ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ 2 – KHỐI 12 – NĂM HỌC 2024- 2025
Bài 1 - TỪ TRƯỜNG
1. Tương tác từ.
- Tương tác giữa nam châm với nam châm, giữa dòng điện với nam châm và giữa dòng điện với dòng
điện đều gọi là tương tác từ. Lực tương tác trong các trường hợp đó gọi là lực từ.
2. Từ trường.
a) Khái niệm
- Từ trường là trường lực gây ra bởi dòng điện hoặc nam châm, là một dạng vật chất tồn tại xung quanh
dòng điện hoặc nam châm mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện của lực từ tác dụng lên một nam châm
hoặc dòng điện khác đặt trong nó.
b) Tính chất cơ bản
Tính chất cơ bản của từ trường là gây ra lực từ tác dụng lên một nam châm hay một dòng điện đặt trong
nó. Nhờ tính chất này người ta dùng kim nam châm thử để phát hiện sự tồn tại của từ trường.
BÀI TẬP
Phần trắc nghiệm lựa chọn:
Câu 1. Tương tác từ không xảy ra trong trường hợp nào dưới đây ?
A. Một thanh nam châm và một dòng điện không đổi đặt gần nhau.
B. Hai thanh nam châm đặt gần nhau.
C. Một thanh nam châm và một thanh đồng đặt gần nhau.
D. Một thanh nam châm và một thanh sắt non đặt gần nhau.
Câu 2. Xung quanh vật nào say đây không có từ trường ?
A. Dòng điện không đổi.
B. Hạt mang điện chuyển động.
C. Hạt mang điện đứng yên.
D. Nam châm hình chữ U.
Câu 3. Từ trường là dạng vật chất tồn tại trong không gian mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện của
A. lực từ tác dụng lên một dòng điện hay một nam châm đặt trong đó.
B. trọng lực tác dụng lên một dòng điện hay một nam châm đặt trong đó.
C. lực từ tác dụng lên một vật nặng hay một vật nhẹ đặt trong đó.
D. lực điện tác dụng lên một dòng điện hay một nam châm đặt trong đó.
Câu 4. Trên thanh nam châm thẳng, chỗ có từ trường mạnh nhất là
A. phần giữa. B. cực từ Bắc.
C. mọi chỗ đều có từ trường như nhau. D. ở hai đầu cực từ
Câu 5. Một thanh nam châm bao giờ cũng có
A. một loại cực từ. B. hai loại cực từ.
C. ba loại cực từ. D. một hoặc hai loại cực từ
Câu 6. Tính chất cơ bản của từ trường là gây ra
A. Sự biến đổi về tính chất điện của môi trường xung quanh.
B. Lực điện trường tác dụng lên các dòng điện và nam châm đặt trong nó.
C. Lực hấp dẫn lên các vật đặt trong nó.
D. Lực từ tác dụng lên nam châm hoặc lên dòng điện đặt trong nó.
Câu 7. Không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim
nam châm đặt gần đó. Ta nói trong không gian đó có
A. Điện trường B. Từ trường C. Môi trường D. Điện môi
Câu 8. Đặt một kim nam châm song song với dòng điện. Khi cho dòng điện chạy qua dây dẫn, ta thấy
A. kim nam châm lệch một góc so với phương ban đầu.
B. kim nam châm đứng yên.
C. kim nam châm quay tròn xung quanh trục.
D. kim nam châm quay trái, phải liên tục.
Câu 9. Điền vào chỗ trống. Để phát hiện sự tồn tại của từ trường trong khoảng không gian nào đó, người
ta sử dụng … đặt tại những vị trí bất kì trong khoảng không gian đó.
A. kim nam châm nhỏ. B. nguồn điện. C. điện tích. D. điện trường.
Câu 10. Khi nói về tương tác từ, điều nào sau đây đúng ?
A. Các cực cùng trên của nam châm thì hút nhau.
B. Hai dòng điện không đổi, đặt song song cùng chiều thì hút nhau.
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ 2 – KHỐI 12 – NĂM HỌC 2024- 2025
C. Các cực khác tên của nam châm thì đẩy nhau.
D. Nếu cực bắc của một nam châm hút một thanh sắt thì cực nam của thanh nam châm đẩy thanh sắt.
Câu 11. Lõi của thanh nam châm điện thường được dùng bằng vật liệu nào sau đây ?
A. Nhôm B. Thép. C. Đồng. D. Sắt non.
Câu 12. Khi đưa lại gần nhau,
A. hai điện tích cùng dấu sẽ hút nhau
B. hai dây dẫn có dòng điện cùng chiều sẽ đẩy nhau
C. hai dây dẫn có dòng điện ngượ chiều sẽ hút nhau
D. hai cực cùng loại của hai nam châm sẽ đẩy nhau.
Câu 13. Khi đưa cực từ bắc của thanh nam châm này lại gần cực từ nam của thanh nam châm kia thì
A. chúng hút nhau. B. tạo ra dòng điện.
C. chúng đẩy nhau D. chúng không hút cũng không đẩy nhau.
Câu 14. Hà đưa 1 đầu Nam của 1 thanh nam châm lại gần 1 đầu X của 1 thanh nam châm khác thì thấy
chúng đẩy nhau, chứng tỏ đầu X của thanh nam châm là cực:
A. Nam (kí hiệu S) B. Bắc (kí hiệu S) C. Nam (kí hiệu N) D. Bắc (kí hiệu N)
Câu 15. Lõi sắt non trong ống dây có tác dụng gì ?
A. Làm tăng từ trường của nam châm điện.
B. Làm tăng thời gian tồn tại từ trường của nam châm điện.
C. Làm giảm thời gian tồn tại từ trường của nam châm điện.
D. Làm giảm từ tính của ống dây.
Câu 16. Có hai thanh kim loại bằng sắt, bề ngoài giống nhau. Khi đặt chúng gần nhau thì chúng hút nhau.
Kết luận nào sau đây về hai thanh đó là đúng ?
A. Đó là hai thanh nam châm
B. Một thanh là nam châm, thanh còn lại là thanh sắt.
C. Có thể là hai thanh nam châm, cũng có thể là hai thanh sắt.
D. Có thể là hai thanh nam châm, cũng có thể là mọt thanh nam châm và một thanh sắt.
Câu 17. Lực hút hoặc đẩy khi đưa hai nam châm lại gần nhau được gọi là:
A. lực tương tác. B. lực từ. C. lực điện từ. D. lực đẩy và lực đẩy.
Câu 18. Phát biểu nào dưới đây là sai? Lực từ là lực tương tác
A. giữa hai nam châm. B. giữa hai điện tích đứng yên.
C. giũa hai dòng điện. D. giữa một nam châm và một dòng điện.
Câu 19. Để mô tả từ trường về phương diện hình học, người ta dùng:
A. đường sức từ. B. nam châm thử.
C. từ phổ. D. các đường tròn đồng tâm.
Câu 20. Đường sức từ được tạo bởi nam châm thẳng có đặc điểm nào sau đây ?
A. Là đường thẳng song song với trục nam châm, hướng từ cực Bắc đến cực Nam
B. Là đường khép kín, đi ra từ cực Bắc và đi vào cực Nam của nam châm.
C. Là đường tròn nằm trong mặt phẳng vuông góc với trục của thanh nam châm
D. Là đường tròn nằm trong mặt phẳng chứa trục của thanh nam châm
Câu 21. Hãy chọn phát biểu đúng:
A. xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có từ trường
B. ta không nhận biết từ trường bằng mắt thường.
C. để hình dung ra từ trường và nghiên cứu từ tính của nó ta dùng từ phổ.
D. cả A, B, C đều đúng
Câu 22. Chỉ ra câu sai
A. Các đường mạt sắt của từ phổ cho biết dạng của đường sức từ
B. Các đường sức từ của từ trường đều là những đường thẳng song song, cách đều.
C. Nói chung các đường sức điện thì không kín, còn các đường sức từ là những đường cong kín.
D. Một hạt mang điện chuyển động theo quỹ đạo tròn trong từ trường thì quỹ đạo của nó là một đường
sức từ của từ trường.
Câu 23. Nhận nào sau đây về đường sức từ là đúng?
A. Đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường, sao cho tiếp tuyến với nó tại mỗi điểm
có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó.
B. Đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường, sao cho cát tuyến với nó có hướng
trùng với hướng của từ trường.
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ 2 – KHỐI 12 – NĂM HỌC 2024- 2025
C. Đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường, sao cho cát tuyến với nó có hướng
ngược với hướng của từ trường.
D. Đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường, sao cho tiếp tuyến với nó tại mỗi điểm
có hướng ngược với hướng của từ trường tại điểm đó.
Câu 24. Có thể thu được từ phổ bằng cách:
A. Rắc mạt sắt lên tấm nhựa đặt trong từ trường.
B. Rắc mạt nhôm lên tấm nhựa đặt trong từ trường và gõ nhẹ.
C. Rắc mạt sắt lên tấm nhựa đặt trong từ trường và gõ nhẹ.
D. Rắc mạt sắt lên tấm nhựa rồi gõ nhẹ
2. Trắc nghiệm đúng sai
Câu 1. Hai dây dẫn thẳng được mắc song song gần nhau vào một giá treo. Sau khi cho dòng điện đi
qua, hai dây dẫn ở trạng thái như hình bên. Trong các câu sau đây, câu nào đúng, sai ?
a) Tương tác của hai dòng điện là tương tác từ
b) Hai dây dẫn hút nhau chứng tỏ hai dòng điện chạy trong hai dây dẫn này cùng chiều
c) Nếu chiều dòng điện chạy trong hai dây dẫn ngược chiều nhau thì chúng vẫn hút nhau như trạng
thái cũ
d) Sau khi ngắt dòng điện, hai dây dẫn vẫn hút nhau.
Câu 2. Bố trí một thí nghiệm khảo sát tương tác của hai dây dẫn thẳng mang
dòng điện như hình vẽ. Trong các câu sau đây, câu nào đúng, sai
a) Tương tác của hai dòng điện là tương tác tĩnh điện
b) Khi khoá K đóng, hai dây dẫn đẩy nhau ra xa vì dòng điện chạy trong hai
dây ngược chiều
c) Sau khi ngắt khoá K, hai dây dẫn trở lại trạng thái ban đầu
d) Đóng khoá K, di chuyển con chạy biến trở về bên trái thì thấy hai dây dẫn
đẩy nhau với một lực mạnh hơn lúc đầu
Câu 3. Cho một ống dây dẫn quấn quanh một lõi sắt non, mắc hai đầu dây
vào nguồn điện thì ống dây hút được một số ghim bằng sắt như hình. Các
nhận định sau đây, nhận định nào đúng, sai ?
a) Đường sức từ của ống dây có hình dạng giống với đường sức từ của dòng điện thẳng dài vô hạn đặt
nằm ngang
b) Đường sức từ của ống dây có hướng đi vào đầu B và đi ra ở đầu A của thanh sắt
non
c) Nếu đổi chiều dòng điện ngược lại so với lúc ban đầu thì đầu A là cực từ Bắc, đầu B là
cực từ Nam
d) Khi ngắt dòng điện, các ghim sắt vẫn bị hút dính chặt ở đầu A do thanh sắt non vẫn
còn từ tính
Câu 4. Trong các câu sau đây, câu nào đúng, sai ?
a) Cảm ứng từ là một đại lượng vô hướng
b) Tiếp tuyến tại bất kì điểm nào trên đường sức từ đều có phương, chiều trùng với phương và chiều của
vecto cảm ứng từ tại điểm đó.
c) Từ trường ở vùng không gian giữa hai cực của nam châm chữ U được xem là từ trường đều.
d) Trong trừ trường đều, các đường sức từ song song nhau nhưng vecto cảm ứng từ tại các điểm khác
nhau lại không bằng nhau về độ lớn.
e) Đường sức từ của dòng điện chạy qua dây dẫn tròn là những đường tròn đồng tâm với tâm của dây dẫn.
BÀI 2 - LỰC TỪ - CẢM ỨNG TỪ
Phương và chiều của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện
2.1. Phương của lực từ
- Lực từ tác dụng lên đoạn dòng điện đặt trong từ trường có phương vuông góc
với mặt phẳng chứa đoạn dòng điện và đường sức từ tại điểm khảo sát.
2.2. Chiều của lực từ
- Quy tắc bàn tay trái: Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng
bàn tay, chiều từ cổ tay đến các ngón tay trùng với chiều dòng điện, khi đó ngón
cãi choãi ra
0
90
chỉ chiều của lực từ tác dụng lên dòng điện.
3. Độ lớn cảm ứng từ
Hình 2. 1. Quy tác bàn
tay trái
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ 2 – KHỐI 12 – NĂM HỌC 2024- 2025
3.1. Biểu thức độ lớn cảm ứng từ
- Gọi
là góc hợp bởi dòng điện I (đoạn dây dẫn L mang dòng điện đặt trong từ trường) và đường sức
từ
- Biểu thức độ lớn cảm ứng từ của từ trường rút ra từ kết quả thí nghiệm:
F
BI L Sin
-
FN
: độ lớn lực do từ trường tác
dụng lên đoạn dây dẫn
-
: Chiều dài đoạn dây dẫn
-
IA
: Cường độ dòng điện
-
BT
: Độ lớn cảm ứng từ
3.2. Đơn vị cảm ứng từ
- Đơn vị SI của cảm ứng từ là Tesla (T)
-
1T
là độ lớn của cảm ứng từ của một từ trường đều khi một dây dẫn mang dòng điện
1A
đặt vuông góc
với từ trường đều chịu tác dụng bởi lực
1N
trên 1 m chiều dài của nó
- Theo công thức trên:
1N
1T 1m 1A
, mà
2
1N 1kg m s
. Nên
12
1T 1N/ A m 1kg A s

4. Lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện
- Lực từ do từ trường đều có cảm ứng từ với độ lớn B tác dụng lên dây dẫn có chiều dài mang dòng
điện có cường độ I là một vecto có
+ Phương: vuông góc với
B
và
I
;
+ Điểm đặt: Tại trung điểm của đoạn dây dẫn;
+ Chiều: tuần theo quy tắc bàn tay trái;
+ Độ lớn
F I B Sin
-
FN
: độ lớn lực do từ trường tác dụng lên đoạn dây dẫn
-
: Chiều dài đoạn dây dẫn
-
IA
: Cường độ dòng điện
-
BT
: độ lớn cảm ứng từ
-
: góc hợp bởi dòng điện và cảm ứng từ
B
Trắc nghiệm lựa chọn
Câu 1. Xét đoạn dây dẫn thẳng, dài mang dòng điện đặt trong từ trường đều theo phương vuông góc với
đường sức từ. Hình vẽ nào dưới đây biểu diễn đúng phương, chiều của lực từ tác dụng lên dây dẫn ?
Hình 2. 2. Đoạn dây dẫn mang
dòng điện hợp với 𝑩
ሬ
ሬ
Ԧ
một góc 𝜶
Hình 2. 3. Lực từ tác dụng lên đoạn
dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt
trong từ trường đều
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ 2 – KHỐI 12 – NĂM HỌC 2024- 2025
A. B. C. D.
Câu 2. Chọn hình vẽ đúng ?
A. B. C. D.
Câu 3. Trong các hình vẽ bên, MN là đoạn dây dẫn mang dòng điện I đặt trong từ trường đều và vuông
góc với mặt phẳng hình vẽ, đoạn dây MN và vectơ lực từ tác dụng lên đoạn dây
F
đều nằm trong mặt
phẳng hình vẽ. Hình vẽ đúng là
A. Hình 1. B. Hình 2. C. Hình 3. D. Hình 4.
Câu 4. Hình vẽ mô tả đoạn dây dẫn AB và lực từ tác dụng lên đoạn dây
dẫn đó đều nằm trong mặt phẳng hình vẽ. Từ chiều của lực từ và chiều
của dòng điện đã chỉ ra trong hình vẽ thì đường sức từ
A. nằm trong mặt phẳng hình vẽ và có chiều từ trái sang phải.
B. nằm trong mặt phẳng hình vẽ và có chiều từ phải sang trái.
C. vuông góc với mặt phẳng hình vẽ và hướng từ trước ra sau.
D. vuông góc với mặt phẳng hình vẽ và hướng từ sau ra trước.
Câu 5. Lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn có dòng điện chạy qua và được đặt cùng phương với cảm
ứng từ
A. cùng hướng với cảm ứng từ. B. ngược hướng với cảm ứng từ
C. vuông góc với cảm ứng từ. D. bằng 0
Câu 6. Phát biểu nào sau đây không đúng ? Lực từ tác dụng lên đoạn dây mang dòng điện đặt trong từ
trường
A. có phương vuông góc với mặt phẳng chứa đoạn dây và dường sức từ.
B. có phương vuông góc với đoạn dây.
C. có phương vuông góc với đường sức từ.
D. có phương tiếp tuyến với các đường sức từ.
Câu 7. Đặt bàn tay trái sao cho các đường cảm ứng từ xuyên vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến các
ngón tay là chiều dòng điện, khi đó chiều lực từ tác dụng lên dòng điện
A. ngược chiều từ cổ tay đến ngón tay. B. cùng chiều với đường sức từ
C. ngược chiều của ngon cái choãi ra
0
90
D. là chiều của ngón cái choãi ra
0
90
Câu 8. Một dây dẫn được đặt nằm ngang theo hướng nam bắc trong một từ trường đều có cảm ứng từ