH  L C 2

Ỏ Ấ Ỏ CÂU H I PH NG V N SÂU

Ộ Ệ DÀNH CHO LAO Đ NG GIÚP VI C GIA ĐÌNH

ệ ủ ự ộ ệ ề (V  năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình)

Xin chào Anh(ch )!ị

ệ ộ ươ ử ạ Chúng tôi hi n là nhóm sinh viên thu c Ch ả   ng trình đào t o C  nhân  Qu n

ủ ế ằ ị ườ ạ ọ ế tr  kinh doanh b ng ti ng Anh (E­BBA) c a Tr ng Đ i h c Kinh t ố  Qu c dân.

ứ ế ự ề Chúng tôi đang ti n hành đ  tài nghiên c u khoa h c ệ   ọ : “Đánh giánăng l c làm vi c

ụ ộ ộ ố ệ ị ủ c a lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bànThành ph  Hà N i­ Ng  ý cho đào

ề ạ t o ngh ”.

ứ ụ ủ ệ ấ ằ M c đích c a nghiên c u  nh m cung c p thông tin cho vi c đánh giá trình

ệ ạ ự ệ ả ộ ệ ộ ị ộ đ  năng l c làm vi c hi n t i cu  đ i ngũ lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn

ộ ừ ế ế ề ạ ấ ị ố thành ph  Hà N i, t đó đ  xu t các khuy n ngh  có liên quan đ n đào t o phát

ề ợ ể ề ệ ả ả ộ ộ tri n ngh  giúp vi c gia đình và đ m b o quy n l ệ   i cho đ i ngũ lao đ ng giúp vi c

gia đình.

I. Thông tin cá nhân

ị ế Xin anh (ch )  vui lòng cho bi t các thông tin sau đây:

ọ H  và tên:

Tu i:ổ

II.

ị ỉ Đ a ch :

ỏ ầ ấ ỏ Ph n câu h i ph ng v n

1. Xin anh (ch ) cho bi

ị ế ữ ướ ắ ặ ả t nh ng khó khăn v ng m c mà mình đang g p ph i

ệ ở ộ trong quá trình đi làm giúp vi c cho các gia đình Hà N i?

2. Anh ch  có hài lòng v  công vi c và m c l

ứ ươ ệ ề ị ệ ạ ạ ng hi n t i không? T i sao?

3. Anh ch  có nghĩ s  g n bó v i công vi c này lâu dài không? T i sao?

ẽ ắ ệ ạ ớ ị

4. Tr

ướ ở ạ ở ị ư ề ạ c khi vào làm đây, anh(ch ) đã đi đào t o đâu ch a? Đào t o v  lĩnh

ự v c gì?

5. Anh (ch ) có mu n và s n sàng đi h c ngh  giúp vi c

ệ ở ộ ề ẵ ố ọ ị m t trung tâm đào

ệ ạ ả ộ ạ t o bài b n và chuyên nghi p kh ng? T i sao?

ữ ế ề ạ ặ ắ ở ị ọ   6. Anh (ch ) có lo l ng đi u gì ho c có nh ng khó khăn, tr  ng i gì n u đi h c

ệ ạ ề ề ạ ộ ngh  giúp vi c t i m t trung tâm đào t o ngh  ?

7. Nếu đ

ượ ạ ị ụ ể ố ọ ề ộ c đi đào t o, anh (ch  ) mu n h c v  n i dung gì? Xin nêu c  th .

8. Anh (chi) xin đ

ượ ệ ạ ệ ớ ệ c vi c làm hi n t i thông qua ai gi ắ   i thi u, có khó khăn l m

ế ạ ượ ấ ứ ề ỉ ượ không? N u sau khi đào t o đ c c p ch ng ch  ngh  và đ c công ty gi ớ   i

ệ ệ ị thi u vi c làm luôn, anh (ch ) nghĩ sao?

9. N u giúp vi c tr  thành ngh  chính th c

ứ ở ề ế ệ ở ệ ị ượ Vi t Nam, anh ch  đ ợ   c ký h p

ủ ộ ượ ể ề ể ả ớ ồ đ ng lao đ ng v i ch  nhà và đ ộ   c trích ti n công đ  đóng b o hi m xã h i,

ị anh ch  nghĩ sao?

10. Xin anh (ch ) cho bi

ị ế ủ ữ ề ệ ấ ọ t nh ng nguy n v ng c a mình xung quanh v n đ  lao

ệ ộ đ ng giúp vi c?

ả ơ ị Xin c m  n anh (ch )!

Ụ Ụ PH  L C 3

Ủ Ử Ụ Ộ Ả Ả B NG KH O SÁT CH  S  D NG LAO Đ NG

ệ ủ ự ộ ệ ề (V  năng l c làm vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình)

Xin chào Ông (Bà)!

ệ ộ ươ ử ạ Chúng tôi hi n là nhóm sinh viên thu c Ch ả   ng trình đào t o C  nhân  Qu n

ủ ế ằ ị ườ ạ ọ ế tr  kinh doanh b ng ti ng Anh (E­BBA) c a Tr ng Đ i h c Kinh t ố  Qu c dân.

ứ ế ự ề Chúng tôi đang ti n hành đ  tài nghiên c u khoa h c ệ   ọ : “ Đánh giánăng l c làm vi c

ụ ộ ố ộ ệ ị ủ c a lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn Thành ph  Hà N i­ Ng  ý cho đào

ề ạ t o ngh ”.

ả ượ ự ệ ệ ấ ằ Kh o sát này đ c th c hi n nh m cung c p thông tin cho vi c đánh giá c ụ

ệ ạ ệ ể ộ ứ ế ộ ồ ỹ ự th  trình đ  năng l c làm vi c hi n t i (bao g m ki n th c, k  năng và thái đ ) cu ả

ơ ở ệ ộ ố ộ ị ộ đ i ngũ lao đ ng giúp vi c gia đình trên đ a bàn thành ph  Hà N i. Trên c  s  đó,

ể ề ứ ệ ế ạ ấ ị ế nhóm nghiên c u có th  đ  xu t các khuy n ngh  có liên quan đ n vi c đào t o nâng

ệ ủ ệ ệ ộ cao tính chuyên nghi p trong công vi c c a lao đ ng giúp vi c gia đình. Các thông tin

ơ ở ữ ệ ườ ạ ả ộ cũng là c  s  h u ích cho vi c   tăng c ng công tác qu n lí, đào t o   đ i ngũ lao

ệ ả ơ ộ đ ng giúp vi c gia đình bài b n h n.

ẽ ượ ủ ọ ữ ậ M i thông tin cá nhân c a Ông (Bà) s  đ c gi bí m t.Xin Ông (Bà) vui

ả ờ ỏ ượ ề ả ỏ ờ lòng dành th i gian tr  l i các câu h i trong b n đi u tra này.Các câu h i đ c tr ả

ả ờ ấ ợ ờ ằ l i b ng cách đánh d u X vào các ô có các câu tr  l i phù h p.

ả ơ Xin chân thành c m  n Ông (Bà).

Ầ Ề Ề A. PH N THÔNG TIN V  NG ƯỜ ƯỢ I Đ C ĐI U TRA:

ọ H  và tên: ...................................................................................Tu i:ổ ...........................

ố ệ ị Đ a ch : ỉ ........................................................................................S  đi n tho i: ạ .............

ớ Gi i tính:  Nam                                      Nữ



ủ ị V  trí trong gia đình c a Ông (Bà) là:

ủ ườ ế ị Ch  gia đình (ng i ra quy t đ nh)

 Thành viên gia đình (ng

ườ ụ ộ i ph  thu c)



ề ệ ủ Ngh  nghi p c a Ông (Bà):



ự Kinh doanh t do



Công ch c    ứ

N i trộ ợ



ậ ủ Thu nh p c a Ông (Bà):



ệ ồ <10 tri u đ ng/tháng



ừ ồ ệ T  10­20 tri u đ ng/tháng



ừ ồ ệ T  20­30 tri u đ ng/tháng

ệ ồ >30 tri u đ ng/tháng

Ầ Ỏ B. PH N CÂU H I

ử ụ ụ ủ ụ ệ ị

1. M c đích s  d ng d ch v  Giúp Vi c Gia Đình (GVGĐ) c a Ông

(Bà) là gì?

 Trông tr  emẻ

ườ

 Chăm nom ng

ổ i cao tu i

ườ ố

 Chăm sóc ng

i  m

ệ ọ

 Lau d n, làm v  sinh nhà c a ử

 N u ănấ

 Giúp bán hàng, quán ăn

ị

 Khác (xin anh ch  vui lòng ghi rõ): ……………………………………….

ườ ậ ấ

2. Đ  tu i c a ng ộ ổ ủ

i GVGĐ mà Ông (Bà) ch p nh n:

ừ ổ

 T  13 tu i  – 20 tu i ổ

ừ ổ

 T  20 tu i – 30 tu i ổ

ừ ổ

 T  30 tu i ­ 50 tu i ổ

 Trên 50 tu iổ

ườ

3. Ông (Bà) thuê ng

i GVGĐ thông qua kênh nào?

ớ ệ ệ

 Trung tâm gi

i thi u vi c làm (nói chung)

ạ ườ

 Trung tâm đào t o ng

ệ i giúp vi c

 Qua b n bè quen bi ạ

ế t

ọ ườ

 Qua h  hàng, ng

i thân trong gia đình

 Khác (xin vui lòng ghi rõ): ……………………………………...

ậ ớ ợ ồ ử ụ ộ ể ả

4. Ông (Bà) có s  d ng h p đ ng lao đ ng đ  tho  thu n v i ng

ườ   i

GVGĐ không?

 Có

 Không

5. Ông (Bà) ki m  tra trình đ  c a ng



ộ ủ ể ườ ệ i giúp vi c thông qua:



ử ệ ộ ờ Cho th  vi c m t th i gian



ệ ủ ọ ỏ ề ệ H i v  kinh nghi m làm vi c c a h



ấ ỏ Quan sát và ph ng v n

ầ ưở ể Không c n ki m tra vì đã tin t ng

6. Ph



ươ ệ ủ ứ ộ ng th c thuê lao đ ng giúp vi c c a Ông (Bà) là:



Thuê theo giờ

Ở ớ  cùng v i gia đình

7. M c ti n công mà Ông (Bà) tr  cho ng

ứ ề ả ườ ệ i giúp vi c là ……………….

(xin vui lòng ghi rõ)

̀ ử ụ ự ụ ả ị ̣ ệ   D a vao kinh nghiêm đã tr i qua trong quá trình s  d ng d ch v  giúp vi c

ế ủ ế gia đình, Ông (Bà) vui lòng cho bi t  ý ki n  c a mình v  m c đ ề ứ ộ MONG

ố ớ ộ ủ ủ ứ ế ộ ỹ Đ IỢ   c a mình đ i v i ki n th c, k  năng và thái đ  c a lao đ ng giúp

ủ ọ ữ ề ệ vi c và  nh ng đánh giá v  và m c đ  đ t đ c ứ ộ ạ ượ TH C TỰ Ế c a h  khi làm

ệ vi c cho gia đình mình.

ự ế ượ ượ ự ự ợ Thang đo năng l c  mong đ i và năng l c th c t c đ đ c thi ế ế ớ   t k  v i

ể ừ ế thang đi m t 1 đ n 5, trong đó:

ư ố 1 – hoàn toàn ch a t t ;

ư ố 2 – ch a t t ;

ườ 3 – bình th ng ;

4 – t t ;ố

5 – r t t ấ ố t

ề ế ứ V  Ki n th c

Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế

ế ử ụ ồ Bi t s  d ng đ  dùng

1.

  ặ đi n t ệ ử ủ ạ  (t l nh, máy gi t, 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ụ máy hút b i, bàn là…)

ứ ề ế Có ki n th c v  cách

2.

  ữ ả ả ồ gi gìn, b o qu n các đ  dùng 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ử ụ gia đình sau khi s  d ng

ế ề ậ ể Hi u bi t v  khí h u,

3.

  ủ phong th y trong vùng và cách 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ắ ặ trang trí s p đ t

ế ề ậ   ể Hi u bi t v  t p quán,

4.

văn hóa, thói quen và phong 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ủ ị ố ươ cách s ng c a đ a ph ng

ế ữ ứ ế Bi t nh ng ki n th c

5.

  ề ơ ứ ấ ứ ả căn b n v  s  c u và c p c u 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 nói chung

  ể ẻ Hi u tâm sinh lý tr

6. nhỏ

1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

ể Hi u cách chăm sóc và

7.

  ế ộ ưỡ ẻ ch  đ  dinh d ng cho tr  em 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 đúng khoa h cọ

ế ệ Hiêu bi t vè các b nh lý   ườ ặ ở ẻ

8. ơ ả c  b n th

ng g p tr  em 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 và cách phòng ch ngố

  ể ườ Hi u tâm sinh lý ng i

9. cao tu iổ

1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

ế ệ Hiêu bi t vè các b nh lý   ườ

10. ơ ả c  b n th

ng g p ặ ở ườ  ng i 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 già và cách phòng ch ngố

ể Hi u cách chăm sóc và  

11. ề

ế ộ ỉ ưỡ đi u ch nh ch  đ  dinh d ng 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ườ ố ọ khoa h c cho ng i  m

  ế ế ộ Bi t ch  đ  dinh d ưỡ   ng

ữ

12. ợ h p lí cho các b a ăn gia đình

1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

ứ ế ế Có ki n th c và bi t

13.

  ế ế ề ch  bi n nhi u món ăn ngon, 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 cho gia đình

ả ạ Thông th o giá c  và   ồ

14. ế

ợ t cách đi ch  mua đ  ăn bi 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ẻ ạ ngon, s ch, r .

ứ ề ả ế Có ki n th c v  s n  

15. ẩ

ph m mà mình đang bán cho 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ch  nhàủ

ế ụ ụ   Bi t cách ph c v  và

16. ả

ả ẩ ớ qu ng cáo s n ph m t i khách 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

hàng

  ể Hi u tâm lý và hành vi

17.

khách hàng 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

ề V  Kĩ năng

Tiêu chí Mong đ iợ Th c tự ế

1. Có k  năng giao ti p t

ỹ ế ố ớ   t v i

  các thành viên trong gia

ặ đình, ho c khách hàng mà 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

mình ph c vụ ụ

2. Có k  năng hi u mình, hi u

ể ể ỹ

  ườ ự ề ả ng i và t ỉ  đi u ch nh b n

ể ớ ợ thân đ  phù h p v i môi 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

3.

ườ tr ị ng đô th

ử ỹ Có k  năng x  lý

  ả ố tình hu ng và gi ế   i quy t

ệ ớ ố ố t t các m i quan h  v i 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

4.

ủ ch  nhà

  ị ượ ự Ch u đ c áp l c

cao trong công vi cệ 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

ấ ỹ 5 .  Có k  năng n u ăn thành   ấ ượ ạ ề th o, n u đ c nhi u  món 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ăn ngon cho gia đình

ươ ế ỹ 6. Có k  năng th ng thuy t

ể ắ ể và mua s m đ  có th  mua   ự ồ ượ đ c các đ  ăn và th c 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ả ợ ẩ ổ ph m ngon, b , giá c  h p

lý cho gia đình

7. Thành th o trong các thao tác

ạ

ử ụ khi  s  d ng các đ  đi n t ồ ệ ử   ế ị ệ ạ và thi t b  hi n đ i trong gia 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ể ể ệ đình đ  có th  làm vi c

ả nhanh chóng, hi u quệ

8. Bi

9.

ế ử t cách lau nhà, lau c a   ọ ử ệ kính, c  r a toilet, làm vi c 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ầ ạ ẽ ụ nhà thu n th c và s ch s

ổ ỹ Có k  năng t

ứ ệ ố ch c. b  trí công vi c và

  các thao tác theo quy

ệ ể ợ trình h p lý đ  làm vi c 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

nhanh chóng, có ch t ấ

10.

ngượ l

ắ ỹ Có k  năng s p

  ồ ế x p đ  dùng gia đình và

ợ ộ hàng hóa m t cách h p 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

11.

lý

ạ Thành th o và

  khéo léo khi chăm sóc

ắ ệ em bé (thay tã, t m, v 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

12.

ẻ ỏ sinh tr  nh , cho ăn…)

13.

ạ Thành th o và   ồ ế   khéo léo khi   b ng b  và 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ẻ ỏ ỗ d  dành tr  nh

ử ỹ Có k  năng x  lý

ố ố các tình hu ng  m đau

ả ố ớ ẻ ư căn b n đ i v i tr  nh  

ọ ổ ố s t, ho, s  mũi, m c 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

14.

răng..

ạ  Thành th o  trong

  thao tác khi  chăm sóc,

ỡ ườ ệ v  sinh, giúp đ  ng i 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

15.

cao tu iổ

ỹ Có k  năng nói

  ế ệ chuy n, quan tâm đ n

ầ ờ ố đ i s ng tinh th n ng ườ   i 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

16.

cao tu iổ

ỹ ơ  Có k  năng s  

ươ ạ ứ ế c u v t th ng t ỗ i ch 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

nhanh chóng, đúng cách,

17.

ả ệ hi u qu

ả ử  Có kh  năng s

  ụ ụ ụ d ng các d ng c  y t ế

ể ơ ả c  b n đ  chăm sóc 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

18.

ườ ố ng i  m

19.

ệ ượ ự Th c hi n đ c   ế các kĩ năng giao ti p bán 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ả ơ hàng đ n gi n

ạ Thành th o các

  ớ ả ỹ k  năng qu ng cáo gi i

ệ ẩ ả thi u các s n ph m đang 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

20.

bán cho nhà chủ

ạ Thành th o  các   ề ổ ỹ k  năng v  ghi chép s 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 sách bán hàng

ề ộ V  Thái đ

1.

Tiêu chí Mong đ iợ Nh n đ ậ ượ c

  ậ Th t thà, trung

th cự 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

2.

3.

  ễ L  phép 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

4.

Nghiêm túc, k  ỷ   ậ lu t, không có hành vi 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ườ c ớ i đùa quá tr n

5.

Không tham gia   ủ ệ vào vi c gia đình c a 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 ch  nhàủ

  Không phát ngôn

6.

ừ b a bãi 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

  ứ ế Có ý th c ti t

ủ ệ ki m cho ch  nhà 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

7.

  ộ ế Có thái đ  ti p

8.

ủ thu khi ch  nhà góp ý 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

9.

ậ ớ T n tâm v i công   ứ ệ vi c, không “đ ng núi 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 này trông núi n ”ọ

  ị Dám ch u trách

10.

nghi mệ 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

  ứ ở Có ý th c ăn

11.

ẽ ọ ạ s ch s , g n gàng 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5

ồ ố S ng hòa đ ng   ớ v i hàng xóm, không 1    2     3    4     5 1    2     3    4     5 gây xích mích, cãi cọ

ứ ộ ề ườ ủ M c đ  hài lòng nói chung c a Ông (Bà) v  ng i giúp 

1

ủ ệ ệ vi c hi n nay c a mình: 2     3

4     5

ế ệ ạ ườ ệ ả C. Ông (Bà) có ý ki n gì giúp cho vi c đào t o ng i giúp vi c bài b n và chuyên

ệ ơ nghi p h n không?

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

Ả Ơ Ả Ờ C M  N ÔNG (BÀ) ĐàTHAM GIA TR  L I!

Ộ ƯỢ Ỏ Ấ Ụ Ụ PH  L C 4 Ệ DANH SÁCH LAO Đ NG GIÚP VI C Đ C PH NG V N

Họ và tên

Công việc

Nơi làm việc (Quận)

Nguyễn Ngọc Thủy

1

Ba Đình

Nấu ăn

Nguyễn Thị Liên

2

Hai Bà Trưng

Chăm sóc người cao tuổi

Phạm Thị Lệ

3

Đống Đa

Chăm sóc trẻ em

Lê Thu Hồng

4

Đống Đa

Lau dọn nhà cửa

Trần Thu Phương

Hoàn Kiếm

Lau dọn nhà cửa

5

Trịnh Thị Nga

6

Tây Hồ

Chăm sóc người ốm

Hồ Thu Thủy

7

Thanh Xuân

Nấu ăn

Phạm Thị Hoa

8

Cầu Giấy

Chăm sóc trẻ em

Vũ Kim Anh

9

Hoàng Mai

Chăm sóc người cao tuổi

Trần Thị Huệ

10

Thanh Xuân

Chăm sóc trẻ em

Nguyễn Thị Thoa

11

Hai Bà Trưng

Lau dọn nhà cửa

Hoàng Hoa Xuân

12

Tây Hồ

Chăm sóc người ốm

Vũ Thị Thơm

13

Hoàn Kiếm

Chăm sóc trẻ em

Nguyễn Thu Hiền

14

Hai Bà Trưng

Nấu ăn

Lê Thị Điệu

15

Ba Đình

Chăm sóc trẻ em

Ụ Ụ PH  L C 5

Ủ Ử Ụ Ộ Ệ DANH SÁCH CH  S  D NG LAO Đ NG GIÚP VI C

ƯỢ Ỏ Ấ Đ C PH NG V N

Họ và tên

Tuổi

Chỗ ở (Quận)

1

Nguyễn Thị Cẩm Khê

46

Thanh Xuân

2

Đặng Trung Dũng

41

Thanh Xuân

3

Vũ Đình Giáp

55

Cầu Giấy

4

Nguyễn Sinh Thành

40

Hoàn Kiếm

5

Nguyễn Thị Xuân Yến

46

Hai Bà Trưng

6

Bùi Thị Thu Hằng

42

Hai Bà Trưng

7

Trần Sỹ Hiền

38

Hoàng Mai

8

Vũ Kim Anh

25

Đống Đa

9

Vũ Thị Chi

52

Tây Hồ

10

Nguyễn Thanh Hà

34

Ba Đình

Ụ Ụ PH  L C 6

Ữ Ệ Ả Ử Ầ Ằ Ề Ế K T QU  X  LÝ D  LI U B NG PH N M M SPSS

I. Phân tích nhân tố

ứ ế 1. Ki n th c

KMO and Bartlett's Test

.902

Approx. Chi-Square

981.800

Kaiser-Meyer- Olkin Measure of Sampling Adequacy. Bartlett's Test of Sphericity

df

Sig.

136 .000

Total Variance Explained

Rotation Sums of Squared Loadings

Initial Eigenva lues

Cumulat

Cumulat

ive % Total

% of Varianc e

ive % Total

% of Varianc e

Cumulat ive %

Extracti on Sums of Squared Loading s % of Varianc e

Compon ent 1 2

9.321 54.827 54.827 1.823 10.721 65.548

7.293 42.901 42.901 3.850 22.647 65.548

Total 9.321 54.827 54.827 1.823 10.721 65.548 5.189 70.737

.882

3 4

.718 .640

4.221 74.959 3.762 78.721

5 6

7 8

.534 .499 .469 .410

3.139 81.860 2.938 84.798 2.761 87.560 2.412 89.971

9 10

.334 .303

1.963 91.934 1.780 93.714

11 12

.251 .216

1.478 95.192 1.272 96.463

13 14

.190 .165

1.119 97.583 .972 98.555

15 16

17

.142 .103

.837 99.392 .608 100.000

Extraction Method: Principal Component Analysis.

Rotated Component Matrixa

Component

1

2

KT1tt KT2tt

.780 .783 .459

.088 .129 .669

KT3tt KT4tt

.652 .638

.315 .326

Kt5tt KT6tt

.840 .704

.135 .341

KT7tt KT8tt

.665 .736

.337 .251

KT9tt KT10tt

.637 .797

.469 .301

.820 .767

.217 .211

KT11tt KT12tt KT13tt KT14tt

.634 .310

.461 .855

KT15tt KT16tt

KT17tt

.083 .196

.869 .872

Extraction Method: Principal Component Analysis. Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization. a. Rotation converged in 3 iterations.

ỹ 2. K  năng

a, L n 1ầ

KMO and Bartlett's Test

.902

Approx. Chi-Square

1158.037

Kaiser-Meyer- Olkin Measure of Sampling Adequacy. Bartlett's Test of Sphericity

190

df Sig.

.000

Total Variance Explained

Initial Eigenval ues

Rotation Sums of Squared Loadings

Extracti on Sums of Squared Loading s % of Varianc e

% of Varianc e

Cumulat ive %

Cumulat ive %

Total

% of Varianc e

Cumulat ive %

Compon ent 1 2

Total 11.401 57.005 57.005 11.401 57.005 57.005 6.932 63.936 1.386 5.715 69.652 1.143

6.932 63.936 5.715 69.652

1.386 1.143

Total 5.090 25.448 25.448 4.683 23.415 48.863 3.687 18.434 67.297

3 4

1.101

5.506 75.158

1.572

7.861 75.158

1.101 .700

5.506 75.158 3.501 78.659

5 6

.581 .555

2.903 81.562 2.774 84.336

7 8

.537 .423

2.684 87.020 2.117 89.137

9 10

.378 .304

1.892 91.029 1.518 92.546

11 12

.285 .255

1.425 93.972 1.277 95.249

13 14

.214 .166

1.071 96.320 .832 97.151

15 16

.159 .137

.796 97.947 .683 98.630

17 18

.109 .089

.546 99.177 .444 99.620

19 20

.076

.380 100.000

Rotated Component Matrixa

Compon

ent

KN1tt KN2tt

4 .123 .232 .362

3 .151 .322 .385

1 .182 .271 .238

2 .845 .737 .671

KN3tt KN4tt

.057 .161

.211 .269

.538 .350

.550 .746

KN5tt KN6tt

KN7tt KN8tt

-.074 -.086 -.139 .903

.226 .336 .155 .098

.516 .464 .663 .124

.650 .645 .405 .131

KN9tt KN10tt

.427 .274

.337 .205

.473 .708

.375 .406

KN11tt KN12tt

.224 .229

.094 .455

.707 .619

.479 .362

KN13tt KN14tt

.249 .084

.405 .250

.765 .771

.061 .330

KN15tt KN16tt

.174 .045

.514 .722

.606 .465

.288 .190

KN17tt KN18tt

.048 .090

.764 .853

.206 .047

.288 .321

KN19tt KN20tt

.154

.634

.404

.121

Extraction Method: Principal Component

Analysis.

Rotation Method: Varimax with Kaiser

Normalization. a. Rotation converged in 9

iterations.

b. L n 2ầ

KMO and Bartlett's Test

.899

Approx. Chi-Square

1089.122

Kaiser-Meyer- Olkin Measure of Sampling Adequacy. Bartlett's Test of Sphericity

171

df Sig.

.000

Total Variance Explained

Initial Eigenval ues

Extracti on Sums of Squared Loading s % of Variance

Cumulat ive %

Rotation Sums of Squared Loadings Cumulat ive %

% of Variance

% of Variance

Cumulat ive %

Total

Total 10.839 57.046 57.046 10.839 57.046 57.046 7.289 64.335

7.289 64.335

1.385

1.385

Total 4.920 25.894 25.894 4.591 24.163 50.057

Compon ent 1 2 3

1.143 1.054

6.015 70.350 5.548 75.898

1.143 1.054

6.015 70.350 5.548 75.898

3.600 18.948 69.006 6.893 75.898 1.310

4 5

.697 .578

3.668 79.566 3.044 82.610

6 7

.538 .437

2.833 85.443 2.301 87.745

8 9

.409 .348

2.152 89.896 1.831 91.727

10 11

.288 .257

1.516 93.244 1.352 94.596

12 13

.237 .192

1.250 95.845 1.010 96.855

.161 .147

.846 97.701 .776 98.477

14 15 16 17

.115 .098

.605 99.081 .518 99.599

18 19

.076

.401 100.000

Rotated Component Matrixa

Compon

ent

KN1tt KN2tt

1 .185 .275 .242

2 .848 .744 .684

4 .089 .189 .309

3 .152 .325 .391

KN3tt KN4tt

.541 .360

.549 .747

.040 .172

.211 .269

KN5tt KN6tt

.515 .465

.646 .639

-.115 -.105

.226 .335

KN7tt KN8tt

.659 .143

.400 .159

-.183 .918

.155 .109

.711 .712

.414 .485

.230 .193

.210 .098

KN9tt KN11tt KN12tt KN13tt

.626 .771

.367 .067

.217 .237

.458 .410

KN14tt KN15tt

.774 .606

.330 .293

.070 .133

.251 .517

KN16tt KN17tt

.468 .204

.187 .290

.049 .012

.721 .765

KN18tt KN19tt

KN20tt

.048 .406

.324 .126

.067 .131

.854 .637

Extraction Method: Principal Component

Analysis.

Rotation Method: Varimax with Kaiser

Normalization. a. Rotation converged in 9

iterations.

3. Thái độ

KMO and Bartlett's Test

.918

Approx. Chi-Square

1018.083

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. Bartlett's Test of Sphericity

55

df Sig.

.000

Total Variance Explained

Initial

Eigenvalue

s

Extraction Sums of Squared Loadings Cumulative

% of

% of

Cumulative

Total

Variance

Total

Variance

7.128

64.803

% 64.803

Component 1 2

7.128 .942 .696

64.803 8.567 6.331

% 64.803 73.370 79.701

3 4

.476 .359

4.331 3.263

84.032 87.295

5 6

.316 .284

2.872 2.581

90.167 92.747

7 8

.256 .225

2.325 2.046

95.072 97.118

9 10

11

.190 .127

1.725 1.157

98.843 100.000

Extraction Method: Principal Component

Analysis.

Component Matrixa

Component

1

TD1tt TD2tt

.780 .740 .856

TD3tt TD4tt

.852 .751

TD5tt TD6tt

.835 .818

TD7tt TD8tt

.785 .776

TD9tt TD10tt

TD11tt

.849 .804

Extraction Method: Principal Component

Analysis. a. 1 components extracted.

ủ ữ ệ ộ ể ậ ị II. Ki m đ nh đ  tin c y Cronbach’s Alpha c a d  li u phân tích

Biến

Kết quả

Reliability Statistics

Kiến thức mong đợi

Cronbach's Alpha

N of Items

.974

17

Reliability Statistics

Kiến thức thực tế

Cronbach's Alpha

N of Items

.947

17

Reliability Statistics

Kỹ năng mong đợi

Cronbach's Alpha

N of Items

.979

19

Reliability Statistics

Kỹ năng thực tế

Cronbach's Alpha

N of Items

.907

19

Reliability Statistics

Thái độ mong đợi

Cronbach's Alpha

N of Items

.961

11

Reliability Statistics

Thái độ thực tế

Cronbach's Alpha

N of Items

.945

11